Þjóðviljinn - 25.07.1958, Blaðsíða 1
Föstudagur 25. júlí 1958 — 23. árgangur — 164. tölublað
Herstjóm Breta í Aden S
Arabíuskaga hefur lát-i
ið þrýstiloftsflugvélar jafna við
jörðu heimili arabahöfðingja,
sem ekki vill una yfirrðáum
Breta bg hefur gripið til vopna
gegn þeim.
Revnt að hindra fund æðstu
manna með undanbrögðum
Dulles og de Gaulle fúlir yfir samþykkl
Knjstjoffs v/ð fund InnanvébandaSÞ
Fréttamönnum. í London, París og Washington bar
saman um þaö í gær aö' ríkisstjórnum Vesturveldanna
gengi illa a'ö koma saman svari við síöustu orðsendingu
Krustjoffs.
I þeirri orðsendingu féllst
hann á tillögu Macmilians, for-
sætisráðherra Bretlands, um að
fundur æðstu manna um ástand-
ið í löndunum fyrir botni Mið-
farðarhafs verði haldinn í því
formi að æðstu mennirnir mæti
fyrir ríki sín á fúndi í Öryggis-
ráðinu.
Vonuðust eftir afsvari
Talið er að de Gaulle, forsæt-
isráðherra Frakklands, og Dull-
es utanríkjsráðherra Bandaríkj-
anna hafi samþykkt tillögu
Macmillans í þeirri vissu að
Krústjoff myndi hafna henni
éða að minnsta kosti setja skil-
herra Frakklands í Washington,
á fund Dullesar. Eftir fundinn
skýrði talsmaður bandaríska ut-
anríkisráðuneýtisins fréttamönn-
um frá því að sendiherrann
hefði skýrt frá því að de Gaulle
hefði ákveðið að neíta að sitja
fund æðstu manna í Öryggis-
ráðinu. Alphand lýsti jafnharð-
an yfir að þetta væru staðlaus-
ir stafir, hann hefði aðeins skýrt
frá því að afstaða de Gaulle
væri óbreytt.
Eftir ráðuneytisfund í París
í gær tilkynnti Soustelle upp-
lýsingamálaráðhei'ra að engin á-
kvörðun hefði verið tekin um
þátttöku de Gaulle í fundi æðstu
yrði, sem Vesturveldin gætu manna innan vébanda Öryggis-
túlkað sem afsvar. Það kom ráðsins.
því flatt upp á þá að Krústjoff
svaraði játandi með þeim skil-
yrðum einum að Nehru, forseta
Indlands, og fulltrúum araba-
ríkjanna sem hlut eiga að máli
verði boðið að sitja fundinn.
Hvor reynlr að skjóta sér
bakvið aiuian.
í gær gekk Alphand, send.i-
Fá helnilfiig
gefifiiifi eftir
Sovétstjórnin hefur ákveðið að
lækka um helmin^, 3.5 milijónir
lesta, olíumaen sem Austurríki
á að afhenda Sovétrikjunum
•samkvæmt friðarsamningnum
frá 1955.
Frá þessu var skýrt í gær í
tilkynningu um viðræður for-
sætis'ráðherranna Krústjoffs og
Raabs. Krústjoff þáði boð Raabs
um að koma í opinbera heim-
sókn til Vínarborgar. Forsætis-
ráðherrann hefur heim með sér
heimboð frá Voroshi'off forseta
Sovétríkjanna til Scharf Austur-
ríkisforseta.
Eisenhower og Dulles sátu
lengi dags i gær við að semja
uppkast að svari við orðsend-
ingu Krústjoffs. Fréttamaður
brezka útvarpsins í Washington
sagði að vilað væri að Eisen-
hower væri meinilia við að koma
á fund æðstu manna sem sak-
borningur vegna hernaðaríhlut-
unar Bandaríkjanna í Líbanon
Því heyrðist fleygt í Washington
að hann væri að hugsa um að
sitja aðeins fyrsta fundinn og
fela svo Dulles frekari samnnga.
Bretar ánægðir
Talsmaður brezka utanríkis-
ráðuneytisins lýsti i gær yfir
Danir uimu Fram
Knattspyrnulið Fram sem nú
er á ferð í Danmörku keppti
í gær við 2. deildar liðið Hels-
ingör. Danimir unnu með fimm
mörkum gegn fjórum.
ánægju brezku stjórnarinnar
með svar Krústjoffs. Hann taldi
þó að ekki yrði unnt að byrja
fundinn á mánudag eins og
Krústjoff lagði til. Undirbún-
íngur myndi taka viku til 10
daga.
Bandarísk blöð kvarta mjög
yfir því að bandaríska stjórnin
hafi iátið leika á sig. New York
Herald Tribune segir ,að Eisen-
hower og Dulles neyðist nú til
að fallast á fund æðstu manna,
sem þeir telja haldinn á röngum
tíma og röngum stað. Walter
Lippman segir að almennings-
álitið í Vestur-Evrópu hafi dreg-
ið Eisenhower nauðugan til að
fallast á fund æðstu manna.
Þetta hljótist .af stefnuleysi
Bandarikjastjórnar í málum
landanna fyrir botni Miðjarðar-
hafs, hún hafi látið frumkvæðið
í alþjóðamálum ganga sér úr
greipum.
AUsherjarverk-
fall á Kýpur .
i
Grikkir á Kýpur gerðu í
gær allsherjarverkfall til að
mótmæla fjöldahandtökunum
sem nýlendustjórn Breta hef-
ur látið framkvæma undan-
farna daga. Bretar segjast
hafa handtekið yfir 1500
Grikki og um 60 Tyrki.
Vinna lá niðri |i öllum
borgum Kýpur í gær og
verzlanir í grísku hverfunum
voru lokaðar. Lennox-Boyd,
nýlendumálaráðherra sagði
á brezka þinginu í gær að
ástandið á Kýpur hefði .ver-
ið orðið verra en nokkru
sinni fyrr síðan Bretar tóku
við stjórn eyjarinnar.
í fyrri daga blessuðu prestamir vopnin áður en gengið var til
bardaga og enn eimir eftir af þeim sið, að minnsta kosti S
bandar'ska hernum. Ekki voru bandarísku landgönguliðamir
fyrr stignir úr flugvélunum í Beirut, höfuðborg Líbanons, en
kaþólskur herprestur tók að messa yfir þeim. Söfnuðurinn sést
krjúpa til hægri en tiL vinstri stendur prestur við „altarið",
skotfærakassahlaða, sem hvitt klæði er breitt yfir.
os USÁ deila um
fillraks 1
Bretar hyggjast viðurkenna byltingarstjóm«
ina, Bandaríkjamenn hundsa hana ’
Fréttamenn í London segja aö kominn sé upp ágrein-
ingur milli Bretlands og Bandaríkjanna um afstööunai
til lýðveldisstjórnarinnar í írak. 4'
Brezka stjórnin er þeirrar
skoðunar að Vesturveldin eigi
ekki annars úrkostar en sætta
sig við orðinn hlut og viður-
kenna byltingarstjórnina í Bag-
dad. Benda Bretar á að stjórn-
in hefur tvimælalaust öll völd
í Irak í sínum höndum. Banda-
rikjastjórn vill hihsvegar að
Vesturveldin reyni að einangra
lýðveldisstjórnina í Irak sem
mest þau mega, meðal anpars
með því að viðurkenna hana
ekki.
Úx- bandalaginu
Indlandsstjórn hefur viður-
kennt lýðveldisstjórnina í
Bagdad 05? í gær skýrði sendi-
herra Iraks í Nýju Dehli frá
því að -allt starfslið sendiráðs-
ins hefði ákveðið að starfa á-
fram fyrir nýju stjórnina. Ind-
versk fréttastofa skýrði frá því
að sendiherrann hafi flutt Ind-
landssljórn þau skilaboð frál
byltingarstjórninni að IraW
muni fara úr Bagdadbandalag-
inu og taka upp hlutleysis*
stefnu j utanríkismálum.
í Lundúnaskrifstofu olíufélags-
ins sem vinnur olíu í Irak va*t
skýrt frá bví í gær að olíuvinnsþi
an gengi að óskum.
láðslefncRi nm csfómeftirlit
Vilhjáítsiur og d
Silva flognir
Vilhjá!mur Einarsson oa da
Silva héldu til Svíþjóðar í gser-
morgun. Eins og kunnugt er af
fréttum, þá var í ráði, .að þeir
myndu keppa hér á Meistara-
móti íslands um helgina, en þar
sem dvöl þeirra í Sviþjóð er
.bundin þeim skilyrðum að þeir
komi fram á 4 mótum í allt, þá
.urðu þeir að fara í gær til þess
að vera mættir er fyrsta mótið
fer fr.am.
Samkomulag um að hœgf sé að hafa upp
d kjarnorkusprengmgum neðan/arðar
Samkomulag náöist í gær um þaö atfiöi, sem helzt
var óttazt að ylli deilum á ráöstefnu sérfræöinga um eft-
irlit meö banni viö tilraunum meö kjarnorkuvopn.
kjarnorkusprengingar neðanjarð-
ar frá jarðskjálftum. A ráðstefn-
unni lögðu vísindamennirnir frá
Sovétrikjunum fram' gögn sem
sannfærðu starfsbræður þeirra
að vestan um að þeir hefðu
fundið aðferðir til' að greina
jarðhræringar af völdum kjarn-
Sérfræðingarnir urðu sammála
um að hægt væri að fylgjast
með því hvbrt kjarnorkusprengj-
ur væru sprengdar neðanjarðar.
Fyrir fundinn var vitað að vís-
indamennirnir frá Vesturlöndum
voru þeirrar skoðunar að eng-
in ieið væri að greina
orkusprenginga frá jarðskjálft-
um af náttúrunnar völdum.
Vísindamennirnir eica pú eft-
ir að fjalla um tvö atriði, eftir-
lit með kjarnórkusprengingum
með hjáip tækja'sem mæla raf-
segulbylgjur og aðferðir til að
fylgjast með kjarnorkuspreng-
ingum í mikilii hæð.
Búizt er við að ráðstefnu vis-
indamannanna í Genf Ijúki i
næstu viku.
Ísland þolir
ekki fríverzlun
Sérfræðinganefnd Efnahags-
sám'vinnústofnunárinnar í
París hefur komizt að þeirri
niðurstöðu að ékki sé liægt
að ætlazt til að fjögur lönd
í Vestur- og Suður-Evrópu
gerist aðilar að fyrirhuguðu
fríverzlunarsvæði að óbreytt-
um aðstæðum. Þessi lönd eru
ísland, írland, Grikkland og
Tyrkland. Sérfræðingarnir
segja að iðnþróunin sé svo
skammt á veg komin í þess-
um löndum, að veita verði
þeim verulega efnahagsað-
stoð til að efla iðnað sinn
áður en þau geti tekið að
lækka tolla á aðfluttum
varningi
-> 1 i
Samningnr var undiritaður 2
Moskva í gær um stóraukin við*
skipti milli Túnis og SovétrikS*
anna. 1