Þjóðviljinn - 25.10.1956, Side 12

Togarakaupin rœdd á Alþirtgi
íjJ
í
æffi úr vamækslu síðari ára á viðhaldi
garaflotans þyrfti nú að kaupa 20 togara
Aukin togaraútgerð tryggir atvinnulega uppbyggingu lands- 1
byggðarinnar og grundvallar nauðsynlega frandeiðsliiauloiingu
Fyrsta umræöa um .frumvarp ríkisstjórnarinnar um
lieimild til skipakaupa, lántöku í því sambandi og sér-
stakra ráöstafana til aö tryggja jafnvægi í byggð landsins.
var í gær. í umræöunum fluttu forsætisráöh. Hermann
Jónasson og sjávarútvegsmálaráöherra, Lúövík Jóseps-
son, mjög athyglisveröar ræður og gerðu ljósa grein fyr-
ir hinni brýnu nauðsyn á stefnubreytingu í málefnum
höfuöatvinnuvega þjóöarinna.
Meðalaíli togara tííalt
meiri en bátaafli-
Sjávarútvegsmálaráðherra
sagði að reynzlan hefði sannað
að togararnir væru langsamlega
afkastamestu framleiðslutæki
þjéðarinnar. Meðalafli þeirra
væri um 5 þúsund smálestir á
ári, en áhafnir þeirra væru að-
eins um 30 manns. Ef þessi
stórfelldu afköst væru borin
saman við bátaflotann kæmi í
Ijós að þau væru um það bil
10 sinnum meiri. Ekki bæri þó
að skilja þetta sem raunveru-
legan mun á gæðum togara og
báta. Þar kæmi margt fleira til.
Eigi að síður sannaði þetta
hvsrjum manni að það væri
höfuðnauðsyn að halda togara-
flotanum nægilega vel við og
auka hann eftir mætti.
Tiltækilegasta leiðin til
að tiyggja atvinnulíf
landsbyggðarinnar.
Auk þess kæmi það og til
að togarareksturinn tryggði
betur en nokkur annar at-
vinnurekstur fulla hagnýt-
ingu vinnuafls úti á lands-
byggðinni. Fjöldi kaupstaða
og sjávarþorpa væru þannig
sett að þaðan væri ekki að-
staða til að sækja á bátum
Heimsiietsseðill
Það er hægt að setja heims-
met á mörgum sviðum. Franska
flugfélagið setti nýlega heims-
met í lengd farseðils, hann var
7'/2 metri á lengd, seldur
dönskum viðskiptamanni í
Kaupmannahöfn. Miðinn hljóð-
aði upp á flutning 15.000 km
vegalengd með viðkomu á 71
stað í Evrópu, Afríku og Aust-
uriöndum. Myndin sýnir starfs-
menn Air France og Wagons-
lits/Cook í Kaupmannahöfn,
þar sem þeir halda hreyknir á
metseðlinum.
til hentugra fiskimiða. Með
rekstri togara, sem legðu
afla sinn upp á slíkum stöð-
um væri unnt að bægja land-
lægu atvinnuleysi frá dyrum
og skana lífvænlega atvinnu
fyrir íbúana.
Er fjölgun togara hættu-
leg fiskistofninum?
Þá vék ráðherrann nokkuð
að þeim efasemdum, sem kynnu
að gera vart við sig viðkom-
andi mikilli aukningu togara-
flotans og þá sérstaklega hvað
við véki hugsanlegri hættu fyr-
ir fiskstofninn, sem allt kapp
yrði að leggja á að vernda.
í þessu sambandi gat ráð-
herrann þess að svo væri nú
komið að 80—90% af öllum
afla togaraflotans væru sótt
á fjarlæg mið út fyrir sjálft
landgrunnið svo sem til Græn-
lands, djúpmiða norður af land-
inu og allt til Bjarnareyja og
Hvítahafs.
Svipaða sögu væri að segja
um karfamiðin. Þar væri nær
einvörðungu sótt á fjarlæg
djúpmið sem ekki yrðu nýtt
með öðrum hætti.
Tekst að manna flotann?
Ýmsir kynnu að halda því
fram, sagði ráðherrann, að
erfitt muni reynast að fá
nægan mannafla til starfa á
togaraflotanum eftir að
hann hefði verið aukinn að
miklum mun. Hann kvaðst
þess þó fullviss að þetta
mundi takast, ef rétt væri
á haldið.
Hinsvegar væri það al-
alrangt, ef einhverjum djAti
i hug að haga ætti höfuðat-
vinnuvegum þjóðarinnar með
tilliti til þess eins hvert
vinnuaflið sækti þá og þá
stundina. Vitanlega bæri að
leitast við að beina vinnuafl-
inu að lifvænlegustu og þýð-
ingarmestu atvinnugreinun-
Viðhald togaraflotans
hefur verið vanrækt.
Varpað hefði verið fram þeirri
spurningu hvort rétt væri að
kaupa svo marga togara í einu
sem frumvarpið gerði ráð fyr-
ir. Til glöggvunar á réttu svari
við þeirri spurningu yrðu menn
að gera sér ljóst að miðað við
20 ára meðalaldur togaranna
þyrfti nú 20 ný skip að bæt-
ast í flotann ef það ætti að
jafngilda fullu viðhaldi á þeim
togurum, sem keyptir hefðu
hefðu verið í stríðslok.
Teflt á tæpasta vað með
möguleika á endurnýjun.
Ráðherrann skýrði frá því
að erlendar fiskveiðiþjóðir
hefðu nú að undanförnu lagt
slíkt kapp á smíði nýrra tog-
ara að flestar skipasmíða-
stöðvar sem við þær fengj-
ust hefðu nú full verkefni
allt til 1960. Mætti því eng-
an tíma missa, ef mögulegt
ætti að reynast að fá smíð-
ina framkvæmda og fullvíst
væri að það væri ekki unnt
á skemmri tíma en 2—3 ár-
um og þó þvi aðeins að
kappsamlega væri að unnið.
„Harða stjórnarand-
staðan" lin.
Magnús Jónsson talaði í
málinu fyrir Sjálfstæðisflokk-
inn. Var helzt að skilja á ræðu
hans að augu flokks hans hefðu
nú loks upplokizt eftir margra
ára svefn og sæi hann nú að
hér væri hið mesta þjóðþrifa-
mál á döfinni!
„Þó leyfist mér að hafa
grunsemdir um að ríkisstjórn-
in syndi hér djarfar en efni
standa til“, sagði hann og taldi
að hvorki vissa né von væri til
að henni tækist að útvega láns-
fé til þessara framkvæmda.
„En vonandi leysist þetta“,
sagði hann að lokum og full-
vissaði menn enn um „fullan
skilning" Sjálfstæðisflokksins á
málinu og að hann óttaðist ekk-
ert annað frekar en að vonir
almennings um þessar fram-
kvæmdir kynnu að reynast of
háar!
170 lestir af karfa
Siglufirði í gær.
Togarinn Elliði kom í gær
með 170 lestir af karfa, sem
fóru til vinnslu í frystilu^inu.
Landsíundur Kvenréttindaíélags íslands:
Jöfn lcsun karla og kvenna fyr>
ir jafn verðmæta vinnu
„Níundi landsfundur K.R.F.Í., skorar á ríkisstjórnina
aö gera nú þegar nauösynlegar ráöstafanir til þess aö
samþykkt Alþjóðavinnumálastofnunarinnar um jöfn
laun karla og kvenna, fyrir jafnverömæta vinnu geti orð-
iö staöfest á íslandi.
Til þess að hraða framgangi
þessa mannréttindamáls, skorar
fundurinn á ríkisstjórnina að
skipa nefnd er vinni að undir-
búningi þess. Fundurinn æskir
þess að í nefndinni eigi sæti
meðal annars konur, sem til-
nefndar séu af Alþýðusambandi
íslands, Bandalagi starfsmajma
ríkis og bæja og Kvenréttindafé-
lagi íslands.
Jafnframt vill fundurinn leggja
áherzlu á það, að á meðan þessu
lokamarki er ekki náð, skuli því
beint til þeirra kvenfélaga, sem
fara með launamál félaga sinna,
að beita sér fyrir því að bilið
milli kvenna- og karlakaups
styttist að verulegu leyti, og
heitir Kvenréttindafélag íslands
að styðja það mál af fremsta
megni.“
íhaldsframbjóðandinn svioti
Hafnarbúa atvinnunni
Eins og áður hefur verið
rakið hér í blaðinu hefur hrað-
frystihúsið í Höfnum ekki verið
starfrækt um langt skeið. Eig-
andi hússins, Einar Sigurðsson
íhaldsframbjóðendi, hefur einn-
ig f jarlægt úr húsinu ýmsa
hluti sem óhjákvæmiiegir eru
fyrir starfrækslu þess og þann-
ig stefnt atvinnulifi þorpsbúa
í hreinan voða; hafði hann þó
fengið mikil opinber lán til
þess að starfrækja frystihús
einmitt á þessum stað.
S.l. sunnudag hélt Verklýðs-
félag Hafnarhrepps fund um
málið og samþykkti eftirfar-
andi tillögu í ejnu hljóði:
„Fundurinn vítir harðlega þá
ráðstöfun að hraðfrystihús það,
sem til er á staðnum skuli hafa
liætt starfrækslu og þá sérstak-
lega að færibönd og áliöld skuli
hafa verið flutt burtu úr hús-
inu og dregur í efa heimild
til slíkra framkvæmda, þar sem
lási til slíkt atvinnureksturs
eru venjulega staðbundin.
Fundurinn telur að atvinnulífi
i hreppnum sé stefnt í voða
með slíku háttalagi. Fundurinn
samþykkir því að kjósa nefnd
sem eiga sæti í 2 fulltrúar frá
verkalýðsfélagi hreppsins sem
kosnir séu á fundi þessum á-
samt oddvita hreppsins. Skal
nefnd þessi hafa samband við
þingmann kjördæmisins og
sjávarútvegsmálaráðherra ef
þörf þykir til úrbóta um starf-
rækslu hraðfrystihússins, enda
skili hún áliti sínu ekki siðar
en hálfum mánuði frá fundi
þessum, enda séu framkvæmdir
miðaðar við að frystihúsið
verði starfrækt á komandi ver-
tíð“.
Oddviti Hafnarhrepps er
Eggert Ólafsson, en ásamt hon-
um voru kjörnir í nefndina
Kristinn Guðjónsson formaður
félagsins og Heiðdal Jónsson.
Kotkoff teflir á
Hraðskákméti TR
Hraðskákmót Taflfélags
Reykjavíkur hefst kl. 8 í Þórs-
kaffi. Meðal þátttakenda verð-
ur sovézki unglingameistarinn
Jurí Kotkoff, sem staddur er
hér á landi um þessar mund-
ir. í kvöld verður aðeins há5
forkeppni, en á sunnudags-
kvöld verður teflt til úrslita.
Þeir sem hyggjast taka þátt
í mótinu geta skrifað sig á
lista er liggur frammi í Bóka-
verzlun Snæbjamar í Hafnar-
stræti.
Einn nemandi
vann Kofkoff
Sovézki unglingameistarinn
Jurí Kotkoff tefldi fjöltefli við
nemendur á Laugarvatni í gær.
Tefldi hann við 24 nemendur,
tapaði einni, gerði eitt jafn-
tefli, en vann 22 skákir. Sá
sem vann Kotkoff heitir Þór-
arinn Guðmundsson, sonur
Guðmundar Ágústssonar tafl-
meistara; en jafnteflið gerði
Helgi Samúelsson, og eru þeir
báðir í 4. bekk.
ÞJðomiiNM
Fimmtudagur 25. október 1956 — 21. árgangur — 244. tölublað