Þjóðviljinn - 20.12.1956, Blaðsíða 6
18) — ÞJÓÐVIL.IINN — Fimmtudagur 20. desember 1956 -
Útgefandi:
Sameiningarflokkur alpýöu — Sósíalistaflokkurinn
„...hvernig framkvæmdin tekst”
Morgunblaðið býsnast yfir
því í gser að það sé mik-
ið fé sem rikisstjórnin ætlar
sér að afla til þess að tryggja
atvinnuöryggi í landinu. Undr-
unin er þó óheilindin einber,
því það er íhaldið sjálft sem
hefur afmarkað upphæðina ná-
kvæmlega. Þetta er skuld sem
verður að greiða eftir stjóm-
artíð Sjálfstæðisflokksins.
Verðbólgustefna íhaldsins hef-
ur að sjálfsögðu bitnað á
» framleiðslunni. Fyrst hafa vör-
ur og þjónusta hækkað í verði,
síðan hafa launþegar fengið
kauphækkanir, oft eftir harða
og langvinna baráttu, en út-
flutningsatvinnuvegirnir taka
tekjur sínar erlendis og geta
ekki hækkað þær til þess að
vega upp afleiðingamar af
verðbólgustefnunni Þannig
hefur þetta gengið ár eftir ár,
að sjávarútvegurinn hefur
þurft að fá uppbætur, og á-
stæðan hefur einvörðungu ver-
ið röng stefna í efnahagsmál-
um, stefna Sjálfstæðisflokksins.
Seinasta afrek hans var skatt-
píningin mikla í ársbyrjun;
hún hækkaði allar vömr í
verði og síðan kaupgjaldið, og
þaðan er sá reikningur kominn
sem þjóðinoi er nú ætlað að
greiða.
Eina leiðin til að binda endi
á þetta öngþveiti, þetta sí-
endurtekna vandamál um hver
áramót, er að stöðva verð-
bólguskriðuna. Og þar er ein-
mitt að finna veiluna í ráð-
stöfunum núverandi stjórnar.
Neyzluskattar þeir sem hún
hefur ákveðið geta hækkað
verðlag á ýmsum vörum
allverulega, og þar kann
að vera fólgið upphaf að
nýrri dýrtíðarbylgju. Þess
vegna skiptir það megin-
máii að gerðar séu mjög víð-
tækar og harðvítugar ráðstaf-
anir til þess að takmarka sem
allra mest áhrif nýju skatt-
anna á verðlagið í landinu.
Aðferðin til þess að spyma
gegn þeirri þróun er stór-
lækkuð álagning milliliða. Rík-
isstjórnin hefur heitið því að
lækka þá álagningu til muna,
og ennfremur að koma upp
fullkomnu verðgæzlukerfi sem
starfi í nánustu samvinnu við
verklýðssamtökin. Vinnubrögð-
in á þessu sviði skera úr um
það hvemig ráðstafanir ríkis-
stjórnarinnar reynast, hvort ný
dýrtiðarbylgja er að hefjast.
Þegar undan eru skildar brýn-
ustu nauðsynjar, sem enginn
nýr skattur leggst á, er nýja
álagið 8—12% á flestum al-
mennum neyzluvörum. Álagn-
ing milliliðanna á þeim vörum
er oft 40—60% í heildsölu og
smásölu. Verði álagningin nú
lækkuð sem skatti ríkisstjóro-
arinnar nemur helzt útsölu
verðið óbreytt. Að því marki
þyrfti að stefna á sem allra
flestum sviðum; þá leggjast
skattarnir ekki á almennmg
nema að óverulegu leyti og
verðlagsástandið í landinu
helzt mikið til óbreytt.
etta er ekki aðeins mikil-
vægt til þess að koma í
veg fyrir nýja dýrtíðarskriðu
heldur og tii þess að tryggja
atvinnuöryggi í landinu. Það
er einn helzti þáttur hinna
nýju ráðstafana að samið hef-
ur verið við samtök launþega,
við bændur, sjómenn og út-
gerðarmenn og þannig tryggt
að framleiðslan geti haldið á-
fram hindrunarlaust. En verk-
lýðssamtökin hafa fallizt á
ráðstafanir stjórnarinnar með
fyrirvara, sem nauðsynlegt er
að festa vel í minni. Þau sögðu
í yfirlýsingu sinni:
T trausti þess, að vel takist
W* með framkvæmd þessara
ráðstafana og með tilliti til
þess höfuðmarkmiðs að tryggja
næga atvinnu, telur miðstjórn-
in og efnahagsmálanefndin að
veita beri núverandi ríkis-
stjórn starfsfrið, þar til úr þvi
fæst skorið hvernig fram-
kvæmdin tekst.“
ÍT'yrirheit verkalýðshreyfingar-
innar um vinnufrið er
þannig bundið því hver reynsl-
an verður, og þar skiptir verð-
lagsþróunin meginmáli. Laun-
þegar vita það af sárri reynslu
að ef verðbólga magnast, bæt-
ir vísitalan það aðeins upp að
takmörkuðu leyti, þannig að
ekki verður hjá því komizt
eftir nokkurt skeið að tryggja
bætur með grunnkaupshækk-
unum. Því eru verðfestingar-
aðgerðir stjórnarvaldanna meg-
inatriði, er tryggja á atvinnu-
öryggi og vinnufrið í landinu.
Ef skattheimta ríkisstjórnar-
innar hefur það í för með sér
að almennar verðhækkanir
skella á landslýðnum, eins og
verið hefur á undanförnum ár-
um, verður að sjálfsögðu ekki
hjá því komizt að gripið verði
til gagnráðstafana.
etta vita þeir aðilar sem
standa að núverandi rík-
isstjórn, og þess er að vænta
að framkvæmdir allar takist
sem bezt. En að sjálfsögðu
verður við ramman reip að
draga. Það sér þegar á að í-
haldið kveinkar sér hástöfum
yfir því að skerða eigi álagn-
ingu miliili.ðanna. Þeim kvein-
stöfum veldur ekki aðeins um-
hyggja Sjálfstæðisflokksins
fyrir þessum hjartfólgnustu
skjólstæðingum sínum, heldur
vita forsprakkarnir mætavel
að með þvi að torvelda störf-
in i verðlagsmálum er hægt að
grafa undan stefnu núverandi
stjórnar. Því er ekki að efa
að íhaldið beitir öllum ráðum
sem tiltæk eru til að magna
verðbólguna í landinu, og er
sú vissa enn aukin hvöt til rík-
isstjórnarinnar um að gæta
ýtrustu árvekni á þessu sviði.
Ályktimartillögur vinstri manna í bæjarstjórn:
Bærinn reisi 300 íbuðir til víðbótar
þeim er áður hðfa verið ákveðnar
Reist verði stórvirkt hraðfrystihús, shipuleg endurbygging gantla bæjar-
ins haíin, hontið upp félags- og tómstundaheimilum og mæðraheimili, leih-
vallaframkvæmdir verði auhnar. — Hraðað verði framkvæmdum í úthverf-
unum og þar komið upp útibúum frá bæjarbókasafni.
í sambandi við frumvarp að fjárhagsáætlun fyrir
Reykjavíkurbæ og stofnanir hans sem afgreitt verður
á fundi bæjarstjórnar í dag, hafa fulltrúar vinstri flokk-
anna algera samstöðu um flutning breytingartillagna og
ályktunartillagna. Er á öðrum stað í blaðinu skýrt frá
breytingartillögum þeirra við fjárhagsáætlunarfrumvarp-
ið. Ályktunartillögurnar fjalla um ýmis brýnustu hags-
munamál bæjarbúa og bættan rekstur hjá bæ og bæjar-
stofnunum. Meðal þess sem vinstri menn leggja til er að
bærinn hefji á næsta ári byggingu 300 íbúða auk þeirra
sem áður hafa verið samþykktar. Þá leggja þeir einnig til
að hafizt verði handa um að reisa stórvirkt aðgerðar- og
hraðfrystihús fyrir Bæjarútgerðina.
Ályktunartillögumar fara hér
hér á eftir:
_L
ÍBTOABVGG
INGAR
Bæjarstjórn ákveður að hefja
á árinu 1957 byggingu 300 í-
búða til viðbótar við þær í-
búðabyggingar sem áður hafa
verið teknar ákvarðanir um,
og felur borgarstjóra að leita
eftir erlendu eða innlendu láni
allt að 50 millj. ki. til þessara
framkvæmda. Vili bæjarstjóm
með þessari ákvörðun hraða
útrýmingu herskálaíbúða og
annars heilsuspillandi húsnæð-
is og leggur áherzlu á að fram-
kvæmdum verði hraðað sem
kostur er á.
Bæjarstjóm telur lausn hús-
næðisvandamálsins svo aðkall-
andi að nauðsynlegt sé að til
komi sameiginlegt átak allra
þeirra aðila, er hlut eiga að
máli. Skorar bæjarstjórnin á
Alþingi og ríkisstjórn að taka
þetta mál sem föstustum tök-
um og lýsir sig reiðubúna til
hvers konar samvinnu við rík-
isvaldið er greitt getur fyrir
framkvæmdum.
z
AÐGERÐAR- OG
HRAÐFRY STIHÚ S
Bæjarstjóm telur brýna nauð-
syn til bera að ekki verði á
því frekari dráttur að Bæjar-
útgerð Reykjavikur eignist
stórvirkt aðgerðar- og hrað-
frystihús, er staðsett verði á
hentugum stað við höfnina.
Er útgerðarráði og bæjarráði
falið að hefjast þegar handa
um undirbúning framkvæmda,
er m. a. sé í því fólginn, að
ákveða stærð og fyrírkomu-
lag hússins, semja kostnaðar-
og rekstraráætlun og tryggja
nauðsynleg leyfi og fjármagn
til framkvæmdanna.
3.
SKBPULAG OG
ENDURBYGGING
GAMLA BÆJARINS
Þar sem fyrirsjáanlegt er að
í algert óefni stefnir með
kostnað af ftamkvæmdum sem
leiða af hinni öru útþenslu
bæjarins, telur bæjarstjórn að
ekki verði lengur frestað að
taka endanlega ákvörðun um
framtiðarskipulag bæjarins
innan Hringbrautar í því skyni
að endurbygging hinna eldri
hverfa geti hafizt á skipulegan
hátt og þannig unnt að mæta
að verulegu leyti þörfinni fyr-
ir nýbyggingar.
Bæjarstjórnin telur í þessu
sambandi óhjákvæmilegt að
bærinn hafi forgöngu um
myndun samtaka húsa- og
lóðaeigenda er greiði fyrir
endurbyggingu gamla bæjar-
ins.
Er borgarstjóra og bæjarráði
falið að undirbúa þetta mál
og leggja tillögur fyrir bæjar-
stjórn hið fyrsta.
4,
FÉLAGS- OG TÓM-
STUNDAHEIMILI
Bæjarstjórnin ákveður að hefj-
ast handa þegar á næsta ári
um byggingu félags- og tóm-
stundaheimila í úthverfum
bæjarins, er verði miðstöðvar
fyrir félags- og menningarstarf
íbúanna. Felur bæjarstjórnin
borgarstjóra og bæjarráði að
annast nauðsynlegan undirbún-
ing og leggja tillögur fyrir bæj-
arstjóm.
_5.
MÆÐRAHEIMILI
Bæjarstjórn ályktar að fela
bæjarráði að hefja á árinu
1957 nauðsynlegan undirbún-
ing þess, að stofnsett verði og
starfrækt á vegum bæjarins
mæðraheimih, þar sem ein-
stæðar mæður og aðrar konur,
sem við erfiðar ~ heimilisað-
stæður búa, geti dvalizt nokk-
urn tíma fyrir og eftir barns-
burð.
6.
LEIKVELLIR
Bæjarstjórn telur brýna nauð-
syn til bera, ekki sízt vegna
hraðvaxandi bílaumferðar og
slysahættu, að framkvæmdir
verði stórlega auknar á næsta
fjárhagsári við gerð nýrra leik-
valla. Samþykkir bæjarstjórn
að stefna skuli að því að full-
gera a.m.k. 3 nýja gæzluvist-
arleikvelli í stærstu úthverf-
unum á árinu. Jafnframt legg-
ur bæjarstjórn áherzlu á, að
nauðsynlegar umbætur séu
framkvæmdar á þeim leikvöll-
um, sem fyrir eru, einkum að
því er snertir girðingu vaíl-
anna, fjölbreyttari leiktæki og
aukna gæzlu. Felur bæjar-
stjóm leikvallanefnd að vínna
að þessum málum og sjá um
framkvæmdir.
7.
HAGSMUNAMÁL
ÚTHVERFANNA
Bæjarstjórn telur óhjákvæmi-
legt að hraðað verði fram-
kvæmdum öllum í úthverfum
bæjarins, svo að séð verði
sómasamlega fyrir þörfum í-
búanna. Leggur bæjarstjóm
sérstaka áherzlu á, að gatna-
og gangstéttagerð í úthverfun-
um verði stórlega aukin og
lýsingu gatnanna komið í við-
unandi horf.
JL
ÚTIBÚ FRÁ BÆJAR.
BÓKASAFNI
Bæjarstjómin leggur áherzlu
á, að unnið verði að því að
koma upp útibúum frá Bæjar-
bókasafninu í úthverfum bæj-
arins. Skal að því stefnt að
útibúunum ásamt hæfilegum
lesstofum verði komið fyrir í
sambandi við félags- og tóm-
stundaheimili er reist yrðu i
úthverfum eða í nýjum skóla-
byggingum þar.
REGLUR UM YFIR-
STJÓRN BÆJARMÁL.
EFNA
Bæjarstjóm telur, að núgild-
andi reglur um yfirstjórn bæj-
armálefna Reykjavíkur séu
orðnar mjög úreltar og ákveð-
ur því að kjósa úr sínum hópi
5 manna nefnd til að endur-
skoða þessar reglur. Skal nefnd-
in hafa lokið störfum og skil-
að áliti ejgi siðar en 1." sept.
næst komandi.
ja
HAGKVÆMARI REKST-
UR BÆJAR OG BÆJL
ARSTOFNANA
Vegna þeirra stórfelldu hækk-
ana, sem orðið hafa á rekstr-
arreikningum bæjarsjóðs og
bæjarstofnana á undanförnum
árum, og sem ekki verða nema
að takmörkuðu leyti skýrðar
með eðlilegri aukningu kostn-
aðar vegna dýrtíðar( svo og
með tilliti til. þess, að enn er
lagt til að hækka útsvör
bæjarbúa um ca. 20%, telur
bæjarstjórnin nauðsynlegt að
taka allt rekstrarfyrirkomulag
bæjarins og stofnana hans til
gagngerðrar rannsóknar og
endurskoðunar. Skal sérstak-
lega lögð áherzla á að finna
leiðir til hagkvæmari vinnu-
bragða og sparnaðar og að
uppræta hvers konar óreiðu
sem finnast kynni í rekstri
bæjarins og bæjarstofnana.
Framhald á 10. síðc