Þjóðviljinn - 17.07.1958, Blaðsíða 4
4) — ÞJÖÐVILJINN — Fimmtudagur 17. júlí 1958
!?ers¥eana er ISnnemasambandinu
isrá8'n»7
Greinargerð frá fulltrúa Æskulýðsfylkingarinnar í ÆRÍ
ÆSKULYÐS
Ll
SIÐFin
Á fyrsta fundi Æskulyðsráðs íslands, hinn 8. júlí s. I.,
lá fyrir inngönguumsókn frá Iðnnemasambandi fslands.
TJmsóknin náði ekki tilskildu fylgi, — fjórir greiddu
henni atkvæði, fjórir voru á móti en einn greiddi ekki
stkvæöi.
Meö afstöðu sinni gegn Iðnnemasambandinu hafa
viss öíl í ÆRÍ viðhaft pólitísk bolabrögð, þvert ofan í
yfhiýí-ta stefnu samtakanna, og þar með sett ljótan blett
á heihlarsamtök íslenzkrar æsku í upphafi starfs þeirra.
Þar sem hér er um alvar-
legt atvik að ræða, vill Æsku-
lýðsfylkingin gera grein fyrir
inálinu og afstöðu sinni í því.
Þegar í undirbúningsstarf-
inu að stofnun Æ.R.Í. komu
fram mótbárur einstakra full-
trúa gegn aðíld Iðnnemasamr
bandsins undir því yfirskj'ni
að það væri launþegasamtök
og voru það einu „rökin" sem
færð voru fram gegn INSl, en
samkvæmt lögum Æ.R.Í. eru
launþegasamtök ekki þátt-
tvkuhæf.
Hér er þó um algjöran fyr-
irslátt að ræða, og enginn vafi
að pólitísk hræðsla við þessi
fjölmennu samtök verkalýðs-
æskunnar eða annarleg óvild í
þeirra garð hefur ráðið af-
'stöðu fulltrúanna, eem voru á
móti aðild I.N.S.I. Það er al-
vesr vt í hött að ætla að
setia Iðnnemasamband íslands
í flokk með launþegasamtök-
nm, enda kemur slík fullyrð-
ing flestum kynlega fyrir, ekki
sizt þeim, er starfa að verka-
lýðsmálum og bezta þekkingu
hafa á félagsmálum verka-
lýðsins.
Leitað hefur verið umsagn-
ar Óskars Hallgrímssonar for-
manns Iðnfræðsluráðs, og
einnig Snorra Jónssonar, sem
líka á sæti í Iðnfræðsluráði
og er starfsmaður Alþýðu-
sambands íslands. Báðir þess-
ir menn gáfu skýran úrskurð
xim að Iðnnemasambandið
væri ekki launþegasamtök.
Það má sérhverjum ljóst vera
að þe=sir reyndu verkalýðs-
forinsriar, sem báðir hafa ver-
ið leiðtogar í stéttafélögum
árum saman og báðir auk þess
fulUrúar í Iðnfræðsluráði, vita
betur hvað launþegafélag er,
en nnslr íhaldsmenn og ungir
franrsóknarmenn.
Það kemur lílca glöggt í
I.iós þpírar athuguð eru lögin
vm stéttaféFg og vinnudeilur
að Iðnnemasamband íslands
nýtnr "ekki sömu réttinda og
verkftlýðsféiðg, Það hefur
h.vorki verkfallsrétt né samn-
Hpsrétt, fp.ni eru grundvallar-
3P=tMnðí slíkra félaga. Það er
Iðnfræð".iuráð, sem semur um
Jcpw iðnnema osr á einstaka
s^öSnm sveinafélögin, en
alf1"'='í iðnnemar sjálfir.
Iðnnemasambandið er sam-
tök skc'aæsku og hh'ðstætt
SpT^tök"m háskólastúdenta.
"Bfpf^X Iðnnemasambandið og
Stúdentaráð • berjast fyrir
has^munamálum nemenda og
¦meðlimir hverfa úr báðum, er
þe>> hafa lokið námi.
Tekjur iðnnema yfir árið
em í flestum tilfellum engu
meiri en tekjur háskólastúd-
enta. sem vinna á sumrin.
Sumir stúdentar fá líka stöð-
ug laun, þótt lág séu, t. d.
lyfjafræðinemar, og lækna-
nemar berjast fyrir því að fá
borgað fyrir „kúrsusa".
Hér á landi eru aðeins til
þrjú heildarsamtök skólaæsku.
Auk jjjðnijejnasambandsins eru
það Stúdentaráð Háskóla Is-
lands og Samband bindindis-
félaga í skólum. Hin tvö síð-
artöldu eru bæði aðilar að
Æ.R.I. og þótti cllum aðild
þeirra sjálfsögð og æskileg.
Þriðju heildarsamtökum skóla-
æskunnar — og þeim fjöl-
mennustu — er hinsvegar
bægt frá af fjórum aðilum í
ráðinu. Slíku er ekki hægt að
una.
Iðnnemasambandið tók þátt
í undirbúningi að stofnun Æ.
R.Í., og hafa fulltrúar þess
bent á að iðnnemar hafi e. t.
v. meiri þörf á fyrirgreiðslu
Æ.R.Í. en önnur æskulýðssam-
tök, vegna þess að launþeirra
eru svo lág að þeir eiga erfitt
með að njóta skemmtana og
ýmissrar félagsstarfsemi af
fjárhagsástæðum. Landssam-
böndin, sem aðild eiga að Æ.
R.I. munu miðla hvort öðru
af þekkingu siijni og hjálpsemi
í félagsmálum. Það er t. d.
vitað að Samband ungtempl-
ara hefur rekið fyrirmyndar
félagsstarfsemi að mörgu
leyti, og reynsla þeirra af t.
d. félagemálanámskeiðum mun
koma Æ.R.I. að miklu gagni,
þegar það byrjar sín nám-
skeið. Það hefði verið ákjós-
anlegt verkefni fyrir Æ.R.Í.
að aðstoða iðnnema við að
koma á hjá sér ódýrum og
heilbrigðum skemmtunum, t.
d. með útvegun kvikmynda,
skemmtikrafta o. fl. frá'öðr-
um æskulýðssamtökum.
Ritstjórar: Árni Björnsson-og Eysteinn Þorvaldsson
Skákspjalí í tilefni stúdenta-
skákmótsins í \ arna í Búlgaríu
Það er stefna Æskulýðsfylk-
ingarinnar að ekki eigi að
meta þátttöku eambanda í Æ.
R.I. eftir stjórnmálaskoðunum
forystumanna þeirra, enda
væri grundvöllurinn hruninn
undan samtökunum ef slík
sjónarmið væru ráðandi meðal
allra í ráðinu.
Æskulýðsráð íslands getur
orðið íslenzkum æskulýð til
mikilla heilla, en það þó að-
eins ef sameiginlegir hags- Undanfarna daga hefur mikið verið rætt um frammi-
munir æskunnar í landinu stöðu íslenzku keppendanna í stúdentaskákmótinu í
verði látnir sitja í fyrirrúmi.Varnr! og eru menn yfirleitt vonsviknir. Við gerum háar
en ekki annarleg sjónarmið^röfur m skákmannanna okkar vegna þess að þeir standa
eins og þau sem réðu frávis-sig yfu-leitt yel á erlendum vettvangi. Ósigrar í skákinni
un inngönguumsóknar Iðn-koma mönnum jafnmikið á óvart og sigurfréttir af vett-
nemasambands Islands. En
þrátt fyrir þetta leiða víxl
spor, eem áreiðanlega verða
leiðrétt síðar, á Æskulýðsráð
Islands gullið tækifæri til að
efna þau fyrirheit, er það hef-
ur gefið íslenzkri æsku. Það
getur orðið mikil lyftistöng
fyrir æskulýðssambönd Iands-
ins, sem öll eru tiltölulega fá-
me.nn og tvístruð. Stofnun Æ.
R.í. táknar því mikið fram-
faraspor í félagsmálum æsk-
unnar.
Eysteinn Þorvaldsson
fulltr.
Æskulýðsfjlkingarinnar
í Æ.R.Í.
1 sumar er Æ.F.R.-salurinn
opinn á þriðjudögum, föstu-
dögum og sunnudögum frá
klukkan 20.30 til 23.30.
Skrifstofa ÆFR er sem áð-
ur opin alla virka daga milli
klukkan 6 og 7.
^angi knattspyrnunnar.
Þegar þesar línur eru ritað-
ar, hafa borizt fréttir af þrem
fyrstu umferðunum í úrslit-
um. Af þeim. má glöggt sjá að
íslendingar voru óheppnir með
riðil í undanrásunum. Búlgar-
ar og Bandaríkjamenn eru nú
í 2. og 3. sæti í A-riðli úrslita-
keppninnar. í fyrra urðu Búlg-
arar aðrir í röðinni í mótinu
hér í Reykjavik. Þá var 1.
borðs maðurinn, Bobodsoff,
ekki meðal keppenda, þannig
að búlgarska sveitin er nú enn
sterkari en í fyrra. Bobodsoff
hefur teflt fimm sinnum við
íslendinga og alltaf unnið.
Bandaríska sveitin er einnig
sterk, með Lombardy, heims-
meistara unglinga, á fyrsta
borði. Hafa Bandaríkjamenn
alltaf náð betri árangri en ís-
lendingar á stúdentaskákmót-
unum. Þess vegna mátti segja
að okkar menn væru dæmdir
í B-riðil frá upphafi.
En í undanrásunum. Töpuðu
íslendingar líka fyrir Albönum,
sem nú keppa í fyrsta skipti
á þessum mótum. Hafa margir
tekið þennan ósigur óþarflega
nærri sér. fslendingar tefldu
alls ekki fram sínu bezta liði
og auk þess hefur komið i ljós
að albanska sveitin er ekki
skipuð neinum aukvisumt Hún
er nú í þriðja sæti í B-riðlin-
um næst á eftir íslendingum
Okkar nienn mæta Albönurrt
aftur í siðustu umferð. Verða
þá væntanlega sendir fram all-
ir okkar hörðustu menn og úr
því skorið endanlega hvorií
eru snjallari.
Ekki hafa borizt fregnir af
viðureigninni við Rúmena. Eí
Rúmenar yinna, má telja víst
að þeir sigri í B-riðlinum, eiji
beri íslendingar sigur úr být*
um, má gera sér vonir um
sama árangur og í Uppsálum
.1956. Slík frammistaða yrði að
teljast mjög góð, ekki sízt þeg-
ar þess er gætt, að nú eru í
okkar liði margjr nýliðar, en
hinir þrautreyndu kappar, Guð-
mundur Pálmason og Þórir ÓI-
afsson, eru ekki á vígvellin-
um. Ástæða er til að geta
þess, að þeir hafa staðið si'g
bezt á stúdentamótunum und-
anfarin ár.
Daginn, sem. mótið í Varns
hófst, birtist hér í blaðinu
grein, þar sem menn 'voru.var*
aðir við óhóflegri bjartsýni.
Ég tel, að íslenzka sveitiil
standizt þær kröfur, sem með
sanngirni má gera, ef húrí
hreppir verðlaunasæti í B-riðl-
inum.
Jón Böðvarssoit.
I lögum Æskulýðsráðs Is-
lands segir að markmið þess
sé að efla samstarf.og kynn-
ingu meðal íslenzkra æsku-
lýðsfélaga. Þar segir einnig að
stjórnmáladeilur, svo og á-
skoranir og samþykktir um
þær, séu ekki leyfðar á veg-
um samtakanna.
Með útilokun Iðnnemasam-
bandsins frá Æ.R.Í. er óbeint
verið að misþyrma þessum
stefnuskráratriðum. Það ligg-.
ur í augum uppi að Æ.R.I. er
höfuðstyrkur að þátttöku sem
flestra æskulýðssamtaka og
sem beztri samvinnu fulltrú-
anna. En það er eamtökunum
til tjóns, ef það á að gera
þau að nýjum vettvangi fyrir
pólitískar togstreytur eins og
gert hefur verið með því að
meina I.N.S.I. þátttöku. Með
slíkri óheillastarfsemi er verið
að stefna samtökunum í bráð-
an voða.
Frá stúden&askákmótiiiii í fyrra
Mynd þessi er tekin á heimsmeistaramóti stúdenta í fyrra, en þá var það háð hér í Reykja^
vík, eins og kunnngt er. Friðrik ólafsson er að tefla við Benkö frá UngverjalancfS. GuðmunÆ-
ur Pálmason sést einnig á myndinni.