Þjóðviljinn - 20.07.1958, Blaðsíða 7

Hans Scherfig:
Fulitrúinn sem hvarf
Eiginlega var allt þetta ástand furöulega kitlandi og
spennandi. Hið óvenjulega — nýjabi-umiö í velskipu-
lögöu og reglubundnu úfi.
Þegar maturinn var loks borinn á borð, hafði móðir-
in ekki þrek til að neyða hann til að ljúka matnum.
Annars kvaö alltaf við: — Þú verður aldrei stór og
sterkur ef þú leifir. Seljurót og bollur eru fjarska holl-
ur matur. Þú getur reitt þig á að Leifnr heppni borð-
aði bollurnar sínar í seljurótarsósu! —
Það var alltaf vitnað i Leif heppna — hinn nafnfræga
víking og famiann — þegar hann gat ekki lokið við
mrtinn sinn eða reiknað heimadæmin.
Frú Amsted tók fram af borðinu án þess að taka eftir
seljurótarleifunum á dbskbrún Leifs. Annars skipti
venjulega mestu máli að neyða þessa síðustu köldu!
munbita niður í drenginn. Einu sinni, þegar hann var
yngri, hafði hann geymt mat í munninum heilt kvöld.
Hann haföi ómögulega getað kingt honum. Hann
geymdi hann í annarri kinninni klukkutímum saman
og foreldramir skildu ekkert í hve þegjandalegur hann
var Svo komst upp um hann, þegar hann ætlaði að
spýta seigum klumpinum í vasaklútinn sinn. Og það
varð mikið uppistand. Og þá var vitnað bæði ú Leif
heppna og öll fátæku börnin sem yröu himin lifandi
yfir þessum góða mat. Og hann yrði sjálfur að svelta
einhvern tíma, fyrst hann fór svona að ráði sínu.
Leifur hugsaði með sér að það hlyti að vera dásam-
legt. Hann hafði ekki mikinn áhuga á mat.
Þetta kvöld gleymdust lexíumar líka. Móðir hans
var annars alltaf vön að hlýða honum yfir í sögu og
landafræði. Faðir hans sá um stærðfræöina og þýzkuna.
Þaö var háð þreytandi barátta á hverju kvöldi á
heimilinu í Herluf Trollesgötu. En Leifur var líka með
þeim efstu í sínum bekk. Þótt það kostaði tár. Faðir
hans hafði líka verið með þeim efstu í sínum bekk.
Og það hafði líka kostað tár. Það var í sama gamla,
gráa skólanum á Frúartorgi, sem afinn hafði líka gengið
í. Það vom erfðavenjur í Amstedfjölskyldunni.
Frú Amsted gekk í sífellu að glugganum og horfði út
á myrka og mannauða Herluf Trollesgötu. Og hún gætti
þess að ganga ekki á staðinn, þar sem gólfteppið slitn-
aði alltaf mest.
Það var rigning. Og það var rok og það glamraði í
hitamælinum fyrir utan gluggann. Það hevrðist i spor-
vögnunum uppi á Kóngsins Nýjatorgi. Og í höfninni
bauluðu skipin.
Það var enn seljurótarlykt í íbúðinni. Og mynstr-
aði línóleumgólfdúkurinn í borðstofunni hafði einnig
sína sérstöku lykt. En það var svo auðvelt að þrífa
línóleum, sagði frú Amsted.
Stóra klukkan á borðstofuskápnum tifaði hátt og
skýrt. Og þegar hún sló, hrökk fi*ú Amsted við. Níu! —
Og hann er ekki kominn enn.— Hálftíu! — Tíu! —
Ekki ennþá---------
III.
Seinni tilkynninguna um hvarf fékk lögreglan ekki
fyrr en nokknun dögnm seinna.
Kona í Rósagötu — frú Möller — tilkynnti að leigj-
andi hennar, Michael Mogensen, sem hafði á leigu þak-
herbergið sem tilheyrði íbúð hennar, hefði ekki kom-
ið heim í þrjá sólarhringa. Hún gerði því ráð fyrir að
hann hefði orðið fyrir einhverju slysi.
Hann skuldaði henni húsaleigu fyrir fyrra mánuð
— 15 krónur — og ef hann var stunginn af, ætlaði
hún að biðja lögregluna um aö fimia hann eða leyfa
henni að bæta sér tjónið með hugsanlegri sölu á eftir-
skildum eigum hans.
15 krónur voru reyndar allsæmileg leiga fyrir þak-
herbergið sem hún hafði leigt Michael Mogensen. Á því
voru ekki raunverulegar dyr, aðeins rimladyr, svo að
hægt var að sjá inn til hans af háaloftsgangmum. Og
herbergið var án húsgagna. Mogensen svaf á gólfinu á
gömlum dagblöðum og hafði gamla, svarta tösku undir
höfðinu í einu horni var stór bókahlaði, í öðru horni
hlaði af dagblöðum. f þriðja hominu var „eldhús“, með
öðrum orðum lífshættulegur prímus, steikarpanna,
skaftpottur, spritt og steinolía.
Mogensen var servitringur sem állir í nágrerminu
þekktu, einkum bömin. Hann var með sítt óklippt
Suruiudagur 20. júlí 1958 — ÞJÓÐVILJINN —■ (7
Þingmannaförin til Sovétríkjanna
Framhald af 5. síðu.
fání blakti við hún. Allt sem
hugsazt gat- var gert til að
gera okkur heimsóknina sem
ánægjulegasta og lærdómsrík-
asta.
Óskir uppíylltar
Urðuð þið í öllu að fylgja
fyrir fram gerðri áætlun um
heimsóknir og skoðanir?
— Á hverjum stað var að
sjálfsögðu undirbúin áætlun
um hvað skoða skyldi en okk-
ur þó jafnan gefinn kostur á
að láta í ljós sérstakar óskir
okkar og notfærði ég mér það
t.d. á þann veg að ég heim-
sótti almennt sjúkrahús í
Minsk og geðveikrasjúkrahús
í Moskvu eins og fyrr segir.
Þetta sjúkrahús á Minsk rúm-
aði 150 sjúklinga. Var því tvi-
skipt, þannig að annars vegar
er starfræksla almenns sjúkra-
húss og hins vegar er svo
tekið á móti fóllci úr borg-
inni til rannsóknar og með-
ferðar án þess það leggist
inn á sjúkrahúsið. Á geð-
veikrasjúkrahúsinu í Moskvu
ræddi ég um stund við einn af
læknunum um ýmislegt er sér-
greinina varðar, einkum lækn-
ismeðferð, en hafðj því mið-
ur mjög nauman tíma til að
skoða stofnunina.
Ég kynntist betur hressing-
arheimilunum við Svartahaf
og Rigaflóa og leizt mjög vel
á allan útbúnað þeirra, bæði
að því er varðar rannsóknar-
tækni og læknismeðferð. Er
hér áreiðanlega um hina
merkilegustu starfsemi að
ræða.
Heildarmyndin að
ferðalokum
Hvað vilt þú svo segja að
lókum um heildarmynd ferða-
lagsing og af. viðkynningunni
við fólkið í Sovétríkjunum?
— Mér er tvennt efst í huga
að ferðalokum. I fyi-sta lagi
sú óvenjulega vinsemd og
gestrisni sem okkur mætti
hvarvetna í Sovétríkjunum,
ekki aðeins af hálfu opinberra
aðila sem tóku okkur með
mikilli alúð og rausnarskap,
heldur einnig almennings sem
við höfðum kynni af, t.d.
bændafólki og sjómönnum.
Við komum á heimili bæði
bændafólks í Hvíta-Rússlandi
og fiskimanna í Riga. Heitar
óskir um vináttu og friðsam-
leg samskipti þjóða í milli
setja mjög svip sinn á alla
framkomu og viðmót fólksins,
enda hafa þjóðir Sovétríkj-
anna sára reynslu og þung-
bæra af viðurstyggð og eyði-
leggingu styrjalda.
I öðru lagi dáist ég mest
að fólkinu, kjarki þess og
dugnaði og framkvæmdaþreki.
Fólkið í Sovétríkjunum lítur
vel út, er hraustlegt og ó-
þvingað í framgöngu og á
þetta ekki sízt við um hörn-
in, sem eru óvenjulega frjáls-
mannleg og glaðleg í viðmóti.
Auðvitað leynir sér ekki að
eldri kynslóðin hefur reynt
sitt af hverju í erfiðleikum og
hörmungum tveggja innrásar-
styrjalda, og virtist mér það
sérstaklega hafa sett mark
sitt á margar rosknar konur.
Þær hafa áreiðanlega þurft að
leggja hart að sér þegar verst
horfði og mest kreppti að. En
kjarkurinn og dugnaðurinn
sem fólkið í Sovétríkjunum
hefur sýnt við að byggja upp
land sitt eftir eyðileggingu og
rústir innrásarinnar er aðdá-
unai'verður og hefur skilað
glæsilegum árangri. í þeim
efnum hafa verið unnin ótrú-
leg afrek og Grettistökum
lyft sem ekki eru á færi nema
samstilltrar og dugmikSlar
þjóðar.
G. V.
1 eumar er Æ.F.R.-saluriim
opinn á þriðjudögum, föstu-
dögum og sunnudögum frá
klukkan 20.30 til 23.30.
TIL
liggnr leiðin
Þegar hjólreiðar voru enn í tízku
kröfðust þær að sjálfsögðu meira erfiðis og leikni
vegna hins óþægilega þrönga klæðnaðar þeirra tíma,
sem hindraði allar eðlilegar hreyfingar.
Nú á dögum kýs hver hygginn maður þægilegan
klæðnað, svo vel skyrtu sem annan fatnað. Það er
þess vegna að svo margir klæðast TÉKKNESKUM
POPLIN SKYRTUM með vörumerkinu ERCO.
Þær eru framleiddar í fjölbreytilegum gerðuni ei'tir
nýjustu tízku, sem hæfir við ölL tækifæri.
Einnig þú ættir að biðja um þær!
Útflytjendur:
CENTROTEX - PRAGUE - CZECHOSLOVAKIA
Umboð:
O. H. Albertsson
Laugavegi 27 A - Reykjavík Simi 11802