Alþýðublaðið - 10.09.1921, Blaðsíða 2

2
N Ý b ó k.
Stgurjón Jónsson; Fagri-
hrammnr. — Skáldsaga.
Ný bók og all nýstárleg am I
marga hlutil]
Skáldsaga er hún kölluð, ea er
þó að víssu leyti prédikun, Æfin
týri hefði hún og jaínvel eins
raátt heita, þvl að þjóðsagnablær
er yfir henni og smá æfintýrum
ofið ina í frásögnina. Bókin er
ekki mjög löng að blaðsiðutali,
ea elntð er þð ekkert sináræði,
því að sagaa endar fullum sjö
öldum síðar en hún byrjar. Fyrri
hluti hennar tekur yfir svo sem
mannsaldursskeið í nútiðinni, en
slðari hlntinn gerist að sjö öldum
liðnum, og einni smámynd er
brugðið npp miiii þátta. SKkar
framtiðarlýsingar eða spásögar eni
fátiðar I Isfenzkum bókmentum
og býzt eg við að margur hafi
gaman af að sjá hvernig skáldið
hugsar sér að hér verði umhorís
eftir 700 ár. Myndirnar, sem hann
bregður upp af ástandinu, eru
skýrar, þótt ekki sé I löngu máli.
Þar er lýst búskap, sveitariífi,
stjórnmálum, viðskiftahögum, sam
göngum og yfirleitt flestu, sem
við getnm hugsað ©ss I umhverfi
komandi kynsióða. Gera má ráð
fyrir að ýmsum þyki ósennilega
spáð, enda eru slíkar lýsingar
meira til hvatningar ímyndunar
aflinu, en til þess að vera skoð
aðar sem sannleikur.
Frásagnaraðferð höf. er líka
nokkuð sérkennileg. Sagan er
einskonar röð af augnabliksmynd*
nra, sem brugðið er upp, og hug
nr lesandana verður að fylla I
eyðurnar. Við þetta verður meiri
hraði og lif í frásögninni en ella.
Þó eru aðalpersónurnar sæmilega
skýrar. Mun flestum t. d. verða
minnisstæð hún Asa. Hún er
fmynd hins sjálfsfórnandi kærleika.
Sumum kann að þykja of hratt
farið yfir, en þeir þurfa ekki ann-
að en lesa betur, lesa aftur, þá
munu þeir finna það, sem sagt er
á milli línanna. Og eg vil heidur
lesa eina blaðsíðu, sem fær mér
eitthvað að hugsa um, heldur en
þrjár, sem ekkert skilja eftir.
Ingintar Jónsson.
ALÞVÐOBLAÐtÐ
Solshevikastjirnin
i Bússlandi.
Ummæli óhlutdrægs manne.
Það hefir áður verið sagt frá
því hér I bísðinu, að ameríkski
stjórnmálamaðurinn France, með
iimur I Bandaríkjasenatinu hefði I
vor farið til Rússlands I þeim tii
gangi, að greiða fyrir nýjum verzl
unarsamböndum milli Ameriku og
Rússiands.
Senator France hefir átt tal við
blaðamann einn um dvöl sfna f
Rússlandi, og eru ummæii hans
þvf meira virði, þar eð hann er
einn af þeim fáu andstæðingum
Bolchevismans, sem hvorki hefir
látið blekkjast af auðvirðilegum
eiginhagsœunahvötum né heidur
af heimskulegum hleypidómum um
þessa nýju viðreisn&rstisfnu.
„Þegar eg fór til Rússlands*,
sagði senator Fraisce, „var mér
sagt af hinum og öðrum, að þar
fengi eg ekkert annað að sjá en
það, sem mætti telja Bolchevism
anum tii gildis, göllunum mundi
verða leynt fyrir mér. En þetta
fór á annan veg. Mér var leyft
að skoða alt það, sem raér sjálf
uro sýndist og á þann hátt gat eg
komist f kynni við hvorutveggja,
jafnt skuggahliðiná á ástandinu
eins og þá björtu.
Eg átti tal við marga af Bo’cke-
vikaleiðtogunum, þar á meðal
Lenin, Trotzki, Tschitscherin,
Lunat'charskj. Semashko, Bog
danofif og Lesjava. Eg skoðaði
margar verksmiðjur og sfhtöðina,
sem verið er að byggja f Kasjira
Eg ferðaðist um þorpín umhverfis
Moskva, talaði við bæadaSýðkn
og komst að þeirri niðurstöðu,
að sovjetstjórnin, sem vissulega
vill alt hið bezta gera, á þessum
vandræðatímum, hafi leyst hrein og
bein þrekvirki af hendi í þvf, að
bjarga atvinnuvegum Rússlands*.
Svo mintist hann á Bolchevika-
Ieiðtogana.
„Lenin er ein hin allra meita
persóna, sem eg hefi fyrir hitt.
Hann hefir alt tii að bera: vís
indalega þekkingu á þjóðfélags
málum, stjórnarahæfileika' og frá-
bærlega skarpa skynsemi. Ait fyrir
það, er þó framkoma hans öll mjög
óbrotin og alúðleg. Um Trotzki
hafði eg gert mér þær hugmyndir
— af þeirri Iýsingu er blöðin úts
um heim ðuttu af honum — að
hann væri bæði Hlviljaður og hefni-
gjarn og gefinn fyrir það, að mikf-
ast af valdi sinn. Auk þess hafði
verið sagt um hann, að hann væri
væskilslegur og veiklulegur að útliti.
Ait annað sýndist mér er eg
hitti Tiotzki sjáifur. Hann er
hraustlegur og vel vaxinn, og hian
alúðtegasti á svip, Af þeim við-
ræðum, sem eg átti við hann,
sannfærðist eg á þvf, að hér er
um verulega mikinn stjórnmáia-
nsann að ræða, sem sannariega
er á siaai réttu hillu í baráttunni
fyrir svo merkilegri stefnu, sem
Bolchevisminn er. — í Ameriku
myndi sifkur maður ekki verða
lecgi að kotnast til vegs og virð-
ingar við eitthvert miljóaafyrir-
tækið. Yfirleitt gat eg ekki séð,
að Bolchevika leiðtogarnir værn
neinir ofstækismenn eða angur-
gapar eins og þeim hefir verið
lýst úti um heim. Mér fanst þeir
einmitt vera hagsýnir stjórnendur
gæddir afburða starfsþreki*.
€rlenð simskeyti.
Khöfn, 9. sept.
Bannið í Noregi.
Sfmað er frá Kristjanía,' að i
gær hafi þingið byrjað að ræða
einstakar greinar bannlaganna. Til-
laga um að iækka áfengismarkið
úr 14 niður i 9 var feld.
Sorjetstjórnin og Bandamenn.
Times segir, að sovjetstjómin
hsfi vísað á bug skilyrðum banda-
manna fyrir þvf að þeir hjálpi
Rússum; hún vilji sjálf ráða út-
hlutun matvælanna.
Pjóðabandalagsínndarinn
Simað frá Genf að á fundi f
gær hafi Branting sett mjög út á
starfsemi Sambandsins hingað til.
Of lítið væri um það, að opinbera
gerðir nefndanna og of lítið unnið„
en kostnaðurinn of mikiil.
Mm ðaglmm eg vegi&a.
Snðnrland fer á mánadaginn
til Hornafjarðar.