Þjóðviljinn - 22.01.1955, Blaðsíða 10

10) — ÞJÓÐVIUINN — Laugardaginn 22. janúar 1955
Brich Maria REMABQUE:
Að elsha • • •
... og deyfa
35. dagur
sig. Óhamingjan er of mikil í heiminum —“
Gráber fór út á götuna. Hún hafSi veriS dimm ogj
ömurleg áSur en hann fór inn í salinn — nú var einsi
og bjartara væri yi'ir öllu og lífiS væri ekki alveg slokkn-:
aS. Hann sá ekki lengur eingöngu rústir; hann sá líkaj
lifandi tré. Tveir hundar voru aö leika sér og him-j
inninn var heiSur og blár. Foreldrar hans voru ekkij
dánir; þeirra var aSeins saknaS. Fyrir klukkustundj
þegar einhenti skrifstofumaSurinn hafSi sagt honumj
þetta höfSu fréttirnar virzt ömurlegar og þungbærar; i
nú höfSu þær allt í einu breytzt í von á óskiljanlegani
hátt. Og þó vissi hann aS þaS var vegna þess aS andar-j
tak haföi hann haldiS aS foreldrar hans væru dánir —j
en ekkert þurfti eins litla næringu og vonin.
Glens og gaman
Og svo var það stjörnufræð-
ingurinn mikli sem stóð og
horfði í stjörnukíkinn í stórri
forundran.
Nú er slæmt veður í aðsigi,
sagði hann upp úr eins manns
hljóði.
Og af hverju ráðið þér það?
spurði aðstoðarmaðurinn.
Mig klæjar í stórutána, svar-
aði vísindamaðurinn.
Og SVO —“
OrSin breyttust í óskiljanlegt taut sem hætti bráö-
lega. Konan starSi beint fram fyrir sig meS krosslagöa
handleggi, meö liugann víös fjarri og hreyfingarlaus
eins og hún væri alein í salnum. Gráber starSi á hana.
■ „Frú Loose“, sagði hann hægt og meS erfiSismunum.
„Reyndu áö muna! Hvenær sástu foreldra mína? Hvern-
ig veiztu aS þeir eru dánir?“
' Konan leit á hafin sljóum augum. „Lena er líka dá-
in“, tautaSi hún. „Og Ágúst. Þú þekktir þau bæSi —“
Gráber mundi óljóst eftir tveim börnum sem voru
alltaf aö boröa brauö meS hunangi. „Frú Loose“, end-
urtók hann og stillti sig um a'ö þrífa í hana og hrista
hana. „SegSu mér hvernig þú veizt aS foreldrar mínir
eru dánir. Reyndu aö muna þaö. Sástu þau?“
ÞaS var eins og hún heyröi ekki lengur til hans.
' „Lena“, hvíslaöi hún. „Ég sá hana ekki heldur. Þeir
leyfSu mér ekki aS fara til hennar, Emst. Hún var
svo sködduö, skiluröu. Og samt var hún svo lítil. Hvers
■ vegna er þetta gert? Þú hlýtur aö vita þaö. Þú ert
hermaöur“.
Gráber leit í kringum sig í örvæntingu. Karlmaöur
smokraSi sér í áttina til þeirra milli rúmanna. Þaö var
Loose. Hann var oröinn gamall og magur. Hann lagði^
höndina á öxl konu sinnar. Hún sat kyrr á rúminu,
gagntekin örvæntingu. Hann gaf Gráber merki.
„Mamma skilur þetta ekki ennþá, Emst“, sagði hann.
Konan hreyföi sig til undir handtaki hans. Hún leit
upp með hægS. „Getur þú skilið þaö?“
„Lena —“
„Því aö ef þú skilur það“, sagði hún allt í einu, hátt
og skýrt eins og verið væri að hlýða henni yfir í skóla.
„Þá ertu litlu betri en þeir sem geröu það“.
Loose leit flóttalega í kringum sig. Enginn haföi heyrt
þetta. Einkennisklæddi drengurinn var í feluleik milli
rúmanna við tvö önnur böm.
„Litlu betri“, endurtók konan. Svo laut hún höfði á
ný og var ekki annað en hryggö og harmur.
Loose gaf Gráber bendingu. Þeir gengu afsíðis. „HvaS
hefur komið fyrir foreldra mína?“ spurði Gráber. „Kon-
an þín segir aS þeir séu dánir“.
Loose hristi höfuðið. „Hún veit ekkert um það, Emst.
Hún heldur að allir hljóti að vera dánir vegna þess aö
börnin okkar eru það. Hún er ekki alveg — eins og þú
sást —“ Hann kingdi. Barkakýlið gekk upp og niður
í mögrum hálsi hans. „Hún segir ýmislegt — við höf-
um þegar verið kærð vegna þess —“
Andartak sá Gráber hann fyrir sér eins og í móðu, lít-
inn og fjarlægan í skítgrárri birtunni — svo var hann
aftur fyrir framan hann og herbergiö stóð kyrrt. „Þau
eru þá ekki dáin?“ spurði hann.
„Það get ég ekki sagt þér, Ernst. Þú veizt ekki
hvemig allt hefur gengið héma undanfariö ár og versn-
að dag frá degi. Engum var lengur hægt að treysta.
Allir voru hræddir hver við annan. Það er ekki ósenni-
legt að foreldrar þínir séu einhvers staðar heilir á
húfi“.
Gráber var farinn að anda rólegar. „Hefurðu alls
ekki séð þau?“
„Einu sinni á götu. En það hljóta að vera fjórar eða
fimm vikur síðan. Það var enn snjór á jörðu. Það var
fyrir loftárásirnar“.
„Hvernig litu þau út? Leið þeim vel?“
Loose svaraði ekki strax. „Já, ég býst við því“, sagöi
hann loks og kingdi um leið.
Gráber varð allt í einu skömmustulegur. Hann fann
að undir þessum kringumstæðum var óviðeigandi að
spyrja, hvort einhverju fólki hefði liðið vel fyrir fjórum
vikum; nú var spurt um það, hverjir væm lifandi og
hverjir dánir og ekkert annað. „Fyrirgefðu“, sagði
hann vandræðalega.
Loose hristi höfuðið þreytulega. „Vertu ekki að hugsa
um það, Ernst. í dag verður hver að hugsa um sjálfan
Hann nam staðar fyrir framan húsið. Það var dimmtj
og hann gat ekki greint númerið'. „Hvert ertu að fara?“j
spurði maður sem hallaði sér upp að húsveggnum.
„Er þetta Marienstrasse tuttugu og tvö?“
„Já, hvern ætlaröu að finna?“
„Krnse heilbrigðisfulltrúa".
„Kmse? Hvaða erindi áttu við hann?“
Gráber rýndi á manninn gegnum myrkrið. Hann varj
í stígvélum og í S.A.búningi. Sjálfumglaður asni, hugs-j
aði hann. Einmitt það sem mig vantaði. „Ég skýri Krusej
lækni sjálfum frá því“, sagði hann og fór inn í húsið. j
Hann var mjög þreyttur. Og það var engin venjulegj
þreyta. Hann hafði verið að spyrjast fyrir og leita allanj
daginn en lítið orðið ágengt. Foreldrar hans áttu engaj
ættingja í borginni og aðeins örfáir nágrannar þeirraj
voru enn eftir. Böttcher hafði haft rétt fyrir sér; þettaj
voru eins og töfrar. Fólk var hrætt við Gestapo og þorðij
ekkert að segja. Eða þá að það hafði aðeins heyrt ein-j
hverjar flugufregnir og vísaði á annað fólk sem vissij
þaðan af minna.
Rithöfundurinn Alex Ahlman
segir frá því að eitt sinn sem
oftar var ’honum boðið kaffi
á Grænlandi, en Eskimóa-
konurnar búa til sérlega ljúf-
fengt kaffi. En svo bar það
við eitt sinn að það var rjómi
í kaffinu. Hann spurði hvern-
ig á því stæði — þið'hafið
þó engar geitur hér, sagði
hann.
Fylgdarmaður hans fór að
grafast fyrir um hvernig
stæði á rjómanum í kaffinu,
og fékk hann þær upplýsing-
ar að þar í nágrenninu væri
kona með barn á brjósti —
og þannig væri nú „rjóminn"
tilkominn.
Eftir þetta drakk ég aldrei
rjómakaffi á Grænlandi, seg-
ir rithöfundurinn — mér
fannst ég vera orðinn of gam-
all til að neyta mjólkur af
þessu tagi.
O sei sei, bætum vér við.
Q^iml
elmilisþáttnr
Ný egg og legin
Flestar húsmæður hafa þai
fyrir reglu, þegar þær kaup-
egg og eiga nokkur egg fyrir
að nota gömlu eggin áðui
en þær fara að nota hin ný
keyptu, en í rauninni er þetta
misskilningur. Notið nýju egg-
in í steikt egg, linsoðin og harð-
soðin egg og notið heldur eldri
eggin í bakstur eða mat, því að
þá finnst ekki þótt mesta nýja-
bragðið sé farið af þeim. Ef
eggin eru geymd í skál er gott
að merkja elztu eggin með
krossi, svo að þau þekkist, ef
maður er ekki svo heppinn að
eiga fyrirmvndar eggjabakka.
þar sem alltaf er hægt að setja
nýju eggin fremst og hafa
elztu eggin aftast.
kápur
Framfarirnar I regnkápumál-
um eru mjög gleðilegar. Regn-
kápur hafa til skamms tíma
verið sorglega vanræktar, þótt
þær séu einhverjar allra nauð-
synlegustu flíkumar. Það er
nefnilega ekki nóg að þær séu
hentugar, þær þurfa að vera
snotrar líka. En undanfarin ár
hafa augu framleiðenda opnazt
fyrir því að kvenfólk geti líka
haft áhuga á því að líta vel út
í rigningu.
Lítið á regnkápuna frá Sod-
ac í París, sem sýnd er á mynd-
inni. Sniðið er mjög snoturt en
kápan er engu að síður hentug.
Hún er úr silkipoplíni, íbomu
og vatnsheldu og kápan er með
víðu sloppsniði og bogadregnu
bemstykki að framan og aftan.
Einkum er fallegt þegar beltið
kemur á kápuna og hún rykkist
við bemstykkið.
Kápan er úr þunnu efni sem
þolir vel að rykkjast undir belti
og á annarri myndinni er sýnd-
ur höfuðklútur úr sama efni
og kápan og það er bæði fal-
legt og mjög hentugt.