Þjóðviljinn - 27.03.1958, Qupperneq 1

Fiinintudagnr 27. mara 1958 — 23. árgangur — 73. tölublað.
Inni í blaðinv
Getur geng'islækkun verið
varanleg úrlausn eínahags-
vandamáiamiia? — 7. siða.
Sumarvegur milii Suður- og
Norðurlands um Sprengisand
6. síða.
Rithöfundar krefjast: herinn bnrt!
Ileimta efndir á samþykkt Alþingis og að endurheimt
sé hlutleysi landsins - Fundur í Gamla Mói 30. marz
Rithöíundar haía stoínað samtök til þess að
knýja á um efndir samþykktar Alþingis frá 28.
rnarz 1956 um uppsögn herstöðvasamningsins við
Bandaríki Norður-Ameríku, og berjast fyrir því að
endumýjuð verði yfirlýsingin um hlutleysi lands-
ins í hernaði.
Rithöfuudamir hafa almennan fund um málið
í Gamla bíói 30. marz n.k.
Rithöfundasaintök þessi til fundar
ræddu við blaðajnenn í gær sunnudaginn
og hafði Jón úr Vör orð fyr- Fulltrúaráöi
ir þeim. Skýrði hann frá að 20. auna í Revkjavík verið boðin
þ.m. hefðu 30 rithöfundar aðild að fundinum.
stofnað samtökin en auk þeirra Fundurinn er haldinn í til-
hefðu um 10 aðrir rithöfund- efni þess að samþýkkt Alþing-
í Gamla bíói á
kemur og hefur
verkalýðsfélag-
ar lýst sig aðila að þeim.
is um uþþsögn herstöðvasamn-
Ræðumenn á fimdinum
verða:
Þorbjöm Sigurgeirsson
þrófessor
Sveinn Skorri Höskuldsson
mág. art.
Drifa Viðar frú
Jónas Árnason rithöfundur
Jón Óskar rithöfundur
Hannes Sigfússon rithöf.
Jón úr Vör og Jóhannes
Hjálmarsson lesa frumorkt
ættjarðarljóð.
Funduritin er í Gamlabíói á
sunnudaginn kemur og hefst
kl. 2 e.h.
Bandaríski landherinn sendir
annað gervitungl á loft
Könnuði 2. var skotið á loft með
Jupiter C eldflaug í gær
í gær tókst bandaríska landhernum að senda annan
1 framkvæmdaráð samtak- mgSins vlð Bandaríkin er nú gervihnött sinn á loft frá Cap Canaveral í Florida. Not-
anna voru kosin þessi skáld tveggía • ára, og vilja rithof- ug var eldflaug af gerðinni Jupiter C, og er Könnuöur
og rithöfundar: Stefán Jóns-: undarmr 'Tneð fundinum knýja 2. mjög svipaður nafna sínum númer eitt, sem skotið
son, Kar olína Einarsdóttir á um framkvæmd þeirrar eam- var 4 loft í janúarlok .
eand. tnag. Þorsteinn Valdi- þykktar Alþingis. _____
marsson, Gils Guðmundsson,!
Drifa Viðar, Jökull Jakobs-
son, Einar Bragi, Jón úr Vör,
Gunnar M. Magnúss, Jónas
Árnason og Björn Þorsteins-
son sagnfræðingur.
Fundu!’ í Gamla feáói
á sniEndaffiiiii’
Rithöfundasamtökin boða
Akureyrariogar-
ar með dágéðan
Heffs Þðrkelsson
Si^Sl
«»•
Félagið Skjaldbcrg' hélt aíial-
fund sinn í gærkvöldi. Helgi Þor-
lcelsson var kosinn fornxaður ]>ess
í 35. sinn.
Aðrir stjórn voru kosrir: Gísli
Halldórsson varaformaður, Hall-
dór.a Sigfúsdóttir ritari, Srorri
Ólafsson gjaldkeri og Margrét
Sigurðardóttir meðstjómandi.
.Fé’agið hefur staðið í samn-
ingaumleitunum við klæðskerá-
meistara* og var samþykkt að
halda þeim áfram, :K
Akureyri í gær.
Frá fréttaritara Þjóðvi’jans.
Akureyrartogararnir hafa fisk-
að allvel að undaeförnu, og lief-
ur verið nær samfelld vinna í
hraðfrystihúsinu hér um skeið.
Kaldbakur kom inn á mánu-
dagsmorguninn og landaði 265
tonnum. Harðbakur kom um há-
degi i dag með fullfermi.
Srann í íjötrmn
'iervæSmgariimar
Wemer von Braun, aðalfröm-
uður í þróun eldflauga landhers
Bandaríkjanna, sagði í Los Ang-
. eles í fyrri viku, að hann væri
hindraður í því að smíða gervi-
hneiti, sem hefðu menn innan-
borðs. Það eru yfirboðarar hans,
sem hindra hann í þessu með
því að krefjast þess að hann
beiti kunnáttu sinni til að auka
hemaðarlegt gildi gervihnatta.
Það hefur verið gert „uppkast
að ákjósanlegum vopnabúnaði",
sagði Braun, og þess er krafizt
að áður en gervihnöttur af þvi
tagi sé sendur á loft, verði leyst
öll vandamál varðandi stjórn-
tæki, vopnabúnað s!íks
Klukkan 4.38 (ísl. tími) í gær,
siðdegis, heppnaðist i íimmta
sinn að skjóta gervitungli á loft.
Það var bandaríski landherinn
sem sendi Konnuð 2. á loft með
eldflaug af gerðinni Jupiter C,
sem er fjögurra stiga eldflaug.
Öll fjögur stigin tóku við sér á
réttum tíma og fluttu gervimán-
ann í félagsskap þeirra þriggja
spútnika, sem þar voru fyrir á
braut sinni umhverfis jörðina.
Það var formaður bandarísku
nefndarinnar, sem starfar ,að
rannsóknum alþjóðlega jarðeðlis-
fræðiársins, sem tilkynnti send-
ingu nýja gervitunglsins upp í
háloftin, og sagði hann Könn-
uð 2. hafa farið fyrstu umferð-
ina umhverfis jörðna á 121 mín-
útu. Braut hans er önnur en
Kannaðar fyrsta.
Þeíta nýja gervitungl er að
útliti nákvæmlega eins og Könn-
uður 1. Hann er tveggja metra
langur, 15 sentimetra gildur og
vegtir um 15,5 kí!ó.
Á tæpum sex mánuðum hafa
því verið sendir á loft fimm
gervihnéttir. Þeir eru þessir:
Sovézkut spútnik 1. 4 okt.
Sovézkur spútnik 2. 3. nóv.
Könnuður 1. 31. jan.
Vanguard 1. 17. marz.
Könnuður 2. 26. marz.
Brynjólfur Bjamason
Rætt irni flokks-
starfið í kvöW
í kvöld kl. 8 30 verður hald-
inn fundur í Sósíalistafélagi
Reykjavíkur í Tjamargötu 20 og
mun Brynjólfur Bjarnason háfa
framsögu um flokksstarfið og
síðan verða rædd önnur mál!
Félagsmenn eru beðnir að f jöl—
menna á fundinn og mæta stund—
víslega.
18 Grindavíkurbátar lönduðu i
gær samtals 201 lest. Sæborg var
aflahæst með 19,7 lestir. — Að-
eins fáir Eyjabátar á sjó í gær.
Wernher von Braun heldur hér á módeli af Jupiter-
eldflaug, sem flutti bandaríska gervitunglið upp í
háloftin.
m hafsiarframkvæmdr
S/i/ð/að verð/ fyrst og fremst að öruggrí
og aukínní úfflutningsframleiÖslu
Á fundi sameinaö's Alþingis í gær var samþykkt tillaga
fjárveitinganefndar, er hún flutti Varð'andi hafnarfram-
kvæmdir. Var tillagan samþykkt sem ályktun Alþingis
meö 29 shlj. atkvæöum. Er hún á þessa leiö:
„Alþingi ályktar að fela rík- vegakerfi hefur fyrir byggð
her-1 isstjórninni að framkvæma í landsins í heild“.
1 mjög nákvæmri og greina-
góðri umsögn, sem vegamála-
stjóri hefur látið fjárveiting-
amefgnd í té kemur fram að 5
héruð og byggðarlög hafa ehn
ekki vegasamhand við aðalak-
spútniks og tæki til að senda samráði við vegamálastjóra
hann upp. „Þurftu Wright- heildarathugun á ástandi vega-
bræðurnir (sem heppnaðist kerfis iandsins og gera-á grund-
fyrsta vélflugið) að vinna í viðj- velli þeirrar athugunar áætlun
um slíkrar hemaðaráætlunar?“ um nauðsynlegar umbætur á
spurði Bráun með hita í rödd- vegakerfimu með híiðsjón af
mni.
þeirri þýðingu, sem viðunandi | vegakerfi landsins. Þessi byggð-
arlög eru Vestur-ísafjarðar-
sýsla og N.-lsafjarðarsýsla
vestan Mjóafjarðar og Kalda-
lóns, Árneshreppur í Stranda-
sýslu, Loðmundarfjörður, Mjói-
f jörður í S-Múlasýslu og Öræfi
í Austur-Skaftafellssýslu.
Miðað við fjárveitingar eins
og þær nú eru telur vegamála-
stjóri að taka mundi frá 4-36
ár að koma þessum héruðnm í
samband við akvegakerfið og að
heildarkostnaður yrði um 55.
millj. kr.