Þjóðviljinn - 08.05.1958, Blaðsíða 12

Eztgin ny sáttaboð né ti
irá
iiium
Ekki minnzi á sföBvun k'iarnaíiirauna né
IUðÐVIlJfNN
Fimmtudagur 8. mai 1958 — 23. árgangur — 103. tölublad.
Rapackitillögurnar i lokatiikynningunni 1 Verkamaraiaskýlið afhent
kosningasmala íhaldsins!
Meirihluti bæjarráðs íelldi að leita álits
Dagsbrúnar um val umsjónarmanns hússins
Það dróst fram eftir degi í gær að hægt væri að slíta
utanríkisráðherrafundi Atlanzhafsbandalagsins í Kaup-
mannahöfn. Ætlunin hafði verið aö honum lyki upp
úr hádeginu, en það varð ekki fyrr en undir kvöld og var
ástæðan talin ágreiningur um orðalag lokatilkynningar-
innar um störf fundarins.
talsverður ágreiningur gerði vart
við sig á þeim um afstöðuna til
samninga við Sovétríkin og und-
irbúnings stórveldafundar.
J. F. Dulles, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, hefur sem vænta
mátti haldið því fram að hættu-
legt sé fyrir vesturveldin að
ganga til samninga við Sovét-
ríkin og hann hafnaði algerlega
tillögum þeim sem kenndar eru
við Rapacki, utanríkisráðherra
Póllands, um kjarnvopnalaust
svæði í Evrópu. I>ó að forystu-
ríki bandalagsins styddu þetta
sjónarmið, hlaut það ekki al-
mennar undirtektir. Utanrikis-
ráðherrar Norðurlanda og Kan-
ada vildu nú, eins og á desemb-
erfundi bandalagsins í París,
reyna að ganga til móts við
.Sovétríkin, og H. C. Hansen, for-
P.-H. Snaak, framkvæmdastjóri
bandalagsins, hafði samið upp-
kast að tilkynningunni, en síðan
var utanríkisráðherrum Banda-
ríkjanna, Bretlands, Frakklands,
Kanada, Ítalíu, Belgíu og Tyrk-
iands falið að ganga endanlega
frá henni. Búizt hafði verið við
að það tæki ekki nema stuttan
tíma, en það dróst að þeir skil-
,uðu af sér verkinu.
Enginn vafi er talinn á því að
ástæðan hafi verið óánægja
• sumra ráðherranna, og þá eink-
um Smiths, utanríkisráðherra
Kanada, með orðalagið á upp-
kasti Spaaks. Enda þótt allir
fundir ráðherranna hafi verið
haldnir fyrir luktum dyrum og
lítið hafi verið að græða á op-
inberum tilkynningum um það
sem þar fór fram, er vitað að.
sætisráðherra Danmerkur, bar
fram tiliögu um kjarnvopnalaust
svæði, sem svipar að ýmsu leyti
til tillagna Rapackis. Tillagan
var m. a. studd af Noregí og
fsiandi.
Engar nýjar tillögur
Þegar lokatilkynningin loks
var birt, kom í ljós að ekki hafði
Framhald á 11. síðu.
■L*m
Matthías Jochumsson
íhaldið hefur nú afhent einum liprasta og reyndasta
kosningasmala sínum verkamannaskýl i ö við höfnina
til umráða. Gerðist þetta á fundi bæjarráðs í fyrradag
þegar atkvæði voru greidd um umsækjendur um um-
sjónarmannsstöðuna. íhaldið tók ekki í mál aö leita,
eftir áliti stéttarfélags verkamanna, Dagsbrúnar, um
veitingu stöðunnar.
Hinn nýi umsjónarmaður
verkamannaskýlisins er Har-
aldur Hjálmarsson (Þorsteins-
sonar húsgagnasxníðameistara).
Hlaut hann 3 atkvæði í bæjar-
ráði, Gyða Ámadóttir, Hoftcig
21,fé!kk 1 atkv. og Kristínus
F. Amdal, Norðurstíg 3, fékk
1 atkv.
Bandaríkj amenn byrjaðir
á kjarnasprengingunum
Hafa þegar sprengt tæplega 100 kjarna-
vopn, ætla að sprengja 30 í viðbót
Bandaríkjamenn hafa þegar hafið hinar nýju kjarna-
sprengingar sínar á Eniwetok í Kyrrahafi: í þetta sinn
er ætlun þeirra að sprengja 30 kjarnavopn.
Charles O. Porter, einn af
þingmönnum demókrata frá
Oregon, skýrði fulltrúadeild
Bandaríkjaþdngs frá því í gær,
að fyrsta sprengingin á Eni-
wetok að þessu sinni hefði ver-
ið gerð 28. apríl s.l. Kjarn-
©rkumálaráð Bandaríkjanna t
Hann hafði skýrt frá þessu
i ræðu sem hann flutti til að
bera fram þá kröfu að öllum
tilraunum með kjarnavopn yrði
hætt og gert samkomulag um
alþjóðlegt eftirjit með banni við
þeim.
Bandaríkin hafa þegar
Akureyringar stofna Matthíasarfélag
minningu hans til heiðurs
Ætla að koma upp safnhúsi er geymi muni
hans og minni á störf hans og ritverk
Akureyri í gær. Frá fréttaritara Þjóðviljans.
Sl. mánudag var stofnað nýtt félag á Akureyri, er
nefnist Matthíasarfélagið á Akureyri.
hafði ekki skýrt frá þessu | gprengt nær 100 kjarnavopn.
þá, en síðar um daginn birti bætast 30 sprengingar við.
það tilkynningu sem staðfesti ( Sovétríkin hættu sínum tilraun-
ummæli þingmannsins. um er þau h.'-'fðu sprengt 39.
Líkur taldar á að Pleven
takist að mynda stjórn
Allar horfur eru taldar á að René Pleven muni tak-
ast að mynda stjórn í Frakklandi. Hann fer fram á
traust þingsins á morgun.
Pleven er sjálfur úr fáliðuð-
um miðflokki, UDSR, en hann
hefur fengið kaþólska flokkinn
Öklasnjór
kom á Akur-
eyri í fyrradag
Akureyri í gær. Frá frétta-
ritara Þjóðviljans.
í fyrrinótt og framan af
degi í gær snjóaði allmikið og
var kominn öklasnjór um há-
degi í gær, Síðan hefur snjó-
irln tekið upp að mestu leyti,
en mjög kalt er í veðri, norð-
vestan strekkingur. Frost er
á hverri nóttu.
MRP og flokksbrot rádíkala til
stuðnings við sig, og mun
einnig eiga von á stuðningi,
eða a.m.k. hlutleysi íhalds-
manna og sósíaldemókrata.
Ljóst er af fréttum um
hvernig talið er að stjórn Ple-
vens verði skipuð að hvorki
sósíaldemókratar né íhalds-
menn munu eiga ráðherra i
henni. Talið er líklegt að Teitg-
en úr MRP verði utanríkisráð-
herra, Faure, Daladier og
Bourge3-Maunoury, sem allir
eru fyrrverandi forsætisráðherr-
ar úr flokki radíkala, fjármála-
ráðherra, innanrílcisráðherra og
landvarnaráðherra, en Louis
Jacquinot, fyrrverandi gaull-
isti, Alsírmálaráðherra í stað
sósíaldemókratans Lacoste.
Tilgangur þess er sá að heiðra
minningu sr. Matthíasar Joch-
umssonar. Hyggst það beita
sér fyrir stofnun safnhúss
hér í bænum, er hafi að geyma
sem flesta muni hans og minni
á störf hans og ritverk. Tvö
hús koma til greina í þessu
sambaftdi. Annað þeirra, Sig-
urhæðir, stendur skammt frá
kirkjunni, en hitt er Aðalstræti
50, en í hvoru um sig bjó sr.
Matthías í 17' ár.
Stjórn liins nýstofnaða fé-
lags er þannig skipuð: For-
maður, Marteinn Sigurðsson,
en aðrir í stjórninni eru Stein-
dór Steindórsson, Kristján
Rögnvaldsson, Hannes J.
Magnússon og Eyþór Tómas-
son.
Samþykkt var á fundinum
að gera Jónas Jónsson fyrr-
Hrönn
verandi ráðherra að heiðursfé- Þorsteinn
laga fyrir forgöngu hans um
að reist yrði hér safnhús í
minningu sr. Matthíasar.
Stofnendur félagsins munu
þeir teljast, er láta skrá sig fé-
laga fyrir 5. júli n.k.
Á fundinum lagði Guðmund-
ur Vigfússon tO að leitað yrði
álits Verkamannafélagsirus
Dagsbrúnar um veitingu um-
sjónarmannsstarfsins. Ekki
taldi íhaldið ástæðu til að
spyrja stéttarfélag verkamanna
og felidi þá tillögu með hjá-
setu (fékk ekki nægan stuðn-
ing!).
Umsækjendur um stöðuna.
voru 21. Haraldur Hjálmarsson
er kunnur kosningasmali
íhaldsins í öllum kosningum.
Hefur hann jafnan verið tekinn
í land mörgum vikum fyrir
kjördag og hafður á launura
hjá íhaldinu við að sitja um
skip sem inn koma og reyna
að loklca sjómenn til að kjósa
íhaldið.
Mun nú ihaldið telja sig
vera að launa honum lipra
þjónustu og ætlar honum vafa-
laust um leið það verkefni að
reyna að gera afdrep hafnar-
verkamanna að áróðursmiðstöð
fyrir atvinnurekendaflokkinn.
Jökull aflahæstur í Ólafsvík
Ólafsvík. Frá fréttaritara Þjóðvíljans.
Þrír hæstu bátamir hér frá vertíðarbyrjun til apríl-
loka eru Jökull með 823080 kg. í 84 róðrum, Bjami
Ólafsson með 697250 kg. í 86 róðrum og Glaður með
675670 kg. í 83 róðrum.
Afli Ólafsvíkurbáta i apríl-
mánuði var þessi:
Jökull 274 tonn í 22 róðium.
Bjami Ólafsson 227 í 21 —
Glaður
Egill
227 í 21 —
211 í 23 —
201 í 23 —
189 í 19 —
láaSaíli Keílavlurliáta í rói
35% hærri en í fyrra
í lok aprílmánaðar nam heildarafli Keflavíkurbáta
19.527 lestum í 2.998 róðrum. Heildarafli á vertíðinni
í fyiTa var 17.638 lestir í 3.403 róðrum og þá var fjórum
bátum fleira viö veiðar frá Keflavík.
Nú hefur því ekki aðeins á þeim bátum sem reru með
fengizt meiri afli í hverjum
róðri, heldur er meðalútkoma
bátanna miklu betri en í
fyrra. Heildarmagnið er rúm-
lega 10% meira, en meðalafli
úr róðri um 35% meiri.
Jafnbeztur afli hefur verið
Vestur-Þýzkaland og Sam-
bandsríki Araba hafa gert með
sér nýjan verzlunarsamning.
Samkvæmt honum verða við-
skiptí ríkjanna aukin verulega,
línu frá vertíðarbyrjun en
tóku net í byrjun marzmán-
aðar. Af þeim bátum er Bára
efst með 818 lestir.
Undanfarna daga hefur afli
verið tregur og eru sumir bát-
anna hættir á vertíð og áðrir
um það bil að hætta.
Átta bátar eru byrjaðir að
veiða í reknet frá Keflavík og
fleiri búast til þeirra. veiða.
Reytingsafli hef-ur verið í rek-
net.
Fróði
Bjargþór
Víkingur
Mummi
Þórður Ólafsson
176 í 21 —i
170 í 21 —
162 í 21 —
134 í 23 —
123 í 18 —
Mestan afla í róðri í mánuðin-
um hafði Þorsteinn, 23,370 kg.
Hér hefur verið góð veiði á
handfæri, stunda það nokkrar
trillur. Einnig hafa lagt hér á
land nokkrir aðkomubátar, sem
veiða á handfæri hér á víkipni.
Mikið af því aðkomufólki sgm,
var hér í vinnu í vetur er. nú að
fara og kemur það sér illa því
vinna er hér mikil.
Verkalýðsfélagið Jökull minnt-
ist 1. maí með skemmtun í sam-
komuhúsinu um kvöldið.
Skemmtunina setti Kristján
Jónsson formaður félagsins, Síð-
ar flutti Karl Guðjónsson alþm.
ræðu og leikkonurnar Áróra
Halldórsdóttir og Emilía Jónas-
dóttir fluttu leikþætti. Að lokum
var dansað. Mikil þáttaka var í
skemmtuninni.
Allar liorfur eru á að innan
skamms hefjist verkfall um
450.000 starfsmanna við brezku
járnbrautirnar. Allar samkomu-
lagstilraunir hafa farið út um
þúfur, og stjórn járnbrautanna
hefur algerlega hafnað kröftun
verkalýðsfélagauna.