Þjóðviljinn - 26.09.1953, Blaðsíða 10

30) — ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 26. september 1953
90
ehnilisþátíur
Hefur nokkur séS hlaupa-
hiólið hans Óla?
Óli íær oft að fara út með
dótið sitt, og stundum spyrja
maeður mig undrandi, hvort
dótið týnist ekki. Jú, vissuiega
hefur ýmislegt týnzt en það er
ekki teljandi, þegar miðað er
við öll þau ósköp sem borin eru
út. Og hversvegna ættu ieik-
föngin að týnast? Börnin vilja
leika sér af þeim, og þau böm
sem fá leikföngin hans Óla
„lánuð“ að staðaldri, hafa jafn
mikinn áhuga og hann á því
að þau týnist ekki,
óli á þríhjói og það er í
notkun allan liðlangan daginn.
Ef hann er ekki á því sjálfur
er einhver annar krakki fljót-
ur að taka það í notkun. Stund-
um er hjólið týnt klukkutimum
saman, en undir kvöld, er það
ævinlega komið i leitimar á
einhvem dularfullan hátt.
Hvernig stendur á því? Ég
býst við að það sé vegna þess,
að við forðumst ávítur eins og
heitan eldinn. Þegar eitthvert
barnið hefur haft hjólið að láni
og faríð of langt á því, fær það
ekki skammir heldur hrós þeg-
ar það skilar hjólinu. Börnin
verða mjög undrandi, því að
þau búast við skömmum o
þau verða fjarska fegin, þegar
þeim er sagt, að það hafi verið
fallega gert af þeim að skila
dótinu, og þau megi fá það
lánað seinna ef þau gleymi
ekki að skila því aftur. Það
fréttist fljótlega meðal barn-
anna, að þau mættu leika sér
að dótinu hans Óla, og það er
ánægjulegt að sjá hvað þau
fara vel með það og láta sér
annt um það.
Auðvitað kemur það stund-
um fyrir að dótið skilar sér
ekki sjálfkrafa, og þá verðum
við að fara út að leita, en það
gengur mjög vel, því að börnin
hjálpa okkur og oftast eru það
stóru krakkarnir sem hafa upp
á týnda dótinu.
En fyrir nokkru leit ilia út
með nýja hlaupahiólið hans
Óla. Það sást ekki heilan dag
og þegar það kom í leitimar
daginn eftir, var ég farin að
óttast að það væri horfið fyr-
ir fullt og allt. Ég fór út til
barnanna og auðvitað sagði ég
ekki: „Hver hefur tekið hlaupa-
hjólið hans Óla?“ Það hefði
verið móðgun og bömin hefðu
orðið þrjósk og sár. Nei, maður
á að spyrja vingjarnlega, dá
lítið dapur í bragði, hvoi’t ein-
• hver hafi ekki séð hlaupahjólið
’ hans Óla. Þá verða þau hjálp-
söm og áköf i að leita. Ef
maður lofar finnandanum smá-
verðlaunum — þótt ekki sé
Rafmagnstakmörkun
Kl. 10.45-12.30
Eaugardagur 26. september
5L„..|j Vesturbærinn frá Að-
• IIVvíll alstræti, Tjarnargötu
og Bjarkargötu. Meiarnir, Grims-
Btaðahohið með flugvallarsvæðinu,
Vesturhöfnin með örfirisey, Kapla-
Ékjól og Seltjamarnes fram eftia.
nema kökusneið — verða þau
enn ákafari í leitinni. Það er
ekki verðmæti verðlaunanna
sem skiptir mestu máli, held-
ur viðurkenningin. Þetta verk-
ar að minnsta kosti eins og
töfralyf. Og þannig var það í
þetta skipti. Krakkarnir hurfu
eins og dögg fyrir sólu og eftir
nokkra klukkutíma kom Stína
úr næsta húsi sigri hrósandi og
sagðist hafa fundið hlaupahjól-
ið hans Ola, en það stæði inni
í garði og hún þyrði ekki að ná
í það. En hún vissi hvar það
var. Það var „við rauða húsið
við götuna hinum megin við
hornið." Við fundum hlaupa-
hjólið og það kom í ljós að
tveggja ára hnokki hafði komið
með það heim daginn áður en
fjölskyldan ætlaði upp í sveit,
enginn vissi hver átti hjólið,
en það hafði verið skilið eftir
úti í garðinum í þeirri von að
eigandinn gæti haft upp á því.
Og eigandanum tókst það.
Maður þarf bara að hafa það
hugfast að spyrja börn aldrei
um 'horfin leikföng á þann hátt
að ásaka þau um að hafa iekið
þau, heldur spyrja vingjarn-
lega, hvort nokkur hafi séð
umrædd leikföng.
Rauðar kinnar
Konur sem eru svo fölar, að
alltaf er verið að tala um hvað
þær líti illa út, ættu að nota
kinnalit. Það bætir mikiðúrskák
og maður þarf ekki að vera
hræddur við að nota hann þótt
maður máli sig annars ekki í
framan. Engum dettur í hug
að kona sem málar sig, fái rauðu
kinnarnar úr krukku Auðntað
þarf að nota litinn i hófi, og
hann á að vera þar ,ern eðk-
legur roði er vanur að koma í
kinnarnar. Jafnvel allra fölustu
konur fá einstöku sinr.um rjóðar
kinnar og kinnalitinn þarf ein-
mitt að setja á þann stað. Það
er ágætt að horfa á sjálfan sig
frá hlið; rauði iiturinn má ekK
enda of snögglega. Það er nauð-
synlegt að athuga sig vel íspegli
til þess að liturinn sé eðiilegur
bæði að framan og frá hlið
Þegar tala týnist
Þegar maður hefur keypt sér
dásamlega golftrevju með tíu
hnöppum að framrn, er dæma-
laust gremjulegt þegar ein taian
týnist. Oft er ógerningnr að fá
eins tölu, og það er því nauð-
synlegt að skipta alveg um töl-
ur og það er leiðindavirxna og
óþarfa fjárútiát. Það væri mikil
bót e.f hægt æri að fá einr. eða
tvær aukatöiur um leið og niað-
ur kaupir peysona.
, Bimkmimn
2.
Meðan vagnion skrölti áfram eftir þurrum
veginum, reirndi Caleb augunum yfir landareign
Þorvaldssonai', sem breiddi úr sér í vesturátt
svo langt sem augað eygði. Afbragðs beitiland
sem fór til ónýtis í höndum kvenfólks — og
Þorvaldur var ekki hótinu betri í augum Calebs.
Maður sem dugði ekki til annars en eignast dæt-
ur ætti ekki að vera bóndi. Og þó var góð
vinátta á milli Þorvaldar og Bjamasonfjöl-
skyldunnar — Þorvaldur hafði fengið hjá hon-
um lán oftar en einu sinni, þegar illa gekk
hjá honum og kvenmönnunum tíu. Það hlaut
að vera hægt með einhverjum ráðum að neyða
Þorvald til að láta af hendi eitthvað af þessu
prýðilega landi ....
Caleb varð hugsað til Amelíu. Hún hafði
hagað sér vel upp á síðkastið. Ef til vill var
hún farua að gera sér ljóst að ekkert gott gat
leitt af þverúð bamanna. Og þó var nauðsyn-
legt að minna. hana á glappaskot hennar. Og
ef til vill væri skynsamlegt að heimsækja Mark
Jordan, áður en Klovaczs fjölskyldan kæmi
heim; heyra. hljóðið í honum og færa Amelíu
fréttimar. Það var ágæt hugmynd. Amelía
myndi fyrr deyja en láta þennan fína son sinn
komast að sannleikanum um sjálfan sig. Ef til
vill myndi haim hætta við að kvænast kemislu-
konunni ef hann fengi að vita, að hann hefði
ekkert nafn að bjóða henni. Það dytti Amelíu
áreiðanlega fj'rst í hug. Já, það væri án efa
skynsamlegt að fara í kurteisisheimsókn til
Mark Jordan.
Og þarna var hrörlega húsið. hans Þorvaldar
Þor\’,aIdsson. Og sláttuvélin stóð heim við bæ.
Hann var þá ekki byrjaður að slá. Ef til vill
var ein dóttirin með tannpínu og allir biðu þess
að henni batnaði. Og þó var Þomaldur ekki
vanur að láta smámuni tefja sig. Hann þóttist
vera húsbóndi á sínu heimili, en haim var ekki
nógu hagsýnn. Hann var ekki fær um að vera
bóndi, eiga glæsilega jörð — ómetanlegt beiti-
land.
Þorvaldur Þorvaldsson birtist í dyrunum
þrekinn og kiunnalegur. Hann strauk yfirskegg-
ið eins og hann vildi sýna að hann var að enda
við að borða. Svo rétti hann Caleb höndina og
hann heilsaði honum alúðlega. Caleb tók eftir
fiskbeini fj-aman á vesti Þorvaldar. Hm.
Caleb gekk fram fyrir Þorvald og lagði hönd-
ina á hurðarhúninn. Vandræðaroði breiddist um
andiit Þorvaldar.
„Komdu innfyrir svo að ég geti talað við þig,
Þorvaldur", sagði Caleb glottandi. „Ég nenni
ekki að bíða í allan dag eftir því að þú bjóðir
mér iim“. Hann var mjög glaðhlakkalegur. Þor-
valdur roðnaði enn meir, en hann sagði ekkert
þótt Caleb opnaði dyrnar.
í eldhúsinu var kvenfólkið enn að matast.
Caleb gaut augunum á matborðið, gekk síðan
kæruleysislega itm í setustofuna á bakvið eld-
húsið og Þorvaldur á eftir honum. Hvorugur
lét svo lítið að yrða á kvenfólkið.
Caleb hafði séð nóg. Fjölskylda Þorvaldar
var að gæða sér á fiski. Þann fisk var aðeins
að fá á einum stað — í hinu helga vatui Bjarna-
sonanna, sem höfðu gert honum margan góðan
greiða á undanförnum árum. Og talið var að
Þorvaldur vænti sér greiða á næstunni. Þor-
valdur hafði engin efni á að borga þreskimönn-
um og hann gæti því ekki látið þreskja kom
sitt nema með aðstoð þeirra Bjarnasona. Og
þeir voru greiðviknir og hjálpsamir. Eiríkur
yngri var góður maður, en hann var ósveigjan-
legur í málum sem vörðuðu heiður. Hann myndi
seint fyrirgefa þeim sem veiddi fisk í vatninu
hans í leyfisleysi, einkum ef sökudólgurinn var
heimilisvinur, sem átti honum margt að þakka.
Það yrði trúlega til að binda endi á greiðviknina
og hjálpfýsina ....
Þorvaldur settist og stundi þungan. Caleb
settist hjá honum.
„Ég sé að þú ert ekki byrjaður að slá“,
sagði Caleb.
„Nei. Það er of mikið að gera heima við,“
urraoi liann.
„Geturðu byrjað að þreskja fyrsta septem-
ber?“
Þorvaldur leit á hann og það var vandræða-
blik í litlum augumx hans.
„Já, já. Ég er búinn að ráða menn til þess“.
„Jæja. Hverja fékkstu? Ég hélt að það
væri dálítið erfitt", sagði Caleb blíðlega.
Þorvaldur ræskti sig.
„Það eru kynblendingar — eiga heima hinum
megin við vatnið“, sagði hatin og bandaði hend-
inni vandræðalega.
Caleb brosti. Þorvaldur var vesall lygari, þótt
hann ætti að vera orðinn æfður í listinni.
„Þú ættir að koma mér í samband við þá“,
sagði hann. „Ég get enga fengið fyrr en í sept-
emberlok. Og ef þeir koma til þín, þá ættu þeir
að fást til að vinna fyrir mig á eftir“.
Þorvaldur krosslagði fæturna.
„Það er nú svo“, sagði hann. „Þeir hafa.
mjög mikið að gera“.
„Ég er á leið til Bjarnasona. Ég var að hugsa
um að spyrja þá, hvort þeir gætu ekki hjálpað
mér um þreskimenn". Caleb athugaði andlit
Þorvaldar gaumgæfilega. Islendingurinn ók sér
vandræðalega til í sætinu.
„Ja, þú ættir nú að þegja um það í Yellow
Post, en Bjamason ætlar að leigja mér þreski-
vélina sína“, sagði hann með hægð.
„Leigja þér? Hann lánaði þér hana endur-
gjaldslaust í fyrra, var það ekki?“
Caleb var skemmt yfir þessum tilraunum
Þorvaldar til að sýna sjálfan sig í virðulegra
ljósi.
,,Og þú ert að reyna að telja mér trú um
þetta, Þorvaldur", sagði hann og hló dátt. „Að
þú skulir ekki skammast þín“.
„Ég vil ekki láta það fréttast, því að þá
halda allir að ég geti ekki borgað honum. Ég
get borgað — seinna í haust".
Caleb brosti aftur í kampinn. Hann vissi að
Þorvaldur myndi aldrei borga annað en það
sem Bjaniascn gengi fast eftir.
„Hann hefur reynzt þér vel, er það ekki?
Þú skuldar honum vist talsverða fúlgu. Hún
hlýtur að vera orðin býsna há þegar á hana
leggjast rentur, Þorvaldur".
Þorvaldur flutti fæturna til. Hann svaraði
engu. Hann var að hlusta á konumar ,sem
voru að taka diskana af borðinu i eldhúsinu.
„Jæja — eigum við ekki að líta á kartöflu-
garðinn þinn, Þorvaldur? Það er svo langt
síðan ég kom hingað síðast“.
Þorvaldur svaraði einhverju óskiljanlegu og
mennimir tveir fóm út fyrir. Þorvaldur sá sér
til hugarhægðar að það var búið að taka allt
af borðinu og hami var að vona að Caleb hefði
ekki tekið eftir fiskinum þegar hann kom inn.
Um leið varð hann ræðinn og glaðlegur.
Þeir gengu út að kartöflugarðinum, sem var
fullar tvær ekmr að stærð. Kartöflur vom hið
GltiLf Ofc CftMWH
Aður en vlð giftumst Uallaðir þú mig engll
Eg man það.
£n nú luillarðu mig yflrleitt ekki neltt.
Vertn ánægður yfir því að ég sUuli hafa þvíiiUt
vaid yílr sjálfri niér.
Mamman situr framan við spegi’inn og lagr-
færir hár sitt. Allt í einu kemur liún auga á
eitt grátt hár, og slítur það ,burt án tafar. Eva
litla sér þetta og spyr: ■ . i
Mamma, var þetta af ömmu?