Þjóðviljinn - 21.01.1958, Blaðsíða 6

6) _ í>JÓÐVIUINN — Þriðjudagur 21, janúar 1958
ÞJÓÐVILIINN
Úteefandl: Samelnlngarflokkur alþýBu - Sósiallstaflokkurlnn. — Hitstjórar
Magnús Kjartansson (áb.), Slgurður Guðmundsson. — Fréttaritstjórl: Jón
BJarnason. — Blaðamenn: Ásmunúur SÍgurjónsson, Guðmundur Vigfússon,
ívar H. Jónsson, Magnús Torfi Ólafsson, Sigurjón Jóhannsson. — Auglýs-
lngastjórl: Guðgeir Magnússon. — Rltstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prent-
smlðja: Skólavörðustíg 19. - Sími: 17-500 (5 linur). - Áskriftarverð kr. 25 &
mán i Reykjavík og nágrenni; kr. 22 annarsst. — Lausasöluverð kr. 1.50
Prentsmlðja ÞJóðviljans.
— - -
Úrslitin í Dagsbmn
(ðförin að Dagsbrún tókst
ekki. Þrátt fyrir fjáraustur
Sjálfstæðisflokksins og hina
æðisgengnu kosningabaráttu
íhaidsins tókst ekki að „fella
Dagsbrún". Þrátt fyrir hin
ömurlegu verkalýðssvik leið-
toga Alþýðuflokksins tókst
ekki að fremja það óhæfuverk
að afhenda íhaldinu brjóst-
vörn íslenzkrar verkalýðs-
hreyfingar. Um þrettán
hundruð Dagsbrúnarverka-
menn fylktu liði til varnar
féiagi sínu, og þó íhaldið og
skósveinar þess úr Alþýðu-
flokknum færu ofan í hverja
smugu tókst þeim ekki að
draga fram nema rúmlega
átta hundruð manns. Að vísu
er það of liá tala, eins og í
pottinn var búið af hinni ó-
hugnanlegu samfylkingu í-
halds og hægrikrata, og hefur
sýnilega margt heiðarlegra
verkamanna glæpst á að ætla
að lyfta þeirri samfylkingu til
valda í Dagsbrún. Hitt er
jafnvíst að þeir munu margir
af kjósendum B-listans sem
iofa guð hátt og í hljóði fyr-
ir það að Baldvin Baldvinsson
og kumpánar skuli ekki vera
komnir að sem Dagsbrúnar-
stjórn, og hafa raunar alltaf
þótzt vissir um að þau yrðu
úrslitin.
4thyglisvert er það um úr-
slit Dagsbrúnarkosning-
anna hve traustur stofn fé-
Oagsmanna fylkir sér um
stjórn félagsins. Stjórnarkosn-
íng hefur ekki farið fram í fé-
laginu í fjögur ár. 1 félagi
eins og Dagsbrún verða mikl-
ar breytingar á hverju ári,
hvað þá fjórum árum, félagar
fara og aðrir koma í þeirra
stað. Þessi fjögur ár hafa
mörg hundruð nýrra meðlima
oætzt félaginu og nokkur
hundruð farið. Er ekki ólik-
íegt að nú i þessum kosning-
um hafi tekið þátt 500—600
Dagsbrúnarmenn, sem ekki
hafa áður kosið í félaginu.
3amt er fylgi einingarstjórn-
arinnar í Dagsbrún svo til al-
veg liið sama. Samkvæmt úr-
slitum kosninganna árið 1954,
voru Hannes Stephensen og
• félagar hans kosnir með 1331
atkvæði, en nú með 1291.
Enginn sem til þekkir mun
álíta að hér sé um fylgistap
að ræða, enda fóru nú ó-
venjumörg atkvæði forgörðum
vegna misskilnings um tilhög-
un kosninganna og atkvæða-
greiðslunnar um lagabreyting-
arnar. Övarlegt mun að tala
um fylgisaukningu hjá Sjálf-
stæðisflokknum og Alþýðu-
flokknum í Dagsbrún, þó nú
tækist með þeim djöfulgangi
sem Reykvíkingar urðu vitni
að um helgina og margra mán-
aða undirbúningi að merja
140 atkvæðum fleira en þess-
ír sömu flokkar fengu fyrir
fjórum áriun. Það virðist
a.m.k. ritstjóri Vísis gera sér
ljóst, því margir leituðu ár-
angurslaust í því blaði í gær
úrslita Dagsbrúnarkosning-
anna. Sú frétt var allt í einu
að dómi Vísis ekki meiri hátt-
ar en svo að hún var falin niðri
í horni fyrirsagnarlaus, inni í
annarri frétt! Svo lúpulegir
hafa íhaldsmenn sjaldan orðið
vegna afreka sinna í kosn-
ingum. Verður fróðlegt að sjá
hvort ritstjórar Morgunblaðs-
ins hafa elcki náð sér eftir úr-
slitin sem því svarar að þeir
geti birt dálítið myndarlega
fyrirsögn um sigur sinn í
Dagsbrún! Hins vegar er
hinn lúpulegi aumingjaskapur
Vísis áberandi tákn um þau
stórkostlegu vonbrigði, sem í-
haldið varð fyrir vegna úrslit-
anna í Dagsbrún, og er Frið-
leifssigur í Þrótti litlar sára-
bætur.
Annars er það áberandi hve
alþýðufólk sem fylgt hef-
ur Alþýðuflokknum er reikult
í fylgi sínu við flokkinn um
þessar mundir. Er það að vísu
eðlilegt. Alþýðuflokksfólki,
sem átt hefur þátt í því að
byggja upp verkalýðssamtök-
in, ógnar sú stefna hjá nokkr-
um forráðamönnum flokksins
að taka upp nána samvinnu
við íhaldið um verkalýðsfélög-
in. Mörgum alþýðumanni sem
fylgt hefur Alþýðuflokknum
finnst ekki að sá flokkur hafi
gert rétt, livað þá að hann
hafi unnið stórsigur, með því
að afhenda íhaldinu félög eins
og Iðju og Trésmiðafélagið.
Enn ver leizt fylgjendum og
flokksmönnum Alþýðuflokks-
ins á að leggja út í sama
þokkalega leikinn um Dags-
brún. Og þó margir, allt of
margir þeirra, hafi með hang-
andi hendi látið hafa sig til
að vinna með ihaldinu í þess-
um Dagsbrúnarkosningum, eru
ekki miklar líkur til þess, að
þeir láta teyma sig áfram á
þeirri braut íhaldsþjónustu í
verkalýðs'nreyfingunni sem
flokkaflækingar eins og Áki
Jakobsson og Þorsteinn Pét-
ursson og félagar þeirra í
hægri klíku Alþýðuflokksins
vilja ganga. Menn hafa tekið
eftir því, að nú í vetur bauð
liinn róttæki armur verkalýðs-'
hreyfingarinnar ekki fram við
stjómarkjör í Sjcmannafélagi
Reykjavíkur, en sú ákvörðun
mun liafa verið tekin vegna
þess að í haust stóðu yfir
samkomulagsumleitanir um
samstöðu vinstri flokkanna í
verkalýðsfélögunum, og Al-
þýðuflókkurinn hafði einmitt
Jagt áherzlu á að framboð
róttæka axmsins i Sjómanna-
félaginu á s.l. liausti liefði
bent til þess að sá armur
vildi enga samvinnu, heldur
einungis baráttu um hvert
verkalýðsfélag. En eins og
kunugt er, tókst hægriklíku
Alþýðuflokksins að hindra
samvinnu vinstxi flokkanna í
Bærinn greiðir Bförgvin Fred-
eriksen 57 þús. kr. á ári í húsa-
leigu að Lindargöiu 50
Gamall húshjallur þar tekinn undir starf-
semi œskulýSsráSsins en ihaldiS hefur
jafnan fellt aS byggja fómstundaheimili
í stað þess að koma upp eigin húsnæöi fyrir tóm-
stundastarfsemi unglinga heftir Reykjavíkurbær þá aðferð
að leigja gamlan húslijall við Lindargötu fyrir þann vísi
að þessari starfsemi sem loks er hafinn á vegum bæjar-
ins. Eigandi liússins er Björgvin Frederiksen (Biðskýla-
Björgvin), sjöundi maður íhaldslistans, sá hinn sami er
nýlega nefndi kjaradeilu verkamanna 1955 „landráða-
verkfallið“. Husaleigan sem Björgvin er greidd úr bæjar-
sjóði nemur rúmlega 57 þúsund krónum á ári!
Sósíalistar hafa ár eftir ár
barizt fyrir því í bæjarstjóru
Reykjavíkur að bærinn kæmi
upp félags- og tómstundaheim-
ilum fyrir æskuna, ekki sízt í
úthverfunum þar sem öll skil-
yrði vantar til félags- og menn-
ingarstarfs vegna langrar van-
rækslu íhaldsins.
Við umræður um fjárhagsá-
ætlun hefur íhaldið ár eftir ár
fellt allar tillögur um fjárveit-
ingu til að byggja slík félags-
og tómstundaheimili.
En loks rankaði þó íhaldið
við sér og leizt ekki á að tóm-
Jæti sítt mæltist vel fyrir. Rauk
þá borgarstjóri til og skipaði
bið svonefnda „æskulýðsráð“<j.
með miklum auglýsingatilburð-
um og venjulegu’yfirlæti.
Og æskulýðsráðið, sém átti
>að skipuleggja tómstundastarf-
semi unglinga, skorti auðvitað
alla aðstöðu til starfsemi sinn-
ar. fhaldið hafði vanrækt að
koma upp húsnæði fyrir slíka
starfsemi. Það hafði fellt allar
tillögur andstæðinganna um
byggingu tómstundaheimila,
Og lausiiin varð sú, að taka
á leigu gamlan liúshjall að
I.indargötu 50 og verja stórfé
til ixmréttinga, þannig að
liann væri hæfur sem aðset-
ursstaður æskulýðsráðsins og
vísir að tómstundaheimili. í-
lialdinu fannst lausnin liin á-

heild, og reyra Alþýðuflokk-
inn í hið smánarlega banda-
lag við Sjálfstæðisflokkinn,
sem bezt sýndi sig í Dags-
brúnai’kosningunum.
Alþýðumenn í Alþýðuflokkn-
um og fylgjendur hans,
hljóta að snúa af þeirri braut,
ef þeir vilja ekki tefla í voða
öllu því sem áunnizt hefur að
uppbyggingu alþýðusamtaka á
landinu. Eina von íhaldsins
um áhrif í verkalýðshreyfing-
unni er stuðningur Alþýðu-
flokksins. Og þung er ábyrgð
þeirra manna sent glæða þá
von verstu óvina alþýðusam-
takanna.
kjósanlegasta, þvi liér átti í
hlut helzti uppálialdsgæðingur
Guunars Thoroddsen, Bið-
skýla-Björgvin (Frederiksen).
Hann þurfti að fá góða húsa-
leigu fyrir hjallinn sinn við
Lindaxigötu, og hvað var sjálf-
sagðara en bærinn kæmi nú
til hjálpar og tryggði honum
álitlega fjánipphæð árlega
sem húsalelgu?
Það fannst íhaldinu. Það tók
hjallinn hans Biðskýla-Björg-
vins á leigu sem „tómstunda-
heimili" og greiðir honum fyrir
4800 kr. á mánuði, eða kr.
57.600.00 á ári!
Bjiirgvin Frederiksen
„Svona eiga sýslumenn að
vera“. Hví skyldi bærinn sjálf-
u r vera að vasast í að byggja
yfir starfsemi sína þegar hægt
er að leysa málið með því að
leigja „ódýrt“, og gera góðum
vinum greiða og hlynpa að
„athafnasömum framtaksmönn-
um“.
Halldór Pétursson:
Ljósmyndan iðnverkafólksins
Einu hefur Morgunblaðið
glevmt þegar það kjöri Guð-
jón Sigurðsson sem skósvein
sinn í Iðju, því er Valgarður
hinn grái sagði við Mörð son
simi er liann var að rægja þá
saman Höskuld og Njálssonu.
Valgarður sagði svo: „Því
fremi skalt þú rógimi í
frammi hafa, er orðin er vin-
átta með yður mikil og þeir
trúa þér eigi verr en sér“.
Þetta er snjallt, því rógi
trúa menn ekki nema hann
sé færður á sennilegan grund-
völl. 1 Morgunblaðinu 17. þ.m.
byrjar ljósmyndarinn á tveim
fylgiskjöliun.
Kannski ætlast Guðjón til
að menn lialdi að ég hafi
stolið þessum peningum, aft-
ur á móti vita allir, að þegar
eitthvað er keypt, í þessu til-
felli skuldabréf, þá þanf að
greiða þau og færa upphæð-
ina.
Það hefur áður verið upp-
lýst að skuldabréf þessi eru
aðeins til fjögra ára og full
trygging fyrir þeim, nú þegar
búið að greiða af þeim iög-
skyldar afborganir og rentur.
Aftur á móti skal ég játa
að það var glappaskot að
kaupa þessi bréf og vegna
þess eins, að þetta fólk hafði
unnið svo vel fyrir félagið.
Það má nefnilega aldrei gera
neitt fyrir forustumenn veriía-
lýðsins annað en rcgbera þá
og ofsækja.
Hefði þetta verið veitt verk-
falisbrjót í Iðju, mundi ekki
hai'a, heyrzt bofs úr Guðjóni.
Á laugardáginn heldur
myndaserían áfram. Um þetta
þarf ekki að fara mörgum
orðum. Það er nú orðið svo
um allan hinn siðaða heim,
að þjóðir skiptast á allskonar
sendinefndum, meira að segja
Bandaríkjamenn og Rúásar og
hvergi heyrir maður að nefnd-
ir þessar standi í svelti á við-
komandi stað. Svona rógur
hefði Valgarði e’kki líkað.
Eg get nefnt sem dæmi að
lxér kom sendinefnd frá Rúm-
eníu og verkalýðsfélögin héldu
þeim hóf. Sjómannafélag
Reykjavíkur, sem lítt er
kennt við komma, fæiði
nefndinni prýðilegar gjafir.
Þeir létu bara mennskuna
ráða og eiga lof skilið fyrir.
Félag íslenzkra iðnrekenda
bauð þessari ógnarstjóm í
Iðju ,,dinner“ í þessu sama
Nausti og voru engar veit-
ingar sparaðar.
Kannski hefur einhverjmn
iðnrekendum fundizt þetta ó-
þarfi, en hvergi hefi ég séð
að þeir hafi farið með þetta
í hlað, eða látið ljósmynda
reikningana.
Mér er hlýtt til iðnrekenda
eftir náin kynni um mörg ár
og þykir vænt um að þeir
hafna svona skrílmenningu.
Þá kemur nú frásögnin af
Iðjufundinum s.l. föstudag og
auðvitað ljósmjTiduð. Reikn-
ingar félagsins hafa nú verið
í löggildri endurskoðun upp-
undir ár, ekki veit ég • um
kostnaðinn, en kr. 285.00
Framhald é • 10. síðu„