Þjóðviljinn - 13.05.1958, Page 5
Þriðjudagur 13. maí 1858
ÞJÓÐVILJINN —(5
Breik blöS sfaSfesfa fregnir af filraunum Seíwyns Loyds fil aÖ siga
öllum aÖildarrikfum AflanzbandaJagsins gegn Islendingum
Fi'éttamönnum brezkra blaða sem fylgdust með störf-
'um ráöherrafundar Atlanzbandalagsins í Kaupmanna-
höfn ber saman um að Selwyn Lloyd, utanríkisráðherra.
Bretlands, hafi lagt ríka áherzlu á aö fá hina utan-
Tíkisi*áöherrana til að reyna að köma í veg fyrir að
stækkuöu landhelgina.
íslendingar
Fréttaritari The Times sagði
þannig frá:
„Brezldr fulltrúar hafa vakið
athygli á tiðleytni mr. Lloyds,
með viðræðum við ýmsa ráð-
fterra hér, til að fá ísland lil
að hætta við að lýsa yfir 12
fiskveiðitakmörkum. Bení
er á, að einhliða aðgerðir Is-
iands myndu leiða til alvarlegs
ástands, o.g að ekki verði kom-
iizt hjá ívilnunum. Haldið er
ffram að fundur færri ríkja en
téku þátt f ííénfárráðstefnunni
ftil að ganga frá samhentri
stefnu efnahagsaðstoðar við ís-
fand muni viu-a bezta leiðin til
að vernda hagsmuni Islands og
(Atlániz) báhdalagsins í heild“.
Aðrir fréttaritarar brezkra
'bíaða í Kaupmannahöfn hafa
anjög svipaðá sögu að segja.
Fréttaritari Daily Express seg-
ir þannig:
„Mr. Selwyn Lloyd hefur háð
ha.rðvítuga baráttu að tjalda-
baki fyrir fiskiflota Bretlands.
Ha.nn hefur átt áríðandi við-
Fuclis og félagar
komnir heim
Dr. Vivian Fuchs og leið-
angursmenn hann, sem fyrstir
manna fðru þvert yfir Suður-
heimskautslandið, komu aftur
ti.l Bretlands í gær. Þeir ferð-
uðust með skipi frá Nýja-Sjá-
landi til Bretlands og stigu á
'Jand í Southampton. Þar var
'þeim innilega fagnað, og einnig
í London, en þangað komu þeir
með sérstakri lest.
Óeirðir í Líbanon
Framhald af 12. síðu.
Banias í Sýrlandi, en þangað
verður olíunni nú dælt.
Fréttáritari brezka útvarps-
ins í Beirut sagði í gær, að
stjómarandstæðingar væru
farnir að hlaða götuvígi í borg-
inni. Mikið herlið er á ferli í
'borginni. Skriðdrekar stjórnar-
iimar aka um strætin og einn-
ig brynvarðar bifreiðar með
bermönnum, sem vopnaðir eru
vélbyssum.
í Kairó fóru um 300 stúd-
entar frá Líbanon, sem stunda
nám við háskólann í Kaíró,
kröfugöngu til sendiráðs Líban-
ons þar 1 borg og hrópuðu. Nið-
ur með stjórn Solh! (forsætis-
ráðherra) — og lengi lifi Nass-
er og Sameinaða Arabalýðveld-
ið!
Ríkisstjórn Líbanons hefur
ræður við alla hina fjórtán ut-
anríkisráðlierra hér — þ.á.m.
ráðherra. fsiands, Guðmund
Gu ðmu nd sson“.
Og enn g.j.gii,-.,fi;étt.r.ritarhm:
„Áður en mr. Liovd flaug
heim í kvöld hafði hann gefið
mr. Guðmundsson ]iað fyllilega
í skyn að ef ríkisstjórn íslands
gerir slí'ka ráðstöfun (stækkar
landhelgina), muni ’Bretland
bregðast kröftuglega við.
Mér skllst aft brezba sjónar-
miðið sé, a,ð málinu eigi að
skjóta, tíl fámeiuiarj. og við-að nuite eða ógna íslendingum Fela- á. nefnd Atlanzbandalags-
ráðanlegri alþjóðaráðsjtefnu ennieð einhverju móti til að hætta i ins að ganga frá einstökum at-
þeirrar sein lognaðist úfc af ívið stækkun landheiginnar. | riðum hið allra bráðasta.
Oenf. Honum segist þannig frá: I 130.000 íslendingar kunna að
Brefcstr gætu þá vorið reiðu- „Mr. Seiwyn Lloyd, utanrík- segja skilið við bandalr.g vest-
búnir til að bjóða islandi sann-isráðberra Bretlands, hcfur | urveldanna ef bandamenn láta
gjarna tilslökun. sennilega þa.ggað niður illdeil- ekki strax tii skarar skríða“.
Flestir utanríkisráðhérrarnirur innan Atlanzbandalagsins út; Frétt Daily MSi! sem birt
virðast liafa tekið vel í mála-af íslandi, sem ógnað er aflvár undir fyrirsögniuni: „Áætl-
leitauir ntr. Lloyds. kominúnistum. jun um aðstoð við Isíand gerir
Eu ég varð var við nokkurn Hann bar íram áætlun um; Rússá aftnrreka“, lýkur á þess-
ótta nteðal bandarískra .stjóni-efiiaJtagfiað.ís.tq(i.>v'!ð JslendingaJum oroum:
arerlndreka sem. hér eru stadd-minnstu og norðiægustu af 15 „Mr. Lloyd hefur tekizt að
ir við að deilan harðui svo aðbaiulamönnum A'tlánzbanda- i sannfæra bandamenn sína í
íslaitd kynni að álcveða aðlagsins, þegar utann'kisráðlierr- | Atlaiizbandalaginu mn að þvt
segja skilið við Atlanzbanda-ar vesturveldanna komu aftur staft miklu meiri hætta frá
lagið.“ sainan á fnnd hér í dag (s.l. Sovétríkjununi en frá Islandi
Frásögn fréttaritara Dailymiðvikudag).
Maii er einnig- mjög á sömu Áætlumnnj er ætlað að gera
leið. Hann ræðir einnig um fyr-ísland óháðara fiskveiðúm, einu
irætlanir Breta um að reynaa.rðbæru atvinnugrein þess.
r blaÖamaSur rœÖir
ísmah o
'iisráSl
„Það getur ekki veriö neitt svigrúm til málamiðlun-
ar“, sagöi forsætisráöherra íslands við' mig í Reykjavík
i gær, ,,í máli sem varðar líf eða dauða þjóðarinnar“.
Á þessa leið hefst skeyti, dag-
sett á Akra.nesi, sem birtist í
enska blaðinu Manchester
Guardian 7.. þ.m. Skeytið er
frá James Morris, sem blaðið
sendi hingað til lands til að
kynna sér viðhorf Islendinga til
landhelgismálsins. Morris hefur
meðal annars átt viðtai við
Hermann Jónasson forsætisráð-
herra.
„Við þurfum tólf mílna land-
helgi, annars fáum við engan
fisk“, hefur Morris eftir „yf-
irlætislausiim fiskimanni á
Akranesi" og segir að í þessum
tilsvörum félist kjarninn í rök-
semdum Islendinga fyrir út-
færslu fiskveiðilögsögunnar. Sé
hömlulausri veiði haldið áfram
muni fiskimiðin. ej’ðast:
„Það fer fyrir okkur eins og
1 Færeyjum", sagði forsætisráð-
herrann, „fólkið hérna verður
að fara til annarra landa til
að fá vinnu".
„í þessu íslenzka skaplyndi,
þessari eylenzku þvermóðsku,
er eitthvað skylt þráu stolti
Búans, blindri rökhyggju Isra-
elsmannsíns og vottur af stór-
fenglegri lítilsvirðingu Frakk-
ans. Þegar ég minnti forsætis-
ráðherrann í gær á, hversu
einangrað ísland er. nú frá ná-
grönnum sínum í Vestur-Evr-
ópu, svaraði hann með víkings-
legri handhreyfingjx: ,,Á myrk-
um og erfiðum öldum höfum
við neyðzt til að reiða okkur
á sjálfa okkur. Ef illa fer og
við missum sjónar á gömlum
vinum, verðum við að taka
því.“
Vestrænir stjórnarerindrekar
segja að mr. Lloyd liafi ekki
verið myrkur í ináli í einkavið-
töhun sínuin hér. Afleiðingin er
sú að ÖIl álirifaríki Atlanz-
bandalagsins eru nú að leggja
að fslandi að liugsa sig uin
aftur“.
Málga.gn brezkra útgerðar-
manna Fishing Nevvs (9. mai)
hefur svipaða sögu að segja:
„Mr: Lloyd liefur verið að
grafast fyrir uin það lijá öðr-
um Atianzríkjum liver myndu
verða viðbrögð þeirra við hót-
un íslendhrga. Hann rætldi mál-
ið á einkafundí með Iierra vou
Brentano, utanríkisráöherra,
Vestu r-Þýzkaland s, sera lýsti
yfir stuðnin'gi sínum (við mál-
stað Breta). Hann ræddi einn-
ig við utanríkisráðherra Norttgs
og ftalíu.
Svæðisráðsttífnan sem Sam-
bandi brezkra tógaraeigenda er
lunltugað mn að ráðherrann
kalli samau myndi ná yfir Is-
land, Noreg, Rússland, Græn-
land og Kanada“.
Bretar hælastyfir að þeir
leiki á landhelgisgæzluna
Seg'iasf nota sérstakt dulmál sem gerir
togurum þeirra fœrt að komast undan
Brezkir togarar hér viö land nota sérstakt dulmál sín
á milli til aö vara hver annan viö íslenzku varöskipun-
um, segir brezkur blaöamaöur, sem er hróöugur yfir hve
vel Bretum tekst aö leika á íslenzku landhelgisgæzluna.
„Við megum ekki alltaf
vera upp á stríð og
köld stríð komnir“
.Forsætisráðherrann hefur
Blaðamaður þessi, Veron
Armstrong, var sendur með
brezkum togara, Northern
, Sfcar, á íslandsmið af blaði sínu
, , , , ...v , . Daily Express fyrir nokkrum
huga efnahagsaostoðu landsms,.. , ,
. f , . .. . ,, dogum, augsynilega vegna þess
í heildfeegir Moms. „Hann * „ ...... , . .
- að frettnæmlegt þykir a þeim
vul bæta fiskveiðaaostoðu Is- , ,, ,
, , , v.sloðum um þetta. leyti.
lendmga, svo að þeir verði
ekki lengur eins háðir fé sem Duímál togaranna
þeim áskotnast fra bandarísku 6. maí birtist frétt frá hon-
herstöðvumim hér. „Við getumum i Daily Express undir fyr-
ekki allltaf verið upp á stríðirirsögn: „Varð'skip Iúta í
eða köld stríð Icomnir. Hvaðalægra haldf fyrir duhnáli
rétt höfum við til að færa útt«garanna“. Fréttin var send
öokað landamærum Líbanons og Iandhelgina? Nú, auðvitað réttdaginn áður frá togaramim sem
Sýrlands, sett útgöngubann í þjóðar til að lifa!“, hefurþá var staddur undan austur-
Beinit og Tripoli og innleitt blaðamaðurinn eftir Hermanniströndinni.
litskoðun í landinu. Jónassyni og segir síðan: Fréttamaðurinn segir:
„Brezkir togaras'kipstjórar
nota sitt eigið sérstaka dul-
mál til að leika á íslenzku
varðskipin.
Ég fylgdíst með i'atsjá okk-
ar í nótt þegar nokkrir tog-
arar voru að veiðum við land-
helgislínuna í veiðiþjófatuugl-
skini („a poacher’s moon“), en
'sjórínn lygn eins og myllu-
tjörn.
Þá heyrðust urgandi röddu
.úr útvarpinu aðvaranirnar sem
sendar eru frá skipi til skips:
„Svarbklæddi maðurinn að
koma.. Svipur á leiðiimi. Und-
arlegur ná.ungi stefnir í átt til
þín“ (Þetta er lausleg þýð-
ing á dulmálinu sem hljóðar
þannig á ensku: „Man in Black
coming. Phantom on his way.
Queer Fella heading belly to
ground toward you“.)
Sigldu burt
Togurunum tókst að koma
sér vel út fyrir takmörkin áð-
ur en varðskipið kom á vett-
vang.
Rennilegi, grái íslendingur-
! inn hvarf í austur, en ég fylgd-
ist með í ratsjánni þegar tog-
arar okkar héldu aftur inn tii
lands.
Þremur klukkustundum síðar
laumaðist varðskipið ljóslaust,
að óvörum utan af hafi.
En ratsjár togaranna höfðu
tekið efiii’ því og enn einu
sinni bjargaði dulmálið þeim
frá því að lenda í deilum“.