Þjóðviljinn - 15.04.1958, Blaðsíða 9

----- Þriðjudagur — 15. apríl 1958 — ÞJÓÐVILJINN — (9
% ÍÞRÓTTIR
fitTSTJÖIU; FRIHANH HELCASOH
Handknattleiksmótið:
KR vann Víking 27:11 0|
FH van Ármann 33:13
Á sunnudagskvöldið fóru
fram tveir leikir í meistarafl.
karla, og var sýnilegt að þar
börðust þeii' sterku um það að
skora flest mörk til þess að
búa sig undir það að mörkin
skeri úr. Sigur ÍR yfir FH hef-
ur um stund valdið nokkurri
óvissu um það hvernig leikar
fara að lokum í mótinu.
KR var nokkra stund að
komast í gang á móti Víking
og í byrjun leiksins stóðu leik-
ar 2:2, en þá tók bilið að
breikka og KR-ingar tóku leik-
inn meir og meir í sínar hend-
ur, og i hálfleik var marka-
staðan 14:6 fyrir KR. Þetta
hélt áfram með svipuðum
hraða í seinni hálfleik og .lauk
leiknum með 27:11 fyrir KR.
KR náði oft nokkuð góðum
hraða í leik sinn og áttu yfir-
leitt ekki erfitt með að korn-
ast í gegn um vörn Víkinga,
enda voru Víkingar miklu
seinni til og ekki eins hreyfan-
legir og KR-ingar.
Leikur Víkinga var oft laus
við að vera hraður og gerðu
þeir sitt til þess að svæfa KR-
inga eftir beztu getu með
samleik í gönguhraða, en KR-
ingar létu ekki smitast og
þegar *þeir náðu knettinum
settu þeir upp hraðann, og það
með góðum árangri sem mörk-
in sýna. Nái þeir upp svipuðum
hraða í leik sínum á fimmtu-
daginn mega ÍR-ingar vara sig.
Leikur KR var oft heilsteypt-
ur, og er þó ekki að fullu að
marka, því mótstaðan var of
veik til þess að gera sér fulla
grein fyrir styrk liðsins.
Víkingsliðið vantar mikið til
að geta kallast gott lið, þar
vantar hraða, leikni og senni-
lega vantar þjálfun til
þess að liðið nái heilsteyptari
leik. Pétur er stöðugt bezti
maður liðsins og Sigurður Jóns-
son og Ásgeir.
í liði KR voru þeir Hörður,
Karl og Reynir beztir, og mun-
ar ekki miklu á þeim og mörg-
um hinna í liðinu. Þeir sem
skoruðu fyrir KR voru: Karl
10, Reynir og Þórir 5 hvor.
Hörður og Stefán Stephensen
3 hvor og Bergur 1. En fyrir
Víking; Ásgeir 6, Sigurður
Jónsson 3, Björn 1.
Ármann; FH, leikur með
tniklum liraða.
Síðari leikurinn milli Ár-
manns og FH var oft mjög
skemmtilegur, og þótt FH hefði
yfirburði allan leikinn voru til-
þrif Ármenninganna skemmti-
leg og leikur þeirra einkenndist
af ófrúlega miklum hraða og
oft öruggum samleik og var
oft áhöld um það hvor næði
meiri hraða. Það sem gerði
gæfumuninn að hinir ungu Ár-
menningar liafa enn ekki lag á
að leika inn í vörn FH og hætta
sér sennilega ekki um of, vegna
þess að vörn FH er sterk.
Aftur á móti voru FH-menn á-
kveðnari við mark Ármenninga
og vörnin opnari. Temji Ár-
menningar sér svona hraða í
leik sínum í framtíðinni verður
varla hjá því komizt að árang-
ur náist. FH náði góðum og
sérlega liröðum leilc og sýndu
oft tilþrif sem gaman er að
horfa á, og ótítt er að sjá í
leikjum hér. Lið Áimanns var
of veikt til þess að FH fengi
að taka veruléga á í leiknum,
en eins og það lék er hæpið
að nokkurt lið hefði staðizt
þá á sunnudagskvöldið. Birgir
Einar, Ragnar og Hjalti í mark
inu voru beztu menn liðsins,
en það féll vel saman sem
heild.
Ármannsliðið féll einnig vel
saman en það vantar heildar-
styrk á móti liði eins og FH.
Hinum ungu mönnum er stöð-
ugt að fara fram, og með
meiri þroska og aldri ætti Ár-
mann að fá gott lið úr þess-
um ungu mönnum sem studdir
eru af reyndum leikmönnum, og
má þar nefna Kristin, Stefán
og Hannes.
Þeir sem skoruðu fyrir FH
voni Birgir og Ragnar átta
livor. Einar 7, Sverrir og Jón
Óskarsson 3 hvor, Hörður 2
og Sigurður Júl og Bergþór 1
hvor.
Fyrir Ármann skora Friðrik
og Stefán 3 hvor. Hannes og
Gunnar 2 hvor og Ingi, Krist-
inn og Hallgrímur 1 hvor.
Dómari var Axel Sigurðsson
og dæmdi allvel. Dómari í fyrri
Ieiknum var Ól. Öm og dæmdi
nö'kktið Vér éif liéfði mátt' taka
harðara á því þegar mönnum
er haldið kyrmm með báðum
höndum.
Málverkasýning í Sýningarsalnum
Ásffrímur Jónsson
Framhald af 7. síðu.
jafnað í flötinn með dimm-
um undirtón, heldur leika þeir
í snöggum litbrotum, sem
dragast saman í auga áhorf-
andans og verða að bjartri
heildarsýn.
Ásgrímur er nærri tvö ár í
þessari utanvist, en sumarið
1909 sjáum við hvar liann
stendur á holtunum fyrir of-
an Hæli í Hreppum með
Heklu í fangið og bjarta liti
á spjaldi sínu. Mest mynda
frá þe'ssu sumri er Heklu-
myndin stóra í listasafninu,
og er hún vafalaust einn
merkasti áfanginn á list-
braut Ásgríms. Hún er milli-
stig í þróun hans til hinna
björtu og sindrandi lita síð-
ari áranna, ber hvortveggja
í sér, höfuga angurværðina
frá 1903 og hin nýju áhrif
Impressionismans. Yfir víðum
forgrunninum er skuggablæja,
en síðan rís litrófið og Hekla
ljómar tíguleg í sólgliti yfir
þessa sælusveit. Allt sviðið er
opið og glatt, en samt ekki
stemmt til hárra tóna.
Frá næstu árum eru margar
af frábærustu vatnslitamynd-
um Ásgríms. 1912 er liann í
Hornafirði og frá sama ári
er lítil vatnslitamynd með
Gunnari og Kolskeggi í frjáls-
um, björtum litum. Þar er
hann raunar búinn að beizla
hestinn, en það er í henni sól
og sumar og annað en beizlis-
levsið sem veldur því að
Gunnar snýr lieim. Frá þessu
skeiði er einnig myndin af
Djáknanum frá Myrká, þar
sem hann ríður með Guðrúnu'*
yfir H"rgá, en tungl veður í
skýjum og glampar á hvítan
blett í hnakka afturgöngunn-
ar.
Yfir miðtímabilinu í list Ás-
gríms er birta og heiði; lit-
irnir eru sem oftast svalir,
bláir litir i'áðandi, og hann
leitar sér yrkisefna við k\Trð
og tign íslenzkrar fjallanátt-
úru. Mikill áfangi er þar
Heklumynd í listasafninu frá
1927, tindrandi í litum og
b‘"ðuð í sólmistri, eflaust
einna næst algjörum im-
pressionisma sem Ásgrímur
hefur farið.
Upp úr 1930 fer að verða
vart allmikillar breytingar,
einkum í myndum úr Húsa-
fellsskógi. Hin merlaða kyrrð
fyrri myndanna víkur fyrir
innf jálgari túlkun, birtan hef-
ur drukkið í sig heitari glóð,
það er farið að þjóta í trján-
um og skýjafar yfir. Og
nokkrum árum síðar verður
þessi vísir að skilum í list Ás-
gríms. Það er eins og æsku-
hrifning hans á van Gogh
leiti hér fram eftir nýjum
farvegum, allt magnast í lit,
safamildum og áköfum, pens-
ilfarið verður þykkt, heitir
jarðlitir og kaldur himinn
spenna myndrúmið milli sín.
Þegar kemur að árinu 1945
hefur þessi þörf til umbrota
og litmagns náð yfirhöndinni.
Það ár málar hann myndina
Flótta undan eldgosi, heita og
kynngi hlaðna. Þar gefst aug-
anu ekki lengur nein hvíld
eða viðstaða, — það er knúð
áfram s"mu eldbröndum og
mennirnir tveir sem flýja. Og I
hinn aldni listamaður herðir
enn á. Höfug værðin, sem
blasti við honum sumarið
1909, liefur umhverfzt í log-
andi ógn, nærfærnin í pensil-
drætti hans er orðin að hrika-
rúnum. En strengurinn sem á
milli liggur er hvergi rofinn.
Hann er ísland í sól og veðri,
í vordraumi og náttúruógn.
það ísland, sem Ásgrímur
Jónsson 'hefur numið og
kennt okkur að sjá.
Björn Th. Björnsson.
Vinir liverfa
Framhald af 6. síðu
Það er farið að vora og máttug
birta leikur um hvít ský eins
og forðum. Þó finnst mér eins
og skugga bregði yfir alla
vegu. Og ég spyr sjálfan mig,
hvort mér muni nokkru sinni
auðnast að minnast þessara
tveggja manna á þann hátt,
sem þeir mundu helzt hafa
kosið.
Ólafur Jóh. Sigurðssoa
Anton Rooskens, liollenzk-
ur málari, hefur sent nokkrar
myndir sínar yfir hafið og
sýnir í Sýningarsalnum við
Hverfisgötu.
Þetta eru málverk án fyr-
irmyndar, nonobjektiv verk,
litfáguð og hrein, þama verð-
ur sú myndbreyting sem
abstrakt og non-objektív list
kemur til vegar að línur, flet-
ir, litir, það sem kallast við-
fangsefnið, er unnið á mynd-
flötinn án annarra utanað-
komandi viðhorfa og verður
flöturinn heimur útaf fyrir
sig; heimur í sköpun, heim-
ur að splundrast, haldið sam-
an af óþekktu afli.
Heiti myndanna á þarna
heima, eldfugl, hnettir, kór-
aleyja.
Hinn rauða þráð sýningar-
innar mætti segja vera svart,
svartar grunnlínur og svartir
fletir. Svart er þarna notað
serii litur, ekki eingöngu sem
strik, fletirnir era ekki fast
mótaðir, heldur má búast við
að staðir og laganir séu á
sumum myndum látin ráðast
eins og „taeheisminn" gerir.
En það er agað, svo segir
okkur „Hvítur hringur“ sem
fleira. Heildarblærinn er safa-
mikill og fjörugur.
Það er ekki á hverjum degí
að hingað rekur góðar mynd-
ir erlendra málara á fjörur.
Við höfum verið nokkuð undr-
andi á þeim sýnishormun er-
lendrar málara„listar‘‘ sem
undanfarið hafa verið send
hingað á vegum stofnana. Hið
fyrsta sýnishorn nútíma hol-
lenzkrar málaralistar liér
segir, að nú séu loks send öss
boðleg verðmæti, við erum
ekki hissa á því að þau komi
frá því landi þar sem hin
þögla list hefur átt mesta
meistara. D.
Spangól — Spútnik-kvæði — „Kebblavig-erpori-
æsland".
EFTIRFARANDI spútnik-
kvæði birtist í marz-hefti tíma-
rits nokkurs, sem ég ætla, að
tiltölulega fáir lesendur pós'ts-
ins hafi lesið. Kvæðið er birt
hér með góðfúslegu leyfi höf-
undar:
SPANGÓL, eftir fugl fugla,
Fuglinn.
I.
Spurt hef ég, Sputnik Annar
spani með eina tík
hátt yfir hausamótum
hersins i Keflavík.
Hringast um himingeiminn
helvíta mikið gelt,
— Kallið út kjölturakka,
sem kvikindið geti elt,
annars er úti um friðinn
uppi þar. Tí—ef—kei—
Kjebblavig—erport—æsland
útvarpar: svei, svei — Svei. <$>-
II.
Loðdýraféíag, London,
lyftir sér upp á firnd
þar í Hædpark, í þoku.
að þrugla um geimfarshund.
Þoka er mygla, þesskyus
að þæfa sitt fóik i lik.
Tík er hvolpur og liundur,
en hundur er ekki tík.
og þó. Að enduöu þófi
þarlendra verður séð,
að hundurinn Dömkunnar hefði
helzt átt. að skutlast með.
III.
Spurt hefur Tæm, það er
Tíminn,
að tíkin sé löngu dauð,
enda í lifanda lífi
lúsug og pólitísk, rauð.
Kátt er í Kanans landi.
Kjöiturakkanna hvoft
kjassa sykraðar kerlur,
Könnuður tekst á loft
án þess að snúa aftur
og útbreiða taugasjokk.
Kjebblavig—erport—æsland
útvarpar: rokkrokk — Rokk,
IV.
Ásamt ýtgerðarplönum
á Eldeyjarbanka Zars
ljósvakans, — kaupa laxmenn
laxveiðirétt á Marz.
Enda þótt allt sé á spani
alstaðar span og gól,
tilveran er eitt tilhlakk
tímalaus geims um ból.
Geimstjörnur kvikna á
kvöldum,,
klæddar i pokaskart.
Og hún sem ég hef í sigti,
er helvitisári smart.
EF TIL VILL kunna einhver
ykkar fleiri Spútnik-ljóð, til
orðin á öndverðri gervitungla-
öld.
i nt-
gerðasamkeppni
BÍK árið 1958
Eins og auglýst var í Ríkis-
útvarpinu á öndverðum vetri,
efndi Bindindisfélag islenzkra
kennara. til samkeppni meðal
nemenda í III. bekkjum mið-,
héraðs- og gagnfræðaskólanna
í landinu um ritgerðarefnið
Æskan og áfeugið. Þátttaka.
varð ekki mikil. Þó bárast rit-
gerðir úr 8 skólum.
Eftirtaldir nemendur Iilutu *
verðlaun sem hér segir: I.
verðlaun, 500 krónur, hlaut
Jóna E. Burgess, Gagnfræða-
slcóla Keflavíkur. II. verðlaun,
300 krónur, hlutu Hilmar F.
Thorarensen, Reykjaskóla, Sig-
urjón Jónsson, Gagnfr.sk. Vest-
mannaeyja, Hermann Einars-
son, sama skóla. ni. verðlaun,
200 kr., hlutu Valur Oddsson,
sama skóla, Þorbjörg Jónsdótt-
ir, sama skóla, Stefán Berg-
mann, Gagnfr.sk. Keflavíkur,