Þjóðviljinn - 15.06.1952, Síða 8
,Við íiöíuiii verið gabbaðir4
Asinn á Geysismönnum olli gremju í Þórshöín
Svo er að sjá sem koma karlakórsins Geysis frá Akureyri
til Færeyja hafi þótt heldur snubbótt.
móÐWUniN
Sunnudagur 15. júní 1952 :— 17. árgangur —■ 131. tölublað
Gamli bœrinn i Glaumbœ
og byggSasafn SkagafjarSar
opnaS almenningi
Eins og kunnugt er fór
Hekla með Geysi í söngför til
Noregs um daginn og á heim-
leiðinni var komið við í Fær-
eyjum. tJm þá viðkomu segir
Þórshafnarblaðið 14. september
fimmta þessa mánaðar:
„Það voru fremur snúðugir
gestir íslenzku söngmennirnir,
eem komu til Þórshafnar á
þriðjudaginn. Islenzka söng-
félagið „Karlakórinn Geysir“
frá Akureyri hafði boðað komu
sína löngu fyrirfram og beðið
söngfélagið í Þórshöfn að
gangast fyrir söngskemmtun.
Voru þessu allir fegnir og
mundu bæði SöngféJag Þórs-
hafnar og við aðrir hafa lagt
ckkur fram um að gera þetta
góðan dag og taka á móti
gestunum.
En á síðustu stundu, daginn
áður, kemur skeyti frá skip-
inu um að þeir ætli ekki að
stanza nema þrjá klukkutíma!
Ekkert varð því úr neinu nema
því að tilkynnt var að fólk
gæti komið niður í leikhúsið að
hlusta á söngvarana einum
klukkutíma áður en skipið fór.
Engu lagi líkt.
Við leyfum okkur að segja,
að slíkt er engu lagi líkt. Þetta
er að gera gabb að fólki og úr
því að íslenzku söngmennirnir
virða okkur ekki meir en þetta
hefði verið eins gott að þeir
hefðu siglt beint heim til Is-
Gömul kosnmgabeífa
reynd á ný
Framhald af 1. siðu.
Fyrir síðustu kosningar aflaði
hann sér fylgis svertingja með
loforðum um að fá sliíc lög
sett en hefur ekki sýnt minnsta
lit á því að efna þau allt kjör-
tímabilið.
Demókratar vonast til að
geta unnið sér fylgi svertingja
í kosningunum í haust vegna
þess að bæði helztu forseta-
efni republikana, Taft og Eis-
enhower, hafa lýst sig and-
víga lagasetningu gegn kyn-
þáttakúgun.
Það er t.il lítils að senda það
fólk til útlanda sem ekki tek-
ur eftir neinu og er jafnnær
um alla hluti þegar það kemur
aftur. Því þýðingarmeiri eru
utanfarir þeirra sem ferðast
ekki einungis með opin augu,
heldur hafa áhuga á að miðla
þeim er heima sátu einhverju
af þeim fróðleik sem þeir urðu
vísari. Áskell Snorrason, tón-
skáld á Akureyri, hefur verið
heppilegur maður til Rússlands
ferðar MlR sl. haust. Hann
varði sem sé tómstundum
vetrarins iil að rita dáh.tla
bók um Rússland og er hún
nú nýkomin út á vegum MlR.
Þjóðviljinn vill vekja athygli á
þessari bók um hið rægða frum
ríki sósíalismans. Hún á eríndi
til okkar.
Höfundurinn segir svo í for-
mála: ,,Ég hafði jafnan hjá
mér minnisbækur og ritaði í
þær allt það, er mér þótti máii
skipta, eftir því sem tími og
lands án þess að koma hér við.
Satt að segja er lítið vit í
þessum stuttu viðstöðum, sem
nú tíðkast. Norðmenn og Is-
lendingar eru verstir. Vilji þeir
ek'ki fórna meiru en hálfum
degi — oft minna — fyrir
„frændur sína“, væri sæmra
að þeir létu ekki sjá sig hér.“
Framhald af 1. síðu.
Borg leikkona mun flytja það.
Um kl. 3 verður svo lagt af
stað suður á íþróttavöll. Stað-
næmst við leiði Jóns Sigurðs-
sonar og á það lagður blóm-
sveigur frá bæjarstjóm Reykja
víkur.
17. júní-mótið.
17.-júní mót íþróttamanna
heldur áfram kl. 3.30. Munu
piltar úr KR sýna áhaldaleik-
fimi undir stjóm Benedikts
Jakobssonar. Síðan fara fram
úrslit í mótinu. Keppt verður
í 100 m hlaupi karla og kvenna
400 m hlaupi, 1500 m hlaupi,
4 X100 m boðhlaupi, lang-
stökki og stangarstökki. Loks
verður bændaglíma.
Barnaskemmtun í Lækj-
argötu.
Nú verður í fyrsta skipti
höfð sérstök barnaskemmtun.
í Lækjargötu. Verður Har. Á.
Sigurðsson kynnir. Hefst sú
skemmtun kl. 16. Verður hún
sennilega á neðrj tröppum
Menntaskólans. Verður þessari
nýung áreiðanlega fagnað af
bæjarbúum.
Kvöldið á Ainarhóli.
Á Arnarhóli hefst svo dag-
skráin kl. 20. Meðal dagskrár-
þátta verður þar ræða borg-
arstjórans í Reykjavík, Einar
Kristjánsson, cperusöngvari,
sjmgur með undirleik Lúðra-
sveitar Reykjavíkur. Stúlkur
úr Ármanni sýna þjóðdan'a.
Þjóðkór*->-> —T’.gur ’-ndir stjórn
dr. Pá!s Ítóí.'ksorar.
ástæður leyfðu ... Er þessi
frásögn .... byggð á mir.nis-
bókum mínum. Ég vil geta
þess, að okkur virtist allir þeir,
sem á einn eða annan hátt leiö
beindu okkur í þessari kynn-
isferð, gjöra sér mjög far urn
að veita okkur sem sannastar
upplýsingar um hvað eina og
láta sér á allan hátt annt um,
að ferð okkar gæti orðið lær-
dómsrík, þægileg og skemmti-
leg“.
Bókin skiptist í nokkra kafla,
svo sem: Fyrstu dagarnir í
Moskvu, Rússneska fólkið, I
háborg gömlu keisaranna, Ferð
til Gorkij, Gnésina tónlistar-
skólinn, 1 hringleikahöll, o. s.
frv. Ennfremur er bókin prýdd
mörgum myndum. Er útgáfan
hin smekklegasta, og kostar
bókin þó ekki nema 25 krónur.
Þjóðviljinn mælir með henni,
og gerir það með góðri sam-
vizku.
Eins og jafnan áður verður
Sósíalzstaflokkurinn að leita til
flokksinanna um aðstoð í sam-
bandí við þá vinmi sem leggja
þarf af mörkum við Jónsmessu-
mótið. Er hér hvorttveggja um
að ræða, undirbúning mótsins
og vinnu á Þingvöllum meðan
mótíð stendur yfir. Þeir félag-
ar sem geta veitt aðstoð sína
eru beðnir að gefa sig fram við
skrifstofu Sósíalistafélags
Reykjavíkur, sími 7511.
Bláa stjarnan" gerð að
þjóðhátíðaratriði!
Á Lækjargötu verða svo
sýndir þættir úr, ,Bláu stjörn-
unni“. M-un sú sýning verða kl.
rúmlega 22. Loks verður svo
dansað á 3 stöðum til kl. 2
eftir miðnætti. Verða það
sömu staðir og í fyrra. Er-
lendur Ó. Pétursson mun
stjórna dansinum af sinni al-
kunnu röggsemi og fjöri. Auk
þess sem dansað verður er ætl-
ast til að ,,marsérað“ verði um
göturnar í nágrenni danssvæð-
anna. Lúðrasveitin Svanur mun
leika fyrir marsinum.
Gestunum íagnað.
Auk Húnvetninga sem nú
eru á hópferðalagi og ætla að
vera hér í bænum 17. júní og
taka þátt í hátíðahöldunum
hefur frátzt um fleiri hópa ut-
an af landi er ætla að koma
til bæjarins og taka þátt í
hátiðahöldunum. Þjóðhátíða-
nefnd Reykjavíkur og bæjar-
búar allir fagna komu þeirra
og vona að þeir njóti dagsins
vel.
Skreytið bæinn.
Nefndin beinir þeim tilmæl-
um til borgarbúa að þeir flaggi
við hús sín og eins að sjó- og
útgerðarmenn sjái um að
flaggað sé á sikipum í höfninni.
Heppilegt væri fyrir húsmæð-
urnar að framreiða kvöldmat-
inn í fyrra lagi svo fólk kom-
ist sem fyrst til hátíðahald-
anna. Þess skal getið að stræt-
isvagnar munu ganga til kl.
2.15.
Það er von og ósk nefndar-
innar að hátiðarhöldin megi nú
sem fyrr fara vel og prúðmann
lega fram og verða bænum og
borgurunum til sóma og gleði.
Reykvíkingum þakkað.
Formaður þjóðhátííarnefnd-
ar Reykjavíkur, Þór Sandholt,
kvaö nefndina fagna tillögum
frá almenningi um fyrirkomu-
lag hátíðahaldanna. Þótt ekki
verði breytt til í þetta sinn er
gott að hafa slíkar tillögur til
athugunar næst.
Að lokum þakkaði nefndin
a’menningi fyrir góða fram-
komu á undaníörnum þjóðhá-
tíðardögum og treystir hún því
að sami menningarbragur verði
á framkomu Reykvíkinga á
þessari þjóðhátið og undanfar-
in ár.
Auk Þórs Sandholts eru i
þjóðhátiðarnefnd'nni Ásgeir
Pétursson, Björn Vilmundsson,
Böðvar Pétursson, Erlendur Ó.
Pétursson, Gunnar Steindórs-
son og Jens Guðbjörnsson.
M gefnu tilefnz
Vegna mjög rangrar frásagn
ar í nafnlausri grein á íþiótta-
síðu Þjóðviijans 13. þ.m. um
sölu Olympíumerkja, skal það
upplýst að umrædd merki sem
eru þre.nnskonarj: eir, silfur
og gull, hafa verið til sölu i
Reykjavík síðan i febr. s.l. og
auk þess á 56 stöðuni öðrum
víðsvegar um landið.
Frá 15. þm. verður bær og
byggðarsafn í Glaumbæ opið
almenningi til sýnis. Bærinn í
Glaumbæ, sem er ríkiseign,
er einn þeirra bæja, sem
áformáð er að geyma og
varðveita sem sýnishorn hinna
gömlu íslenzku torfbæja, sem
nú eru óðum að týna töl-
Akurnesmgar —
Keflvíkingar
bæjarkeppnin í sundi
verður í dag í Keflavík
Hin árlega bæjarkeppni milli
Akurnesinga og Kefhikinga
fer fram i Sundhöll Keflavik-
ur í dag og hefst kl. 2.30 e.h.
Keppt verður í 8 sundgrein-
um karla og kvenna og keppa
tveir frá hvorum bæ í hverri
grein, auk þess verður keppt
í nokltrum unglingasundum, I
fyrra urðu Akurnesingar hlut-
skarpari, og unnu keppnina
með 4 stigum.
Ef að líkum lætur þá verður
keppnin hörð í mörgum grein-
um og úrslitin tvísýn. — Sund-
höllin tekur aðeins takmarkað-
an fjölda ákorfenda og er því
ráðlegra að tryggja sér miða
í tíma.
Vömskiptajöfnuðuiinn
óhagstæður
Jan — maí: 151,3
millj. kr.
Vöruskiptajöfnuðurinn í
maímánuði var óhagstæður um
tæp’ega 56,5 millj. króna, og
er þá óhagstæður um 151,3
millj. kr. það sem af er þessu
ári. Á sama tíma í fyrra var
hann óhagstæður um 52,6 millj.
Útflutningurinn í maí nam
45,7 millj. en innflutningur
102,1 millj. en í maímánuði í
fyrra 57,9 og 80,6; 1 jan.-maí í
ár hefur verðmæti útflutnings-
ins numi'ð 229,3 millj., en inn-
flutnings 380,5 og fyrir sama
tíma í fyrra eru tölurnar
247,0 og 299,6. Verðmæti út-
flutnings hefur á þessu tíma-
bili minnkað um 17,7 millj. en
innflutnings vaxið um 80,9
milljónir.
Nær tíu íbúðarhús eru í
smiðum hér á staðnum. Var
byrjað á sumum í vor, en á
öðrum í fyrra og verður þeim
væntanlega lokið í sumar.
Húsin eru öll úr steini, ým-
ist steypt eða hlaðin.
Þá hefur verið hafizt handa
um byggingu beinaverksmiðju
í stað þeirrar sem brann í
vetur, sem minnisstætt er.
Verður nýja verksmiðjan
bæði stærri og fullkomnari en
sú gamla, og verður hún
byggð þannig' að auðvelt sé
að stækka hana. Er fyrir-
hugað að byggja síldar-
pnni. — Hefur bærinn verið
hresstur við og að nokkru leyti
endurbyggður á undanförnum
árum undir umsjón þjóðminja-
varðar. Má minnast þess með
þakklæti, áð enskur maður að
nafni Mark Watson, lagði
fyrstur til að bærinn í Glaum-
bæ yrði látinn standa og lagði
fram nokkurt fé í þvi skyni, en
mest af kostnaðinum er greitt
af opinberu fé. Bærinn er mjög
stór og myndarlegur, fjöldi
sambyggðra húsa, enda prests-
setur og stórbýii í Glaumbæ
löngum. Allur er bærinn frá
19. öld, elztu hlutar hans frá
fyrri huta aldarinnar.
Bærinn í Glaumbæ hefur ekki
verið til sýnis fram að þessu
vegna þess, að ætlunin var
að koma byggðarsafni Skag-
firðinga bar fyrir, eins og nú
er komið í framkvæmd. Skag-
firðingar hafa af miklum á-
huga safnað þjóðminjum í hér-
aðinu um áraskeið, enda er
þar margt áhugamanna á þessu
sviði, og má nefna fyrsta í
flokki Jón alþingismann Sig-
urðsson á Reynistað og Árna
bónda Sveinsson á Kálfsstöð-
um. Safngripunum hefur nú
verið safnað heim í Glaumbæ
og komið fyrir í bænum. Hef-
ur Ragnar Ásgeirsson ráðu-
nautur unnið að þessu í.vrir
byggðarsafnsnefndina. Safn-
gripum hefur ekki enn verið
komið fyrir í öllum húsum
bæjarins, en nokkur hús eru
þar alskipuð, svo sem baðstof-
a.i. sern er mjög stór og mun
vart ennars staðar kostu' að
sjá sannara og myndarlegra
dæmi nm þetta einkennilega
hús, sem er svo samgróið hug-
myndvnum um gamla íslenzka
sveitamenningu.
Þeir sem séð hafa byggðar-
safnið í Glaumbæ Ijúka upp
einum munni um, að þar beri f yr
ir augu næsta einstæða menn-
ingarsögulega mynd, og er ó-
hæti að hvetja menn til að
'eggja leið sína þangað heim,
þegar sumarferðalög byrja. —
Skal á það bent, að Glaumbær
cr örstutt frá krossgötunum í
Varmahlið, en þar liggur leið
flestra, sem í Skagafjörð ltoma.
Eí t^valið að bregða sér þaðam
til Glaumbæjar, en fyrir þá
scm lara til Sauðárkróks er
bærirn alveg í leiðinni. —
v'Frett frá Þjóðminjaverði).
bræðslu í sambandi við hana,
síðarmeir. Nóg efni er til í
allar þessar byggingar.
I fyrra var borað fyrir
vatni handa Grindvíkingum í
hrauninu inn undir Þorbirni.
Var sýnt að þar mundi fást
nóg af góðu vatni, og í fyrra-
dag var byrjað að grafa fyrir
vatninu. Vatnið mun verða.
leitt í rörum til þorpsins og
er það 2—3 km leið. Hyggja
Grindvíkingar gott til þess að
fá nú loksins rennandi vatn.
Nóg atvinna er hér í þorp-
inu, bæði við þessar bygging-
ar og eins við fiskverkun.
Ký bók um Sovéfiíkin:
í LANDIUFSGU9MR
MÍR hefur nú nýlega gefið út fyrstu bók sína. Nefn-
ist hún í landi lífsgleðinnar og er eftir Áskel Snorrason
Háiíðahöldin í Rekjavík 17. júní
Framkvœmdir í Grindavík
Grindavik. Frá fréttaritara Þjóðv.
Hér í Grindavík er nú fjörugt athafnalíf, við smíði íbúðar-
húsa, beinaverksmiðju og lagningu vatnsleiðslu.