Þjóðviljinn - 14.08.1958, Blaðsíða 6

6) — ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 14. ágúst 1958
lllÓÐinUINN
CrtKefandl. SameiningarfloMnir alþýðu — Sósíallstaflokkurlnn. — Rltstjórar:
Magnús Kjartansson (áb.), Siguröur Guðmundsson. — Fréttaritstjóri: Jón
BJarnason. - Bjaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Guðmundur Vigfásson.
ívar H. Jónsson. ivíagnús Torfi Ólaísson, Sigurjón Jóhannsson, Sigurður V
S’Hðþjófsson. - AuglýslngastJóri: Guðgeir Magnússon. — Ritstjórn, af-
greiðsla, auglýsingar. prentsmiðJa: Skóla.örðustíg 19. — Simi: 17-500 (5
Unur) — Askriftarverð kr. 30 á mán. í Reykjavík og nágrenni; kr. 27 ann-
arsstaðai - Lausasöluverð kr. 2.00. — Prentsmiðla ÞJóðviljans
Útsvörin í Reykjavík
TT’ins og skýrt var frá í blöð-
unum í fyrradag hefur nið-
urjöfnunarnefnd Reykjavíkur
iokið störfum og jafnað niður
á bæjarbúa þeirri útsvarsupp-
hæð sem fjárhagsáætlun bæj-
arins gerði ráð fyrir að við-
bættu fyllsta álagi sem lög
ieyfa fyrir vanhöldum við út-
svarskærur og innheimtu. Upp-
hæðin sem Reykvíkingar eru
krafðir um að þessu sinni í út-
svörum nemur rúmlega 225,5
millj. króna. Er hún 26 milljón-
um hærri en leyfilegí var að
.iafna niður á síðasta ári og
hefur því heildarupphæð út-
svaranna hækkað um 13%.
\/|iUi einstaklinga og félaga
- -“-skiptist útsvarsupphæðin
þannig, að á 21,885 einstakl-
inga koma nær 172 millj. kr.
og á 968 félög rúmlega 53,5
milljónir kr. Niðurjöfnunar-
r.efnd lækkaði nokkuð stigann
sem notaður var í fyrra og
r.áði sú lækkun upp að 60 þús.
kr. tekjum, en úr því skyldi
stiginn haldast óbreyttur. Út-
koman með stiganum svo
breyttum reyndist þó ekki í
samræmi við útsvarsupphæð-
ína og vantaði milli 8 og 9
millj. upp á. Tók þá nðurjöfn-
unarnefnd það ráð að ná mis-
muninum með því að bæta
3,8% ofan á öll útsvör álögð
samkvæmt útsvarsstiganum.
Varð útkoman sú með þessum
hætti að raunverulega verður
útsvarsstiginn hærri en í fyrra
á 52 þús. kr. tekjur og þar yf-
ir og sú lækkun sem ráðgerð
var á veltuútsvörunum hefur
einnig horfið að mestu eða öllu
leyti.
T Ttsvarsþunginn á Reykvík-
^ ingum er nú orðinn slík-
ur ,að mörgum mun veitast
næsta erfitt að standa undir
honum. Útsvörin hafa farið
stórlega hækkandi frá ári til
árs, ekki aðeins heildarupphæð
þeirr.a heldur einnig hlutur út-
svaranna í árstekjum gjaldend-
anna. Þessi þróun á sér að
sjálfsögðu margar orsakir, og
það er alltof grunnfæmisleg
skýring sem málgögnum bæjar-
stjórnarmeirihlutans er tamast
eð grípa til skjólstæðingum
sínum til afsökunar, en hún er
sú að útgjöld bæjarfélaganna
séu að mestu leyti ákveðin með
lagasetningu Alþingis og upp-
hæð tekjuþarfarinnar því ekki
nema að litlu leyti í þeirra
valdi. í fyrsta lagi er stór hluti
af útgjöldum bæjarfélaganna
háður þeirra eigin ákvörðun-
um, þótt ríkisvaldið hafi vissu-
lega lagt á þau margvíslegar
skyldur í félagsmálum, skóla-
málum og heilbrigðismálum. I
öðru lagi er það svo verulega
undir útsjónarsemi, stjórn-
hæfni og aðhaldi í bæjarfélög-
únum sjálfum komið hvað þeir
þættir verða kostnaðarsamir
Éem þeim ber lögum sam-
kvæmt að annast. Flestir munu
sammála um að í þessu efni
skorti mjög á þá stjórnsemi og
þau föstu tök, sem nauðsynleg
eru ef vel á að fara, af hálfu
þess meirihluta sem ábyrgðina
ber á stjórn Reykjavíkurbæjar.
,að sem óneitanlega mestu
veldur um þá gífurlega
skattheimtu sem almenningur
í Reykjavík býr við er frá-
munalega léleg stjórn bæjar-
stjómarmeirihlutans á fjármál-
um bæjarins og stofnana hans.
Dýr mistök í framkvæmdum,
skipulagsleysi og skortur á
eðlilegri samvinnu bæjarfyrir-
tækj.a, óhófseyðsla og hvers
konar sukk, sem þrífst undir
stjórn og vernd íhaldsmeiri-
hlutans, kosta bæjarsjóðinn of
fjár sem sótt er árlega í hækk-
andi útsvörum í vasa gjald-
þegnanna. Bæjarbúar hafa fyr-
ir augunum Miklubrautarævin-
týrið, loftvarnanefndarhneyksl-
ið, óstjómina á Hitaveitunni,
svo fátt eitt sé nefnt. Á kostn-
að bæjarbúa er svo haldið uppi
við litla eða enga vinnu heil-
um herskara af flokksgæðing-
um sem raðað er inn í um-
fangsmikið og óhóflega dýrt
skrifstofubákn bæjarins. Með-
an þetta ástand fær að þróast
án þess að fyrir það sé tekið
þurfa Reykvíkingar ekki að
undrast þótt útsvörin hækki og
erfiðleikarnir vaxi við að
standa skil á því sem af þeim
er krafizt til bæjarins.
að er svo mál út af fyrir sig
hvernig útsvörin koma nið-
ur á bæjarbúa. Hvað það snert-
ir verða þeir launamenn sem
vinna hjá öðrum langsamlega
verst úti. Það er ekkert leynd-
armál, enda opinberlega viður-
kennt, að heill hópur manna og
hann ekki fámennur, hefur að-
stöðu til að skjóta svo og svo
miklu af raunverulegum tekj-
um sínum undan útsvörum og
sköttum, og gerir það. Þessi
staðreynd hefur það í för með
sér að opinber gjöld eins og
útsvörin koma með óeðlilegum
þunga á verkafólk og launþega
þar sem hver innunnin króna
kemur til framtals og álagning-
,ar. Þetta ástand er vitanlega
óviðunandi og getur ekki geng-
ið til lengdar. Það er ekkert
réttlæti í því að launamenn
með lágar eða meðaltekjur
standi undir þeim útsvars-
greiðslum sem öðrum ber tekj-
um sínum samkvæmt að inna
af hendi. í þessu efni þarf rík-
isvaldið án tafar að taka rösk-
lega til hendinni og gera ráð-
stafanir sem duga til að
tryggja rétt framtöl fyrirtækja
og hverskonar braskara, sem
nú skjóta miklum híuta tekna
sinna undan útsvörum og öðr-
um opinberum gjöldum.
U’ tsvörin í Reykjavík eru nú
orðin svo há og þungbær
t fm
(Bidstrup teiknaði)
— Það er sem ég segi: Stœrstu porskarnir koma cdltaf inn fyrir 12-mílna ?nörkin.
Island hefyr fyllari rétf fið
þess að stækka landhelgina
Álif írsks blaSs, en brezk blö3 vona enn
oð íslendingar muni afsala sér honum
Stærsta blað írlands, Irish Independent, sem gefið
er út í Dyflinni, hefur birt forustugrein um landhelgis-
máliff, þar sem því er haldið fram að íslendingar ha.fi full-
an rétt til aö færa út landhelgi sína.
1 greininni, sem birt er undir
fyrirsögninni Island móti öllum
öðrum, er fyrst vikið að yfir-
lýsingu togaraeigenda í sjö
löndum Vestur-Evrópu sem
segjast ætla að virða að vett-
ugi 12-mílna takmörkin. Síðan
er minnzt á Genfarfundinn í
vor og sagt að þar hafi ekki
orðið neitt samkomulag um
stærð landhelgi. Síðan er sagt:
„Iriindurinn gerði samt sani-
þylikt sem í rauninni heimilar
löndum eins og íslandi að
breyta talunörkum sínum J>ann-
ig að landhelgin stækki eins og
Island hefur í hyggju. Sam-
þykkt þessi gengur ekld í gildi
fyrr en liún liefur verið fulí-
gilt, en að þessu formsatriði
slepptu virðist Island hafa fuli-
s,--------------------------------
öllum almenningi að varla
verður lengra haldið á sömu
braut. En það þarf ekki aðeins
að stöðva þá þróun heldur
einnig að tryggja að því fé sem
gjaldendur bæjarfélagsins
verða að inna af hendi til sam-
eiginlegra þarfa og óhjákvæmi-
legra framkvæmda sé vel og
skynsamlega varið og að öfl-
Un þess komi réttlátleg'.a niður.
Reynslan hefur sannað Reyk-
víkingum að hvorugu skilyrð-
inu verður fullnægt meðan
Sjálfstæðisflokkurinn hefur al-
ræðisvald í bæjarmálum. Með-
an hann stjórnar heldur stjórn-
leysið og sukkið áfram í vax-
andi mæli. Og meðan hann hef-
ur undirtökin í bæjarmálunum
verður einnig almenningur
harðast úti í útvarsálagningu
en auðfélög og braskarar
sleppa með léttari byrði en
vera ber.
an rétt til þessára síðustu að-
gerða sinna.
Það er þýðingarlaust fyrir
hin sjö Vestur-Évrópuriki að
halda því fram að þau hafi veitt
á .þessum miðum öldum saman.
Það mætti alveg eins minna á
það að önnur — og áhrifameiri
— lönd tilkynntu í Genf að
það væri ætlun þeirra (en ekki
bara ósk) að stækka landhelgi
sína upp í miklu meira en tólf
milur. Hafi nokkur niðurstaða
orðið í Genf, þá var það sú að
hin gömlu þriggja mílna tak-
mörk eru úr sögunni og að
héðan i frá getur hvert land á-
kveðið þau takmörk sem það
getur kennt öðrum að virða“.
Forystugrein Irish Independ-
ent lýkur á þesum orðum:
,,Með því að lióta valdbeit-
ingu og kenna hinum litla
kommúnistíska minnihluta á Is-
landi um hina nýju landhelgi er
aðeins verið að gera Itússum
hægara fyrir, en ekki þarf að
fara í neinar grafgötur með að
þeir munu ekki hika við að taka
að sér hlutverk verndara litla
Islands".
-m
Ilver er sjáífum sér næstur
Formælendur þeirra ríkis-
stjórna og togaraeigenda sem
hvað ákafast hafa mótmælt
stækkun landhelginnar við Is-
land hafa sagt að lítið mark
væri takandi á fullyrðingum Is-
lendinga um að nauðsynlegt sé
að vernda fiskstofninn við Is-
land fyrir ofveiði. Öðru máli
virðist gegna þegar um er að
ræða fiskimið sem eru nær þeim
sjálfum.
Samkvæmt frásögn fréttarit-
ara The Times í Haag hefur ut-
anríkisráðherra Hollands, dr.
Luns, látið í ljós ótta við að
stækkun landhelginnar við Is-
land muni leiða til þess að of-
veiði á miðum í Norðursjó muni
enn ágerast. Fréttaritarinn
hafði eftir honum að „fiskiskip
annarra þjóða myndu færa sig
(frá Islandsmiðum) á mið í
Norðursjó. I þessu sambandi
yrði maður einkum að hafa í
huga fiskiflota Bretlands,
Vestur-Þýzkalands, Frakklands,
og Belgíu. Afleiðingin yrði sú
að ofveiðivandamálið yrði enn
erfiðara vðfangs en það er nú“.
Hækka tryggingariðgjöid?
Brezka blaðið Daily Express
skýrir frá því að svo kunni að
fara að hækkuð verði trygg-
ingariðgjöld þegar brezku tog-
ararnir sigla á Islandsmið eftir
1. september. Síðan segir blað-
ið:
„Togaramir verða að lialda
hópinn á miðunum því að þeir
hafa eldti nægilega marga falf-
byssubáta sér til verndar.
Brezki flotinn mun segja skip-
stjórum fyrir um hvar þeir eigi
að veiða. Þetta kann að verða
til þess að veiðin minnki og á-
góða og tapi skipanna verð-
ur sennilega janfað á milli
þeirra“.
Þá segir blaðið að skipstjór-
ar á herskipunum hafi fengið
leynilegar fyrirskipanir um
hvernig þeir eigi að haga sér
ef í harðbakka slær þegar
brezkir togarar laumast inn
fyrir 12-mílna takmörkin.
Að sögn blaðsins eru að stað-
aldri hér við land átta nýleg
brezk herskip sem eiga að vera
brezkum fiskiskipum til að-
stoðar.
Bjóðast til að veiða
fyrir okkur!
Auk beinna og óbeinna hót-
ana um að íslendingar verði
Framhald á 11. síðu.