Þjóðviljinn - 21.01.1955, Blaðsíða 3

Föetudagur 21. janúar 1955 — ÞJÓÐVILJINN — (J
Ihaldii hindrar rannsékn á bröggunum
Framhald af 12. síðu.
að byggja nýjar íbúðir í stað
bragganna, en allt frá því að
braggarnir voru fyrst teknir til
íbúðar fyrir húsnæðisleysingja
hafa sósíalistar flutt tillögur um
að byggðar yrðu mannsæmandi
íbúðir í stað þeirra, og rökstutt
það m. a. með því að ekkert vit
væri í því að láta stórfé í viðhald
á heilsuspillandi húsnæði í stað
þess að byggja nýjar íbúðir í
þeirra stað, — en það hefur bara
verið til nokkuð sem heitir íhald
„Sjálfstæðisfiokkur“ se;n ævin-
lega hefur fellt þær tillögur, —
og því verða konur og börn að
hýrast í bröggum enn í dag.
Nú er neyðarástand
Nú þýðir hinsvegar ekki að
vera að velta fyrir sér hvað það
kosti að halda íbúðabröggunum
heitum. Nú er spurningin hins-
vegar um bað hvort fjöldi'fóiks,
margt af því konur og börn —
fái haldið heilsu og lífi. Þeirri
spurningu verður að svara strax.
Braggarnir verða ekki hitaðir
upp með jafnvægisæfingum borg-
arstjóra íhaldsips í skólaspeki.
Allir fulltrúar
minnihlutaflokkanna
Þetta og margt fleira var borg-
arstjóranum sagt í umræðunum.
Auk Þórunnar töluðu Petrína
Jakobsson, Bárður Daníelsson,
Guðmundur Vigfússon, Björn
guðmundsson, Alfreð Gíslason
og Magnús Ástmarsson og hvöttu
allir þessir ræðumenn til
þess að tillaga Þórunnai: yrði
samþykkt. Lýstu þau Petrína og
Alfreð fyrir borgarstjóranum að
í bröggunum væri neyðarástand
sem yrði að bregðast við strax.
Borgarstjórinn
sá sitt óvænna
Undir ræðum allra fulltrúa
minnihlutaflokkanna um þetta
mál varð borgarstjóranum ljóst
að ekki myndi stætt á frávísun-
artiilögu, og eftir að hafa
'flutt belgingarræðu, flutti hann
því breytingartillögu á þessa
Útsvör stórfvrir-
tækja hafa inn-
heimzt illa
Borgarstjóri gerði grein fyrir
reikningsniðurstöðum bæjarins á
s.l. ári á fundi bæjarstjórnar í
gær. Niðurstöður þessar miðast
að sjálfsögðu við reikningana
•eins og þeir liggja fyrir nú, en
reikningum ársins 1954 verður
ekki lokað fyrr en í febrúar, eða
;jafnvel síðar.
Tekjur bæjarins fóru 5 millj.
:rúmar fram úr áætlun en gjöld
Tirðu 176 þús, hærri en áætlað
•var. Rekstrarafgangur varð tæp-
ar 17 millj. kr. eða 4,9 millj.
þærri en áætlað var.
Borgarstjóri kvað útsvarsinn-
heimtu hafa gengið hlutfallslega
verr á síðasta ári en undanfarin
ár. Nú væru innheimt 73,9%
af útsvörunum, en um sama Ieyti
i fyrra hefðu verið innheimt 79,3
% af útsvörunum og árið þar
áður 74,9%. Væri innheimtan
því rúml. 5% lakari en í fyrra.
Um orsakir til þess sagði haim
m.a. það að miklu verr innheimt-
ist á s.l. ári hjá sumum stærstu
útsvarsgreiðendunum en verið
hefur áður.
leið: Bæjarstjóm felur fram*-^
færslunefnd og bæjarráði að
halda áfram(?!> að veita þá
aðstoð sem nauðsynleg er til þess
að koma í veg fyrir neyðarástand
vegna vetrarkulda í herskálum
og öðru ófullnægjandi húsnæði.
Til að hindra rannsókn
og aðgerðir
Borgarstjóra var bent á að
fjöldi fólks myndi heldur líða
kulda og vandræði, jafnvel sér
og sínum til varanlegs heilsu-
tjóns, heldur en leita á náðir
framfærslunefndar. Samþykkt
þessarar tillögu þýddi því það
eitt að hjálpað yrði aðeins þeim
sem kæmu biðjandi til fram-
færslufulltrúa íhaldsins, í stað
þess að allir ættu rétt á hjálp.
Kvað Guðmundur Vigfússon
tillögu borgarstjóra flutta til að
hindra það að fram færi rann-
sókn á ástandi bragganna.
Þessir hindruðu rannsókn.
Nafnakall varð um tillögu
borgarstjóra. Þessir greiddu
henni atkvæði:
Björgvin Frederikssen,
Guðmundur H. Guðmundsson,
Gimnar Thoroddsen,
Sveinbjöm Hannesson,
Þorbjörn Jóhannesson (formað-
ur Dýravemdunarfélagsins),
Gróa Pétursdóttir,
Jóhann Hafstein,
Auður Auðuns,
Björn Guðmundsson (Fram-
sókn). Kvaðst hann gera það í
þeirri von að íhaldið gerði nauð-
synlegar ráðstafanir.
Nei sögðu: Bárður Daníelsson,
Petrína Jakobsson og Alfreð
Gíslason.
Hjá sátu: Guðmundur Vigfús-
son, Þórunn Magnúsdóttir og
Magnús Ástmarsson.
M i nningarsj óður
Olavs Brunborg
Verkefni Minningarsjóðs
Olavs Brunborgs stud. oecon.
er að styrkja íslenzka efnalitla
stúdenta og kandídata til nóma
við háskóla eða hliðstæða
menntastofnun í Noregi. Styrk-
urinn er að þessu sinni 1500
norskar krónur.
Umsóknir skal senda skrif-
stofu Háskóla íslands fyrir lok
febrúarmánaðar.
Atta fulltrúum
boðið í göngutór
Á bæjarstjórnarfundinum í
gær mætti Björn Guðmunds-
son fyrir Framsóknarflokkinn.
Beindi hann nokkrum spum-
ingum til samstarfsflokks
Framsóknar. Ein var sú
hvernig á því stæði að sama
og engar hellulagðar gang-
stéttir væru í Vesturbænum.
Borgarstjóri varð ekki rök-
þrota fremur en fyrri daginn:
Gangstéttir væru lagðar undir
stjóra bæjarverkfræðings og
væri sjálfsagt að spyrja hann
og yfirverkfræðing hans (sem
byggi í Vesturbænum) hverju
.það sætti að Vesturbærinn
hefði orðið útundan í gang-
stéttalagningu!
Björgvin Fredriksen reyndi
að vera fyndinn líka og spurði
Björn hvort hann vissi hvað
Framhald á 11- c'ði'
Skákkeppni
Reykvíkinga og Haín-
íirðinga á sunnudaginn
Á sunnudaginn gengst Tafl-
félag Reykjavíkur fyrir skák-
keppni við Hafnfirðinga. Munu
flestir . beztu skákmenn beggja
staðanna taka þátt í keppninni,
sem fer fram á 7 borðum. Hefst
hún kl, 2 í Þórskaffi.
Á sama stað og tíma
Friðrik Ólafsson, skákmeistari
Norðurlanda, tefla fjölskák á
allt að 30 borðum; og eru þeir
sem hugsa sér að taka þátt í fjöl-
skákinni vinsamlega beðnir að
hafa töfl með sér.
Fyrir frumkvæði Pefrínar Jakobsson
skorar bæjarstjóm á pósímálastjóm
að koma upp póstafgreiðslum í
stærstu útbverfum bæjarins
Petrína Jaikobsson flutti tillögu um pað á bæjarstjórn-
arfundi í gœr að bœjarstjórn fæli borgarstjóra að beita
sér fyrir pví við póst- og símamálastjórnina að komið yrði
upp póstafgreiðslum í stœrstu úthverfum bæjarins.
Borgarstjóri brást skelfingu lostinn við og varð niður-
staðan sú að bæjarstjórn skoraði á póst- og símamála-
mun stjórnina að hraða pví að koma upp fyrrnefndum póst-
afgreiðslum.
Petrína ræddi vandræði þau
sem hlotizt hefðu af póstaf-
greiðsluleysinu í úthverfum
bæjarins. Kvað hún þetta fyr-
Uið dæmir ölvaða fanga að húka
áfram s pestarholunni í JíjaUaramun
þar til ný lögreglusföð hefur verið byggð
eftir nokkur ár!
Sigurður Guðgeirsson flutti tillögu í bæjarstjórninni
6. p.m. um að koma upp hið allra fyrsta hjúkrunar- og
gœzlustöð fyrir menn sem teknir eru úr umferð vegna
ölvunar.
Sjálfstæðisflokkurinn sampykkti í gœr að slíkt skyldi
ekki gert — fyrr en ný lögreglustöð hefur verið byggð,
en pað getur tekið nokkur ár að hún komist upp.
Á fundinum 6. þ. m. frestaði
Sigurður tillögunni þar til fyrir
lægi umsögn lögreglustjórans
um málið. Á bæjarstjómarfundi
í gær kvað borgarstjóri umsögn
hans liggja fyrir. Lögreglustjóri
teldi kjallarann með öllu ófull-
nægjandi, en ókleift væri að fá
húsnæði til þess er í tillögu
Sigurðar fælist og yrði þvi að
byggja nýtt hús. Verið væri að
teikna lögreglustöð, og ætti hún
að vera þannig að hægt væri
að byggja hana í áföngum og
legði hann áherzlu á að byrjað
yrði á þeim hluta hennar þar
sem fangageymslan yrði.
Borgarstjóri kvað því ljóst að
ekkert væri hægt að gera í mál-
inu nema bíða.
Harmaði uppgjöfina
Sigurður Guðgeirsson kvaðst
harma það að lögreglustjóri hefði
gefizt upp við leit að bráða-
birgðahúsnæði fyrir ölvaða fanga
og sér þætti leitt að borgar-
stjórinn tæki nú undir það upp-
gjafasjónarmið. Hann kvaðst
hinsvegar telja hægt að leysa
málið ef nægur vilji væri fyrir
hendi. Ástandið í áfengismál-
unum væri þannig að slíkt væri
óhjákvæmilegt, Nýja áfengislög-
gjöfin hefði þegar sýnt að ekki
minnkaði drykkjuskapur ung-
linga við framkvæmd hennar,
heldur þvert á móti.
1
Borgarstjóri heiðraði hann
,JÉg skora sérstaklega á kon-
urnar í bæjarstjórninni að bregð-
ast ekki þeim mæðrum sem hafa
orðið að standa í því að taka
á móti sonum sínum og dætrum
upp úr þessari óþverraholu sem
„kjallarinn er“, sagði hann. „Og
ég vona sérstaklega að slysa-
vamakonan bregðist ekki“. Var
ræða hans rökföst og sköruleg,
svo langt er síðan ræða hefur
verið eins snjallt flutt í bæjar-
stjórninni, enda heiðraði borg-
arstjóri Sigurð þegar með því
að kalla ræðu hans „æsinga-
ræðu“.
I
Banvæn hola og
siðspillandi
Alfreð Gíslason benti á að
stórt hús hefði árum saman stað-
ið autt í Kópavogi, e. t. v. mætti
fá það. „Eigum við að reyna að
fá bráðabirgðahúsnæði, eða eig-
um við að láta skeika að sköpuðu
í nokkur ár enn, meðan verið er
að byggja nýja lögreglustöð. Lög-
reglukjallarinn er banvæn hola
og siðspillandi“.
Að loknum umræðum sam-
þykktu íhaldsfulltrúarnir 8 að
vísa tillögu Sigurðar Guðgeirs-
sonar frá, 6 fulltrúar minnihluta-
flokkanna greiddu atkvæði gegn
því en 1 sat hjá.
irkomulag, að hafa aðeins eitt
pósthús í Reykjavík löngu úr-
elt og hvergi þekkjast í borg
sem byggð væri á jafn víðu
svæði og Reykjavík. Væri það
úthverfabúum brýn nauðsyn að
þessu yrði kippt í lag bráðlega
og myndi auk þess póstþjón-
ustunni miklu hagkvæmara
einnig að koma upp nokkrum
póstafgreiðslum.
Borgarstjóri virtist fyrst
skelfingu lostinn, en gerði síð-
an nokkrar jafnvægisæfingar í
skólaspeki og kvað „æði mikið
í ráðizt að ætla mér að takaað
mér þessar byggingar"!!! (þ.e.
ný pósthús), enda heyrði þetta
undir póstmálastjóra en ekki
sig!
Petrína minnti hann á að í
tillögunni væri ekki eitt orð um
það að hann ætti að byggja
nokkurn skapaðan hlut heldur
aðeins „beita sér fyrir þvi við
póst- og símamálastjóra að
komið verði upp póstafgreiðsl-
um í úthverfunum." Kvaðst
Petrína jafnvel efast um að
hann þyrfti sjálfur að skrifa
bréfið til póstmálastjóra um
þessa samþykkt!
Borgarstjóri virtist skilja að
skólaspekin hefði brugðizt og
flutti þá tillögu um að „bæjar-
stjórn skori á póst- og síma-
málastjóra að koma upp póst-
afgreiðslum í úthverfunum".
Petrína stóð upp brosandi og
kvaðst taka sína tillögu aftur.
Var tillaga borgarstjóra sam-
þykkt með öllum atkvæðum.
(Hefði Petrína strax flutt
slíka tillögu er nokkurnveginn
víst að íhaldshendurnar 8
hefðu vísað henni frá — til
bæjarráðs!!).
PUenndu efni blandað í olíu
Með tveggja ára tilraunym í
Bandaríkjunum og Englandj hef-
ur verið fundin upp plast-olía,
sem haldið er fram að marki
tímamót og hafi mikla þýðingu
fyrir bifvélina. Með því að bæta
plastkenndu efni í olíu hefur
verið framleidd vélaolía, sem full-
yrt er að minnki slit venjulegrar
bifvélar um 80%. Fyrst og fremst
ætti þetta að þýða að með hinni
nýju olíu sé hægt að aka tvöfalda
vegalengd milli aðalviðgerða.
Sama olía sumar og vetur.
Hin nýja olía kom á markaðinn
hérlendis nýlega hjá BP olíufé-
inu og heitir „ENERGOL VISCO-
STATIC". Hefur hún þann eigin-
leika að smurningurinn varðveit-
ist óbreyttur þrátt fyrir hita-
breytingar. Þannig þarf ekki að
skipta um olíu á veturna og jafn-
vel við gangsetningu í frosti er
því haldið fram að nýja olían sé
svo þunn að einvörðungu sé um
lágmarksslit á vélinni að ræða.
Ella er reiknað með að bifvél
verði fyrir jafnmiklu sliti fyrstu
5—10 mínúturnar eins og við 5—7
klukkustunda akstur eftir að hún
er orðin heit.
Sérfræðingar hafa notað geisla-
virka stimpilhringi í sambandi
við Geiger-teljara til að mæla
vélaslitið þegar nýja olían er
notuð. Sýna tækin sérhverja ögn,
sem slitnar við akstur, þannig að
lítil sprenging heyrist. Þá hefur
og mælst benzinsparnaður, sem
nemur 5—10% yfirleitt og upp
í 18% í innanbæjarakstri. Stafar
það af minni núningsmótstöðu.
, ,v
Nyja olian er mun dyrari en
venjuleg bifreiðaolía, en því er
hinsvegar haldið fram að sá mis—
munur sé lítill hjá véla- og ben-»
zínsparnaðinum.