Þjóðviljinn - 08.02.1958, Qupperneq 4

Þjóðviljinn - 08.02.1958, Qupperneq 4
4) — ÞJÖÐVILJINN — Laugardagur 8. febrúar 1958 Bréi Hermeinns til Búlgeiníns Saltketið misjaínlega gott — ískyggilega margir hæklar — Hættulegir leikir barna á götunum HÚSMÖÐIR EIN lét þess get- ið í samtali við póstinn, að sér fyndist dálítið undarlegt, að þegar hún keypti kjöt, fylgdu venjulega tvö, þrjú og upp í fjögur hækilbein (hækl- ar) með í pakkanum. Þótti henni þessi hæklafjöldi í- skyggilega mikill, því eins og kunnugt er, þá er lítill matur á hækilbeinunum, en þau gera án efa nokkrar krónur, þegar þau eru vigtuð með í pakk- anum. Þá hafði konan einnig > orð á því. að saltkjötið, sem hún fengi í kjötverziunum væri ákaflega misjafnt, sum- staðar ágætt, en sumstaðar því líkast, að reyttur hafi verið saman afgangur ýmis- konar og settur í salt.— Und- ir þessí ummæli konunnar vill pósturinn taka. honum hefur gengið misja.fnlega vel að fá gott saltkjöt í matinn og oft heyrt ágætar húsmæður fár- ast um það, hve saltkjötið hjá þessum eða hinum kjötkaup- manninum sé vont. BÍLSTJÖRI SKRIFAR: „Það er oft rætt og ritað um slysa- hættuna, sem vofir yfir börn- unum á götunni, og brýnt fyr- ir þeim að gæta varúðar. Lík- Orðsending Tékka Framhald af 12 síðu. skuldbindi sig til að beita ekki slíkum vopnum. Ennfremur gerir hún grein fyrir stuðningi sínum við þá til- lögu pólsku stjórnarinnar að bönnuð verði staðsetning kjam- orkuvopna í miðri Evrópu, í Austur- og Vestur-Þýzkalandi, Póllandi og Tékkóslóvakíu og því bnrmi framfylgt með ströngu eftÍTÍitl. Tékkneska stjórnin tekur einn- ig einrlregið undir tillöguna um að gerður verði griðasáttmáli milli Atlan7bandalagsins og Var- sjárbandalagsins og mmnlr á að Macmillan. forsætisráðherra Bretlands hefur nýlega tekið vel í þá tTllögu. Hún viðurkennir að stórveld- in beri sérstaka ábyrgð á varð- veizlu friðar og öryggis í heim- inum. en telur þó jafnframt að smáríkiunum beri einnig að láta til sín hovra og hafa forgöngu um að draea úr viðsjám. Hún lýkur orðsendingu sinni. sem síðar mnn verða birt orðrétt hér í blaðínu. með því að hún sé þess fullviss að íslenzka ríkis- stjórnm muni einnig vilia leggja fram sinr skerf til að ráðstefna stjómarlf'ð+oea verði kvödd saman í bví skvni að bægja frá ófriðarhættunni og tryggja var- anlegan frið og að hún vilji taka þátt í slíkrf ráðstefnu og gera sitt til að hún megi vel takast. Félag járniðnaðarmanna Framhald af 1 síðu Einar Magnússon, Vélsm. Sig. Sveinbjörnss. Hannibal Helgason, Stálsm. Á B-listanum er Sigrurjón Jónsson í formannssæti og póli- tískir jábræður hans skipa önn- Ur sæti listans. lega taka börnin lítið mark á öllum aðvörunum í þessu efni, a.m.k. fara þau oft mjög ógætilega um götumar. Sér- staklega virðast mörg börn hafa gaman af því að standa í vegi fyrir bílum, sem fara um göturnar, og víkja þau þá helzt ekki af miðri götu, svo oft verður bílstjórinn að nema staðar til þess að keyra ekki á börnin. Stundum raða höm- in sér líka upp sitt hvom megin við hjóLförin og gera sig líkleg til að stökkva á bifreiðar, sem fara framhjá. Þetta er vitanlega stórhættu- legur leikur, e'kki sízt fyrir það, að oft er flughált í hjól- förunum, og má þá lítið út áf bera til þess að bömin renni ekki til á hálkunni og lendi undir bílunum. Og oft gera börnin alvöru úr því að stökkva á bíla, sem aka hægt; þau henda sér þá á hlið bíls- ins og reyna að ná handfestu og láta bílinn draga sig eftir götunni. Þarf víst ekki að út- skýra fyrir neinum hve hættu- legt þetta er. Þá em það skíðasleðarnir, sem börnin eru nú með um allar götur. Það er vitanlega eðlilegt, að börnin langi til að leika sér á sleðunum sínum, en það er alveg ófært, að smábörn, sem ekki hafa einu sinni vald á að stjórna skíðasleða, séu að bisa með slík leikföng á fjölförn- um götum. Og stundum renna börnin sér á fleygiferð niður brattar götur, og fara þá hik- laust þvert yfir götur, sem liggja þvert í gegnum „sleða- brautina". Ég hef t.d. séð börn renna sér á miklum hraða niður Njarðargötu og Bragagötu og þvert yfir Sól- eyiargötu. Um daginn varð strætisvagnsstjóri að snar- bremsa á gatnamótum Sóleyj- argötu og Bragagötu, vegna þess, að smástrákur renndi sér á fleygiferð í veg fyrir vagninn. Sjá ailir hvílík hætta er í slíku fólgin. Ég vil biðja þig, póstur sæll, fyrir mína hönd og sjálfsagt margra annarra bílstjóra, að skila því til barnanna að leika sér eklti að því að stórauka slysahætt- una með því að fara óvariega í veg fyrir bíla eða hanga ut- an í þeim. 1 hálku og slæmri færð, eins ög oft hefur ver- ið í vetur, er aldrei að vita hvenær barni skrikar fótur eða bíll skrensar til á göt- unni“. — Hér má bæta því við, að ökumenn munu oft vera hafðir fyrir rangri sök, þegar deilt er á þá fyrir ó- gætilegan akstur í sambandi við umferðarslys. Og víst er um það, að enginn bílstjóri gerir það að gamni sinu að valda slysum á samborgurun- um, hvorki börnum né full- orðnum. Framhald af 1. síðu. Atlanzhafsbandalagið. Jafnein- dregið hafa og íslendingar mark- áð bá afstöðu sína, að beir muni ekki leyfa erl. her land- vist á friðartímum. Þetta var markað glögglega í varnarsamn- ingnum við Bandaríkin 1941, bar sem tekið var fram. að i-;> - i erlendi her skyldi hverfa strax af landi burt í stríðslokin. Þetta var áréttað við inngöngu íslands í Sameinuðu bjóðirnar og enn vandlegar við inngöngu fslands í Atlanzhafsbandalagið. Þetta var enn á ný áréttað 1951, beg- ar síðari varnarsamningurinn við Bandaríkin var gerður. í samræmi við betta óskaði líka Albingi 28. marz 1956 eftir end- urskoðun samningsins með brott- flutning hersins fyrir augum, bar sem friðarhorfur höfðu bá farið batnandí um skeið. Vegna óvæntra og hörmulegra atburða, sem gerðust haustið 1956, óx uggur og óvissa í alb.ióðamál- um svo að nýju, að sjaldan hafa horfur vérið uggvænlegri, og voru bví tilmæiin um endurskoð- un samningsins afturkölluð. Ósk bessi hefur ekki verið endurnýj- uð, vegna hins „alvarlega á- stands, sem nú ríkir, og vaxandi ófriðarhættu11, eins og bér lýsið ástandi albjóðamála í upphafi bréfs yðar 12. desember. En engir myndu fagna meira en ís- lendingar batnandi friðarhorf- um, sem gerðu erlenda hersetu óbarfa í landi beirra. í bréfi yðar frá 8. janúar 1958 ræðið bér nokkuð um herstöð Bandaríkjanna á íslandi og seg- ið í bví sambandi, að íslenzka ríkisstjórnin hafi ekki gefið neina skýra yfirlýsingu um bað. hvort staðsetning kjamvopna eða eldflauga yrði leyfð á fs- landi. f tilefni af bessu bykir mér rétt að vekja athygli yðar á yfirlýsingu sem íslenzka rík- isstjómin birti 7. maí 1951, beg- ar varnarsamningurinn við Bandaríkin var gerður, en ban segir orðrétt: „Óbarft er að taka bað fram, svo sjáifsagt sem bað er, að ráð- stafanir bessar (b-e. ráðstafan- ir bær, sem rætt er um í samn- ingnum) eru eingöngu varnar- ráðstafanir. Aðilar samningsins eru sammála um, að ætlunin er ekki að koma hér upp mann- virkjum til árásar á aðra, held- ur eingöngu til varnar“. Sú afstaða íslands, sem hér kemur fram, er að sjálfsögðu ó- breytt enn. Þessi afstaða leiðir eðlilega til bess, að hér verða ekki ieyfðar stöðvar fyrir önn- ur vopn en bau, sem íslending- ar telja nauðsynleg landi sínu til varnar. Um kjarnorku- eða eldflaugastöðvar á íslandi hefur aldrei verið rætt og engin ósk komið fram um slíkt. Þér minnist á bað í bréfi yð- ar 12, desember, að hugsanlegt | sé að veita íslandi öryggi í ! formi „tryggðs hlutleysis" og muni stjórn yðar fús til að styðja tiliögur, sem kynnu að koma fram um bað. Jafnframt og ég bakka stjóm yðar bann hug til íslands, sem hér kemur fram, vil ég vekja athygli yðar bess að auka viðsjár á ný. Af á bví, að samkvæmt bví, sem er bessum ástæðum virðist heppi- rakið hér á undan, hafa íslend- legt, enda virðist ekkert bví til ingar komizt að beirri niður-; fyrirstöðu, að samræma tillögur stöðu, að öryggi fslands verði Atlanzhafsbandalagsins og Sov- að óbreyttum aðstæðum bezt étríkjanna, t.d. með bví að halda tryggt með bátttöku í Atlanz- hafsbandalaginu, enda séu bau samtök helzta trygging bess, að friður haldist, meðan ekki næst samkomulag um bætta sambúð stórbjóða og verulega afvopn- un. f framhaldi af bessu finnst mér ekki úr vegi að minna á nokkur ummæli yðar í bréfi frá 12. desember. Þér segið í upp- hafi bréfsins: „Færi svo. að styriöld bryt- ist út til bölvunar öliu mann- kyni, bá er bað víst, að ekkert ríki, smátt eða stórt, getur tal- ið sig öruggt‘r. Þéj^ segið enn fremur nokkru síðar í bréfinu: „Það væri bó háskaleg blekk- ing að ímynda sér, að nú á fund utanríkismálaráðherranna, fyrst eða undirbúa fundinn éftir diplómatiskum leiðum. Það er að sjálfsögðu samningsatriði, hve fjölmenn ráðstefna æðstu manna eigi að vera. Ég tel ekki rétt að bessu sinni að ræða sérstaklega bær tillögur, sem bér ræðíð um í bréfum yðar, að heppilegt myndi vera að leggja fyrir slíkan fund. Tillög- ur bessar snerta flestar meira önnur ríki en ísland. og er æski- legt að heyra undirtektir þeirra, áður en endanleg afstaða er tek- in til tillagnanna. Sennilega koma bau með einhveriar gagn- tillögur. Því virðist eð’ilegt, að reynt verði að samræma nokkuð sjónarmiðin, áður en fundur æðstu manna er haldinn, b'ðí :tímum yrði hægt að takmarka afi ila^ væl'i líklegt tii að tryggja styrjöld við tiitekið svæði. Hafí báðar heimsstyrjaldirnar hafizt betri árangur af störfum hans. Þótt ég ræði ekki umræddar staðbundnum hernaðaraðgerð-; tillögur yðar frekar að svo um, bá er enn síður ástæða til- að ætla, að með bróun hertækn- innar verði hægt að koma í veg fyrir, að hernaðarsvæðin breið- !st út“. Þessi ummæli yðar, herra for- sætisráðherra. sem eru vafalaust hárrétt. benda vissulega til bess, að á stríðstímum yrði hlutleysí lítil vemd fyrir land, sem hef- ur jafnmikla hernaðarlega býð- ingu og ísland. Lega íslands er slík, að íslendingum er bað meira hagsmunamál en nokkuð annað, að ekki komi til styrj- aidar. Að óbreyttum aðstæðum eiga beir bví samstöðu með beim samtökum, sem frá sjónarmiði heirra em nú helzfa trygging bess, að friður haldist. Af sömu ástæðum er bað iafnmikið hagsmunamál íslend- inga, að samhúð stórveldanna batni og friðurinn í heiminum komist á traustari grundvöll. bví; að vopnaður friður verður aldrei tryggur og óhöpp og ill atvik geta leitt til beirrar tortíming- ar. sem allir vilja bó forðast. Þess vegna fagna íslendingar sérhverju frumkvæði, sem bein- ist að bví að finna betri skip- an á sambúðarháttum stórveld- anna en bá. sem nú er. Af bess- stöddu, vil ég taka skýrt fram, að bað er skoðun bíóðar minn- ar, að al'ar tillögur, sem geta leitt til betri sambúðar bjóða og afvopnunar. beri að athuga vandlega. Eðlilegt virðist, að slík athugun fari m.a. fram á vegum Sameinuðu b.ióðanna, og ber bví að vænta, að stjórn yð- ar sjái sér fært að taka sem fyrsf aftur bátt í störfum af- vopnunarnefndar Sameinuðu bjóðanna. Mér er bað mikil ánægja að taka undir ummæli yðar um góða sambúð og samskipti milli fslands og Sovétríkianna á und- anförnum árum. Ég get fullviss- að yður um. að fslendingar bera hlýjan hug til bióða Sovétríkj- anna og hafa áhuga á að fylgj- ast með framförum á sviði at- vinnutækni og menningar í hín- um víðlendu og fjölmennu ríkj- um beirra. Það hefur komið í liós í seinni tíð, að miklir möguleikar eru til hagkvæmra vöruskinta milli fslands og Sovétríkjanna. Mér er Ijúft að minnast bess, að bessi viðskipti hafa verið oss íslendingum mjög gagnleg. Það hefur sýnt sig. að við höfum get- að fengið frá Sovétríkjunum um ástæðum fögnuðu fslending- mikW af vön,m- sem eru nauð- ar beirri ákvörðun nýlokins !vn1eear fyrir b.ióðarbúskap fundar Atianzhafsbandalagsins, j Is'endinga, og ég vona. að bær að gerðar yrðu ný.jar tilraunir til að bæta sambúðina milli austurs og vesturs. t.d. með fundi utanríkismálaráðherra. Af sömu ástæðum tel ég mér líka fært að lýsa stuðningi við til- lögur ríkisstjórnar Sovétríkj- anna um fund æðstu manna nokkurra ríkja, enda verði ekki '■asað um ráð fram við undir- búning hans. Mörg rök hníga nð bví, að gott gæti leitt af slíkum fundi, en bó bví aðeins, að hann verði svo vel undirbú- inn, að árangur verði af störf- um hans og hann valdi bví ekki vonbrigðum, er gætu orðið til vörur. sem vér höfum látið Sov- étríkjunum í té, hafi einnig ver- ið beim gagnlegar. Vér kunnum vel að méta bann markað fyrir útflutningsvörurn- ar, sem onnazt hefur í seinni tíð í Sovétrík.iunum. Það er von mín, að bessi og önnur samskipti fslands og Sov- étríkianna megi halda áfram og að oss í friðsömum heimi megi lánast að vinna áfram að bví að treysta gagnkvæma virðingu og vináttu bjóða okkar. Yðar einlægur, Hermann Jónasson.

x

Þjóðviljinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.