Þjóðviljinn - 17.07.1958, Síða 4

4) — ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 17. júlí 1958
fkersvepa er iðnneinasðmbandinu
meinuð þáfffaka I ffskulýðsráðinu?
Greinargerð frá fulltrúa Æskulýðsfylkingarinnar í ÆRÍ
æskulVds
Á fyrsta fundi Æskulyðsráðs íslands, hinn 8. júlí s. 1.,
]á fyrtr inngönguumsókn frá Iðnnemasambandi fslands.
TJmsóknin náði ekki tilskildu fylgi, — fjórir greiddu
henni atkvæði, fjórir voru á móti en einn greiddi ekki
aikvæöi.
Með afstöðu sinni gegn Iðnnemasambandinu hafa
viss öll í ÆRÍ viöhaft pólitísk bolabrögð, þvert ofan í
yfirlýsta stefnu samtakanna, og þar með sett ljótan blett
á heiklarsamtök íslenzkrar æsku í upphafi starfs þeirra.
Þar sem hér er um alvar-
legt atvik að ræða, vill Æsku-
lýðsfvlkingin gera grein fyrir
málinu og afstöðu sinni í því.
Þegar í undirbúningsstarf-
inu að stofnun Æ.R.I. komu
fram mótbárur einstakra full-
trúa gegn aðild Iðnnemasamr
bandsins undir því yfirskyni
að það væri launþegasamtök
og voru það einu „rökin“ sem
færð voru fram gegn INSÍ, en
eamkvæmt lögum Æ.R.Í. eru
launþegasamtök ekki þátt-
trkuhæf.
Hér er þó um algjöran fyr-
irslátt að ræða, og enginn vafi
að póiitísk hræðsla við þessi
fjölmennu samtök verkalýðs-
æskunnar eða annarleg óvild í
þeirra garð hefur ráðið af-
stöðu fulltrúanna, sem voru á
móti aðild I.N.S.Í. Það er al-
veg út. í hött að ætla að
setia Iðnnemasamband íslands
í flokk með launþegasamtök-
iim, enda kemur slík fullyrð-
ing flestum kynlega fyrir, ekki
sizt þeim, er starfa. að verka-
íýðsmálum og bezta þekkingu
hafa á félagsmálum verka-
lýðsins.
Leitað hefur verið umsagn-
ar Óskars Hallgrímssonar for-
manns Iðnfræðsluráðs, og
einnig flnorra. Jónssonar, sem
líka á sæti í Iðnfræðsluráði
og er starfsmaður Alþýðu-
sambands Islands. Báðir þess-
ir menn gáfu skýran úrskurð
um að Iðnnemasambandið
væri ekki Iaunþegasamtök.
Það má sérhverjum ljóst vera
að þe=sir reyndu verkalýðs-
foringiar, sem báðir hafa ver-
ið leiðtogar í stéttafélögum
árum saman og báðir auk þess
fulltrúar í Iðnfræðsluráði, vita
betur hvað launþegafélag er,
en ungir íhaldsmenn og ungir
fram^óknarmenn.
Það kemur líka glöggt í
Ijós þevar athuguð eru lögin
um ptéttafélrg og vinnudeilur
að Iðnnemasamband íslands
nýtur "ekki sömu réttinda og
verkaiýðsfélög. Það hefur
hvori’i verkfallsrétt né samn-
j-iprcrétt, sem eru grundvallar-
réttíndi slíkra. félaga. Það er
Iðnfræðsluráð, sem semur um
kp”n iðnnema og á einstaka
s^öðnm sveinafélögin, en
ald’-ri jðnnemar sjálfir.
Iðnnemasambandið er sam-
tök skc’aæsku og hliðstætt
Fpeotöknm háskólastúdenta.
Bæðí Iðnnemasambandið og
Stúdentaráð >'■ berjast fyrir
hag=munamálum nemenda og
meðlimir hverfa úr báðum, er
þei’’ hafa lokið námi.
Tekjur iðnnema yfir árið
eru í flestum tilfellum engu
meiri en tekjnr háskólastúd-
enta. sem vinna á sumrin.
Siimir stúdentar fá líka stöð-
ug laun, þótt lág séu, t. d.
lyf jafræðinemar, og lækna-
nemar berjast fyrir því að fá
borgað fyrir ,,kúrsusa“.
Hér á landi eru aðeins til
þrjú heildarsamtök skólaæsku.
Auk Jðnnemasambandsins eru
það Stúdentaráð Háskóla ís-
lands og Samband bindindis-
félaga í skólum. Hin tvö sið-
artöldu eru bæði aðilar að
Æ.R.I. og þótti öllum aðild
þeirra sjálfsögð og æskileg.
Þriðju heildarsamtökum skóla-
æskunnar — og þeim fjöl-
mennustu — er hinsvegar
bægt frá af fjórum aðilum í
ráðinu. Slíku er ekki hægt að
una.
Iðnnemasambandið tók þátt
í undirbúningi að stofnun Æ.
R.I., og hafa fulltrúar þess
bent á að iðnnemar hafi e. t.
v. meiri þörf á fyrirgreiðslu
Æ.R.I. en önnur æskulýðssam-
tök, vegna þess að laun þeirra
eru svo lág að þeir eiga erfitt
með að njóta skemmtana og
ýmissrar félagsstarfsemi af
fjárhagsástæðum. Landssam-
böndin, sem aðild eiga að Æ.
R.I. munu miðla hvort öðru
af þekkingu siijni og hjálpsemi
í félagsmálum. Það er t. d.
vitað að Samband ungtempl-
ara hefur rekið fyrirmyndar
félagsstarfsemi að mörgu
leyti, og reynsla þeirra af t.
d. félagsmálanámskeiðum mun
koma Æ.R.Í. að miklu gagni,
þegar það byrjar sín nám-
skeið. Það hefði verið ákjós-
anlegt verkefni fyrir Æ.R.Í.
að aðstoða iðnnema við að
koma á hjá sér ódýrum og
heilbrigðum skemmtunum, t.
d. með útvegun kvikmynda,
skemmtikrafta o. fl. frá'öðr-
um æskulýðssamtökum.
Ritstjórar: Árni Björnsson -og Eysteinn Þ-oi-valdsson
Skákspjall í tilefni stúdenta-
skákmótsins í Y arna í Báljaríu
Það er stefna Æskulýðsfylk-
ingarinnar að ekki eigi að
meta þátttöku sambanda í Æ.
R.I. eftir stjórnmálaskoðunum
forystumanna þeirra, enda
væri grundvöllurinn hruninn
undan samtökunuip. ef slík
sjónarmið væru ráðandi meðal
allra í ráðinu.
Æskulýðsráð Islands getur
orðið íslenzkum æskulýð til
mikilla heilla, en það þó að-
eins ef sameiginlegir hags- Undanfarna daga hefur mikiö veriö rætt um frammi-
munir æskunnar í landinu stööu íslenzku keppendanna í stúdentaskákmótinu í
verði látnir sitja í fyrirrúmi, Varnn og eru menn yfirleitt vonsviknir. Viö gerum háar
en ekki annarleg sjónarmið.i^-öfur ól skákmannanna okkar vegna þess aö þeir standa
eins og þau sem réðu frávís-sig yfúieitt yel á erlendum vettvangi. Ósigrar í skákinni
mngonguumsoknar fðn-fjoma mönnum jafnmikiö á óvart og sigurfréttir af vett-
un
nemasambands
Islands. En
þrátt fyrir þetta leiða víxl-
spor, sem áreiðanlega verða
leiðrétt síðar, á Æskulýðsráð
íslands gullið tækifæri til að
efna þau fyrirheit, er það hef-
ur gefið íslenzkri æsku. Það
getur orðið mikil lyftistöng
fyrir æskulýðssambönd lands-
ins, sem öll eru tiltölulega fá-
menn og tvístruð. Stofnun Æ.
R.í. táknar því mikið fram-
faraspor í félagsmálum æsk-
unnar.
Eysteinn Þorvaldsson
fulltr.
Æskulýðsf^lkingarinnar
í Æ.R.Í.
1 eumar er Æ.F.R.-salurinn
opinn á þriðjudögum, föstu-
dögum og sunnudögum frá
klukkan 20.30 til 23.30.
Skrifstofa ÆFR er sem áð-
ur opin alla virka daga milli
klukkan 6 og 7.
vangi knattspyrnunnar.
Þegar þesar línur eru ritað-
ar, hafa borizt fréttir af þrem
fyrstu uniferðunum í úrslit-
um. Af þeim má glöggt sjá að
íslendingar voru óheppnir með
riðil i undanrásunum. Búlgar-
ar og Bandaríkjamenn eru nú
í 2. og 3. sæti í A-riðli úrslita-
keppninnar. í fyrra urðu Búlg-
arar aðrir í röðinni í mótinu
hér i Reykjavík. Þá var 1.
borðs maðurinn, Bobodsoff,
ekki meðal keppenda, þannig
að búlgarska sveitin er nú enn
sterkari en í fyrra. Bobodsoff
hefur teflt fimm sinnum við
íslendinga og alltaf unnið.
Bandaríska sveitin er einnig
sterk, með Lombardy, heims-
meistara unglinga, á fyrsta
borði. Hafa Bandaríkjamenn
alltaf náð betri árangri en Is-
lendingar á stúdentaskákmót-
unum. Þess vegna mátti segja
að okkar menn væru dæmdir
í B-riðil frá upphafi.
En í undanrásunum. Töpuðu
íslendingar líka fyrir Albönum,
sem nú keppa í fyrsta skipti
á þessum mótum. Hafa margir
fekið þennan ósigur óþarflega
nærri sér. íslendingar tefldu
alls ekki fram sínu bezta liði
og auk þess hefur komið í ljós
að albanska sveitin er ekki
skipuð neinum aukvisum, Hún
er nú í þriðja sæ:i í B-riðlin-
um næst á eftir íslendingum
Okkar menn mæta Albönurrt
aftur í síðustu umferð. Verða
þá væntanlega sendir fram all-
ir okkar hörðustu menn og úr
því skorið endanlega hvori®
eru snjallari.
Ekki hafa borizt fregnir a£
viðureigninni við Rúmena. E£
Rúmenar yinna, má telja víst
að þeir sigri í B-riðlinum, e»
beri íslendingar sigur úr být-
um, má gera sér vonir um
sama árangur og i Uppsálum
.1956. Slík frammistaða yrði að
teljast mjög góð, ekki sízt þeg-
ar þess er gætt, að nú eru I
okkar liði margir nýliðar, en
hinir þrautreyndu kappar, Guð-
mundur Pálmason og Þórir ÓI-
afsson, eru ekki á vígvellin-
um. Ástæða er til að geta
þess, að þeir hafa staðið sig
bezt á stúdentamótunum und-
anfarin ár.
Daginn, sem mótið í Varna
hófst, birtist hér í blaðinu
grein, þar sem menn voru var-
aðir við óhóflegri bjartsýni.
Ég tel, að islenzka sveitirti
standizt þær kröfur, sem með
sanngirni má gera, ef húrt
hreppir verðlaunasætj í B-riðl-
inum.
Jón Böðvarsson.
I lögum Æskulýðsráðs ís-
lands segir að markmið þess
sé að efla samstarf.. og kynn-
ingu meðal íslenzkra æsku-
lýðsfélaga. Þar segir einnig að
stjórnmáladeilur, svo og á-
skoranir og sambykktir um
þær, séu ekki leyfðar á veg-
um samtakanna.
Með útilokun Iðnnemasam-
bandsins frá Æ.R.Í. er óbeint
verið að misþyrma þessum
stefnuskráratriðum. Það ligg-.
ur í augum uppi að Æ.R.Í. er
höfuðstyrkur að þátttöku sem
flestra æskulýðssamtaka og
sem beztri samvinnu fulltrú-
anna. En það er eamtökunum
til tjóns, ef það á að gera
þau að nýjum vettvangi fyrir
pólitískar togstreytur eins og
gert hefur verið með því að
meina I.N.S.Í. þátttöku. Með
slíkri óheillastarfsemi er verið
að stefna samtökunum í bráð-
an voða.
Frá stúdentaskákinótiiiu í iyrra
Mynd þessi er tekin á heimsmeistaramóti stúdenta í fyrra, en þá var það háð hér í Reykjá-
vík, eins og kunnngt er. Friðrik Ólaísson er að tefla við Benkö frá Ungverjalandi. Guðmund*
ur Pálmason sést einnig á myndinni.