Þjóðviljinn - 17.05.1958, Blaðsíða 6
6) — ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 17. maí 1958
þlÓÐVlLIINN
Úteefandl: Sameinlngarflokkur alþýSu — Sósiallstaflokkurlnn. — Ritstjórax
Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður GuSmundsson. - Préttarltstjóri: Jón
Bjarnason. — Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson. Ouðmundur Vigfússon,
ívar H. Jónsson, Magnús Torfi Ólafsson, Sigurjón Jóhannsson. — Auglýs-
ingastjóri: Guðgeir Magnússon. — Ritstjórn, aígreiðsla, auglýsingar, prent-
smiðja: Skólavörðustíg 19. — Sími: 17-500 (5 línur). — Áskriftarverð kr. 25 6
mén. í Reykjavík og nágrenni; kr. 22 annarsst. — Lausasöluverð kr. 1.50.
Prentsmlðja Þjóðviljans.
IV-
„Hafa framið svik við þjóðina
og teflt lýðræði, þingræði,
frelsi og sjálfstæði þjóðar-
innar í voða”
Framhald af 12- síðu.
manna og ýmsir leiðtogar
þeirra hafa verið handteknir.
Salan tekur sér völd
Bekkir þinghússins voru
þétt setnir þegar Pflimlin for-
sætisráðherra tók til máls til
að fylgja frumvarpi stjórnar-
innar úr hlaði. Mauriee Thor-
ez, leiðtogi kommúnista, var f Reynt
T-»au ummæli sem skráð eru
■* hér að ofan er að finna í
ræðu Ólafs Thors formanns
Sjálfstæðisflokksins, þeirri er
hann hélt um efnahagsmálatil-
lögur þær sem lagðar hafa ver-
ið fram á þingi. Þetta eru stór
orð, og þau eru þeim mun
harkalegri sem ræða Thorsar-
ans var yfirleitt mildileg,
hann lagði að vanda áherzlu á
gamansemi og stráksskap.
Hann benti á að ráðstafanir
þær sem í frumvarpinu felast
væru engin varanleg lausn en
lýsti jafnframt yfir því að
Sjálfstæðisflokkurinn teldi að
varanleg lausn væri ekki finn-
anleg. Hann kvað Sjálfstæðis-
flokkinn ekki hafa neinar aðr-
ar tillögur fram að færa og
íauk máli sínu án þess að taka
fram hvort Sjálfstæðisflokkur-
inn myndi greiða atkvæði með
eða móti frumvarpinu; þvert á
móti gat hann þess um núver-
andi stjóm ,,að vel megi vera,
að rétt sé að hún hangi, enn
um skeið svo að menn lendi
ekki í bráð í klóm svokallaðrar
vinstri viliu aftur.“ Ólafur
Thors var þannig síður en svo
uppnæmur út af hinum nýju
tillögum, enda hefur hann lýst
yfir því á þingi að hann sé
skuldugasti maður landsins, og
fyrir slíka menn er ný verð-
bólga fundið fé, svo að ekki sé
minnzt á duldar erlendar inn-
eignir sem nú eiga að hækka í
verði um 55%. Þeim mun lær-
dómsríkara var það að á einum
stað í ræðunni skyldi þessi leið-
togi Sjálfstæðisflokksins detta
gersamlega út úr hlutverkinu
og fróa sér með þeim orðum
sem hann gat fundið stærst í
móðurmálinu; þetta gerðist í
þeim kafla ræðunnar sem hér
fer á eftir:
,17'yrst unnu sérfræðingar að
" málinu, svo setti stjórnin
upp gleraugu og rýndl í skjöl-
in, en sendi málið síðan til
hinna raunverulegu vaidhafa,
Alþýðusambandsins. Fyrir þess-
um valdhafa kraup stjórnin
lengi og bað um náð — fyrst
um fylgi við frumvarp sitt, en
þegar það reyndist ógemingur,
iim að ekki væri snúizt gegn
því. Og það hefur lieyrzt að
stjórnln hafi lýst þvi yfir, að
frumvarplð yrði ekki flutt á
Alþingi nema með leyfi Alþýðu-
sambandsins. Er það í sam-
ræmi við það, að það sé orðið
hinir raunverulegu valdhafar í
landinu . . . Með því að flytja
úrslitavaid þjóðarinnar út fyrir
veggi Alþingis og til vissra
stéttarsamtaka er geigvænleg
hætta færð yfir þjóöina. Það
eru löglega kjömir fulltrúar
þjóðarinnar á Alþingi ásamt
þjóðkjörnum forseta, sem skv.
stjómarskrá landsins ber að
fara með þetta vald. Menn, sein
tryggja sér stjómarforystu og
greiða fylgi kommúnista því
verði að afhenda þeim félags-
samtökiun, sem þeir ráða yfir,
þetta vald, hafa framið svik
við þjóðina og teflt lýðræði,
þingræði, frelsi og sjálfstæði
þjóðarinnar í voða“.
’T^ama er komið við kvikuna í
* formanni Sjálfstæðisflokks-
ins og þarf engan að unara.
Það er þessi þáttur í fari
stjómarinnar sem er hættuleg-
astur völdum og aðstöðu gróða-
stéttarinnar á íslandi. Áður var
það jafnan svo að allar ráð-
stafanir ríkisstjómarinnar í
efnahagsmálum voru ræddar
fyrirfram af peningamönnum
og atvinnurekendum, en ríkis-
stjórninni var síðan beitt sem
tæki þessara afla gegn verka-
lýðshreyfingunni. Þá aðferð
þekkir Ólafur Thors, henni
kann hann að beita og telur
hana eina í samræmi við lýð-
ræði, þingræði, frelsi, sjálf-
stæði og önnur fögur orð. Og
hann skilur mætavel að ef sam-
vinnan við alþýðusamtökin
væri framkvæmd af einlægni
og festu, ef hagsmunir verka-
lýðsins væru látnir móta stefn-
una í efnahagsmálum, væri
brotið blað í stjómmálasögu ís-
lendinga. Þá væri það hið vinn-
andi fólk sem stjómaði landi
sínu, en ekki sá fámenni hóp-
ur sem auðgar sig á vinnu ann-
arra og tekur æfinlega sérhags-
muni sína fram yfir þjóðarhag.
t.d. viðstaddur, enda þótt hann
sæki sjaldan þingfundi nú orð-
ið.
Pflimlin rakti fyrst þá at-
burði sem orðið hafa síðustu
sólarhringa og kom fátt nýtt
fram í frásögn hans. Það vaktí
þó athygli að hann sagði að
Salan hei-shöfðingi, sem ríkis-
stjórnin hefði falið að halda
uppi lögum og reglu í Alsir,1 að sundra þjóðinni", Hann
hefði látið, það verða eitt sitt sagði að stjóm hans mjmdi
fyrsta verk að reka upp á sitt^ beita þá menn hörðu sem væru
eindæmi úr starfi borgaralega
embættismenn. Hann leyndi
ekki að haxm teldi þetta mjög
ískyggilegt og ekki boða neitt
gott fyrir framtíð þjóðarinnar
og hersins.
að gera
uppreisn"
Pflimlin nefndi ekki de Gaulle
á nafn í ræðu sinni, en hann
sagði að „vissir borgaralegir
leiðtogar væru nú að reyna að
efna til uppreisnar í Frakk-
landi“ og að „sumir herforingj-
ar virtust einrtig vera komnir
inn á braut sem leiða myndi til
Spútnik 3. koxniiiii á lolt
Framhald af 12. síðu.
einnig sérstök tæki sem mæla
rafhleðslu sem stafar frá geisl-
um sólar, og eru þær mælingar
mikilsverðar til að hægt sé að
leiðrétta skekkjur sem þessi
rafmagnsmyndun kann að valda
í sendingu útvarpsstöðvanna.
Mjög flókið sjálfvirkt kerfi
setur mælitækin í gang og stöðv-
ar þau, eftir því sem með þarf,
stjómar mælingastarfseminni
svo að hún fari fram í réttri röð
og heldur útvarpssambandinu
við stöðvar á jörðinni í réttu
horfi.
Salan mvndar stiórn
Framhald af 12. síðu.
ar um allt Alsír og hafa þær
kosið fulltrúa í allsherjarnefnd
sem sitja á í Algeirsborg og
samræma starf þeirra.
Einn af talsmönnum frönsku
landnemanna í Algeirsborg
sagði í gær að þeir myndu, ef
þeim þætti ástæða til, gera
árás é París, og þeir myndu
ekki sætta sig við neitt ann-
að en valdatöku de Gaulle,
Orlofum frestað
Öllum mönnum í heimaher
Frakka og her þeirra í Vestur-
Þýzkalandi hefur verið skipað
að halda kyrru fyrir í herbúð-
um. Þá hafa allir þeir hermenn
úr Alsírhemum sem eru í or-
lofi í Frakklandi fengið fyrir-
mæli um að fara þegar til
næstu herbúða.
Ekki lífeðlisrannsóknir
Prófessor Fjodoroff sagði að
þessum þriðja spútnik væri ekki
ætlað að gera neinar lífeðlis-
fræðilegar athuganir og því væri
ekkert dýr í honum. Hann mun
heldur ekki koma aftur í heilu
lagi til jarðar, sagði Fjodoroff,
þar sem allri vitneskju sem hann
aflar verður komið til jarðar
með útvarpssendingum, Hann
sagði að þetta þýddi hins vegar
ekki að vandamálið að ná
gervitungli aftur heiiu til. jarð-
ar m.vndj ekki verða ieyst. Sov-
ézkir vísindamepn ynm: nú að
því og myndu leysa það í ná-
inni, framtíð.,.
með samsæri gegn lýðveldinu.
Pflimlin var ákaft fagnað
af öllum þingheimi, nema full-
trúuin hægrimanna, þegar hann
skoraði á þingið að standa
vörð um lýðveldið.
Nær allir ræðumenn for-
dæmdu yfirlýsingu de Gaulle,
einkum fyrir það að' hann
skyldi ekki hafa minnzt á upp-
reisn hershöfðingjanna í Alsír
og tekið afstöðu gegn henni,
Meðal þeirra ræðumanna sem
tóku svari de Gaulle var Georg-
es Bidault, flokksbróðir Pfliml-
ins.
Samíök lýðveldissinna
Áður en aukafundur þingsins
kom saman hafði verið haldinn
fundur fulltrúa kaþólska
flokksins MRP, radíkala og
framfarasinna undir forsæti
radíkalans Ðaladiers. Þessi
fundur lýsti yfir fullum stuðn-
ingi við beiðni stjórnarinnar, og
vakti það nokkrá athygli að
framfarasinnar skyldu taka
þátt í honum, þar sem þeir eru
í mjög nánum tengslum við
kommúnista. Enda kom það á
daginn að 150 kómmúnistar
greiddu atkvæði með auknum
völdum til handa Pflimlin,
Frumvarpið var þegar sent
til efri deildar þingsins, lýð-
veldisráðsins, og var húizt við
að það myndi endanlega af-
greitt þegar í gærkvöld.
Þjóðviljinn hefur gagnrýnt og
gagnrýnir nákvæmlega
sama atriðið og Ólafur Thors,
en á þveröfugum forsendum.
Meginveilan í fari þessarar rík-
isstjómar og hinum nýju tillög-
um hennar er að þar er engan
veginn tekið nægilegt tillit til
aiþýðusamtakanna, stefnu
þeirra og hagsmuna. Ráðamenn
Framsóknarflokksins (og býsna^
margir ráðamenn Alþýðuflokks-
ins) virðast líta á sig sem við-
semjendur verkalýðssamtak-
anna sem þurfti sérstaklega að
gæta þess að til þeirra sé tek-
ið eins lítið tillit og hægt er að
komast af með, í stað þess að
reyna að skipuleggja samstarf
verkamanna og bænda á já-
kvæðan hátt. Þess vegna eru
nú bornar fram tillögur sem
verklýðssamtökin hafa ekki
getað samþykkt, heidur gagn-
Danir unnu úrval-
ið beggja flokka
I gær kepptu Danir við úr-
valslið Reykjavikur í han'd-
knattleik og unnu í báðum
flokkunum. I kvennaflokki
unnu Danir með 10:9 en í
karlaflokki með 25 mörkum
gegn 19.
rýna harðlega. Skammsýnir
leiðtogar Framsóknarflokksins
kunna að telja sig hafa haldið
vel á þeim málum, en með slík-
um vinnubrögðum eru þeir að
grafa undan allri vinstri sam-
vinnu í landinu og búa í haginn
fyrir það að íhaldið komist til
valda á nýjan leik og beiti á
nýjan leik þeim vinnubrögðum
sem Ólafur Thors telur í sam-
ræmj við hagsmuni stéttar
sinnar.
Eiga gullbrúðkaup í da<
í dag 17. maí eiga þau
hjónin Hannes Stígsson og
Ólafía Einarsdóttir Lauganes-
veg 13 gullbrúðkaup.
Hér i Reykjavik hafa þau
dvalizt löll sín búskaparár,
eignazt átta drengi og eru
sex þeirra á iífi, sem allt eru
hinir mestu dugnaðar og
myndarmenn. Afkomendur
þeirra eru orðnir allmargir,
því barnabörn þeirra eru 21.
Hannes stundaði sjómennsku
í fjöldamörg ár, fyrst á skút-
um og síöar á togurum. Und-
anfarin mörg ár hefur Hannes
unnið við margvísleg störf i
landi og er talinn mikill og
góður verkmaður. Til skamms
tíma hefur hann stundað
vinnu en er nú hættur því
að mestu enda orðinn 81 árs.
Þau hjónin hafa nokkur
undanfarin ár átt heima' í húsi
sonar síns Jóhanns Hannes-
sonar bninavarðar og Huldu
Guðmundsdóttur. Eg átti stutt
viðtal við Ólafíu fyrir nokkr-
um dögum og spurði hana
hvort það væri nokkuð- sér-
stakt sem hún vildi segja. Eg
tel mig hafa verið • mann-
eskju, segir Ólafía. Eg hef
átt góðan mann og drengimir
mínir, tengdadætur og bama-
hörnin vilja allt fyrir okkur
gera. Sérstaklega er ég þakk-
lát Jóhanni mínum og tengda-
dóttir fyrir það að þau létu
okkur fá húsnæði. Þrátt fyrir
það þó Ólafía sé orðin 71 árs
er hún mjög em og stundar
hreingemingar daglega.
í tilefni af hinu merka af-
mæli senda vinir og kunn-
ingjar þeirra hjóna þeim beztu
heilla og hamingju óskir.
G. J.