Þjóðviljinn - 12.08.1958, Blaðsíða 9

Þriðjudagur 12. ágúst 1958 — ÞJÓÐVILJINN — (9
írskar íþ'róttir eiga sér
langd og merka sögy
Hurling og gaclic-knattspyrna þjóðaríþróttir
Nútínia íþróttir á írlandi
Irland er brautryðjandi í
hesta-veðreiðum, og Irar eru
þeir sem innleiða hindrunar-
hlaup í veðreiðum. Mjög góð
hestakyn hafa þeir átt og eru
þau þekkt um allan heim.
Þegar íþróttir vöknuðu til
lífsins nokkru eftir aldamótin
1800 kom fljótt líf i frjálsar í-
þróttir á Irlandi, enda höfðu
þær alltaf verið þeim kærar
og stóðu á gömlum merg.
Knattspyrna, kricket og rug-
by nutu nokkurra vinsælda en
aldrei eins og t. d. i Englandi
og mun ástæðan vera sam-
lceppnin við hinar vinsælu þjóð-
aríþróttir hurling og gaelic-
knattspyrnu.
Síðan komu hnefaleikar,
tennis, sund, fangbrögð, og nú
eru iðkaðar allar greinar í-
þrótta, og starfandi þar mörg
sérsambönd.
Með vélaöldinni og kappakstri
á vélknúnum farartækjum,
hafa írar staðið mjög framar-
lega, og unnið inarga sigra í
alþjóðamótum.
Margir írlendingar hafa getið
sér heimsfrægð fyrir afrek í í-
þróttum og ef til vill sérstak-
lega í frjálsum íþróttum, hnefa-
leikum, knattspyrnu og raunar
mörgum öðrum íþróttum. Irar
eru sterkbyggðir og harðgert
fólk, og sérlega. vel byggðir fyr-
ir íþróttir sem krefjast orku og
krafts, og má þar nefna köst,
stökk, hnefaléika og kappakst-
u'r, svo og hlaup.
Af hinni eldri kynslóð má
nefna hástökkvaránn J. M. Ry-
an, langstökkvarazm O’Connor,
kúluvarparann Horgan, sleggju-
tkastarann Kiely og millivega-
lengdahlauparann Conneff
Óvenjustór hópur hnefaleika-
manna hefur komið frá írlandi
og getið sér heimsfrægð: Sulli-
van, Corbett, Tunny, Braddock,
Demnsey s\'o nokkrir séu
nefndir.
Margir Irar hafa leikið með
enskum fyrstudeildarliðum og
náð í fremstu röð knattspyrnu-
manna.
írland tók fyrst þátt í ol-
ympíuleikum sem sjálfstætt ríki
I skeyti frá bandarísku
fréttastofunni AP er sagt að
„leyniskjöl sem voru mjög mik-
ilvæg fyrir landvarnir vestur-
veldanna !hafi komizt í hendur
hinna nýju leiðtoga í Irak.
Skjöl þessi — hernaðarleg og
pólitísk — voru geymd í
skjalasafni aðalbækistöðva Bag-
dadbandalagsins“.
Fréttastofan segir að líklegt
sé að vesturveldin og þá fyrst
og fremst Bandaríkin og Bret-
land verði að endurskoða gerð-
árið 1924 og siðar 1932, en fyr-
•ir leikina í Berlín kom til átaka
milli þeirra og alþjóðafrjálsí-
þróttasambandsins, þar sem það
leit svo á að það kæmi í bága
við sambönd Norður-írlands og
Englands gagnvart alþjóðasam-
bandinu. Á þingi i Stokkhólmi
1934 kastaðist svo í kekki, að
Irland sagði sig úr sambandinu
og gat því ekki farið á leikina
1 iBerlín. Önnur sérsambönd
tóku þátt í þessari baráttu og
tóku ekki þátt í leikjunum.
Var þetta eiginlega einn þátt-
urinn í sjálfstæðisbaráttu Ir-
lendinga.
írar hafa átt íþróttamenn
Leikur þessi milli Hafnar-
fjarðar og KR var til að byrja
með góður og var fyrri hálf-
leikurinn mjög jafn. Hjá báð-
um liðum brá óvenjuoft fyrir
góðum tilraunum til þess að
leika knattspymu. Töluverður
hraði var í leiknum, og skipt-
ust liðin á um það að gera á-
hlaup og mátti naumast á milli
sjá hvort liðið kæmi með sigur
úr þessum viðskiptum, eins og
fyrri hálfleikur gekk. Hafnar-
fjarðarliðið hefur sjaldan náð
betri leik og þó vantaði menn
í liðið sem veilcti það, en aðrir
ekki fyllilega heilir.
Var mikill ,,spenningur“ í
leiknum og skemmtu áhorfend-
ur sér ágætlega. KR-liðið var
jafnara en lið Hafnfirðinga. Al-
bert var sá sem fyrst og fremst
bar uppi lið þeirra og var lang-
bezti maður vallarins og sýndi
leik sem sjaldgæft er að sjá,
og það þótt erlend lið, sem
hingað koma séu höfð í liuga.
Hafnfirðingar eiga ekki enn
það mannval að þeir geti fyllt
vel í skörð fyrir beztu menn
sína.
I bvrjun síðari hálfleiks var
sem Hafnfirðingar misstu alveg
tökin á leiknum og stóð það
í kringum 15 mínútur, og skor-
uðu KRingar 5 mörk á þeim
tíma. I fyrri hálfleik gerðu þeir
ar áætlanir og gerbreyta þeim.
Því er bætt við að njósnarar
bandalagsins hefðu ekki haft
hugmynd um hvað var í aðsigi
og því hafi ekki tekizt að koma
nokkru skjali úr safninu undan
þegar uppreisnin brauzt út.
sem hafa unnið gull á O.L. og
má þar nefna hinn fjölhæfa P.
O. Callaghan, sem um skeið átti
heimsmet í sleggjukasti en fékk
það ekki viðurkennt þar sem Ir-
land var ekki í IAAF, og
grindahlauparann R. Tisdall.
Og á síðustu 0;L. í Melbourne
áttu írar sigurvægarann í 1500
m hlaupi sem kom á óvart sem
kunnugt er, en það var Ronald
Delaney.
Á öllum timum hafa írskir af-
reksmenn verið að koma fram á
sjónarsviðið og getið sér heims-
frægð fyrir íþróttaafrek sín.
Sýnir það að kjarnaþjóð- bygg-
ir „Eyjuna grænu“.
eitt mark. Kom það eftir auka-
spyrnu sem Örn Steinsson tók
laglega, en Ellert Schram skall-
aði vel í markið. Raunar átti
framvörður Hafnfirðinga að
varna því, en gerði enga til-
raun til þess. Síðasti hálftím-
inn var jafnari, efl það lá þó
heldur á Hafnfirðingum.
I fyrri hálfleik áttu þeir ekki
síður tækifæri til að skora en
KRingar en í þeim seinni tókst
þeim ekki að skapa sér nein
veruleg tækifæri til þess að
ógna marki KR-inganna.
Staðsetningar Hafnfirðinga í
vörninni voru slæmar og örlaga-
rikar, og þegar Einar Sigurðs-
son fór sem framherji var sem
allt riðlaðist. Hefði verið rétt-
ara að hafa hann kyrran og
þétta vörnina betur. Með
Ragnar og Ásgeir í framlínunni
hefði leikurinn gengið öðruvísi
til.
Lið KR-inganna var oft
skémmtilega vel með og sam-
leikið, sérstaklega í síðari
hálfleik. Sá fyrri einkenndist
svolitið af taugaóstyrk. Hinn
nýi og nngi maður Örn Steins-
son lofaV góðu og eiga KR-
ingar þar efni sem mun falla
vel inn í þetta unga lið þeirra.
Þess má geta að hann er einn
þeirra sem hefur náð gullmerki
KSÍ fyrir góða knattmeðferð,
og það sýnir sig líka að liann
hefur skilning á samleik og því
hvað knattspyrna er. Þórólfur
Beck er einnig ,,gulldrengur“,
og átti í leik þessum oft góð
tilþrif. Annars er KR-liðið
eins og fvrr segir jafnt. Mað-
ur hefði þó vonazt eftir meira
pf Sveini Jónssyni, og sérstak-
lega voru skot hans óörugg.
Hann hafði þó opin tækifæri.
Þeir sem skoruðu fyrir KR,
voru: Þórólfur 4, Ellert, Sveinn
og Öskar 1. mark hver.
Dómari var Þorlákur Þórðar-
son og tókst ekki sem bezt upp
að þessu sinni. Sérstaklega sást
honum yfir ólöglegar hindranir
sem komu óþarfa kergju af
stað.

# ÍÞRÓTTIR
earsTJoxb * uzicAsœ
Lýðveldissinnar náðu leyni-
SUi.
dbaiidala!
fsrns
Það er komið á daginn að allt leyniskjalasafn Bagd-
adbandalagsins féll í hendur hinna ai'abísku þjóðernis-
sinna sem tóku völdin í landinu á dögunum.
KR yann Hafnarfjörð 7:0
Land£leikurimi
Framhald af 1. síðu.
fyrstu mínútu er Þórður kom-
inn einn fram og hafði nærri
komizt' innfyrir, en missir þá
knöttinn. Helgi nær honum og
Þórður- Þórðarson er þá kom-
inn út til hægri og gefur fyr-
ir, en varnarmaður skallar
í horn.
Á fjói’ðu mínútu jafna ís-
lendingar, og var það Helgi
Björgvinsson sem skoraði eftir
herfileg mistök í vörn íra. Bak-
vörður sendir knöttinn til mark-
manns, en gerir það svo linlega,
að Helgi kemst á milli og skor-
ar óverjandi.
Enn taka íramir fomstuna
á 8. mínútu og er Nolan fram-
vörðurinn hægri kominn fram
og spyrnir meinleysislega að
markinu, en Helgi er of seinn
niður og knötturinn rennur í
markið. Þetta mark átti Helgi
að verja.
Liðin sækja. og verjast nokk-
uð jafnt, og á 15. mím'itu jafna
Islendingar. Ríkarður skallar
til Þórðar Þórðarsonar sem
skallar að marki og hefði knött-
urinn sennilega hafnað í horni
markeins, en Þórður Jónsson
lierti á honum.
Um miðjan hálfleikinn gera
Irar nokkra hríð að marki Is-
lendinga, en Helgi ver vel. ís-
lendingar eiga líka sóknarlotur
og tækifæri, sem ekki notuðust.
Á 38. mínútu taka Irar enn for-
ustuna með því að Touhv er
kominn á ‘ miðju vallarins og
skorar þaðan noklcuð óvænt
3:2.
Þeir eiga enn nokkrar hættu-
legar sóknaraðgerðir, en Helgi
ver og þannig endar þessi fyrsti
landsleikur Irlands og Islands.
Réttlátur sigur
Eftir gangi leiksins var
sigur Iranna réttlátur.
Þeir höfðu fleiri tækifæri til
að skora og leikur þeima var
samfelldari og leikinn með
meiri nákvæmni. Hornspyrn-
urnar segja líka nokkuð til um
það hvernig vörn íslending-
anna var oft aðþrengd.
Skotin virtust ekki vera hin
sterka hlið íranna og hefði
verr fax-ið ef „kanónur" þeirra
hefáu verið betur stilitar.
Satt að segja hafði maður
búizt við að liðið væi’i nokk-
uð sterkara en fram kom í
leik þessum, en vafalaust hefur
völlurinn átt sinn þátt í því.
Samvinna þeirra var oft
skemmtileg og hugsuð, en það
var eins og þeim brygðist
bogalistin þegar upp að marki
kom.
Liðið var nokkuð jafnt, en
þó veitti maður helzt athygli
hægi’i útherjanum Cann og
framvörðunum Keogh og Nol-
an, sem unnu allan tímann og
það sama má segja um inn-
herjana, sem voru mjög vel
með í sókn og vörn.
Lítið reyndi á öftustu vöm-
iná og markmaður naumast
settur í þá raun, að það sæist
hvað i honum hýr.
íslenzka liðið vonum hetra
íslenzka liðið stóð sig mikið
betur en nokkurn óraði fyrir.
Vörnin var veikari hluti liðs-
ins-, en óx nokkuð ásmegia
er á leikinn leið.
Framverðirnir réðu ekki við
það hlutverk, sem þeim var
ætlað, enda var það umfangs-
mikið, þegar þess er gætt, að
innherjarnir hafa of litla yfir-
ferð. Höfuðgallinn var eins og
áður, að þessum 11 mönnum.
tókst ekki að mynda eina sam-
virka heild, sem stai’far stöð-
ugt hæði í sókn og vörn. Þeim
virðist ekki lagið að gera sér
grein fyrir hvernig mótherjimx
ætlar að haga gerðum sín*
um í það og það skiptið, og
miða aðgerðir sínaj> við það,
en einmitt þetta gerir mönn-
unum leikinri ‘ margfallt erfiðari
en hann þyrfti að vera. Þó
er það svo, að oft var reynt
meira en venjulega að ná sam-
an, og er það gleðilegt í sjálfu
sér, en höfuðstyrkur liðsir|s
var fyrst og fremst í barátté-
vilja þess sem var til fyriv>
myndar allan leikinn út. I*
i: ’j ;
?
Leikmenn: j
Helgi í' markinu varði vel
þrátt fyrir eitt klaufamark.
Hann hefði þó mátt temja sér
mun meiri nákvæmni í útspyrh-
um en hann gerði. Bakverþ-
irnir þrir Rúnai’, Hörður óg
Jón Leós, unnu vel en áttu
þó fullt í fangi með hina hröðu
framhei’ja li’anna.
Svein skortir ennþá hiria
nauðsynlegu reynslu í stöð-
unni, og Guðjón var fremúr
seinn á blautu grasinu, og
ekki eins öruggur í sendinguia
og áður.
I heild má segja um fram-
línuna, að sagan hafi endúr-
tekið sig í' því að litherjarn-
ir voru lítið notaðir en sóknar-
þunginn var mestur upp miðj-
una. (
Útherjarnir Helgi og Þórð*
ur Jónsson( sem lék í stað Á;s-
geirs) komu því lítið við sögu
í leiknum. Tilraunin með Ilelga
sem útherja verður þó að telj-
ast sæmilega lieppnuð.
Þremenningarnir á miðjuririi
Ríkarður, Þórður Þ. og Albéjrt
eru sterkir leikmenn hver útþf
fyrir sig, en kannske of sterlc-
ir til þess að ná því að skapa
sameináða heild, sem væri
uppistaðan í samfelldum sókn-
araðgerðum.
Dómarinn Leif Gulliksen fpá
Noregi hafði góða stjórn já
leiknum og dæmdi vel. Línti-
verðir voru Magnús Pétursson.
og Haukur Öskarsson. Áhorf-
endur voru um 8—10 þúsund.
Leikurinn í tölum j
Mörk írland. 3 ísland 2
Aukaspyrnur 12 12
Rangstaöa 2 4
Hornspyrnur 3 15
Skot á mark 16 6
Skot framhjá marki 10 6
Vítaspyrnur 0 0
Innvarp 30 31
Útspyrnur frá marki 12 17