Þjóðviljinn - 22.03.1952, Blaðsíða 4
4) — ÞJÖÐVIUINN — Laugardagur 22. marz 1952
•' i
þlÓOVIUINN
Otgcfandl: Samolningarflokkur alþýðu — SÓBÍalistaflokkurlnn.
Bltstjórar: Magnás Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson.
Fréttarltatjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfl Ólafsson, Guðzn. Vigfússon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Bltatjóm, afgreiðsla, auglýslngar, prentsmiðja: Skólavörðuatíg
M. — Síznl 7500 (3 línur).
Aakrlftarverð kr. 18 á mánuðl i Reykjavík og nágrenni; kr. 18
annarstaðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Prentsmlðja Þjóðviljans b.f.
Heitsirenging vor
25. október 1948 var Sósíalistaflokkurinn — flokkur
Sigfúsar Sigurhjartarsonar — tíu ára. Sigfús skrifaöi þá
minnisstæöa grein í Þjóðviljann, jþar sem hann lýsti and-
stæðum sósíaiisma og kapítalisma og sagði fyrir þróun
íslands á næstu ártrni, lýsti því ástandi kreppu og at-
vinnuleysis sem er nú hlutskipti íslenzkrar alþýðu. Loka-
orð hans voru þessi:
„gósíalismi þýöir ekki aðeins nýtt fyrirkomulag at-
vinnulífs og fjármála, heldur og nýja menningu, hann
þýðir að mannkynið hverfur frá siöleysi samkeppninnar,
en hún birtist í kapphlaupi tveggja verkamanna um
vinnu á atvinnuleysistímiun, í baráttu tveggja fram-
leiðenda um vörusölu á tímum offramleiðslu, og styrj-
öldum milii þjóra þegar framleiðslu einnar þykir ofaukið
á heimsmarkaðnum, í stað hennar kemur samvinna ein-
staklinga, atvinnustétta og þjóða.
Það er víst og satt áö í dag eru átökin milli samkeppni
og séreignarfyrirkomulagsins annarsvegar, samvinnu og
sameignarfyrirkomulagsins hinsvegar, harövítugri en
nokkru sinni. Þess væri óskandi aö íslendingar geröu sér
Ijóst aö þessi átök varöa lífafkomu þeirra hvers og einsi
þess væri óskandi aö augu hvers einasta verkamanns opn-
uöust fyrir því, aö auövaldsskipulagiö er samt viö sig og
von bráöar býöur þaö honum sömu kjör og þaö geröi fyr-
ir tíu árum, — von bráðar býður ,þaö honum atvinnu-
£inn maóur falllnn
Verkamaðurizui, sem iberst
fyrir rétti sínum við ranglátt
þjóðskipulag, hefur misst einn
sinn glæsilegasta leiðtoga. Al-
þýðukonan, sem fómar ölliun
kröftum til að verja heimili sitt
fyrir vaxandi hömumgmn fá-
tæktar, hefur misst einn sinn öt-
ulasta málsvara. Lítilmagninn,
sem er fyrirlitinn, ofsóttur og
smáður af skilningslausu sam-
félagi, hefur misst einn sinn
umhyggjusamasta hjáiparmann.
Unglingurixm, sem horfir kvíð-
inn mót ótryggri framtíð, hefur
mist einn sinn ráðhollasta vin.
Bamið, sem iiggur svangt og
reynir að sofna í sagga og
kulda braggans, hefur misst
einn sinn bezta bróður.
Öll höfum við misst einn okk-
ar traustasta félaga. — Og
hver fyllir skarðið? Þannig
hefur oft verið spurt síðan
fregnin barst mönnum síðast-
liðinn sunnudag. — Karlana í
Verkamannaskýlinu hef ég
heyrt spyrja þannig, eirmig af-
greiðslustúlkur í verzlunum,
lærðan hagfræðing, ungan
námsmann, gamlan skósmið,
konuna sem þvær gólfin hér
á Þjóðviljanum. 1 öllum stétt-
um og starfsgreinum sjá menn
nú skarð fyrir skildi. Og þó er
ekki nema einn máður fallinn.
Einn maður fallinn. En hann
fór líka allsstaðar þar í fylk-
ingarbrjósti sem sótt var fram.
Lét sér ekkert það óviðkom-
andi sem snerti málstað alþýð-
unnar. Kjör verkamannaf jöl-
skyldunnar á Skólavörðuholti
kynnti hann sér af sömu ná-
kvæmni og hinar margbrotn-
ustu stjómmálaaðgerðir. 1 bar-
áttunni fyrir frelsi ættjarðar-
innar var honum efst í huga
frelsi hins fátækasta heimilis.
Hann var gæddur þeim kostum
sem einkenna alla mestu bar-
áttumenn hinnar sigrandi hug-
sjónar sósíalismans. Ekkert
réttlætismál var svo smátt, að
hann léti það afskiptalaust;
ekkert ofríki svo mikið að hann
glúpnaði fyrir því. Hann barð-
ist á mörgum vígstöðvum, og
þessvegna. féll hann einnig á
mörgum vígstöðvum. Því er
það nú svo víða sfem menn sjá
skarð fyrir skildi, — þó ekki
sé nema .einn fallinn.
En hver á að fylla skarðið?
— Erum við ekki þegar búin
að svara þessari spumingu
sjálf ? Eða hvaða ósk mundi
hann eiga heitari okkur til
handa en einmitt 'þá, að við
legðum fram alla okkar krafta
til að flýta komu þess dags
er mun færa alþýíunni endan-
legan sigur í baráttu hennár
fyrir björtu lífi í landi sínu,
heimi sínum? — Gerðu allt
sem þú megnar til að ■ efia
þessa baráttu, slík eru skila-
boð hans til þín. Þú átt sjálfur
að fylla skarðið.
f dag skulum við þessvegna
strengja heit. — Við skulum
strengja þess heit. að bérjast
ávatlt ótrauðir fyrir fuPum
rétti til handa verkamanninum.
fögru og hamingjvíríku heimili
til handa alþýðukonunni, um-
hyggju og mannúð til handa
smælingjanum. bjartri framtfð
til handa unglingnum, hlýju og
g'eði til ' handa. litia baminu
sem ekki getur sofið fvrir
kulda. — Því að ef við gerum
bétt.a ekki, svíkjum við hann
SJigfús.
Kaupið merki
Hvítabands-
ms
Mikll aðsókn hefur verlð aó
ljósastofu Hvltabandsins, l.aulás-
vejri 53, en þar er hægt að fá ljós-
böð fyrir börn á aldrinum 2—7
ára.
Margir læknar hafa þegur vísað
á ljósastofu þessa og er fólk sem
þang-að sækir ánægrt í alla staði
með reksturinn.
Á morgun selur Hvitabandið
merlti til ágóða fyrir ijósastofuna
og ættu bæjarbúar að styrkja
þessa lofsverðu starfsemi. Böm
seem vildu taka merki til sölu
geta fengið þau í verzluninni
Vesturgötu 10 og í Alþýðubrauð-
gerðinni Laugaveg 61.
Kviknar í Sæ-
björgss
Klukkan rösklega 3 í gær
kom upp eldur í vélarrúmi
björgunarskipsins Sæbjargar
þar sem hún lá við Ægisgarð.
Siökkviliðið var þegar kallað
á vettvang. Var aðeins lítill
eldur í skipinu, en mikill reyk-
ur, og vann slökkviliðdð fljót-
lega bug á hvorutveggja.
Skemmdir urðu litlar.
Ástæðan fyrir eldinum er
talln skammhlaup í leiðslu frá
rafal 1 jósavélarinnar sem ligg-
ur undir gólfi vélarúmsins.
Einnig gæti hugsajzt áð neisti
hafi hrokkið úr dýnamó. Verð-
ur málið rannsakað.
Skíðaíerðir
Ferðasbrifstofán efnir til
þriggja skíðaferða í Hveradaií
um næstu faelgi. Á laugardag
verðar lagt af stað kl. 13.30.
og á sunnudag ki. 10.00 og
13.30.
leysi og skort. Þess værl óskandi aö augu sérhvers bónda,
cérhvers smáframleiöanda, opnuöust fyrir því að auö-
valdsþjóðfélagið býöur þeim von bráðar sömu kjör og
fyrir tíu árum. En umfram allt ber að óska þess aö öll-
um þessum aöilum verði ljóst aö atvinnuleysi, ssölutregöa
og skortur er ekki neitt náttúrulögmál, heldur blátt áfram
afleiðing af röngu fyrirkomulagi, fyrirkomulagi sem þjóð-
unum, og þar með okkar þjóö er nauösyn að breyta, enda
á þeirra valdi.
Tíu ára starf Sósíalistaflokksins hefur fyrst og fremst
veriö fólgið í áö boða þjóðinni þennan sannleika, verulega
hefur áunnizt í þeirri baráttu, þó við ofurefli áróöurs
þriggja borgaralegra auövaldsflokka hafi veriö að etja.
Þó eru meiri störf framundan en þegai’ hafa verið unnin,
og nú á tíu ára afmælinu skyldi þaö vera heitstrengjng
sérhvers sósíalista á íslandi, aö boða þjóöinni hinn nýja
siö, boða henni sósíalismann af meiri djörfung, eldmóði
og festu en nokkru sinni.“
★
í dag kveöur íslenzk alþýöa, öll íslenzka þjóöin, Sigfús
Sigurhjartarson meö sárum harmi. En svo sár sem harm-
urinn er, vsrða þó djúp viröing og innilegt þakklæti rík-
ari kenndir. Því Sigfús Sigurhjartarson lifir. Hann hefur
nteö lífsstarfi sínu breytt högum hvers alþýöuheimilis á
íslandi, hann hefur mótaö sögu þjóöarinnar, hann er
hluti af mér og þér, hann lifir með öllum þeim sem berj-
ast fyrir frelsi og sjálfstæói ættjarðarinnar og framkvæmd
sósíalismans, fegurstu hugsjónar mannkynsins.
Sigfús Sigurhjartarson.heldur áfram aö vera leiötogi
Sósíalistaflokksins. Fordæmi hans og boöskapur færir
oss styrk í hverri raun, þrek í hverjum harmi. Hann mælir
sjálfur fyrir heitstrenginguna í dag, þá „heitstrengingu
sérhvers sósíalista á íslandi, aö boöa þjóöinni hinn nýja
sið, boöa henni sósíalismann af meiri djörfung, eldmóði
og festu en nokkru sinni.“
Laugardagur 22. marz (Páll
biskup). 82. dagur ársins. — Hefst
22. vika vetrar. — Tungl næst
jörðu í hásuðri kl. 9.44. — Árdeg-
isflóð kl. 2.50. Síðdegisflóð kl.
15.18. — Lágfjara kl. 9.02 og kl.
21.30.
Itíkisskip
Iíekla er í Reykjavík og fer
þaðan á mánudaginn austur um
land í hringferð. Skjaldbreið er i
Reykjavík og fer þaðan á mánu-
daginn til Skagafjarðar- og Eyja-
fjarðarhafna. Ármann fór frá R-
vík í gærkvöld til Vestmannaeyja.
Oddur fór frá Reykjavík í gæn-
kvöld tii Snæfellsnoss- og Breiða-
fjarðarhafna.
Skipadeild SÍS
Hvassafell fór frá Reykjavík 19.
þm. áleiðis til Álaborgar. Arnar-
fell kom til Reyðarfjarðar kl.
06.00 í morgun frá Álaborg. Jökui-
fell fór frá N.Y. 18. þm., til R-
víkur.
Eimsklp
Brúarfoss fór fzá Hull 19.3. til
Reykja.víkur. Dettifoss kom til N.
Y. 15.3. fer þaða.n 24.-25.3. til R-
víkur. Goðafoss fór frá Akranesi
síðdegis í gærmorgun til Keflavik-
ur og Reykjavíkur. Gullfoss fór
frá Leith i gærkvöld til Rvíkur.
LagarfosSí-fór frá N.Y. 13.3. vænt-
anlegur til Reykjavíkur um há-
degi i dag. Reykjafoss kom til
Hamborgar 20.3. Selfoss fór frá
Leith 20.3. til Reýkjavikur. Trölla-
foss fór frá Davisville 13.3,- væzrt-
anlegur til Reykjavikur. annað
kvöld. Póistjarnan fór frá Hull í
gær til Reykjavikur.
12.50—13.35 Óska-
i lög sjúklinga (Bj.
R. Einarss.) 18.00
L \% 'K Útvarpssaga barn-
7 Y \ anna: „Vinir um
veröld alia“ eftir
Jo Tenfjord, í þýðingu Halldórs
Kristjánssonar (Róbert Arnfinns-
son leikari) — III. 18.30 Ðönsku-
kennsla; II. fl. 19.00 Enskukennsla
I. fl. 19.25 Tónleikar: Samsöngur.
20.30 Leikrit: „Systkinin" eftir
Davíð Jóhannesson. Leikstjóri: Þ.
Ö. Stephensen. 22.00 Fréttir og
veðurfregnir. 22.10 Passíusálmur
(35). 22.20 Danslög. 02.00 Dagskrár
lok.
Flugfélag IsJands
1 dag verður flogið til Akureyn-
ar, Vestmannaeyja, Blönduóss,
Sauðárkróks og Isafj. Á morgun
til Akureyrar og Vestmannaeyja.
Hjónimuni Hildi-
gunni Sveinsdótt-
ur og Guðmundi
Björgvinss., Máva-
hlið 39, fæddist 12
marka dóttir 16.3.
Óliáði fríkirkjusöfnuðurlnn (gjaf-
ir og áheit). Kirkjubyggingarsjóð-
ur: Gjöf frá J.S. 50.00 og Björgu
50.00. Afhent af piesti safnaðarins,
frá Stefaniu og Einari 200.00;
Lælinavarðstofan Austurbæjar-
skólanum. Sími 5030. Kvöldvörð-
ur: Ófeigur J. Ófe.igsson, Nætur-
vörður: Elías Eyvindsson. Helgi-
dagslælmir er Kristján Hannes-
son. Skaftahlíð 15. Simi 3836.
1 dag verða
verða. g‘efin sam
> an í hjónaband
af borgardómi-
ara frk. Anna
___ Margrét. Jafets-
dóttir, stud. med., Framnesvegi 55,
og Hálfdán Guömundsson, stud.
oecon., frá Auðunarstöðum.
Óháði fríkirkju-
söfnuðurinn.
Messa í Aðvent-
kirkjunni kl. 2 e.
h. Þórir Stephen-
sen stud. theol. og
safnaðarprestur prédika. Ræðu-
efni: Unga fólkið og lífsviðhorfin.
Sungnir verða sálmar nr. 645, 648,
649 og 508. Nesprestakall. Messa.
i Mýrarhúsaskóla kl. 2.30. Séra
Jón Thorarensen. — Laugarues-
kirkja. Messa kl. 2 e.h. Séra Garð-
ar Svavarsson. Barnaguðsþjónusta
kl. 10.15. f.h.
Næturvarzla i Laugavegsapóteki.
Simi 1618.
AUKINN iðnaður stuðlar að betra
jafnvaigi í atvinnulífi þjóðarinnar.
gömul kona 100., N.N. 50. Brúð-
hjón 30., og frá Þórði 50. —
Safnaöarsjóðúr: M.A. 35., Ána;gð-
ur 100. Jóh. Á. 50. Ónefnd kona
30. Kona í Rangárvallasýslu 50
krónur. — Kœrar þakkir. Gjald-
kerinn.
S. 1. iaugardag op-
inberuðu trúlofun
sína, ungfrú Krist-
jana Heiðdal Skipa
sundi 59 og Eyjólf
ur Högnásón, sjó-
maður, Barmahlíð 25.
PÖNNUKÖKU-
PÖNNUBNAR
Beldust upp í síðustu viku
— nú koranar aftur.
Verksmiðfuverð
Málraiðjan
Bankastræti’ 7. Sími 7777