Þjóðviljinn - 22.06.1958, Qupperneq 8

Skuldir Reykjavíkurbæjar
jukust um 15% árið 1957
Jafnframt vaxa útistandandi skuldir bæjarins hröðum
skrefum — voru rúmlega 100 milljónir króna í árslok
Skuldir Reykjavíkurkaupstaðar hafa vaxið’ jafnt og I Enn minnkar vclta og rekst-
Þétt hin síðari ár og námu 94,4 millj. króna 31. desember jur Innkaupastofnunarinnar
1957 og höfðu þá aukizt um rúmlega 15% á árinu 0g lþrátt fyrir ærin verkefni-Vöru-
um 53% frá 1955. Hér þarf að spyrna við fótum.
tisíate
Þannig hefjast athugasemdir Vegna þessara ráðstafana allt
Eggerts Þorbjarnarsonar end- 'niður í kr. 452.184.74 árið 1957
urskoðanda varðandi reikninga
Reykjavíkurkaupstaðar og fyr-
irtækja hans fyrir árið 1957.
Framhaldið fer hér á eftir.
Skuhlir við sjóði bæjarins —
útistandandi skuldir vaxa
Skuldir við sjóði bæjarins í
árslok 1957 voru sem hér seg-
ir:
Skipulagssjóður kr. 681.695.48
Lífeyrifísjóður — 6.828.701.42
Framkv.sjóður — 2.441.794.01
Ráðhússjóður — 3.642.013.63
Hústrj^ggingásj.
— 9.241.297.85
Kr. 22.935.502.39
Rétt er að benda á, að jafn-
Jiliða þessari þróun vaxa úti-
standandi skuldir bæjarins
hröðum skrefum og átti bær-
inn útistandandi í árslok 1957
100.5 millj. kr. og íhöfðu þær
þá aukizt úr . 76.4 millj. kr.
1956 og úr 63.Í millj. kr. 1955.
Alögð útsvör 202 millj. 1957
Hinn 20. desember 1956
samþykkti bæjarstjórn Reykja-
víkur fjárhagsáætlun fyrir ár-
ið 1957, þar sem fjárhæð út-
svaranna var ákveðin kr
181.305.000.00, auk 5—10%.
Fullt álag (10%) kom útsvars-
fjárhæðinni upp í kr.
199.435.500.00, en samkvæmt
reikningum voru álngð útsvör
1957 samtals kr. 202.168.820.00.
íþróttasvæðið í Laugardal
Kostnaður við íþróttasvæðið
í Laugardal nam pr. 31. des.
1957 kr. 15.731.756.06 og hafði
þá verið greitt umfram sam-
þykktir bæjarstjórnar og fram-
lög úr iþróttasjóði ríkisins 6.4
rnillj. kr. eða um 70%.
„Kominn tími til að Iiætta“
Ríkisstjóm landsins sá ekki
ástæðu til að Ieggja fram fé
á árinu 1957 til ráðstafana
vegna ófriðarhættu og var því
Reykjavíkurbær einn um hit-
una. Á því ári var eins og áður
áætlað úr bæjarsjóði kr.
í stað kr. 600.000.00 árið 1956
og kr. 786.290.49 árið 1955.
Eitt fylgiskjal bar með sér
að 1957 höfðu verið greiddar
50 þús. kr. „upp í þóknun“
fyrir frumáætlun um byrgi í
Arnarhólnum.
Það er kominn tími til að
hætta alveg þessum útgjöldum.
Húsnæði skostnaður
bæjarskrifstofa
Kostnaður vegna húsnæðis
bæjarskrifstofanna hefur vaxið
óhugnanlega. Þrjú síðastliðin ár
var hann svo sem hér segir:
Árið 1955 kr. 679.787.18.
Árið 1956 kr. 1.120.067.65.
Árið 1957 kr. 1.723.372.83.
kaup stofnunarinnar námu um
5.5 millj. kr. árið 1957, og
umboðslaunatekjur hennar urðu
616.916.67 kr. — í þessu sam-
Framhald á 7. síðu.
Eisenhower vill
selja kjarnavopn
Fulltrúadeild Bandaríkjaþings
hefur samþykkt að veita Eisen-
hower forseta formlega heimild
til að lóta Bretum og öðrum
bandamönnum Bandaríkjanna
ýmis kjarnavopn og upplýsingar
um kjarnavopn í té.
Samkvæmt þessari samþykkt
mun brezka stjórnin geta keypt
af bandarískum einkafyrirtækj-
um ýmis áhöld til smíði á kjarna-
vopnum, t.d. kjarnorkuknúðum
kafbátum.
Píanótónleikar Jóns Nordals
á miðviku- og fimmtudag
Síðustu tónleikar Tónlistarfélagsins a þessu vori
Jón Nordal tónskáld og píanóleikari heldur tónleika
fyrir styrktarfélaga Tónlistarfélagsins n. k. miðvikudag
og fimmtudag kl. 7 síöd. í Austurbæjarbíói.
Eru þetta sjöundu tónleikar
á þessu ári, sem Tónlistarfé-
lagið heldur fyrir styrktarfé-
laga sína, en tveir þeir fyrstu
tilhevrðu síðasta ári. Verða
þessir tónleikar því þeir 5. í
röðinni af 10 tónleikum, sem ár-
lega eru haldnir fyrir styrkt-
arfélaga.
Á efnisskránni eru fimm
prelúdíur og fúgur úr „Wohl-
temperiertes Klavier“ eftir J. S.
Bach, frönsk svita nr. 5 og
sálmforleikur „Jesus bleibet
meine Freude“ eftir sama höf-
und, sónata op. 2 nr. 3 eftir
Beethoven og loks tilbrigði fyr-
ir píanó eftir Anton Webern,
en hann er talinn einn af
merkustu og sérkennilegustu
nútímahöfundum.
Jón Nordal er eins og kunn-
ugt er, einn af okkar fremstu
píanóleikurum. Hann hefur
ekki haldið hér opinbera píanó-
tónleika síðan 1952, er hann
lék fyrir styrktarfélaga Tónlist-
arfélagsins. Síðastliðinn vetur
lék hann með Sinfóníuhljóm-
sveitinni og þá sinn eigin píanó-
konsert. Hljómsveitarstjórinn
Wilhelm Sehleuning, sem
stjórnaði þessum tónleikum,
var svo hrifinn, að hann bauð
honum að koma til Þýzkalands
og leika þar þennan konsert
með Ríkishljómsveitinhi í
Dresden. Þessu boði tók Jón og
lék konsertinn á tónleikum í
siðastliðnum ferbúarmánuði og
hlaut mjög góða dóma í Dresd-
750.000.00 í þessu skyni en hefur kveðið upp dóm í máli 43Íen. Jón Nordal er nú kennari
Franco ofsækir
sósíalista á ný
Herréttur í Barcelona á Spáni
mðovujmii
Sunnudagur 22. júní 1958 — 23. árgangur — 137. tölublað
árin 1946-52 voru kæru-
mál hér á landi 41.275
lær helmingur af öllum kærnnum vegna ölvunar
á almannafæri við bifreiðaakstur o.þ.h. ^
Á tímabilinu frá 1946 til 1952 var tala kærðra hér á
landi 41275 eða 5896 á ári til jafnaðar. Af hinum kærðu
voru 34580 eöa rúmlega 5/6 í Reykjavík einni. Rúmum
20% málanna iauk með niðurfalli málsins eða áminn-
:ngu, en tæpum 70% með sátt og þá jafnaðarlega þann-
ig, að k;ærði féilst á aö greiða fjársekt. Dómur hefur ver-
iö kveðínn upp í rúmlega 7% málanna og skiptast dóm-
arnir nálega til þriðjunga í fjársektardóma, varðhalds-
dóma. og fangeisisdóma.
Framangreindar upplýsingar
er að finna í nýútkomnum
Dómaskýrslum árin 1964—1952,
sem Hagstofa íslands hefur gef-
ið út.
Ölvun nær helmingur
allra afbrotanna
í skýrslum þe(ssum eru öll
mál sem komið hafa fyrir dóm-
stóla eða kærð hafa verið til
lögreglunnar á þessu tímaþiH
flokkuð nákvæmlega. Eftir efni
þeirra er kærunum t.d. skipt
þannig: Skírlífisbrot eru 48 eða
0,1%, ofbeldisbrot 901 eða 2,2%,
auðgunarbrot 1887 eða 4,6%,
önnur hegningalagabrot 291 eða
0,7%, landhelgisbrot 204 eða
0,5%, tolllagabrot 411 eða 1%,
verðlagsbrot 847 eða 2%, bifreiða-'
og umferðarlagabrot 6256 eða
15.2%, áfengislagabrot (ölvun)
19691 eða 47,7% önnur áfengis-
lagabrot 531 eða 1,3%, bröt gegn
öðrum lagaákvæðum, þó ekki
hegningarlögum 10208 eða 24,7%.
Eins og sést af framansögðu
er ölvun (ölvun á almannafæri,
ölvun við bifreiðaakstur o.fl.)
langalgengasta kæruefnið, þ.e.
nær helmingur af öllum kærun-
um bæði í Reykjavík og utan.
Brot gegn „öðrum lagaákvæðum,
þó ekki hegningarlögum", sem
-er aðallega brot á lögreglusam-
þykkt, eru tæpur fjórðungur af
öllum kærum og tiltölulega
miklu tíðari í Reykjavík en utan
hennar. Þriðja algengasta kæru-
efnið er brot á bifreiða- og um-
ferðarlögum, en um það efni
qr. rúmlega 1/7 af kærum í
Framhald á 7. síðu.
vegna réttmætrar gagnrýni var
stórlega dregið úr kostnaði
Bandaríkin eru
enn treg aS hætta
Brezka stjórnin hefur skipað
tvo fulltrúa til að sitja Genfar-
ráðstefnuna um tæknilegar að-
ferðir til þess að hægt verði
að hafa eftirlit með því að
hætt verði tilraunum með
kjarnavopn. Sovétstjórnin hef-
ur skipað átta fulítrúa á ráð-
stesfnuna, Bandaríkjastjórn þrjá
og Kanadastjóm einn.
Ráðstefna kjarnorkufræðing-
anna hefst væntanlega 1. júlí
n. k. Bandaríkjastjórn hefur
sent Sovétstjóminni bréf og
tekið fram, að enda þótt Vest-
urveldin hafi fallizt á að láta
sérfræðinga sína tala við sov-
ézíka kjarnorkufræðinga, tákni
það ekki að þau ætli að hætta
tilraunuxn með kjarnavopn.
manns sem sakaðir voru um að
hafa reynt leynilega að endureisa
Sameiningarflokk sósíalista í
Katalóníu, en einræðisstjórn
Francos hefur bannað þann
fiokk. 24 af þessu fólkí voru
dæmdir til allt að 7 ára fangelsis-
vistar, þar af voru tvær konur
dæmdar í árs fangelsi. 24 voru
sýknaðir.
Meuningar- og
fræðslustarfsemi
verhlýðsfélaga
Á sjötta þingi Alþýðusam-
var á Akureyri fyrir hálfum
mánuði, var samþykkt ályktun
bands Norðurlands, sem haldið
þar sem sambandsfélögin eru
hvött „til að taka upp á vegum
félaganna menningar- og
fræðslustarfsemi fyrir félags-
menn og æskufólk í hljóðfæra-
leik, leiklist, ®öng og fleiru,
er lýtur að þvx efni“.
við Tónlistarskólann.
Næstu spútnikar munu koma
aftur til jarðariunar
Spútnik með manni innanborðs, sem stýrir
honum aítur til jarðar heilu og höldnu
Sovézki verkfræðingurinn og sputniksérfræðingurinn
Varvaroff, hefur nýlega haldið fyrirlestui' í Moskva
um möguleikana á því að ná spútnikum aftur til jarðar.
Varvaroff álítur að ýmis ráð
séu til, eem leyst geti þetta
vandamál. Eitt þeirra er að
láta spútnikinn skiptast í
urstöður þeirra tilrauna til þess
að hún geti heppnast með
spútnika. Þá væri einnig fyrir
hendi sá möguleiki að senda
Bretar hyggjast framkvæma á-
ætlun sína gegn vilja Kýpurbúa
Gríska stjórnin íylgir dæmi Makaríosar
og hafnar algjörlega brezku tillögunni.
Svar grísku ríkisstjórnarinnar við hinum nýju brezku
tillögum varðandi framtið Kýpur hefur verið afhent
brezka ambassadornum í Aþenu.
nokkra hluta, þegar hann kem- jflugmann upp með spútnik og
ur inn i þéttari loftslög á nið- iláta hann stjórna honum. Þetta
urleið. Hver hluti getur svo lyrði að vera mjög fullkomin
svifið niður í fallhlíf. Þessi Jeldflaug, og yrði henni stjórn-
aðferð hefur þegar verið reynd að af flugmanninum, sem
með eldflaugar og benda nið- einnig stýrði hnettinum niður til
jarðarinnar og tempraði hrað-
ann á niðurleið, svo að spútn-
ikinn brynni ekki upp í þéttu
r';loftslögunum næst jörðu. Var-
varoff minntist í þessu sam-
bandi á loftsteinana, eem oft-
ast brenna upp þegar þeir
koma í þéttari loftslng, enda er
hraði þeirra allt að 70 kílómetr-
ar á sekúndu.
Varvaroff sagði að sovézkir
vísindamenn ynnu nú að því
að fulgera sérstakan kæliút-
búnað, sem nota á til að hindra
að spútnikar á niðurleið hitni
svo mikið að þeir brenni npp.
Svarið er í formi bréfs, sem
Karamanlis forsætisráðherra
hefur ritað Macmillan forsætis-
ráðherra Bretlands.
í bréfinu fylgir gríska stjórnin
afstöðu Makaríosar erkibiskups,
sem skýrt var frá í gær og hafn-
ar brezku tillögunni. Erkibisk-
upinn sagði í gær í orðsendingu
sinni til Foot landstjóra á Kýpur
að hann hljóti að taka algjöra
afstöðu gegn brezku tillögunni
enda þótt grundvallarhugmyndin
í tillögunni, þ.e. að skipta eyj-
unni að einhverju leyti milli
Grikkja og Tyrkja, sé ekki al-
veg fráleit. Hins vegar hljóti
það að vera meginatriði að farið
verði að vilja meirihluta eyjar-
skeggja, en hann sé sá að eyjan
verði sameinuð Grikklandi.
Stjórnmálafréttaritari brezka
útvarpsins sagði í gær að brezka
stjórnin myndi framkvæma hina
nýju áætlun sina um Kýpur án
stuðnings Makaríosar, enda þótt
hún hefði kosið að hann hefði
stutt áætlunina.
193 stig
Kauplagsnefnd hefur reiknað
út vísitölu framfærslukostnað-
ar miðað við verðlag 1. júní
s.I., og reyndist hún 193 stig.
Hafði hún hækkað um 1 stig
frá næsta mánuði á undan —
en hækkunin eftir 1. júní hef-
ur oi-ðið býsna miklu meiri og
mun birtast í næsta útreikn-
iftgi.