Þjóðviljinn - 26.05.1956, Blaðsíða 9
r
Vfitnukonan hennar
|piséu á 'Lelti
Já, ein tízkudaman,
sem við höfum fengið
nýlega er með undir-
skriftinni: Ein af vinnu-
konunum hennar Gróu á
Leiti. Hún er svo sem
ekki illá til höfð: í skarti
og skínandi útliti, . svo
ekki þarf Gróa á Leiti
að skammast sín fyrir
útganginn á henni. Það
er nú svo, að Gróa á
Leiti hefur gengið ljós-
lifandi meðal þjóðarinn-
ar í 80—90 ár og ekki
verið í neinu fremdar á-
liit. En nú kemur ein
litil stúlka og sýnir okk-
ur skartklædda vinnu-
konu hennar, hvernig
myndi þá sjálf húsmóðir
líta út? Og hver er Gróa
á Leiti? Skyldu þið, ungu
lesendur, vita það? —
Veiztu hvers
vegna?
(Hér eru tveir orða-
leikir, sem þið getið til
gamans spreytt ykkur á
að svara. í næsta blaði
birtast svörin).
— Veiztu til hvers
Skotarnir nota gömul
rakblöð?
— Nei.
— Þeir nota þau til
þess að ......
— Veiztu hversvegna
allir lögregiumenn í New
York hafa rauð axla-
bönd?
— Nei.
— Til þess að ......
En sendandi tízkudöm-
unnar lét ekki nafn sitt
fylgja. Á póststimpli
bréfsins stendur Brúar-
land, svo við förum að
hugsa fleira en við segj-
um.
Maður, sem nokkuð er
þekktur á götum Reykja-
víkur, hitti embættis-
mann og bað hann að
lána sér 25 krónur.
Embættismaðurinn
sagði, að því miður hefði
hann ekki nema 15 krón-
ur á sér.
Þá segir hinn: — Það
gerir þá ekkert til, ég
skal eiga 10 krónur hjá
þér þangað til seinna.
Skoðanakönnun
Við höfum haft skóð-
anakönnun meðal les-
enda um ættjarðarljóð
og dægurlög. Nú hefur
verið stungið upp á því,
að við efnum til skoð-
anakönnunar um söngv-
arana íslenzku og vin-
sældir þeirra. Sennilega
verður þessu hleypt af
stokkunum í næsta blaði.
Kortasamkeppni
Það virðist ætla að
verða góð þátttaka í
samkeppninni um að
teikna kortin. Mörg kort
hafa borizt og sum for-
kunnar fögur. Frestur til
þess að senda teikningar
er til 17. júní.
Ráðning á reikn-
ingsþraut
Tölumar voru þannig:
Hl
333
555
777
999
Nú átti að strika út
tölur, svo að eftir yrði
samanlagt 1111. Þá líta
dálkamir svona út:
1.
5
7
999
1111
Jarðeigitm
Jarðar prýði.
Einhverju sinni er Ein-
ar Benediktsson skáld
var á ferð um Þingeyj-
arsýslur, bað einn bóndi
hann að yrkja um bæinn
sinn. Einar orti þá vísu
þessa:
Bærími þessi er
byggðaprýði,
byg'gðin sjálf er
fjórðungsprýði,
fjórðungurinn Fróns
er prýði,
Frónið allrar jarðar
prýði.
Unt vmdinn
— Ja, hann var ekki
lengi að skipta á áttum,
sagði kerlingin, sem
skrapp út í skemmu. —
Hann var beint í rassinn
á mér þégar ég fór inn,
en snarpur í fangið, þeg-
ar ég kom út aftur.
Laugardagur 26. maí 1956 '— 2. árgangur — 19. tölubíaj
Ritstjóri: Gunnar IV?. Maonúss -- Útgefandi: Þjóðviljinn
t-Á. íjsssœrJöMltasaPV'"
SkálcLaþátturinn:
Davíð Stefánsson
frá Fagraskógi
Davíð Stefánsson er
fæddur 21. jan. 1895
í Fagraskógi við Eyja-
fjörð. Foreldrar hans
voru Ragnheiður Davíðs-
dóttir og Stefán Stefáns-
son, bóndi og alþingis-
maður. Ragnheiður móð-
ir hans var systir Ólafs
Davíðssonar, hins kunna
þjóðsagnaritara. Árið
1919 gaf Davíð Stefáns-
son út fyrstu ljóðabók
sína: Svartar fjaðrir.
Þetta sama ár tók hann
stúdentspróf frá Mennta-
skólanum í Reykjavík.
Þess munu fá dæmi að
fyrsta ljóðabók ungs
skálds hafi átt jafnmikl-
um vinsældum að fagna
sem Svartar fjaðrir. Það
var á sínum tíma sagt,
að önnur hver heimasæta
á landinu hefði geymt
ljóðmæli Kristjáns Jóns-
sonar Fjallaskálds undir
koddanum sínum og
sýndi það vinsældir
skáldsins. Hið sama
mátti segja um heima-
sæturnar og Svmrtar
fjaðrir Davíðs og bæta
við: Þetta gerðu piltarn-
ir líka. Ljóðin smugu
inn í hvers manns hug,
einföld í búningi, ljúf
Davíð Stefánsson
frá Fagraskógi
og hjartanleg, Þau komu
utan úr þjóðsagnaríkinu,
ævintýraheiminum, frá
huldum landsíns og leyn-
um mannshjartans. Bók-
in hófst á kvæðinu:
Mamma ætlar að sofna,
sem síðan hefur verið
.'31
hjartfólgin eign íslenzkrai
barna, og byrjar á ljóð-
línunum:
Seztu hérna hjá mér,
systir niín góð.
- í kvöld skulum við vera
kyrrlát og hljóð.
Og síðan kom hv.eríj
kvæðið af öðru, sem Ijóð-
elskt fólk las og lærðíw
Og hver var sá, er ekk3
varð ljóðelskur við þaíS
að -opna Svartar fjaðrir.:
Þar voru einnig kvæð«
in Myndhöggvarinna
Brúðarskórnir, Allar vilduj
meyjarnar eiga henn0
Rokkarnir eru þagnaðir0
Una, Krummi gamli eit
svartur, Gott er sjúkumj
að sofa. Að skýjabakí0
Abba-labba-lá, Litlai
G-unna, litla Gunna, Nui
skal leika á langspiliS!
veika, og mörg önnuá
Ijóð, sem brátt tirðui
hvers manns eign og'
yndi. Er ekki að orð~
lengja það: Davíð hdfðl
sigrað, og nú var me3i
eftirvæntingu beðið nýrr-i
ar bókar frá skáldi'nu;
Sú bók kom þremur ár~
um seinna og hét Kvæði^
Vonirnar brugðust ekk£„
Þar voru kvæðin Sigl~
ing inn Eyjafjörð, Fjalla-
refurinn, Ðalakofinn0
Framhald á 2. síðu
RlTSTJÓRl; FRÍMANN HELGASON
Akranes vann Val 5:2 eftir
skemmtilegan leik
Lið Akraness heilsteyptara en nokkm sinm
ÞJÖÐVILJINN — Laugardagur 26. maí 1956
■(«
Það vantaði ekki að öll skil-
yrði voru fyrir hendi til þess
að leikur þiessi yrði skemmti-
legur, gott veður, góður völlur,
og svo um sjö' þús. áliorfend-
ur, sem sennilegá voru þangað
komnir fyrst og fremst til þess
að sjá leik Akraness og hina
„þrjá öldnu“ í Valsliðinu, Alla
Lolla og Sigga, og svo að sjá
hvernig þessu liði Vals tækist
upp gegn Skagamönnum. Það
má fullyrða að áhorfendur urðu
ekki fyrir vonbrigðum með
neitt af þessu og fengu í heild
skemmtilegan leik. Síðasti
stundarfjórðungurinn var þó í
daufara lagi. Altaert varð að
fara útaf vegna smámeiðsla,
en þá dofnaði leikurinn. Vals-
menn vantaði eitthvað í leik
sinn og fengu lítið að gert, og
Skagamenn tóku þetta ekki
eins hátíðlega.
Fyrsta markið í leiknum
skorar Ellert þegar 9. mín.
voru af leik. En Þórður Jóns-
son jafnar á 15. mín. með
snilldarlegu skoti út við stöng.
Á 23. mín. skallar Þórður að
markL en knötturinn fór aðeins
fram hjá. Þrem mín. síðar
skaut Ríkarður á markið en
skotið lenti í varnarmanni, en
þá var-Þói’ður Jónsson kominn
inn á miðju, náði knettinum og
skoraði út við stöng. Fimm
mín. síðar slcorar Helgi Björg-
vinsson þriðja mark Akraness,
og þanrirg endaði hálfleikurinn.
Á fimmtu mínútu í síðatí
hálfleik skorar Helgi aftur ög
þá af löngu færi og hefði mark-
maður átt að verja það og eins
skallaknött frá Þórði Þórðar-
syni, sem hann skallaði fallegá
eftir góða sendingu frá Rík-
arði. Tyeim mínútum síðar
gera Valsmenn áhlaup og fylgdi
Albért því fast eftir og skorar.
Fleiri mörk voru ekki gerð í
leiknum.
Þó Akranesliðið hefði yíir-
leitt frumkvæði í leiknum, þá
gerðu Valsmenn mörg góð á-
talaup að marki Akraness, en
framlínan var ekki samstillt g
Hilmar og Ægir vora veilár
hlekkir sem brustu alltof oft.
Vörnin sem heild var sterkari
'hluti liðsins, með Árna og Ein-
ar sem beztu menn, og Sig-
urður Ólafsson stóð sannar-
lega fyrir sínu. Árni Njálsson
fékk það vanþakkláta verk að
gæta Ríkarðar og gerði hann
það nokkuð vel. Björgvin í
markinu var óheppinn með tvö
mörkin en hann sýndi síðar í
leiknum að það er töggur í
honum og sýndi þá mjög góða
vörn í nokkur skipti. Sigur-
hans átti góðan leik og Magn-
ús gerði Halldóri nokkuð erfitt
fyrir. Albert sýndi að hann
kann að hemja knött, gerði e.
t. v. stundum of mikið að því;
hann sýndi líka að hann hafði
meiri sýn yfir stöðu manna en
nokkur hinna samherja hans
og hann átti ekki í neinum
vandræðum að koma knettinum
til þeirra. Þetta var ástæðan til
þess að þeir söknuðu hans svo
þegar hann fór útaf; þetta sáu
Akurnesingar líka og voru því
aldrei í rónni er Albert var
með knöttinn. Ellert var miklu
betri en búazt hefði mátt við
og hann sýndi að hann skilur
þýðingu þess að vera með þó
hann hafi ekki knöttinn. Frísk-
asti maður framlínunnar var
Framhald é 10. síðu
ÁLFUR UTANGARÐSf
Gróðaveguriim
o
91. dagur
svifaseinni urðu að geraJ sér að góðu að mæna U]"pS
freistíngarnar í fángi sigurvegaranna. Jónsi hafði hei i'ð5
sjálfum sér því á leiðinni að hafa betri tök á unnu -tu-
sinni en á sumardaginn fyrsta. En strax er dans m
hófst var hún geingin honum úr greipum án þess h; m,
feingi að gert. Hafð’i hann. því ekki annaö fángaráð 3®
aö fylgja. henni eftir meö augunum eftir þyí sem ö-
stæöur leyföu. Gekk honum þó skrykkjótt aö fylgja þ rti
ásetníngi eftir sökum þreingsla og afleitrar birtu je 'nfc
utanhúss sem innan. Leist honum ekki á blikuna er hr íra
þóttist þelökja aö kavalerinn er hafði sölsað unnustu h ns
til sín, var einmitt sá er hafði stígiö freklegast í væng mi
við hana á sumardaginn fyrsta. Og þó hann hefði e’ kS
áþreifanlega ástæöu til þess aö efast um staöfe te
stúlkunnar, geöjaðist honum ekki að því hvaö hún vir 'sfc
kunna vel við sig í fánginu á þessum móalíng frá Amrí :u„
Þegar leiö á nóttu uröu æ meiri sviptíngar um di n-
urnar. Höföu þá hinir hlédrægari sýnilega hresst ur oá
hugrekkiö og einuröina meö brennivíni, svo ekki ar
hikáö viö aö láta hendur skipta ef útaf bar. Valt á ýr yá
meö töp og sigra og oft næst-a erfitt aö skera úr . m
hverjir mættu sín betur, því friöstillendur voru hi r-
vetna til að skakka leikinn og létu barefli gánga ó-
sleitilegga á áflogaseggjunum uns þeir uröu mey ir.
Snýttu margir rauöu áöuren þeir létu sér segjast. \ 'ar
ekki laust viö aö þeim þætti nóg um sem ekki hö te
vanist skemmtiatriöum af þessu tagi.
Nótfc var hlý og þurr svo þeir sem báru lítiö úr být nt
innan dyra eöa. á dansgólfi reyndu aö gleöja sig ef..ir
faungum úti í náttúrunni. Var drukkiö ósleitilega unciir