Þjóðviljinn - 19.09.1954, Síða 10

10) — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 19. september 1954
Stisamaðuriim
Eftir
Giuseppe Berto
____'
3. DAGUR
„Og verSur maður aö fara gegnum þorpiö til aö kom-
ast þangað?“
„Já“, svaraöi ég. „Þaö er engin önnur leið“.
Hann stóð þarna hugsi og starði enn á húsin í Grupa.
Á þeirri stundu er ég viss um aö honum datt í hug, aö
enn væri hægt að' snúa viö. Svo tók hann ákvöröun og
hélt áfram.
Ilann var þá sonur Francesco Rende. Þótt viö þekkt-
um hann ekki höfðum við átt von á honum alllengi.
Allir vissu aö hann varö að koma, eftir aö faöir hans
dó. En þegar dagar og vikur liöu höföum viö gleymt
honum. í augum okkar hafði hann ekkert andlit og kom
okkur ekkert við og viö höfðum enga ástæöu til að minn-
ast hans. Ef til vill hefði okkur ekki falliö það sérlega
þungt, þótt fregnir heföu borizt um það, aö hann hefði
týnzt í stríðinu. En hann hafði þó ekki týnzt og þaö var
ekki nema eðlilegt að hann kæmi á þennan hátt til
þorpsins okkar. Nú var þetta líka þorpiö hans. Þótt
hann kæröi sig ekki um þaö, þá var þaö þorpið hans.
Og hvert gat hann í rauninni farið, fyrst faðir hans
haföi selt allt sarnan sem hann átti, hús og land? Ég
leit á hann án þess að finna til sömu lotningar og áður,
rétt eins og vitneskjan um húsiö sem hann ætlaöi aö
setjast aö í og fólkiö sem hann ætlaöi aö dveljast hjá,
hefði varpað rýrð á hann í augum mí'num .Hann virt-
ist meira að segja ekki eins hár og mér hafði virzt hann
í fyrstu á veginum fyrir neöan. En þegar hann sneri
sér viö, leit beint á mig og spurði hyprt . ég gæti meö
nokkru móti komiö og hitt sig klukkan fimm, varö ég
að svara að ég þyrfti aö fara heim. Þetta var maður
sem bauö engri hálfvelgju heim — þótt hann væri aö-
eins frændi ekkjunnar Accursi og bróðir Lucíu Rende.
í Gurpa vissi fólkið þegar um komu hans, ég veit
ekki meö hverjum hætti. Aðalgatan leit út eins og venju-
lega. Alls staðar voru skepnur og óhreinindi ,iöjuleys-
ingjar að spjalla, konur aö spinna í dyrunum, börn að
háværum leik. En alls staöar ríkti eftirvænting. Jafn-
vel börnin hættu leik sínum þegar við komum, og við
gengum gegnum andrúmsloft þagnar og viröingar.
Hundurinn varö hræddur viö allt þetta fólk og rölti nú
áfram með lafandi rófu og vék ekki frá húsbónda síínum.
Hann gekk enn álútur undir þunga byrðar sinnar og
einblíndi á ójafna götusteinana. En hann var ekki vit-
und vandræðalegur og það var ekkert fátæklegt í fasi
hans. Hann gekk áfram eins og hann væri þarna al-
ehm en ekki maður sem forvitni allra snerist um, og
fyrirlitningarhrukkurnar viö munn hans höföu dýpkaö.
Og samt var þorpiö sem hann haföi búið í ekki svo langt
frá þorpinu okkar að hann heföi getað tileinkað sér ó-
líkar venjur. Hann hlaut að vita þaö, aö fólk kæmi nú
út úr húsum og þvergötum og gengi á eftir okkur með
alvörusvip eins og fólk á leiö til kirkju,þó var það ekki
af einskærri forvitni. ViÖ höfum siði sem eiga upptök
sín aftur í grárri forneskju, þegar fólkið fann enn rlíkar
en nú hve nauðsynlegt var að standa saman og vissi
að það er ekki gott aö vera einn meö áhyggjur sínar
og sorgir. Það var ekki einskær forvitni. Þetta var líka
aöferö okkar viö að sýna samúö yfir missi hans og bjóða
hann velkominn, eins og hann væri einn af piltunum
okkar aö koma, heim.
Fyrir framan hús ekkjunnar Accursi hafði hópur
kvenna þegar safnazt saman ,og þær voru búnar aö raða
sér sitt hvorum megin viö dyrnar. Ekkjan Accursi og
frænka hennar Lucia Rende stóöu svartklæddar og biöu
uppi á tröppunum, undir upplitaöa sorgarbandinu sem
var yfir dyrunum. Andrúmsloftiö var blandið hátíöleik
og eftirvæntingu. „Hér er þaö“, sagði ég. „Þetta er hús-
ið“.
Þá fyrst leit hann upp — nógu snemma til aö sjá
ekkjuna Accursi þjóta niöur tröppurnar hrópandi og
rífandi í hár sitt. Við þetta merki fóru hinar konurnar
að gefa frá sér kveinstafi, í enn ríkara mæli en á jaröar-
farardaginn. En sonur Francesco Rende gerði ekki ann-
að en lyíta handleggnum og banda frá sér harmtölum
ekkjunnar; svo gekk hann upp tröppurnar aö dyrunum
og hundurinn einn fór á eftir honum. Lucia Rende haföi :
ekki hreyft sig af þröskuldinum. Hún beiö þarna og var |
reiðubúin til að fara aö gráta. Ég haföi séö hana nokkr- j
um sinnum áöur í kirkju og mér hafði fundizt hún frem- j
ur lagleg. En nú þegar andlitsdrættir hennar voru allir j
afmyndaöir, var hún reglulega ljót. Sonur Francesco j
Rende gekk framhjá henni og inn í húsiö án þess að j
líta á hana. Og samt var hún systir hans. Það varö "j
dauðaþögn andartak; svo fór Lucia Rende aftur inn í j
húsiö og ekkjan Accursi mátti til að fara á eftir henni, j
þótt hún vildi ólm láta alla sjá aö hún vorkenndi henni. ;
Dyrunum var samstundis lokaö. Fólkiö sem komiö hafði j
til að sjá stóö eftir allslaust, eins og þegar eitthvaö sem :
maöur á rétt á er þrifið frá manni fyrirvaralaust. Hóp- j
urinn dreiföist með hægð og fólkiö kom meö ýmsar j
athugasemdir um leið. Flestir virtust álíta aö fyrst hann j
hagaði sér svona um leið og hann kom, þá hefði honum j
staöið á sama um dauöa föður síns og þá sorg sem j
gott og heiöarlegt fólk heföi fundið til í tilefni af honum. j
Og þegar þaö talaöi um „gott og heiðarlegt fólk“ átti j
þaö ekki einungis viö Lucíu og ekkjuna Accursi, heldur j
umfram allt sjálft sig. Og þannig vildi þaö til aö hegö- j
un sonar Francesco Rende vakti hneykslun allra !í þorp- j
inu.
Mér þótti líka leiöinlegt aö hann skyldi sýna okkur j
og venjum okkar svo litla virðingu. Hann geröi skyssu j
þegar hann kom fram á þennan hátt. f upphafi var j
okkur ekki illt til hans, þótt hann væri ókunnugur. Ef j
til vill hefur honum fundizt hann sjálfur svo sterkur, j
aö hann þyrfti aldrei á okkur aö halda. En á okkar j
slóöum er enginn svo sterkur aö hann geti verið án j
annars fólks. Seinna, þegar atburöir þessa dags voru j
rifjaðir upp að nýju, héldu allir aö þeir væru sönnun j
þess að hann hef öi veriö gagntekinn hatri á systur sinni j
og frænku þegai hann kom til okkar. En það er ekki j
rétt. Ég vissi um þaö, aö hefði hann þá vitaö ýmislegt j
sem hann frétti seinna, heföi hann virt siði okkar, og j
trúlega heföi hann þá aldrei látiö sjá sig í þorpinu j
okkar. Hann gerði ekkert þennan dag nema haga sér j
eftir aðstæöum og í samræmi við hið óhappasæla lund- j
erni sitt — eins og Fimiani lögregluþjónn komst rétti- j
lega aö oröi.
peysur
við síðbuxur
Við síðar, svartar eða dökk-
bláar buxur eru oft notaðar
litsterkar, röndóttar blússur
eða peysur og litirnir cru oft
mjög skærir. Hárautt,- kanarí-
gult og grasgrænt er notað
hlið t’ið hlið í breiðar rendur.
Svart, gult og rautt er einnig
notað saman og svart og hvít-;
röndóttar peysur eru einnig í
sínu gildi.
Á myndunum tveimur eru lit-
sterkar blússur. Önnur er með
rauðum, hvítum og bláum rönd-
um, en hin sem er með breið-
um og mjóum röndum á víxl er
í rauðum, grænum og hvítum
lit. Takið eftir því að önnur
peysan £r með því nær löngum
ermum, þær eru lengri en
venjulegar hálfsíðar ermar. Iiin
er með stuttum ermum og er
því einkum ætluð sem sumar-
peysa.
b
■k
UIRT
Skákmeistari einn var eitt
sinn á ferðalagi í Ástralíu og
missti af járnbrautarlest. Til
þess að drepa tímann reikaði
hann inn á þorpskrána, en
þar sat þá læknirinn á staðn-
um og var að hrósa sér yfir
að nú hefði hann verið að
vinna fertugustu og áttundu
skákina í röð. ,,Ég er ósigr-
andi“, sagði læknirinn. Skák-
meistaranum datt í hug að
gaman væri að reyna hann og
skoraði á hann í skák.
Skákmeistaranum til mikillar
furðu mátaði hinn óþekkti
læknir hann eftir tuttugu og
einn leik.
Þá sagði skákmeistarinn: —
Þér hafið fundið út alveg
nýja leikaðferð, maður minn.
Ég skil ekki, hvernig þér kom-
izt hjá því að nota hrókana.
Læknirinn svaraði: — Eigið
bár við þessa á endanum?
Hér um slóðir höfum við nú
aldrei lært, hvernig þeir
ganga.
I l g g n r ! a I ð' i u
i
I
Lífgið dragtina npp
Dragt sem komin er til ára
sinna þarf oft á dálitlu skrauti
að halda til að ellimörkin fari
ai henni. Það er gcmul og góð
hugmynd að stinga hálsklút
gegnum hornin á jakkanum,
svo framarlega sem maður get-
ur fengið af sér að ltlippa gat á
jakkann til að stinga klútnum
í gegn. Ef dragtin er gömul og
á ekki viðreisnar von á mað-
ur ekki mikið á hættu, en vara-
samara er að gera þetta við
nýja dragt.
Nákvæmni borgar sig þegar
kaffi er búið til. Margir slumpa
bæði á baunir og vatn og taka
aukaskeið af baunum til örygg-
is. En kaffið er dýrt eins og
kunnugt er og það borgar sig
að mæla nákvæmlega bæði
baunir og vatn, svo að ekki
séu lagaðir fleiri bollar en þörf
krefur. Upphitað kaffi er held-
ur óskemmtilegt.