Þjóðviljinn - 28.03.1958, Blaðsíða 5

Fqstudagur 28. marz 1958 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Yíirheyrs
Fyrir skömmu kom út í Frakklandi bók sem lét lítið yfir sér, ekki ýkjalöng og
bókarheitið aðeins „La Question" (spurningin eða yfirheyrslan). I*ó er að efa að
aðrar bækur sem út hafa komið á franska tungu á síðari árum hafi valtið
slílca athygli eða ýtt við samvizku manna sein þessi. Hún á eftir að reynast þung
á mctaskáliuuun.
Handritinu var smyglað úr alsírsku fangelsi og komið til Frakklands, {>ar sem
hugrakkur útgefandi fékk hana í hendur. .4 einhvern dulari'ullan hátt sást rit-
skoðuninni yfir hana unz ]>að var uni seinan. Hún var bókstaflega rifin út
r>g ný og ný upplö.g hafa verið prentuð. Hins vegar hefur liverfc einasta franskt
blað og tímarit sem vitnað liefur í bókina verið bannáð umsvifaíausjt; Þannig
voru þrjú vikublöð bönnuð í næstsíðustu 'iku vegna ]>ess að þau höfðu minnzt
bókarinnar á einhvem hátt: France-Ob^ervateur, L’Express og France Nouvelle.
Sama máli gegndi um bækling sein Jean-Paui Sartre skrifaði vcgna bókarinnar.
„La Question“ er skrifuð af Henri Alleg, sem á ámnum 1950—1955 var ritstjóri
blaðsins Algerie Republicaine, sem kommtnúnistar stóðu að, en var annars opið
öllum skoðunum og sjónarjniðum innan lúnnar alsírsku þjóðfrelsishiieyfingar.
Blaðið var bamiað í september 1955.
r Heaiá AHeg áfrýjaði þeim úrskurði til dómstólanna, sem féllust á að bannið
hefði cngan lagastaf að styðjast við, en stjómarvöldin neituðu að beygja sig fyr-
ir þeim úrskurði. í nóveniber voru flssíir samstarfsmenn Alle.gs fangelsaðir eða
iluttir úr landi, en liann fór sjáifur í fe!ll:‘. 12. júní 1957 var hann handtekinn af
fallhlífarhermönnum úr 10. herflokknum. Þeir héldu honum föngnum í húsi skammt
frá Algeirsborg, og pyntuðu hann án aí'áts í heilan mánuð. llanu segir í for-
tnála:
„Eg hef þennan tíma þolað slíkar kvalir og auðmýkingar, að ég hefði ekki á-
rætt að skrifa um þessa daga og þess&r kvalafullu nætur, ef ég liefði ekki
vitað að það kynni að koma að einhverju gagni; sannleikurinn gétur rutt frið-
inum braut. Nótt eftir nótt heyrði ég angistaróp þeirra sem verið var að pynta;
óp þeirra munu ævinlega liljóma í eyrum mínum.“
Bók Allegs er ekki fyrsti vitnisburðurinn mn hryllile.gar aðfarir franskra lier-
manna og franskra stjórnarvalda í Alsir og hefur Þjóðviljinn áður geiað gefið
lesendum sínum nokkra hugmynd um Kyað þar er að gerast. Ekkert annað íslenzkt
blað hefur séð ástæðu til þess, ekki heldur Alþýðublaðið þó að því sé málið
lcannski skyldast, þar sem franskir sósía!demókratar bera höfuðábyrgð á þeim
glæpum sem þarna eru framdir, það er ráðherra þeirra, Kobert iAcoste, sem
hefur farið með stjórn Alsírmála síðustu árin. Þær fréttir sem Þjóðviljinn hefur
birt af níðingsverkum bandamanna okkar í Atlanzbáudalaginu virðiast heldur elslti
hafa komið úr jafnvægi þeim mönnum sem hafa þótzt sjálfkjörnir fulltrúar
og málsvarar mannúðar og manngildis á Islandi. íslenzka valdstjórnin hefur
meira að segja fengið ritstjóra Þjóðvi'jans dæmdan fyrir að víkja nokkrum
orðum að þeim svívirðinguin sem eiga sér stað í Alsír.
Hér á síðunni birast nokkrir kaflar úr bók Aliegs, valdir af liandahófi.
•í* sveiflaði stöðugt töngunum
á endum rafþráðanna fyrir
augum mér. Litlar tengur úr
skínandi stáli, mjóar og með
tökkum. Símamenn sem nota
þær kalla þær „krókódíla-
kjafta“. Harrn festi aðra töng-
ina við hægri eymasnepilinn
á mér, hina við fingur á
hægri hendi.
!Ég spratt úr sæti mínu og
öskraði eins hátt og ég gat. Ch.
hafði sent fyrsta rafstrauminn
gegnum líkama minn. Það
hrökk neisti við eyrað á mér
og ég fann hjartað herpast
saman í brjósfi mér. Ég öskr-
aði og barðist um, stirðnaði
siðan upp, e.n Ch. sem hélt á
hljóðnema segulbandsins í
hendinni gaf fyrirskipanir um
að hleypa straumnum á aftur
og aftur. Jafnótt endurtók Ch.
.sömu spurninguna: „Hvar óttu
heima?“
I einu hléinu sneri ég mér að
honum og sagði: „Þér vaðið í
villu, og þér munuð sjá eftir
þessu.“
Hann varð liamstola af reiði
og slökkti á segulbandstækinu:
„Eg gef þér inn í hvert sinn
sem þú vandar um við mig!“
Og sagði við J. meðan ég hélt
áfram að æpa: „Hamingjan
góða, hvílíkur öskurapi! Kefl-
aðu hann!“
J. vatt skyrtu mína saman
og hnoðaði henni upp í munn-
inn á mér og pyndingarnar
hófust aftur. Ég beit af öllum
mætti í skyrtuna og mér var
næstum því fróun í því.
Allt í einú var eins og villi-
dýr væri að rífa mig á hol.
J. laut alltaf yfir mig hlæj-
andi út að eyrum og hafði nú
sett töngina á kynfærin. Raf-
höggin voru nú svo hörð, að
reimamar sem reyrðar höfðu
verið um öklana losnuðu. Þeir
hættu um stund meðan þeir
bundu þær aftur og liéldu sið-
an áfram.
Skömmu síðar tók lautinant-
inn við af J. Hann hafði tekið
rafþráð úr einni tönginni og«
vafði hann um brjóst mér.
Krampakenndur skjálftinn á-
gerðist stöðugt og athöfnin
hélt áfram. Þeir höfðu dælt á
mig vatni til að auka á áhrif
rafstraumsins og ég hríðskalf
af kulda á milli „inngjafanna".
Ch. og vinir hans sátu á papp-
írsbunkum umhverfis mig og
drukku öl. Ég beit í keflið til
að sefa krampann sem fór um
allan líkamann. Kom fyrir
ekki. . . .
I
«• reisti mig á fælur. Hann
var hamstola. Þetta tók of
langan tíma. „Heyrðu mig svín-
ið þitt, þér er öllum lokið. Þú
opnar munninn! Heyrir Þú, þú
ipunt tala!“ Hann laut þétt að
mér, andlit hans snerti nær
því mitt, og æpti: „Þú munt
tala! Það leysa allir frá skjóð-
unni hér! Við höfum verið i
stríðinu í Indókína, þar kynnt-
umst við ykkur! Þetta hérna
er Gestapó! Þú þekkir Gesta-
pó?“ Og síðan háðslega: „Þú
hefur skrifað greinar um pynd-
ingarnar, ekki satt, svínið þitt!
Það er 10. deild fallhlífarhers-
jns sem annast þig!“ Eg heyrði
hláturinn í böðlunum fyrir aft-
an mig.
I. barði mig með hnefunum
í andiitið og sparkaði í kvið-
inn með hnjánum. „Það sem
hér er gert, verður einnig gert
í Frakklandi. Vinir þínir Du-
clos og Mitterand munu fá
sömu útreið! Og þitt bölvaða
lýðveldi verður sprengt í loft
upp. Þú leysir frá skjóðunni,
skaltu vita“.
Á borðinu lá barefli úr hörð-
um pappa, hann tók það til
að berja á mér. Við hvert högg
dró af mér, en ég varð um
leið staðráðinn í þeim ásetn-
ingi að láta ekki undan þess-
um hrottum, sem þóttust vera
lærisveinar Gestapós. . . .
„Kantu að synda?“ spurði L.
og laut yfir mig. „Þér verður
kennt það. Undir vatnskran-
ann með hann“.
eir lyftu fjölinni sem ég
var bundinn á og báru mig út
í eldhúsið. Þeir lögðu þann
endann sqm upp vissi yfir vask-
inn. Tveir eða þrír fallhlífar-
hermenn héldu undir hinn. í
eldhúsinu var ekki .annað ljós
en dauf skíma frá ganginum.
í rökkrinu gat ég þekkt L„
Ch. og D. höfuðsmann, sem
virtist hafa tekið við stjórn-
inni.
L. smeygði gúmmíslöngu upp
á krómaðan vatnskranann sem
glampaði yfir höfði mér. Síð-
an batt hann handklæði um
höfuðið á mér, en D. sagði:
„Setlu keflið í munninn." L.
vafði handklæðinu um nasirn-
ar. Hann tróð spýtukubb milli
varanna, svo .að ég gæti ekki
lokað munninum eða ýtt frá
mér gúmmíslöngunni.
Þegar öllu var lokið, sagði
hann við mig: „Þegar þú vilt
leysa frá skjóðunni, skaltu
bara hreyfa fingurinn1', og
skrúfaði um leið frá. Hand-
klæðið varð strax gegnvott.
Vatnið rann um allt, inn í
munn mér, inn um nasirnar,
yfir allt andlitið. En stundar-
korn enn gat ég náð andanum.
Ég reyndi að loka kokinu svo
að ég svelgdi sem minnst vatn
og héldi sem lengst lofti í
lungunum til að kafna ekki.
Mér tókst það aðeins örstutta
stund. Ég hélt að ég myndi
drukkna og ógurleg dauðaang-
ist fór um mig,. Án þess
ég gæti við það ráðið strengd-
ust allir vöðvar og fingurnir
á báðum höndum hreyfðust.
„Þetta er í lagi, hann ætlar
að leysa frá skjóðunni'1, sagði
einhver.
Vatnið hætti að buna úr
krananum, handklæðið var tek-
ið af mér. Ég dró andann. Ó-
ljóst sá ég að lautinantinn og
höfuðsmaðurinn börðu mjg í
kviðinn til að ég kastaði upp
vatninu sem ég hafði svelgt
í mig. Loftið sem fyllti lung-
un gerði mig hálfringlaðan og
ég varð varla var við höggin.
„Jæja?“ Ég þagði. „Hann lief-
ur okkur' að fíflum! Rekið
hausinn á honum undir aftur!“
I þetta sinn knýtti ég hnef-
ana svo að neglurnar stungust
inn í lófana. Ég var staðráð-
inn í að hreyfa ekki fingurna
aftur. Heldur kafna strax. Ég
óltaðist þá ægilegu stund, þeg-
ar ég myndi missa meðvitund,
og barðist um leið af öllum
mætti gegn dauðanum. Ég
hreyíði ekki- fingurna meir, en
þrisvar sinnum setti að mér
þennan óþolandi geig. Loks
leyfðu þeir mér að draga and-
ann, meðan ég spjó vatninu.
•í síðasta skiptið missíi ég
meðvitund. . . .
M
ér var draslað út í eldhús-
ið og þar var ég látinn milii
eldstæðisins og ' vasksins. L.
vafði blautt handklæði um
ökla mér og batt það með
snæri. Siðan lyftu þeir mér
allir upp og bundu mig svo að
ég lá á grúfu rneð höfuðið yf-
ir vaskinum. Aðeins fingur-
gómarnir snertu gó.íið.
Stundarkorn skemmtu þeir
sér við að lemja ir.ig hátt og
lágt með sandpoka. Ég sá að
L. fór sér hægt við að búa tii
kyndil úr pappír sem hann
kveikti í. Alltíeinu fann ég
iogana leika um kyníærin og
~ íæturna, það snarkaði í hár-
unum, Eg kippast svo snöggt
til, að ég ýtii við L. Hann
byrjaði aftur nokkrum sinnum
og svo brenndi hann á mér
aðra geirvörtuna . . .
Loksins hættu þeir. Ég hafði
enn glýjur í augum, og í eyr-
unum suðaði eins og í tannbor.
Andartaki síðar gat ég greint
þá alia þrjá. „Jæja? ‘ sagði Ch.
Ég svaraði engu.
„Fari það í sjóðbullandi!“
sagði I. og rak mér utan und-
ir.
„Heyrðu nú“, sagði Ch„
heldur rólegri, „hvað hefur þú
upp úr þessu, þessu öllu? Seg-
ir þú ekki neitt, þá verður
bara náð í konu þína. Held-
urðu kanpski að hún muni
þrauka það af?“ Nú laut I. yfir
mig: „Þú heldur að börn þín
séu óhult, af því að þau eru í
Frakklandi? Við getum látið
ná í þau, hvenær sem við vilj-
um. . . .“
Framhald á 9. síðu
Pyntingar eru ekki nema einn þáttur í svívirðilegu athæfi
Frakka í Alsír. Miskunnarlaus manndráp eru annar. Heil-
um þorpiun er jafnað við jörðu með stórvirkum drápstækjuin
og engum hlíft, hvorki konum, börnum né gamalmennum.
Þeirri bardagaaðfcrð kynntist heimurinn þe.gar franskar
sprengjuflugvélar réðust á þorpið Sakiet Sidi oussef í
Túids fyrir skömmu. Þeirri árás var ekki beint gegn hern-
aðarmannvirkjum, þar var um ósvikna hermdaraðgerð að
ræða, eins og sast bezt á því að sprengjuin var látið rigna
á barnaskólahús utan þorpsins. Myndin e raf tveimur þeirra
barna sem þar létu ljfið.