Þjóðviljinn - 10.09.1958, Page 4

4) — ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 10. september 1958
[

og fræðslukvikmyndir
Atriði úr kvikmyndinni „Myrkviði skólanna"; kennarinn
(Glenn Ford) og kona lians (Anne Francis).
Athyglisverð nivnd í Camla bíói
Vísmda-
í dag, miðvikudaginn 10.
september, hefst í Moskvu
ráðstefna alþjóðasamtaka
þeirra aðila, sem vinna að
töku og gerð vísinda- og
fræðilegra kvikmynda. Þessi
ráðstefna er sú tólfta í röð-
inni og mun standa yfir í
hálfa aðra viku, lienni verð-
ur slitið laugardaginn 20.
þ.m. Samtímis ráðstefnunni
verður efnt til alþjóðlegrar
vísinda- og fræðslukvik-
myndahátíðar.
Fyrir síðustu viku var vit-
að að ráðstefnuna myndu
sækja fulltrúar visinda- og
fræðslumyndadeilda kvik-
myndafélaga og stofnana í
þessum löndum: Austurríki,
Eandaríkjunum, Belgíu,
Búlgaríu, Englandi, Frakk-
landi, Japan, Marokkó, Pól-
landi, Rúmeníu, Sviss, Sovét-
ríkjunum og báðum hlutum
Þýzkalands, Sambandslýð-
veldinu og Þýzka alþýðurík-
inu. Gera má þó ráð fyrir
að fleiri lönd sendi fulltrúa
á ráðstefnuna, en búizt er
við að þátttakendur frá Evr-
ópu-, Asíu- og Afríkuríkj-
um verði alls um 150 tals-
ins.
Hvert það ríki, sem á full-
trúa á ráðstefnunni, hefur
rétt til að leggja fram og
sýna eina. eða fleiri vísinda-
legar heimildarkvikmyndir,
sem gerðar hafa verið á síð-
asta hálfu öðru ári. Tíu
beztu kvikmyndirnar, sem
sýndar verða, munu hljóta
viðurkenningu.
Á sviði vísinda- og
fræðslukvikmynda standa
sovézkir kvikmyndagerðar-
menn mjög framarlega og á
síðustu árum hafa þeir sent
frá sér fjölmargar slíkar
myndir, sem alheimsathygli
hafa vakið. Á síðastliðnu ári
voru t.d. sendar á sýningar-
markað í Sovétríkjunum 292
vísinda- og fræðslukvik-
myndir, sem gerðar voru
þar í landi. Er hér um að
ræða bæði vísindakvikmynd-
ir, sem fræðimenn fá einir að
fullu metið, og svo fræðslu-
myndir við hæfi alþýðu. Af
þeim kvikmyndum, sem vak-
ið hafa einna mesta athygH
og notið almennastra vin-
sælda, má nefna þessar:
„Leiðin til stjarnanna" (það
mun vera sama myndin og
sýnd var í MlR-salnum
sl.. vetur, ..Leyndardómar
himingeimsins“, ,,í heimi
hljóðsins", „Framtíðin hefst
1 dag“. „í Kyrrahafinu" og
fjölmargar .fleiri.
Um þessar mundir vinna
sovézkir kvikmyndagerðar-
menn að töku nokkurra
mynda, réttara sagt mynda-
flokks, um fyrstu gervi-
tunglin, spútnikana, frið-
samlega notkun kjarnork-
unnar og mörg önnur vís-
indaleg efni sem nú eru efst
á baugi. I kvikmyndaverinu
í Moskvu er nú t.d. unnið að
gerð alþýðlegrar fræðslu-
kvikmyndar um alþjóðlega
jarðeðlisfræðiárið. Verður
þetta litmynd og sýningar-
tími hennar hálf önnur
klukkustund eða svo. Auk
langs kafla um sovézku
spútnikana mun í kvikmynd-
inni m.a. verða lýst nokkuð
leiðangri rannsóknarskipsins
„Zarja“. Þetta sovézka skip
var á sínum tíma sérstak-
lega smíðað til þess að ann-
ast segulmælingar í norður-
höfum, þrímöstruð skonn-
orta byggð úr eik, en frá-
brugðin öðrum tréskipum
að því leyti aðallega, að
minnsti stálbútur eða járn-
nagli fyrirfinnst hvergi í
skipinu, ekki einu einni í afl-
vélinni. 1 upphafi fyrstu
leiðangursferðarinnar hafði
„Zarja“ nokkurra daga við-
dvöl hér á landi, eins og
sumir leserudur munu ef til
vill minnast, og var með-
fylgjandi mynd af rannsókn-
arskipinu tekin af því 1
Reykjavíkurhöfn á þeim
tíma. Kvikmyndaverið í
Moskvu vinnur að annarri
fræðslumynd, sem vafalaust
á eftir að vekja athygli líka,
en hún fjallar um eovézka
kjarnorkuísbrjótinn „Ijenín".
Fyrir tæpum þrem árum,
nánar til tekið miðvikudag-
inn 12. október 1955, birtist
hér í kvikmyndaþætti Þjóð-
\iljans grein um nýja banda-
ríska kvikmynd, „Blaekboard
Jungle" eins og hún hét á
ensku. Mynd þessi hafði þá
um haustið orðið víðfræg
vegna þeirra frétta, sem bor-
izt höfðu um bann banda-
ríska sendiherrans á ítalíu
við sýningum hennar á kvik-
myndahátíðinni í Feneyjum.
Nú er þessi fræga kvik-
mynd loksins komin hingað
til lands og Gamla bíó far-
1 Sverdlovsk er nú unnið að
töku kvikmyndar um notk-
un ísótópa í jarðfræðivísind-
um.
Þess er að vænta, að ráð-
stefna sú sem hefst í
Moskvu í dag og áður er að
vikið, verði til þess að
tengja persónuleg kynning-
arbönd kvikmyndagerðar-
manna frá mörgum löndum
og bæta þannig aðstæðurnar
til enn aukinnar menningar-
skipti þjóða í milli.
ið að sýna hana undir ís-
lenzka lieitinu „Myrkviði
skólanna". Hér verður að
þessu sinni ekki fjölyrt um
myndina, aðeins vakin verð-
ug athygli á henni. Með að-
alhlutverkið fer ágæta vel
Glenn Ford, sem leikur fyr-
irmyndar kennarann er
ræðst til tækniskóla eins í
einu af fátækrahverfum
New ' York-borgar. Fyrstu
kynni kennarans af nemend-
unum eru hreint ekki upp-
örvandi, fyrsta skóladegin-
um lýkur með nauðgunartil-
raun í bókasafni skólans.
Leikstjórinn heitir Richard
Brooks og er „Myrkviði
skólanna", e.t.v. kunnasta
mynd hans, ef undan er
skilin sú síðasta „Bræðurnir
Karamasoff", sem fullgerð
var á þessu ári og áður hef-
ur verið lítillega getið hér í
kvikmyndaþættinum.
Enda þótt deilt hafi ver-
ið um gildi þessarar kvik-
myndar verður því ekki neit-
að að hún er áhrifamikil og
sterk á köflum og því full
ástæða til að mæla með
henni.

Sovézka rannsóknarskipið Zarja í Reykjavíkurhöfn.
Girðingarsíaurar brotnir — í landhelgif Kveðskap-
ur um herverndaðar íiskveiðar.
MOSS skrifar: „í skemmti-
legri grein, sem Jónas vinur
minn Árnason ritar í blaðið
i dag, skýrir hann frá kart-
öflu- og kálveiðum brezíkra
togara hér við land á und-
anförnum árum. Þetta er svo
sem ckkert einsdæmi. Velmet-
inn bóndi vestur við Dýra-
fjörð (old Derifjord á sjó-
ræningjamáli hennar hátign-
ar) skýrði mér frá því í sum-
ar, að fyrir nokkrum árum
hefði brezkur togari brotið
fyrir sér ellefu girðingar-
staura, — og síðan siglt til
hafs. Hvort togarinn var með
vörpuna úti, gat bóndinn ekki
um, en sennilega mun hann
hafa verið kominn inn fyrir
jafnvel þriggja milna tak-
mörkin, fyrst. honum tókst að
kála 11 girðingarstaurum".
HER er svo kveðskapur um
hinar hervernduðu fiskveiðar
Breta í landhelgi íslands:
Á íslandsmiðum.
Berserkjasveit Jóns Bola
byssurnar púðri hlóð.
1 nafni Hennar hátignar
haldið síðan til fanga var.
— Litaði kjölfar kugga
kúgaðra þjóða blóð.
Úti á íslandsmiðum
er ástundað vopnað rán.
Togarar Hennar hátignar
í herskipaverndinni dorga þar.
— Fordæming fellur um bóga,
freyðir um stafna smán.
Nú skyldi ágengni ísjands
aldeilis 'takmörk sett!
Og umboðsmenn Hennar há-
tignar
með heimsveldisrembing sögðu
þar:
— Hvern andskotann varðar
okkur
um alþjóða lög og rétt?
Úti á Islandsmiðum
ofbeldið halloka fór.
Berserkir Hennar hátignar
hafa. fengið að reyna þar,
að það er mönnum að mæta
á MarJu Júlíu og Þór.
Og livort mun nú heimsveld-
ishrokinn
hafa baráttuþrek
til jafns við hið íslenzka
landvarnarlið,
sem lánds síns heiður — og
fiskimið
einbeitt og æðrulaust varði
og aldrei af hólmi vék?
Vísa.
Seint vinnur Bretum sæmd
og frægð
sjórán á íslandsmiðum,
þótt bj'ssan sé upp á það
bezta fægð,
og biblían gyllt í sniðum.
Mikill bruni
Framhald af 1. síðu.
Kaupfélags Ilafnfirðinga við
Strandgötu.
Eftir því sem kunnugir sögðu
þá liefur eldurinn að öllunu
líldndum komið upp í lager-
iherbergi inn af sjálfri búðinni
og varð eldsins ckki varf fyrr
en hann brauzt fram í búðina.
Slökkviliðinu tókst að ráða
niðurlögum eldsins á skammri
s'tundu eða tæpum klukkutáma
en talið er að tjón af völduni
elds, reyks og vatns nemi
hundruðum þúsunda króna.
í búðinni, sem er með sjálfs-
afgreiðslusniði, er verzlað með
nýlendu- og vefnaðarvörur,
sem hafa að sjálfsögðu stór-
skemmzt við brunann.
Kaupféia.gsliúsið, sem er við
hliðina á Hafnarfjarðarbíói, er
tveggja liæða liús og er verið
að byggja við það.
Ekki var vitað um eldsupp-
tök er blaðið fór í prentun,
að öðru leyti en hví, sem hér
að framan er haft eftir sjón-
arvottum. Ekkj munu nein slys
hafa orðið á mönnum.
Unglingur óskast
til að bera blaðið til kaupenda í
HAFMRFIRÐI (suðurbæ).
Uppiýsingar í síma 50G48 kl. 1—8 á kvöldin.