Þjóðviljinn - 29.05.1956, Síða 1

Þriðjudag\ir 29. maí 1956 — 21. árgangur — 118. tölublað
Veitið aðstoð! 1
Stuðningsmenn Alþýðubanda-
lagsins eru beðnir að koma í
sjálfboðaliðsvinnu í skrifstofu
Alþýðubandalagsins Tjarnarg.
20 þegar þeir hafa tíma. Skrif-
stofan er opin frá kl. 10-12 f.h.„
1-7 e.h. og 8-10 e.h. alla daga
fram að kosningum.
Fulltrúar Sjálfstæðisflokksins björg~
uðu Hræðslubandalaginu til skiptis!
Þrír landskjörstiórnarmenn af fimm heimiluÓu
jbingmannaróniS - en úrskurSur Alþingis er eftir!
Loksins í gær kvað landskjörstjórn upp úrskuró um að má Rannveigu og félaga
landslista Hræöslubandalagsins. Þrír nefndarmanna — hennar af ,,lista Alþýðuflokks-
iulltrúar Framsóknarflokksins og annar fulltrúi Sjálf-
stæðisflokksins — töldu tilraun Hræö'slubandalagsins til
að ræna langtum fleiri þingmönnum en atkvæði heimila ins
ekki brjóta í bág viö lög. Tveir nefndannanna töldu hins-
vegar aö uppbótarsætum til Hræöslubandalagsins bæri aö
úthluta 1 samræmi við atkvæðatölu þess, eins og um einn
flokk væri aö ræöa.
ins“ í Reykjavík og Vigfús Jóns-
son af ,,lista Framsóknarflokks-
Árnessýslu. Vilmundur
Jónsson studdi þessa tillögu. En
hún var felld af fulltrúum
Framsóknarflokksins — og
hinum Sjálfstæðisflokksfulltrú-
kosningalaganna eða lagakrólc-
ar og refjar. Það tiltæki Hræðslu
bandalagsins að skila tveimur
<8>-
landslistum, enda þótt um sé að
ræða sameiginleg framboð í öll-
um kjördæmum landsins, hafði
þann einn tilgang að . ræna
miklu fleiri þingásrfum er at-
kvæði heimila' — forustumenn
bandalagsins hafa meira að
Framhatd á 10 s'fiu
--------------------------- _<*>
anum, Einari B. Guðmundssyni!
Fulltrúar Sjálfstceðisflokksins í nefndinni skiptust á um Höfðu fulltrúar Sjálfstæðis-
aö fella tillögur hvor fyrir öðrum og hindruðu pannig að
kæra Sjálfstœðisflokksins fengi framgang!
Þeir Vilmundur Jónsson og
Einar B. Guðmundsson, annar
fulltrúi Sjálfstæðisflokksins,
lýstu þeirri skoðun i landskjör-
stjórn að úr þvi sem komið væri
skyldi heimila Alþýðuflokknum
og Framsóknarflokknum að bera
fram sinn landslistann hvorum,
en við úthlutun uppbótarsæta
skyldi reikna þá sem einn flokk,
þannig að atkvæðatalan yrði í
sém réttustu hlutfalli við at-
kvæðamagnið, eins og stjórnar-
skráin og kosningalögin gera
ráð fyrir. Þessi tillaga var hins
vegar felld af fulltrúum Fram-
sóknarflokksins, þeim Sigtryggi
Klemenzsyni og Vilhjálmi Jóns-
syni — og hinum fulltrúa Sjálf-
stæðisflokksins, Jóni Ásbjörns-
syni, og lögðu þeir blessun sína
yfir lagakróka Hrasðslubanda-
lagsins.
I flokksins þá skipzt á um að
bjarga Hræðslubandalaginu
undan þeirri kæru sem SjáJf-
stæðisflokkurinn bar fram!
Þjóðviljinn gat ekki fengið
greinargerðir landskjörstjórnar-
Verkaskipti Sjálístæo- manna þeirra' sem hjálpuðu
isíulltrúanna.
Næst gerðist það að Jón Ás-
björnsson bar fram þá tillögu
að listar Hræðslubandalagsins i
Reykjavík og Árnessýslu skyldu
úrskurðaðir utanflokka, en þó
skyldi umboðsmönnum banda-
lagsins — ef þeir kysu heldur —
heimilað að brevta þessum list-
um í hreina flokkslista, með því

Fláftskapur iMdsins
Ætlar að nota kæru sína sem vopn í samning-
unum við Hræðslubandalagið
Það er nú augljóst mál að afstaða Sjálfstœöis-
flokksins til kosnihgabragða Hrœðslubandalagsins
einkennast af einstœöum fláttskap. Enda þótt í-
haldið bœri fram kröfu sína um einn landlista
Hrœöshibandalagsins var pegar greinilegt aö pað
hafði engan áhuga á að meirihluti landskjörstjórn-
ar tœki hana. til greina, enda er það nú komið á
daginn. íhaldiö vildi aðeins setja forsprakka
Hrœðslubandalagsins í gapastokkinn — og halda
peirn þar allt pangað til Alþingi kemur saman og
á að taka ákvörðun um. myndun nýrrar ríkisstjórn-
ar. Þá vildi íhaldið hafa það vopn í hendi, að hœgt
væri með fullum rökum að ógilda svo og svo marga
af uppbótarþingmönnum Hrœöslubandalagsins á
Alpingi sjálfu. Þá aöstöðu œtlar íhaldið sér að nota
í samningunum við Framsóknarforsprakkana og
hægri klíku Alpýðuflokksins: — ef pið tryggiö okk-
ur áframhaldandi völd og gróða, skulum við' leggja
blessun okkar yfir pingmannarán ykkar!
Menn eru ýmsu vanir af leiðtogum Sjálfstœðis-
flokksins, én pó verður vart öllu lengra komizt í tvö-
feldni og óheiðarleika, í fuUkomnu skeytingarleysi
um réttan málstað. Hvað segir pað fólk sem kosið
liefur Sjálfstœðisflokkinn í góðri trú um jafn botn-
laus óheilindi.
^ Kjarni málsins.
Hræðslubandalaginu, í gær-
kvöld, en þar er eflaust að finna
ýmsar lærðar lagaskýringar.
Málið sjálft er þó mjög einfalt
í eðli sínu. Það var um það
spurt hvort æðra skyldi tilgang-
ur og andi stjórnarskrárinnar og
% ÍÉ
Wb
4'
Samningar Gylfa Þ. Gíslasonar
Atburðir síðustu daga hafa
varpað skýru ljósi á hægri leið-
toga Álþýðuflokksins, Gylfa Þ.
Gíslason og félaga hans, og vak-
ið mikla furðu meðal óbreyttra
Alþýðuflokksmanna. Samning-
ar hægri klíkunnar við Fram-
sókn eru þess eðlis að Alþýðu-
flokkurinn átti allt á hættu.
Ef úrskurður landskjörstjórnar
hefði orðið á þá lund að banda-
lag Framsóknar og Alþýðu-
flokksins skilaði einum lands-
lista eins og rétt var sam-
kvæmt: tilgangi og anda stjórn-
arskrár og kosningalaga —
hefði afleiðingin orðið sú að Al-
þýðuflokkurinn hefði bókstaf-
lega þurrkazt út á þingi. Kjós-
endur Alþýðuflokksins hefðu þá
Landskjörstjórn skylt
liaida vörd um stjórnar^
skrá og kwsningalög
Rökstudd tillaga Vilmundar Jónssonar um
afgreiðslu málsins
Tillaga Vilmundar Jóns- ákvæði, sem lúta að kosn-
sonar uin afgreiðslu málsins ingabandalögum, og hefur
var á þessa leið: löggjafanum láðst að gera
Um er að ræða tvo lands- ráð fyrir þeim. Engu síður
lista, sinn frá hvorum stjórn- hefur hér verið stofnað til
málaflokki, Alþýðuflokki og svo víðtæks og algers kosn-
Framsóknarflokki. Báðir ingabandalags tveggja
flokkar eru í algeru kosn- stjórnmálaflokka sem orðið
ingabandalagi, sem stofnað getur, en eigi slíkt að við-
er til af réttum fyrirsvars- gangast, án þess að það sé
aðilum flokkanna samkvæmt nokkrum skilyrðum bundið
einróma samþykktum flokks- eða reglum háð, er viðbúið,
þinga beggja flokka. Báðir að það raski hinu löghelgaða
flokkar hafa fullkomna sam- kosningakerfi og þá sérstak-
stöðu í kosningunum, sem lega að því er tekur til út-
einn flokkur væri kosningar- hlutunar uppbótarþingsæta,
lega séð. þannig að með engu móti
Kosningabandalag er þekkt verði komið við að liaga
kosningalagahugtak og tákn- þeirri úthlutun samkvæmt
ar meiri eða minni samstöðu skýlausum fyrirmælum
tveggja eða fleiri flokka í stjórnarskrár og kosninga-
kosningum, þeim til sameig- laga um, að uppbótarþing-
inlegs eða gagnkvæms fram- sætum skuli úthlutað til
dráttar. Eru kosningabanda- jöfnunar milli þingflokka.
lög heimiluð í kosningalög- Nægir að vitna til þess, að
um ýmissa landa og með slíkt algert kosningabanda-
ýmsu móti, en þá auðvitað lag tveggja stjórnmála-
liáð ákveðnum skilyrðum og flokka, sem fengi sér út-
reglum. I íslenzkum kosn- hlutað uppbótarþingsætum í
ingalögum eru enn engin tvennu lagi, býður því héim,
^að hagrætt sé framboðum
og frambjóðendum víxlað
með tilliti til þess, að banda-
lagsflokkunum heimtist
fleiri uppbótarþingsæti en
þeim að réttu ber, og þá á
kostnað annarra flokka. Er
vitað, að hvoru tveggja
þessu er nú opinberlega beitt
af kosningabandalagi því,
sem hér um ræðir, en miklu
meiri brögð geta verið að
slíku en nokkur leið er að
hafa reiður á.
Landskjörstjórn hlýtur að
telja sér skylt að halda vörð
um þau fyrirmæli stjórnar-
skrár og kosningalaga, svo
og anda þeirra fyrirmæla
og tilgang, að uppbótarþing-
sætum verði úthlutað til
raunhæfrar jöfnunar milli
þingflokka, en vegna hins
Framhald á 10. síðu.
orðið eins konar verðuppbót á
þingmenn Framsóknarflokksins,
og Haraldur Guðmundsson senni
lega komizt einn á þing af Al-
þýðuflokksmönnum ! Það valt á
einu atkvæði í landskjörstjórn
að ekki fór á þessa leið — og
eftir er úrskurður Alþingis
sjálfs sem vel getur riftað þing-
mannaráni Hræðslubandalags-
ins, og hefur að minnsta kosti
þau áhrif að Alþýðuflokkurinn
er í gapastokknum og getur sig
livergihrært.
Hvað segja Alþýðuflokksmenn
um slíka samninga eins og þá
sem Gylfi Þ. Gíslason lét fleka
sig til þess að gera ? Hvernig
telja þeir samtökum sínum kom-
ið í höndum slíkra leiðtoga? ,

fi*listirin er lisfi Alþýðubandalagsins