Þjóðviljinn - 28.11.1952, Blaðsíða 3

F03tuda.gttr.28. nóyombcr 195^. — ÞJÓÐVILJINN ,(3
# ÍÞR0TT8R
nrrsTJóRi: fiUmann iielgason
Srímid Frakklimd 1:1
Sögulegiz?. leikus
Einn sögulegasti knatt-
spyrnuleikur sem leikinn hefur
verið í Dublin var nýlega háður
þar í borg milli E'rakklands
og írlands, og lauk leiknum
með jafntefii 1:1 eftir að írar
höfðu haft 1:0 í hálfleik. Ir&ku
áhorfendurnir voru gjörsam-
? í FÁUM ORÐUM \
Walter Nyström fékft gull-
merki „Svenska Dagbladet"
sem er mikil viðurkenning, fyr-
ir 10.000 ra. hlaup sitt í Diiss-
eldorf er hann setti nýtt
sænskt met og vaan þýzka
hlauparann H. Sehade.
Ástralski bamtamviktarlinefa-
leikakappinn Jimmy Caruthers
vann óvænt hcimsmeist-
aratitilinn af Suður-Afriku
manninum Vic Tov/el á rot-
höggi í fyrstu lotu. Leikurinn
stóð í 2 mfn og 18 sek. Eftir
1 m. 14 sek. Iiafði Jimmy sleg-
ið Towel út á borð blaöamann-
anna sem höfðu komið sér
fyrir við ,,hringinn“. Þeir eig-
ast við aftur innan 90 daga.
England og Holland gerðu
jafntefii er áhugalið þeiira í
knattspyrnu áttust nýlega við
í Hull. Hollendingar gerðu
fyrsta markið, og höfðu 2:1
í hálfleik en Bretar jöfnuðu á
vítaspyrnu semt í síðari hálf-
leik.
. Heimsmeistarinn í fluguvigt
Japaninn Yoshiu Shirai varðt
titil sinn í 15 lotu leik fyrir
Dado Marino frá Hawaíi.
England vann Wales 5:2 í
landslcik í knattspymu. I hálf-
leik bafði England 3:1 yfir.
Leikurinn fór fram á Wembley
og voru Englendingamir mun
ákveðnari cg tókst betur að
rjúfa skörð í vörn Weles-
maana.
lega ærir meðan á lciknum
stóð. Þó hinir 40 þús. aðgöngu-
miðar liafi verið seldir fyrir-
fram komu þúsundir manna
sem brutu allar hindranir til
að komast imi á völlinn. Lög-
reglan gat naumast við neitt
ráðið.
Darraðardansinn byrjaði áð-
ur en leikurjnn hófst. Troðn-
ingurinn að aðalinnganginum
varð svo mikill að allt lót
undan og fólkið streymdi inn
á áhorfendasvæðin og völl.
Lögreglaa óð um en fólkið æpti
og nokkra menn varð að flytja
á brott meira og minna slas-
aða.
Frönsku leikmennirnir urðu
skelkaðir þegar áhorfendur
byrjuðu að troða sér icm fyrir
hliðarlinumar og út á sjálfan
völlinn.
Verst var þó ástandið i síð-
ari hálfleiik er leikuurinn fór
all líflega fram. Áhorfendur
gleymdu sér gjörsamlega og
Rauði krosSinn varð að nota
alla hluti eða allt frá börum
til hjólastóla til að flytja burt
særða menn!
s ísSiocké
Lið Norðmanna'íer í jók
ferð til Tékkóslóvakíu og
Póllands
Svíar og Norðmenn kepptu
nýlega tvo daga í röð í ís-
hockey og fóru leikar svo af
Svíar unnu báða leikina þanr
f>Tri 6:2 (1:1—2:0—3:1) og
þann síðari 3:1 (0 :Ö^-2:0—
1:1).
Má kalla þetta góða frammi-
stöðu hjá Norðmönnum, þar
sem Jwir áttu við Evrópumeist-
arana og bronsverðla.unamenn
frá síðustu Ö. L. Leikimir fóru
frarn á Jordal Amfi í Oslo og
hþrfðu 12.030 manns á kepph-
ina.
Sportsmanden segir einnig
frá því að landslið Noregs fari
á jóladag með flugvél til Prag.
þn þar á að leika landsléik við
Tékkóslóvakíu. Síðar verður
leikinn annar íandsleikur úti á
ijandinu og atik þess tveir bæj-
árleikir.
Síðan er ætlunin að ferðast
til Póllands, þar sem rætt er
um landsleiki í Kryiiica og
Varsjá. EJkki er þó endanlega
fi-á Póllands-ferðinni gengið.
Ejopmf
Fyrir nokkru er lokið fyrri-
h’uta keppninnar í Allsvenskan
fyrir keppnistímabilið 1952-’53.
Var keppnin mjög hörð og
aðeins 3 stig milli fyrsta og
sjötta liða. Þuð bendlr .til
þess að vorleikirnir geti orð-
ið harðir og úrslit því tví-
sýn, en margt getur breytzt á
löngum vetri. — Því má skjóta
hér inn í að alltaf eru nokkrar
i Framhald á 6. síðu.
Alþýðan er það afl seíh ræðnr úrslit-
um um stríð eða frið í heimimim
Kœff við Jón Ingimarsson um friðarráð-
sfefnu norrœnna verkamanna
Ðagana 15. og 16. nóvember var haldinn í Oslo friðar-
ráðstefna norrænna verkamanna., og þátttakenclur voru
íulltrúar verkalýðsfélaga og vinnustööva um öll Norður-
lönd. Fulltrúi íslands á ráðstefnunni var Jón Ingimars-
son, fonnaöur Iðju á Akureyri, og Þjóðvijimi náöi til hans
rétt áöur en hann fór norður aftur og spuröi hann fregna
af ráöstefnunni'.
—- Hverjir stóðu að þessari
ráðstefnu ?
— Til hermar var boðað af
ýrnsum foruistumöimum úr
verklýðshreyfingunni um öll
Norðuriönd. íslenzkir hva.ta-
menn ráðstefnuimar voru t.d.
þessir: Sigurður Guðnason, Þu-
ríður Friðriksdóttir, Björn
Bjamason, Helgi Þorlcelsson,
Snorri Jónsson, Eðvarð Sig-
urðsson, Gunnar Jóhannsson,
Tryggvi Helgason og Guðmund-
ur Sigurjónsson.
— Og hvernig var ráðstefn-
an sótt?
— Hún var vel sótt. Þarna
voru saman komnir 434 kjörn-
ir fulltrúar verklýðsfélaga og
vinnustöðva. Norsku: fulltrú-
amir voru 167, þeir dönsku 57,
frá Svíþjóð 82, frá Finnlandi
125 og ég frá íslandi. Auk
þessa voru 22 gestir sem sér-
staklega hafði ve'rið boðið, með-
al þeirra ful'trúar franskra og
brezkra verkamanna.
— Hvemig fór ráðstefnan
fram í meginatriðum ?
— Hún var sett í salarkynn-
um Alþýðuhússins í Osló að
morgni 15. nóvembers með há-
tíðlegri athöfn. Síðan var val-
in stjórn ráðstefnunnar, en í
henni áttu sæti Osear Kristian-
sen, ...fprmaður. í félagi spor-
vagnaverkamanna í Osló,
Hjalmar Wemer, gjaldkcri í
verkamannafélagi Stokkhólms-
borgar, Kosti Ranta, ritari í
sambandi finnskra byggingar-
verkamanna, Svend Jensen, for-
Jón Ingimarsson
maður í byggingarverkamanna-
félagi Kaupmannahafnar og
Jón Ingimarsson. Ráðstefnunni
bárust kveðjur og árnaðarósk-
ir frá fjölmörgum félögum og
samtökum og einstaklingum,
blóm og gjafir, Ein kveðjan
var frá fyrrv-erandi forsætis-
oiioesiieiii si
/4» tm
Hörð og rökstudd gagnrýni íulltrúa verkalýðsíé-
laganna á sambandsþingi í íyrrakvöld
Á fundi Alþýðusambandsþingsins í fyrrakvöld héldu umræður
um skýrslu sambandsstjórnar og reikningana áfram. Tóku fjöl-
margir fullttrúar til máls og báru langflestir þeirra fram þunga
cg rökstudda gagnrýni á störf sambandsstjórnarinnar og með-
ferð hentiar á fjármunum samtakanna. Var þátttaka fulltrúanna
utan af landi sérstaklega athvglisverð í þessum umræðum, en
þeir báru á þrífylkingarstjórnina þungar sakir fyrir slóðaskap
hennar í kjaramálunum, misnotkun á fé sambandsins og sýndu
fram á algjört. gagtisleysi þess erindreksturs sem sambandið
heldur uppi og beinist nú orðið að því- einu að sundra verka-
fólki í imibyrðis fjandsamlegar fylkingar.
Verri en enghm eriudrekstnr
Fyrst tc'k til máls Gnðrún
Pétursdóttir, Húsavík. Sýndi
hún fram á að sambaadsstjórn
afturhaldsins hefði nú glátað
öllu trausti hins raunvenilega
vcrkalýðs og vítti harðlega
framferði „erindrekans", sem
ekkert erindi ætti nú orðið út
á landsbyggðina annað en það
að smala liði þríflckkanna á
kjörstað i kosningum og ynni
að því einu að sxmdra því sam-
starfi sem verið hefur iníian
verkal ýðsf élaganna. Ásgeir
Kristjánsson frá Húsavik tók
í: saina stretig og skýrði frá
því að ,,erindrekinn“ forðað-
ist það eins og heitan eld að
hafa tal af stjórnum verka-
lýðsfélaganna í ferðum sínum.
svikist um alla fyrirgreiðslu í
máiiun verkalýðsfélaganna og
nefndi dæmi því til sönnunar
úr skiptum verkamaana á
Húsavík við liið nýstofnaða
gerfifélag í sveitum sýslunnar.
Hins vegar hefði þessi launaði
starfsmaður sambandsins brot-
izt um á Húsavik með jeppa
sambandsins og tvo leigubila i
fulltrúakjörinu þar en farið
hina mestu fýluför og verið
næsta framlágur þegar úrslit
urðu kuun. Bað Ásgeir um að
þessi drerigur yrði ekki send-
ur í það hérað framar, enda
Húsvíkingar einfærir um að.
framkvæma kosningar í félög--
um sinum. ;
Kíkisstjómin húsbóntli sam-
bandsstjórnar.
líjörgvin Sigurðsson, form
Bjarma á Stokkseyri flutti
livassa og rökfasta ádeiluræðu
á sambandstjóm og þrífylking-
arsamstarfið í verkalýðshreyf-
ingunni, sem fært hefoi verka-
lýðnum versnandi kjör og
sundrað þeim sem ættu að
vinna saman. Vítti hann harð-
lega vinnubrögð þrífylkingar-
ieinar í heild og sýndi fram á
þá óvirðingu scm verkalýSn-i
um væri gerð með tilkynning-
um þrífylkingarblaðanna fyrir
kosningar til sambandsþings
um að „samningar hefðú tek-
izt“ milli svokallaðra lýðræðis-
flokika um samstöou gegn
„kommúnistum". Ekki t væri
verið að spj'rja verkalýðinn
sjálfan um afstöðu hans og
skoðun, allt væri álcveðið á
bak við tjöldin af nolkkrum
óviðkomandi mönnum í fórystu
stjórmnálaflokka afturhaldsins.
Nú væri svo komið að valda-
menn Framsóknar og íhalds
segðu fyrir um hverjir ættu
að skipa stjórn heildarsamtaka
verkalýðsins!
Þá ræddi Björgvin sérstali-
lega samskipti síns félags og
sambandsstjórnar, sem hefðu
verið með þeim hætti að cngin
léiðrétting hefði fengizt þrátt
fýrir . itrekaðar umkvartanjx
um taxtabrot vegamólastjórn-
arinnar í vegavinnu í Árnes-.
sýslu. Bréfum frá Bjarma um
Jietta atriði hefði ekki einu
sirini verið svarað, hvað þá
meira, Slíkt væn vald rikis-
Framhald ú 7. síðu.
ráðherra Norðmanna, Chr.
Hornsnid, en hún var á þessa
leið:
„Mikilvægasta vandamál nú-
tímans, stríð eða friður, knýr
mannkynið til áð veljíy um tvær
leiðir:
1. Með aukinni toitryggni
milli austurs og vesturs og
mikilli og vaxandi hervæoingu
er lögð brautin að þriðju heirns-
styrjöidinni, allsherjarslátrun
mannkynsins, en þangað verður
æskan lokkuð og rekin eins og
dýr.
2. Me'ð gagnkvæmu trausti
og skiiningi, sterkri og vax-
andi afvopnun, samningum um
öll deilumál ásarnt hugsíwnleg-
um gerðardómi er lögð braut-
in að varanlegum friði, heims-
friði.
Ég heiJsa þessari friðari’áð-
stéfnu og þátttakendum hennar
sem vegagei’ðarmönnum á leið
til alþjóðaöryggis og afvopn-
unar“.
Aö lokinni setningu mótsins
hófust svo almennar umræður
um áhrif hervæðingarinnar á
lífskjör verkalýðsins og hlut-
verk alþýðunnar til- vemdar
friði.
— Hvað kom svo helzt fram
í hinum almennu umræðum?
— Það var einkum um það
rætt. með hváða ráðum verka-
lýður Norðurlanda gæti hafið
samvirka baráttu gegn stríði og
stÁðsundirbúningi stórv-eldr
anna. Kom það mjög glöggt
frarn hversu alvarleg áhrif vig-
búnaðurinn hefur nú þegar haft
á lífskjör almennings.
í ræðum Norðmanria kom það
mjög glöggt í ljós að skilning-
ur almennings þar í landi á
eðli vígbúnaðarkapphlaupsins
hefur skýrzt mjög við það að
verið er að taka Vesturþýzka-
land inn í hernáðarbandalagið,
ýmsir ráðamenn nazista eru
settir í sínar gömlu trúnaðar-
stöður og hernaðarandinn vak-
inn upp að nýju, en af honum
|- hafa Nm’ðmenn-feirgrð nógsam-
■» Jöga *£j4,n3Ín.«I\íiii«.ki»löM.r"é hin
hörmulegu ltynni sín af síð-
asta stríði, og hvernig verk-
lýðshreyfingin hefði orðið að
bera byrðarnar og orðið fyrir
þyngstum búsifjum. Marglr for-
ustumenn verklýðalrreyfingar-
iimar vcru telrnir og drepnir
án dóms og laga.
Einn fnlltrúi Norðmanna
kom rneð athyglisverðar töl-
ur um hervæðingarkostnað-
inn og tók sem dæmi að
norska ríkið greiddi um 30
kr. á seliúndu til liermála,
unr 1709 kr, á mjínúiu, um
100.009 kr. um tímann, eða
"V2 milíjón norskra króna
á dag að jafnaði, Hernaðar-
vélln ncrska gleypir þannig
góð árslaun verkamanns á
5-6 mínútum, stanslaust, árið
nm kr'ng. Og það er auðgert
að sýna fram á hvernig hægfc
væri að nota þetta fé í stað-
inn til brýaustu nauðsynja
almennings, sem nú sitja á
halranum.
Sænsku fulltrúarnir lögðu á-
herzlu á það að þeir teldu
snga mögu’eika á því að Sví-
þjóð gæti haldizt utan styrj-
aldar, ef hún skylli á. Einnig
þar eru hervæðingarbyrðarnar
mjög; þungbærar, þær draga
stöðugt niður lífskjörin, þann-
’g. a'ð atvinnuleysi fer pú vax-
ándi og liúsnæðisskorturinn er
geigvænlegur.
Framhald á 6. síðu.