Þjóðviljinn - 06.09.1958, Blaðsíða 4

'<&) — ÞJÓÐVILJINN —; Laugardagur 6. september 1958
ÞlÓÐVILIINN
ÚtKefandl: S&mainlntarflokkiir alþýffa — Sósíallstaflokkurlnn. — RltstJóran
Maanús KJartansson (éb.), 8lBurCur OuSmundsson. — FréttarltstJóri: Jón
fiiarnason. — RlaCamenn: Ásmundur Sigurjónsson, OuBmundur Vlgfússon.
var H. Jónsson. Matrnús Torfi ólafsson, SÍKurJón Jóhannsson, SiaurSur V.
»*r«BbJófsson. — AuKlýsingastJórl: Ouðgeir Magnvisson. — RitstJórn, af-
areiðsla, auBÍýsingar, prentsmiðja: Skóla»örðustíK 19. — Síml: 17-500 (ö
iinur). — Áskriítarverö kr. 30 ó mán. í Reykjavik og nágrenni; kr. 27 an&-
arsstaðai. — LausasöluverC kr. 2.00. — Prentsmiðja ÞJóðvÚJana.
Enga samnínga
íslenzka þjóðin hefur nú
* svarað tilraunum Breta til
þess að hræða okkur til samn-
inga og undanhalds með of-
beldi og styrjaldaraðgerðum.
Frá félagasamtökum um
gjörvallt landið hljómar sama
svarið: Það verður ekki geng-
ið til neinna samninga við
brezku ofbeldismennina. Þetta
er meginefnið í öllum álykt-
unum sem samþykktar eru,
og að þeim standa menn úr
öllum flokkum, einhuga. Og
í fyrradag söfnuðust Reyk-
víkingar saman á einhverj-
um mesta útifundi sem hér
hefur verið haldinn til þess
að skýra ríkisstjóminni frá
því að Reykvíkingar ætluð-
ust til þess, allir sem einn,
að ekki verði setzt að samn-
ingaborði við Breta um fisk-
veiðilögsöguna. Islenzka þjóð-
in hefur ekki verið jafn ein-
huga síðan 1944, og einbeittn-
in er þeim mun meiri nú sem
meiri áherzla er lögð á að
niða af okkur réttinn.
ess er að vænta að þetta
hiklausa svar Islendinga
um allt land kveði niðurallar
hugmyndir um það að enn
sé unnt að makka og þinga
við ofbeldismennina. Allt
fram undir síðustu daga hef-
ur verið imprað á samningum,
jafnvel af þeim sem sízt
skyldi, en þær raddir hljóta
nú að vera þagnaðar að fullu
og öllu. Við Islendingar höf-
um ekki um neitt að semja,
slzt af öllu við þá sem hafa
ráðizt gegn okkur með her-
valdi; okkur er vís sigur,
hvort sem það dregst lengur
eða skemur að andstæðingar
okkar viðurkenni það. Og það
er fullvíst að Bretar munu
þeim mun fyrr hætta ofbeldis.
verkum sínum, sem þeim verð-
ur það ljósara að þau verk
beygja ekki Islendinga heldur
stæla þá. Tilgangurinn með
hemáðaraðgerðunum er ein-
mitt sá, að neyða okkur til
undanhalds; og þegar brezka
stjórnin gerir sér ljóst að
þéim tilgangi verður aldrei
náð, mun hún varla vera sér-
lega áfjáð í það að auglýsa
smán sína frammi fyrir öll-
um heimi miklu lengur. Þess
vegna ber íslenzku ríkisstjórn.
inni að skýra þeirri brezku
formlega frá því af fullri ein-
urð og í samræmi við einhuga
vilja þjóðarinnar að samning-
ar um 12 mílna fiskveiðiland-i
helgina muni aldrei koma til
mála, hvað sem í skerst.
„Varnarliðið“
í stæða er til að minna á þá
•**• staðreynd að hér dvelst
erlendur her, svonefnt „varn-
arlið“, frá því stórveldi heims
sem þykist eiga í' fullu tré
við hvern sem er. Því hefur
verið haldið fram að þessi
erlendi her dveljist hér í þágu
okkar íslendinga, hann eigi að
vernda okkur og ygrja,
tryggja það að enginn árásar-
maður dirfist að skerða sjálf-
stæði okkar og öryggi.
„bitu okkur í hakið“ eins og
Morgunblaðið komst að orði,
fóru hamförum til þess að
tryggja erlendum rikjum að-
stöðu til þess að láta greip-
ar sópa um fiskimið okkar.
Það voru Bandarikin sem
komu í veg fyrir að nokkurt
samkomulag næðist á Genf-
arfundinum og egndu þannig
Breta til ofbeldisverka þeirra
sem nú eru framin gegn Is-
lendingum.
1? n hvar hefur þessi vígreifi
h'er verið síðustu dagana.
Rétt við nefið á honum hefur
erlent ríki hafið hernaðarað-
gerðir gegn Islendingum, heitt
herskipum sínum í íslenzkri
landhelgi, ráðizt með ofbeldi
á íslenzka löggæzlumenn,
fjarlægt þá með valdi frá
skyldustörfum sínum og
hneppt þá í varðhald. Rétt
utan við „varnarstöðvarnar"
miklu hefur erlendur her
stundað ofbeldi og rán innan
íslenzkra landamæra.
17n „varnarliðið" hefur ekki
" hreyft sig. Og ástæðan
er sú að Bandaríkin eru ekki
samherjar okkar og vendarar;
þau eru andstæðingar okkar
og stuðningsmenn þeirra ræn-
ingja sem ógna Islendingum
með morðvopnum dag eftir
dag. Á Genfarráðstefnunni
um réttarreglur á hafinu
sviku Bandaríkin Islendinga,
Tjað kom fram fyrir 1. sept-
■*• ember að ýmsir gerðu ráð
fyrir því að „varnarliðið"
myndi verja okkur fyrir hinni
brezku árás, enda var það
nærtæk ályktun af ollu því
sem sagt hefur verið af inn-
lendum og erlendum stjórn-
málamönnum um tilganginn
með dvöl þessa hers hér í
landi. Bn nú vita menn betur.
Og Genfarfundurinn sýndi
raunar glöggt að ef banda-
ríski herinn hér á landi hefði
skipt sér af landhelgismál-
inu, hefði hann gengið til liðs
við Breta og aðstoðað þá við
að reyna að kúga íslendinga.
17 n hvar eru nú rökin gegn
" því að ríkisstjórnin fram-
kvæmi hátíðleg loforð sín um
að taka hernámssamninginn
til endurskoðunar og víkja
bandaríska , hernum af landi
brott?
L nrt pour l ort
Eg heyrði einhverntima
sagt frá innbrotsþjóf sem
stundaði fag sitt af þvi-
líkri ákefð að hann brauzt
þrjár nætur í röð inn í
gamlan veiðarfæraskúr þar
sem árum saman hafði ekki
verið gejundur einn einasti
nýtilegur hlutur. Hann
brauzt inn um nýjan glugga
á hverri nóttu. Síðustu nótt-
ina var hann jafnvel orðinn
svo ákafur að þegar hann
hafði skriðið aftur út um
gluggann, brauzt hann um-
svifalaust inn um dyrnar.
Hjá þessum manni var það
sem sé innbrotið innbrotsins
vegna, eða eins og það heitir
víet í París: „L’art pour
l’art“, — listin fyrir listina.
En lögregluþjónninn sem að
lokum handtók manninn —
mest víst af því að fólk í ná-
grenni við skúrinn hafði
kvartað um að það gæti ekki
sofið fyrir bramboltinu í
honum, — þessi lögreglu-
þjónn var of hversdagslega
þenkjandi til að skilja hvað
fyrir manninum vakti, og
kom honum til læknis.
★
Fyrir tveim árum var ég
viðstaddur réttarhöld yfir
brezkum togaraskipstjóra
sem hafði verið tekinn að
veiðum svo langt fyrir inn-
an landhelgislínu að gam-
all bátaformaður, þaulkunn-
ugur á þéssum slóðum, taldi
hæpið að dýpi væri þar nægi-
legt til að koma heilli tog-
aravörpu í kaf. „Þeir hljóta
að hafa fengið eitthvað af
múkka og skeglu í hana.“
sagði sá gamli. En hafi þeir
fengið eitthvað af slíkum
fugli, þá hafa þeir annað-
hvort sleppt honum af
mannúðarástæðum eða étið
hann jafnóður, því að aflinn,
sem að sjálfsögðu var geið-
ur upptækur, reyndist að-
eins vera hálf önnur karfa
af handfiski, blóðnælum og
kalýsu. Og þegar við létum
í Ijós undrun okkar yfir því
að skipstjóri skyldi vilja
gerast landhelgisbrjótur til
þess að fiska varla einu sinni
í soðið handa mönnum sín-
um, þá yppti hann bara
öxlum og brosti vorkunn-
sömu brosi. Sem sagt: L’art
pour l’art. Og við skildum
ekki manninn. Það var samt
ekki farið með hann til
læknis, heldur var hann
dæmdur í 74 þús. króna sekt.
★
En þetta er reyndar ekk-
ert einsdæmi. Það eru til
fjölmnrg dæmi um brezka
togaraskipstjóra sem svo á-
kaft stunduðu landhelgis-
brot hér við Islandsstrend-
ur að hversdagslegar sáiir
áttu erfitt með að sjá nokk-
urn skynsamlegan tilgang í
því. Til dæmis er sögð sú
gamansaga um einn þeirra
að hann hefði iðulega ekkert
fengið í vörpuna nema græn-
meti. Hjá honum hefðu þeir
menn ekki verið í mestum
metum sem voru duglegastir
að kútta þorskinn, heldur
þeir sem voru fljótastir að
skræla kartöflur.
Nei, sérkennilegar landhelg_
isveiðar einstakra brezkra
togaraskipstjóra eru engin
nýjung fyrir okkur Islend-
inga.
★
Hitt er meiri nýjung að
sjálf brezka ríkisstjórmn
skuli nú svo mjög vera far-
in að tigna listina listarinnar
vegna, að hún hefur sent
hingað herskip sín með
hlaðnar byssur til að sjá svo
um að brezkir togarar haldi
áfram að skarka djöfulinn
ráðalausan í dauðum sjó fyr-
ir innan landhelgislínu okk-
ar, frekar en að fara út fyrir
hana og veiða fisk. Því að
menn hafa væntanlega gert
sér það ljóst, að brezku her-
skipin eru hingað komin
ekki aðeins til að ógna okk-
ur íslendingum, heldur og til
að þjarma að brezkum tog-
araskipstjórum og sjá svo um
að þeir gerist landhelgis-
hrjótar hvað sem það kost-
ar. Einn þeirra bað t. d. um
leyfi til að skreppa út fyrir
línuna af því hann hafði
frétt að þar væri hægt að fá
þann fisk sem ekki fékkst
fyrir innan, og freigátan
leyfði honum það aðeins með
því skilyrði að hann yrði
kominn aftur inn fyrir mið-
nætti! En ég spyr: Hefði nú
viðkomandi skipstjóri virt
þessi fyrirmæli að vettugi og
haldið áfram að toga fyrir
utan línuna eftir miðnætti,
hvað hefði þá gerzt? Hefði
þá ekki freigátan vaðið að
honum með gapandi fall-
byssukjafta? Jú auðvitað.
Og guð má vita hvort hún
hefði ekki bara skotið vin-
inn í kaf ,ef hann hefði neit-
að að hlýða og haldið áfram
að vera fyrir utan línuna og
veiða fisk, í stað þess að
fara innfyrir hana til að
halda þar uppi heiðri brezka
heimsveldisins með því að
haga eér eins og fífl.
Já, þetta er orðið býsna
skrítið ástand. Og engin
furða þó að sumir brezkir
togaramenn hafi tekið það
ráð að slá öllu saman upp í
kenndiríi, einsog t.d. jazlarn-
ir á Lifeguard sem voru vitet
búnir að skála svo mikiö
fyrir Macmillan og Elísabetu
að þeir voru orðnir vel híf-
aðir þegar María Júlia
rénndi upp að þeim. Spuin-
ingin er bara: Hvar endar
þetta ? Manni skilst á for-
ingjum brezku herskipanna,
að þeir viðurkenni he]zt
enga íslenzka fiskveiðiland-
helgi. Og sannleikurinn er
sá, að það eru lítil takmörK
fyrir því hvað hægt væri að
komast langt inn fyrir tólf
mílna mörkin í krafti gap-
andi byssukjafta — ég tala
nú ekki um ef sæmilegt
magn af viskíi væri með í
spilinu. Það mætti jafnvel
stunda togveiðar í Tjörninni
hér í Reykjavík ef sómi
brezka heimsveldisins krefð-
ist þess.
Við íslendingar erum sem
sé orðnir steinhissa á þess-
um látum.
Við erum of hversdagsleg-
ar sálir til að skilja leyndar-
málið um l’arfc pour l’art.
Okkur virðist vera kominn
tíma til 'þess fyrir hrezka
ljónið að leita læknis.
Jónas Árnason
Aðgangsharðir innheimtumenn — Saga
hafnarverkamanns
INNHEIMTUMENN opinberra
gjalda þykja oft aðgangsharð.
ir við gjaldendur og ekki hvað
sízt, þegar í hlut eiga lág-
launamenn eða aðrir seni
minna mega sín. Eitt lítið
dæmi af ótal mörgum um
slík vinnubrögð hjá innheimtu-
mönnum bæjargjalda er að
finna I frásögn hafnarverka-
manns, sem komið hefur að
máli við Bæjarpóstinn.
MAÐUR ÞESSI á fyrir stóru
heimili að sjá, á framfæri
hans eru fimm böm innan.,16
ára aldurs, og hann hefur
átt við mikla vanheilsu að
stríða um langt skeið. T.d.
lá hann í sjúkrahúsi frá því
skömmu eftir síðustu áramót
fram til loka maímánaðar og
gat ekki hafið störf að nýju
fyrr en um mánaðamótin
júní—júlí. Á sl. ári voru
lagðar 5000 kr. á manninn
1 útsvar, en með kæru fékkst
það lækkað niður í 4000 kr.
Þessa upphæð var að sjálf-
sögðu ekki hægt að greiða í
einu lagi eða á skömnium
tíma, þar sem fyrirvinna
heimilisins var sjúklingur, en
það létu innheimtumenn hæj-
arins sig engu varða heldur
boðuðu að lögtak yrði gert
í eignum mannsins til greiðslu
á eftirstöðvum útsvarsins.
Komu þeir síðan í febrúar
eða marz sl.,. meðan heimilis-
faðirinn var í sjúkrahúsinu,
og „skrifuðu upp“ þá einu
húsmuni, sem einhver veigur
var 1: stofuskáp og radíó-
grammófón. Hinn 9. juní
komu þeir svo aftur til að
framkvæma lögtakið fyrir
útsvarsskuldinni 615 krónum.
Heimilisfaðirinn var þá ekki
heima, hafði farið til læknis-
rannsóknar og þorði þá kona
hans ekki annað en greiða
umgetna upphæð til þes's að
ekki kæmi til brottnáms hús-
gagnanna. Eftir að þetta gerð-
ist fékk maðurinn svo bréf
frá bæjarráði, þar sem út-
Framhald á 11. síðu.