Þjóðviljinn - 16.05.1952, Qupperneq 6

6)
ÞJÓÐVILJlNN — E'Östudagur 16. raaí 1952
Örvaroddur
Framhald af 5. síðu.
★ Þetta þykir oss mjög
harkalegur rökstuðningur, eink-
um gagnvart séra Bjarna, þó
ekki verði dregið í efa að
hann eigi góða heimvon. Séra
Bjarni er sem kunnugt er koni-
inn á áttræðisaldur, og hefur
margur góður drengur enzt
skemur. Framsókn var vonlaus
um að koma nokkrum sínum
manni í forsetastöðuna, og það
var hún sem staklí upp á sr.
Bjarna Jónssyni. Nú sér mað-
ur hvar fiskur Iá undir steini.
Sjálfstæðisflokkurinn skyldf
ekki hrósa varanlegum sigri.
Þeir skyldu þó aldreí fá nema
gamlan mann, sem ekki „gegndi
forst* aembættlnu lengi“. Séra
Bjarni er mjög við aldur,
hugsaði miðstjórn Framsókn-
arflokksins, og við skulum
þess vegna gera hann að for-
seta. Kannski blæs byrlegar
fyrir okkur á næsta ári.
'A' Já, það er ekki ofsögum
sagt af snilld Tímans þegar
hann leggur sig fram. Og þó
erum vér mest hissa á því að
Framsókn skyldi ekkE finna
enn eldri mann. En kannski
treysti flokkurinn sér ekki í
aðrar forsetakosningar strax;
í hau: *;!
Bæjarpósturinn
Framhald af 4. síðu.
GRÁTBROSLEGT, já — en
ekki undarlegt. Hver mað-
ur sér í hendi sér, að laun
þessara manna fyrir margra
ára starf og baráttu við erf-
ið listræn vandamál liljóta
að vera annað hvort nákvæm-
lega núll eða einhvers staðar
mjög nærri þeirri tölu (er
þá að vísú ekki reiknað með
því vanþakklæti og þeim ó-
tuktarskap, sem kotungssálir
allra alda hafa veitt lista-
mönnum sínum af ómældum
rausnarskap til að láta sín þó
fremur getið að illu en engti).
lEn hversu mikla óbeit sem
menn hafa á aurum, komast
þeir ekki hjá að kenna vissra
tengsla hoíds og anda, meira
að segja svo náinna (eins og
læknastúdentar hafa kannski
grun um), að þegar maginn
hefur verið ákveðinn hgmaiks
tíma án matar, flýgur golan
á brott gegnum nasirnar og
hættir gjörsamlega að yrkja
fyrir okkur hérna (og þá er
kominn tími fyrir guðfræ<Mng-
inn í stúdentahópnum að
kyrja sálumessuna). Nei, það
er sannarlega ekki undarlegt,
þó menn sem varið hafa ár-
um og áratugum til að afla
sér menntunar, noti hana til
einhverns ábatavænlegra en
kljást við að ná tökura á
orðsins Iist.
★
NO ER MÉR í sannleika sagt
heldur hlýtt til íslenekra stúd-
enta, og þess vegna vii ég
beina til þeirra tillögu urn
viðfangsefni; sem væri þeim
verðugra en standa fyrir ó-
bilgjömum árásum á ur.ga
ljóðsmiði. Hún er sú: að
stjórn Stúdentafélags Re,ykja-
víkur snúi sér skriflega tii
allra stúdenta, sem samkvæmt
eigin skattframtali hafa yfir
40 þúsund króna árslaur. og
skori á þá að leggja 500 kmn-
ur árlega hver næstu 5 ár í
sjóð, sem varið verði óskipt-
um til að kosta ung skáld
til áð lifa. Ég er sannfærður
um, að það myndi bera ríku-
legan ávöxt. Og ég ætla að
hafa það að mælikvarða á
andlega reist íslenzkra stúd-
enta, hvernig þeir bregðast
yið þessari tillögu. Dagfari.
164. DAGUR
arlega sem hún fer ekki út íyrir það sem er siðferðilega og
lagolega rétt. Og bezta ráðið sem ég get gefið yður er að að-
hafast ekkert, hvorki nú né i annan tíma. Bezt væri fyrir yður
að fara heim til yðar, tala við foreldra yðar og játa allt fyrir
þeim. Það er miklu betra — því er yður óhætt að trúa. Það er
ekki nærri því eins erfitt og þér virðist álíta og ekki eins rangt
og hitt úrræðið. Gleymið því ekki-að þetta er mannslíf — ef
ótti yðar hefur við rök aö styðjast. Mannslíf sem þér eruð að
reyna að tortíma og ég get ekki hjálpað yður við. Mér er það
ómögulegt. Ef til vill eru til læknar ég veit að þeir eru til
— einstaka menn, sem líta læknisstarfið ekki eins alvarlegum
augum og ég; en ég get ekki gengið í þeirra flokk. Mér þykir
það mjög leitt.“
,,Og bezta ráðið sem ég get gefið yður er þetta — farið heim
til foreldra yðar og segið þeim allt af létta. Það virðist ef til
vill ógerlegt núna, en þegar frá líður verður það miklu hægara.
Ef yður eða foreldrum yðar er það nokkur huggun, þá mega
þeir koma og tala við mig. Ég skal reyna að sýna þeim fram á
að ýmislegt er til sem er verra en þetta. En að gera það sem
þér farið fram á — mér þykir það mjög leitt, en mér er það
ómöguíegt. Samvizka min leyfir það ekki.“
Hann þagnaði og horfði á hana með samúðarsvip, en augna-
ráð hans var einbeitt og festulegt. En Róberta var skelfingu
lostin, þegar allar vonir hennar höfðu brugðizt svo skyndilega.
Hún skildi loks, að upplýsingar Clydes höfðu verið villandi og
tilraunir hennar til að vekja meðaumkun læknisins höfðu mis-
heppnazt, og húa gekk til dyra reikul í spori og uggandi um
framtíðina. Og í myrkrinu fyrir utan húsið, þegar læknirinn
hafði kvatt hana kurteisiega og fullur samúðar, varð hún að
nema staðar og halla sér upp að tré sem þar var — lémagna
og þreklaus. Hann hafði neitað að hjálpa henni. Og hvað tók
nú við?
ÞRÍTUGASTI OG ÁTTUNDI KAFLI
Ákvörðun læknisins fyllti þau skelfingu og örvæntingu fyrst
í stað — bæði Róbertu og Clyde. Ekkert virtist framundan
nerna smán og svívirðing Róbertu til handa. Afhjúpun og van-
sæmd fyrir Clyde. Og þetta hafði verið eina úrræðið þeirra. En
smám saman fór Clyde að verða hughægra. Ef til vill var
þetta ekki vonlaost enn — eins og læknirinn hafði stungið upp
á og hún haíði sagt honum þegar hún var búin að ná sér eftir
áfallið. Þarna var möguleiki eins og lyfsalinn, Short og lækn-
irinn höfðu sagt, og ef til vill skjátlaðist henni sjálfri. Og þótt
hún gerði sér engar gyllivonir, þá hafði þetta svo óheppileg áhrif
á Clyde að hann varð sljór og í huga hans leyndist kvíðinn um
að hann reyndist ekki fær um að leysa þennan vanda og ætti
sér ekki viðreisnar von í samkvæmislífinu upp frá því, og í
stað þess að taka upp baráttuna af þeim mun meiri krafti,
lagði hann alveg árar í bát. Þótt honum væri fyllilega Ijóst
hversu ömurlegar afleiðingarnar gætu orðið ef hann hefðist
ekki að, þá vissi hann ekki hvert hann gæti snúið sér nema
með því að eiga mikið á hættu sjálfur. Að hugsa sér að lækn-
irinn skyldi „svikja hana“ eins og hann orðaði það og ráð
Shorts einskis virði.
En að undanskildum heilabrotum hans út í bláinn, datt hon-
um enginn sérstakur í hug fyrr en lrálfur mánuður var liðinn
eða rúmlega það. Það var erfitt að spyrja hvern sem var. Það
var ómögulegt. Og hvern gat hann svo sem spurt? Hvern? Og
þessi heilabrot tóku sinn tíma. En meðan tíminn leið fengu
har.n og Róberta nægan tíma til að íhuga hvað þau yrðu að
taka til bragðs — hvort gagnvart öðru — ef engin læknis-
fræðileg úrlausn fengist. Því að Róberta sótti sífellt á, ekki
svo mjög með orðum heldur með svipbrigðum og fasi í vinn-
unni, og hún var staðráðin í að sætta sig ekki við að heyja
þessa baráttu ein — það kom ekki til mála. Og hún sá að Clyde
hafðist ekkert að. Því að hann hafði ekki nokkur úrræði nema
þau sem hann var þegar búinn að reyna. Hann átti enga vini
og sá ekki annan möguleíka en að tala utanað málinu við ein-
hvern kunningja í von um einhverjar hagkvæmar upplýsingar.
Og þótt það væri óviðeigandi og ósæmilegt þá sinnti hann ævin-
lega köilunum frá veröld Sondru, á kvöldin og á sunnudögum,
og fór þrátt fyrir kvöl og þjáningu Róbertu, því að með því
fjarlægðist hann lítið eítt þá ógæfu sem honum fannst vofa yfir
sér. Ef hann gæti aðeins losað hana úr þessum vanda. Ó, að
hann gæti það. En hvernig átti hann að fara að, peningalaus,
vinalaus og þekkingarlaus á hinni læknisfræðilegu hlið málsins
og kominn úr sambandi við hinn kynferðislega áhyggjulausa
heim vikapiltanna. Hann hafði auðvitað skrifað Ratterer, en
hann hafði ekki fengið svar, því að Ratterer var kominn til
Florida og bréf Clydes var ekki enn komið til hans, Og allir
sem hann kannaðist bezt við stóðu annaðhvort í sambandi við
verksmiðjuna eða samkvæmislifið — fólk sem ýmist var of
óreynt eða gat orðið hættulegt eða þá það stóð honum of fjarri
til þess að hann gæti farið fram á trúnaðartraust.
En eitthvað varð hann að gera — hann gat ekki látið allt
reka á reiðanum. Róberta liði honum það ekki til lengdar —
tíminn var takmarkaður. Og þess vegna lagði hann stundum
heilann í bleyti — greip eftir hvaða hálmstrái sem var. Eitt
sinn gerðist það að verkstjóri fór að minnast á stúlku í hans
deild sem hafði ,,lent i vandræðum“ og neyðzt til að hætta að
—oOo— —oOo— —oOo— —oOo— —oOo— —oOo— —oOo—■*
BARNASAGAN
TÖKK — TtJKK
5. DAGUR
Hann hlýtur að vera heyrnarlaus, hvíslaði Gústi,
Við stóðum um stund við hurðina og hlustuðum.
Brátt virtist okkur eins og einhver væri að nudda
vegginn utan við dyrnar.
Hver er þar?
Enginn svaraði.
Við vékum ofurlítið frá dyrunum, og þá heyrð^
um við það aftur: túkk — túkk — túkk.
Við sáum okkur þann kost vænstan að skreiðast
aftur upp í, énda þorðum við varla að draga and-
ann. Langa stund biðum við án þess að dirfast að
hreyía okkur. Það var ekki barið meir. Við hætt-
uro á að teygja úr okkur og hugsuðum að nú væri
allt dottið endanlega í dúnalogn.
En skyndilega heyrðum við eitthvert þrusk yfir
okkur. Þaö skreið einhver eftir báruiárnsþakinu:
Við ættum að fara út og taka duglega í lurginn
á þeim, ef þeir geta ekki látið mann í friði um há-
nótt, sagði Gústi.
Það er ekki vogandi, sagði ég> Það eru kannski
tuttugu menn,
En ef það eru nú alls engir menn?
Hvað ætti það þá að vera?
Það gætu verið púkar.
Nei, vertu ekki að segja draugasögur. Það er
nógu óhuggulegt samt.
Bandarísha herstjómin
Frarnhald af 1. síðu.
irrita yfirlýsingar úm að þeir
vilji ekki hverfa heim til Kína
og Norður-Kóreu.
Krafizt rannsóknar.
Meira að segja á Bandaríkjæ
þingi hefur framkoma Clark
yfirhershöfðingja valdið
hneykslun. Demókrataþingmað-
urinn Mike Mansfield bar £
gær fram tillögu um að þing-
nefnd rannsaki ástandið í
fangabúöunum á Koje. Kvað
hann það illt til afspurnar ef
bandaríska herstjórnin gengi
á gerða samninga og ekkert
líklegra en norðanmenn svör-
uðu með því að slíta vopna-
hlésviðræðunum.
Framhald af 8. síðu.
ar, Vilhjálmur Þór, flutti
skýrslu á fundinum. Gaf hann
ýtarlegt yfirlit yfir gang verk-
smiðjumálsins og skýrði frá
því að byrjað væri að steypa
upp verkstæðishús í Gufunesi,
en innan fárra daga mundi
byrjað á sjálfri byggingu
vatnsefnishússins, sem verður
stærsta byggingin. Auk þess-
ara framkvæmda er nú unnið
að því að leggja vegi um verk-
smiðjustæðið og undirbúa
bryggjustæðið.
Ef ekkert verður til þess að
tefja íramkvæmdir við verk-
smiðjuna í sumar, er hugsan-
legt, að hægt verffi að byrja að
setja niður vélar í október í
haust. Búið er að panta megin-
hluta allra véla til verksmiðj-
unnar og verða þær væntan-
lega afgreiddar á 2. til 4. árs-
fjórðungi þessa árs.
Þá skýrði formaður frá því,
að lokið sé nú samningagerð-
um við Reykjavíkurbæ um
lóðaleigu, við hafnarstjórn
Reykjavíkur varðandi hafnar-
mannvirki og við Sogsvirkun-
ina um raforku til áburðar-
verksmiðjunnar.
Þegar aðalfundarstörfum
lauk, fóru fulltrúar á fundinum
inn í Gufunes, skoðuðu verk-
BilreiðasSyrkir
Framhald af 8. síðu-
styrkirnir yrðu lækkaðir um
helming.
íhaldið felldi tillögu hana
méö 8 atkvæðum gegn 7, enl
fulltrúar minnihlutaflokkannæ
greiddu allir atkvæði með til-
lögu Guðmundar.
smiðjustæðið og framkvæmdir
þar, og drukku kaffi í matsal
verkamanna þar.
(Frétt frá Áburðarverk-
smiðjunni). j