Þjóðviljinn - 01.02.1958, Síða 7
- Laugardagrur 1. febrúar 195S — ÞJÓÐVILJINN —■ (7
I fyrradag gerðust eftir-
minuileg tíðindi á síðum Morg-
únblaðsins. I fyrsta skipti í
aldarfjórðung viðurkenndi
blaðið að nazistar hefðu
kveikt í þýzka ríkisþinghús-
inu; það sagði: „Tæpum mán-
nði eftir valdatöku Hltlers lét
helzti aðstoðarmaður hans,
Göríng, kveikja í ríkisþinghús-
iínu og kenndi kommúnistum
nm það.“ Nú er það trúlegt
a.ð 'þessi grein Morgunblaðsins,
eem ummælin birtust í, sé
þýdd en ekki skrifuð af nein-
r um Btarfsmanni blaðsins, en
engu a,ð síður komst hún á
prent á síðum þess.
í heilan aldarf jórðung hefur
Morgunblaðið baldið því fram
eð túlkun nazista á þessum
atburði, hafi verið sönn og
rétt, að kommúnistar hafi í
raun og sannleika kveikt í
irikisjþinghúsinu. Tína mætti
eaman míkið safn af tilvitnun-
um um þau efni, en að sinni
skulu fáeín látin nægja.
Hvað sagð^Morgun-
bla&ið um' þinghús-
hrunann?
Fyrir aldarfjórðungi var
Moýgunhlaðið heldur óásjálegt
íblað, forsíðan öll auglýsingar
óig fyrirsagnir inni í blaðinu
oftast eindálka. En 1. marz
1933 er ekki talið eftir sér
á'ð setja upp áberandi fyrir-
sögn í þremur hæðum:
„Kommúnistcir í Þýzka-
landi eína til borgara-
styrialdar''
,,Þeir kveikja í ríkis-
þinghöliinni í Berlín og
urðu á henni miklar
skemmdir. Einn aí
brennuvörgunum næst"
„Þingmenn og íoringjar
kommúnista handteknir,
útgáía blaðs þeirra
bönnuð í mánuð"
' Hresst er upp á ,,fréttina“
Siieð niynd af Ríkisþinghúsinu
i! Berlín, svo hún megi njóta
sín sem hezt.
Þéssari kenningu var síðan
látlaust haldið fram, og aft-
ur og- aftur réðst Morgunblað-
ið á Alþýðuflokkinn og for-
ustumenn hans fyrir að vilja
ekki festa trúnað á sagnfræði
nazismans. Aftur og aftur
hefur verið skorað á Morgun-
blaðið að leiðrétta þessa fornu
kenningu sína og segja sann-
leikann og því hefur verið
haldið áfra,m allt fram á þenn-
an dag -— en árangurslaust
fyrr en nú í einni setningu
í þýddri grein. Sennilega hef-
ur Bjarni Benediktsson ekki
lesið hana yfir áður en hún
Itom í blaðinu.
• Eins og hann viti
það betur en lög-
reglan í Berlín?
mætti ef til vill kenna
þetta furðulega frumhlaup
einhverjum afdánkuðum
fréttaritstjóra, en það er síð-
ur en svo að Morgunblaðið
vilji ekki allt fyrir fréttina
gera og upphafsmenn hennar.
Ritstjórinn finmir, að þarna
er honum fengið í hendur
nýtt vopn í „baráttunni gegn
Ckommúnismanum“ (en það
þýddi þá eins og nú á Morg-
unblaðsmáli: barátta gegn
íslenzku alþýðusamtökunum).
Og ritstjóri Morgqnblaðsins
bíður ekki boðanna heldur
skrifar tafarlaust Ieiðara um
málið og birtir liann i sama
blaði Morgunblaðsins.
Hann-’þárf ekki að biða eft-
ir neinum frekari upplýsing-
um. Allt sem lygaáróðursvél
þýzku nazistanna vildi láta
heiminn'trúa, varð samstundis
að staðreynd hjá ritstjóra
Morgunblaðsins. Og tafarlaust
er reynt að nota lygaáróður
nazista tíl að klekkja á inn-
lendum stjórnmálaandstæðing-
um, og sést að íragtakið
,,kommúnisti“ er þá eins og
nú haft svo þægilega rúmt,
að það nær einnig yfir Héðin
Valdimarsson og Alþýðublað-
ið.
Ritstjóri Moigunblaðsins
nefnir leiðara sinn Þinghús-
bruninn, og eftir nokkur inn-
gangasorð kemst hann að efn-
inu. Og hver var „boðskapur-
inn,“ sem aðalmálgagn Sjálf-
stæðisflokksins flutti íslend-
ingum 1. marz 1933:
Skýringin er auðfundin.
Alþýðublaðið, skjól og
skjöldur hins íslenzka
kommúnisma breiðir í
lengstu Iög yfir ávirðingar
erlendra skoðanabræðra —
samstarfsmanna — til þess
að alþjóð manna hér á ís-
landi gangi þess sem lengst
dulin, að hér er flokkur
manna, sem lilakkar yfir
hermdarverkunum í Þýzka-
landi og bíður þess með ó-
þreyju, að þeim takist að
láta loga liér við Austur-
völL
Ríkisvald, varalögreglu,
vald til þess að hindra
konunúnista í íyrirætluðUm
fordæðuskap sínum mega Al-
þýðublaðsmenn elvki heyra
nefnt á nafn“.
• Merkileg'ustu kosn-
ingarnar!
Já, það var flokkur á ís-
landi, eða að minnsta kosti
flokksforingjar, sem þennan
dag og næstu árin hældust
til þ.ess, hver áhrif vald-
boft hennar gcgn aðaland-
stöðufiokkunum muni hafa“.
• Framkvœmdasöm
og þjóðleg stjórn!
Morgunblaðið þrejftist ekki
á næstu mánuðum að full-
vissu menn um göfuglyndi og
lýðræðisást þýzku nazist-
anna, sem óðu um myrðandi
og pyntandi stjórnmálaand-
stæðinga sína og fólk af Gyð-
ingaættum.
Meðan þessi blóðöld var í
alglejTningi og þjóðir heims-
ins horfðu með hryllingi til
Þýzkalands fullyrti aðalmál-
gagn Sjálfstæðisflokksins að
allt væri þar í stakasta lagi:
Sannieiksvitni og fyrirmynd
Morgunblaðsins þá — og nú
Hvað sagði
Morgunblaðið
um þinghúsbrennuna og
nazismann fyrir 25 árum ?
„1 gærmorgun bárust
Mngað þær íregnir að
þýzkir kommúnistar hefðu
í fyrrakvöM gert hina stór-
kostlegu íkveikju í þinghúsi
þýzka lýðveldisins, sem
skýrft er frá á öðrum stað
i blaðinu. Átti þinghús-
bniniitn að verða uppreisn-
artákn fyrir gervallan bylt-
ingariýð Þýzkalands.
En hvað gerír stjórn-
málaritneínd Alþýðublaðs-
ins við fregn þessa?
Hún snýr henni \ ið. Það
era ekki kommúnistar, sem
kveikt hafa í þin.ghúsinu í
Berlia, segir lir. alþm. Héð-
inn Valdimarsson. Öðru
nær. Það eru þýzk yfir-
völcl, sem lagt hafa hina
giæsfu þinghöll að miklu
leyti í rúsíir (!), Eins og'
hanm viti þetta ekki langt-
itm betur en t.d. lögreglan
í Berlín (!)“
• Vílja láta loga við
Austurvöll!
Von er að ritstjóri aðal-
blaðs Sjálfstæðisflokksins
grípi til háðsmerkja, er hann
hugleiðir slíkar fjarstæður. En
svo snýr hann sér að því að
nota þinghúsbrunannn gegn
stjórnmálaandstæðingum inn-
anlands. Framhald leiðarans
er þannig:
„En hvers vegna þessi yf-
irbreiðsla yfir taiandi stað-
reyndir, hvers vegna þessar
barnalegu málsbætur fyrir
athæfi og byitingarstarf
þýzkra kommúiiista?
um hermdarverkin í Þýzka-
Iandi og stunduðu „yfir-
breiðslur talandi staðreynda“
um nazismann. Fögnuður
leiðtoga Sjálfstæðisflokksins
skín út úr M.blaðinu 5. marz
1933, kosningadaginn, nokkr-
um dögum eftir þinghúsbrun-
ann. Nú var gengið til kosn-
inga í Þýzkalandi við skilyrði
sem Sjálfstæðisflokkurinn
kunni að meta. Morgunblaðið
'segir:
„Þingkosningar í Þýzka-
Iandi í'ara fram í dag, og
verða áreiðanlega þær
mérkilegustu kosningar sem
þar hafa farið fram síðan
fyrstu lýðveldiskosningarnar
voru. Kommúnistar byrjuðu
kosningaliríðina með því
hermdárverki að kveikja í
ríkisþinghöllinni, og jaf n-
framt ætluðu þeir að koma
á stað borgarastyrjöld í
laiulinu þannig, að ekki væri
unnt að ganga tíl kosninga.
En þessi Lokaráð snerust
■ svo í höndnm þeirra, að nú
er ríkisstjórnin einhuga um
það að eyða þeiin óaldar-
flokki algerlega. Foringjar
hans hafa verið handteknir
hópum saman, seinast í gær
var Thalmann teldnn, og
flokkinn má \íst að mestu
kaíla forystuIausan“.
Greinin endar á þessum
velvöldu orðum:
„Sennilegt er, að hin
djarfa framkoma stjórnar-
imiar muni auka fylgi henn-
ar víðsvegar um land, enda
þótt ekkert tiliit sé tekið
„En óþarft er að taka það
fram“, sagði Morgunblaðið 14.
maí 1933, „að þjóðemissinn-
mn detta engin spjöll lýðræð-
ræðis í hug, en fylgja af al-
hug efling ríkisvaldsins, er
spornar við hvers konar yfir-
gangi“.
Það var óþarft að taka það
fram að Hitler og Göbbels og
Göring létu sér detta í hug
„spjöll lýðræðis“. Skyldi
nokkurt blað á Vesturlönd-
um, nema auðvirðilegir naz-
istasneplar, hafa sokkið
dýpra?
Enginn þurfti að óttast
neitt þó Hitler tæki völdin,
en menn urðu að gera svo
vel að láta sér það líka að
komin var til valda í Þýzka-
landi „framkvæmdasöm og
þjóðleg stjórn“. Morgunblað-
ið fræddi íslenzka lesendur á
þessu 4. júní 1933:
„Þýzka stjórnin mun
kappkosta að lifa í sátt og
sainlyndi við umheinúnn. En
liún er jafnframt einráðin
í því að gera Þýzkaland aft-
ur voldugt á sviði stjórn-
mála, viðskipta- og menn-
ingar. Og aðrar þjóðir verða
að láta sér það líka, að
minnsta kosti næstu fjögur
árin, að í Þýzkalandi sé
framkvæmdasöm og þjóðleg
stjórn“.
Aðdáunin á Hitler var svo
heit, að hún snýst í ósjálf-
rátt skop:
„Vafalaust sér Hitler urn
að ekki verði skert eitt liár
á höfði Gyðinga“. (Morgun-
blaðið 26. apríl 1933).
♦ Brátt borið af
púsundum!
En það var ekki aðeins að*
Morgunblaðið dáði nazismann
í Þýzkalandi, syngi honum lof
og flytti kenningar hans og
áróður ómengaðan hér á landi.
Einnig íslenzku nazistarnir
áttu c.ruggt málgagn þar sem
Morgunblaðið var. Hér skulu
teknar fáeinar tilvitnanir frá
aðeins einum mánuði. Þegar
nazistar réðust með ofbeldi
á hópgöngu Kommúnista-
flokks Islands 24. apríl 1933
var frásögn Morgunblaðsins
þessi daginn eftir:
„Æskulýður borgarinnar
safnaðist undir íslenzka fán-
a-nn“.
Þremur dögum seinna 28.
april 1933 sagði Morgunblaðið
um þá tillögu Fram-
sóknarmannanna Sveinbjarnar
Högnasonar og Steingríms
Steinþórssonar að banna notk-
un einkennisbúninga:
„Enda þótt ÍP'g muni
baima merki íslenzku þjóð-
er'nish reyfingarinna r, þá mun.
það koma að jafnlitlu haldi
og barsnúðar og svikráð
kommúnista. Æskan í land-
inu er vöknuð til starfa og
til dáða. Merki þjóðemis-
hreyfingar íslendinga er
borið a-f hundruðum — brátt
þúsundum — manna um
land allt“.
12. maí 1933 sagði Morg-
unblaðið með miklu stolti frá
árár nazista á útifund Komm-
únistaflokks Íslands:
„Þjóðræknum æskumönn-
nm er þangað komu ofbauð
tal- og látæði kommúnista
. . . Hinir ungu þjóðemis-
sinnar fengu lánaðan ís-
lenzkan fána i Varðarhús-
ínu. Þeir reistu merki sitt
í fyrsta sinn á Reykjavíkur-
götum“.
• Hluti af Sjálfstœð-
isflokknum!
Og hálfum mánuði síðar,
25. maí 1933, hnykkti Morg-
unblaðið enn frekar á lofsöng
sínum. Það sagði:
„Þ\ú er eliki að neita, að
síðari árin liefur þjóðleg
vakning, þjóðernis- og end-
urreisnarhreyfing farið um
öll hin helztu þjóðlönd álf-
unnar, og hefur ekkert stað-
izt við. Um norðanverða álf-
una hefnr hreyfingin að
sjálfsögðu mótazt í anda
þess þjóðernis, er þar ríkir
að stofni, lúns germansk-
norræna, og til þess stofns
lieyrum vér íslendingar. Sú
stefna er því livorki né getur
verið „erlend“, hún er blátt
áfram VORT OG ALLRA
NORRÆNNA ÞJÓÐA
INNSTA LÍF. Og hún verð-
ur þeirra eina bjargráð, ef
þjóðemið á að varðveitast
um aldir framtíðarinnar . .
Með þeim formála bjóðum
vér þjóðernislireyfinguna
velkomna. llvort sem þeir,
er að henni standa, kallast
þjóðernissinnar eða annað
þvílíkt, eiga þeir að tilheyra
liinni íslenzku sjálfstæðis-
stefnu og er HLUTI AF
SJÁLFSTÆÐISFLOKKNUM
. . . Og nú síðast liafa liinir
djblrfustu þeirra (þ.e. Sjálf-
stæðismanna) fylkt liði í
höfuðstað Iandsins með
lireina þjóðernisstefnuskrá
... Það verður inesta af-
rek aldarinnar á vettvarigi
Framhald á 10. síðu