Þjóðviljinn - 10.09.1958, Page 5

Miðvikudagur 10. september 1958 — ÞJÓÐVILJINN
(5
Brefa var riý
sáffa í deifunni við
ríkissfiórn á Islandi
Frásögn brezkra bíaÖa af þv! þegar nReykjavik hafnaBí
friSarumleifunum Hans Andersens"
„Reylcjavík hafnaði friðarumleitunum Hans Andersens.
íslendingar fœra út mörkin“. Þannig hljóðaði sjö dálka
fyrirsögn í brezka íhaldsblaðinu Daily Mail tveim dög-
um áður en stækkun landhelginnar kom tií fram-
kvæmda. Og 1 undirfyrirsögn var haft eftir íslenzkum
heimildum: „Tólf mílur og pví verður ekki breytt.“
Allt fram á síðustu stundu inu í París. Það hafði þetta
gerðu brezk biöð sér vonir um j að segja um hann:
að takast mætti að leiða land- „Hans Antlersen, fulltrúi j
helgisdeiluna svo • til lykta að íslands hji NATO, virtist vera.
deilu Bretlanda «*f Islands eins stjórn Islands eru } rir komrn-
og horfur voru á. Báðar ríkis- únistar eða nærri því komni-
stjórnimar vikiu samkomulag, únistar — þ.á.m. sjáva rútvegs-
en kommúistar vildu það eldíi“. inálaráðherra — og þingflokk-
í Daily Mail sem og i öðrum ur kommúnista á sér ekki ann-
blöðum er Lúðvík Jóseps- að heitara áhugámái en að
syni sjávarútvegsmálaráðherra rússnesk áhrif komi í stað
kennt um að ekki var gengið \estríeima“.
til samninga, og ekki hafi vak-, Þarna er að áliti liins brezka
isstjórn íslands komið i veg
fyrir alla samninga við Breta,
þá má ráða það af brezkum
blöðum hverjir þeir ráðherrar
ættu að vera sem þoir hafa
talið sér hliðhollari. Glasgow
Herald birti þannig 1. septem-
ber þá frétt frá Reykjavík að
„Guðmundur Guðmundsson ut-
anríkisráðherra er sagður vera
að vinna að málamiðlunartillög-
um. Þær eru að sögn um sex
mílna taknV'rk og sex mílur
til viðbótar þar sem erlendir
togarar myndu fá að fiska
næstu þrjú árin“. Sunday Ex-
press birti daginn áður en hin
nýja landhelgi gekk i gildi
fregn u’-dir fyrirsögninni:
„Betri vonir nú í fiskistr.ð-
Islendingar féllu frá krofu
sinni um 12 mílna skilyrðis-
lausa útfærslu landhelginnar
— og þau töldu sig að sjálf-
sögðu hafa ástæðu til að ætla
að þær vonir væru á nokkrum
rökum reistar.
Hans Andersen -sem um get-
ur í fyrirsögn Daily Mail er
að sjálfsögðu ambassador Is-
lands hjá Atlanzhafsbandalag-
* sja
við Island
Víða í brezkum blöðum má
lesa að sovézkir kafbátar fylgi
brezku togurunum hér við land.
sanngjam. A miðvikudags-
kvöld (í fyrri viku — Aths.
Þj\ .) virtist samkomulag vera
alveg á næstu grösuin.
En næsta dag b'fðu ný fyr-
Hans Andersen’s peace efforts rejected by Reykjavik
the
að annað fyrir honurn en að. blaðs að finna skýringuna á inu“. Þar var sagt að „viss
irmæli borizt frá Reykjavik, j3|ása ag glœðum úlfúðár og
höfuðborg íslands. Herra And-, Spii|a eamningum í þeim eina
ersen fékk skýr fvrirmæli um ; tilgangi að þjóna Rússum.
29. ágúst var sagt í frétt í
Daily Mail:
að engin málamiðlun kærúi til
greina.
Hann hafði lotið i lægra
haldi fyrir hinum kommúnist-
íska sjávarútvegsmálaráðherra,
herra Lúðvík Jcsepssyni, og
talið er að komið hafi til al-
varlegs ágreinings innan ís-
lenzltu ríkisstjórnarinnar“.
1 forystugrein daginn eftir,
1. september, sagði Daily Mail:
„Það eru sár vonbrigði að j Telegraph:
„I liinni
bví að Islendingar tóku ekki j bjartsýni" gerði vart við sig
í mál að semja við Breta(!). I cftir viðræður utanríki-ráð-
Hafi Lúðvík Jcsepsson óg| herra við sendiherra Bandarikj-
þessir ,,þrír komm.únistar eða
nærri því kommúnistar“ í rik-
anna, Vestur-Þýzkaiands
Bretlands.
„Sumir þeirra sem máluin
eru kumuigastir eru nú sann-
færðari en nokkru sinni áður
um það að eina leiðin til sam-
komulags í deilimni sé að ís-
lenzka ríkisstjórnin klofni og
að andstæðingar kommiinista
taki við völdum".
Þannig er frá þessu skýrt í jekkert varð úr samkonnilagi í
hinu útbreidda en óáreiðanlega i---------------------------———
Lundúnablaði Ðaily Sketch í
skeyti frá fréttaritara þess
sem staddur er hér nú. Hann
hefur eftir talsmanni sovézka
senifiráðsins hér að það sé al-
kunna að sovézkir kafbátar
fari víða á æfingaferðum síu-
um og þeir gætu því komið á
þessar slóðir, en meira vildi |
hann ekki segja.
!
Daginn eftir sagði Daily i
ósamstæðu ríkis-
Indónesíá mótmælir skerðingu
C
Fiétiadtaii B.B.C. lýsir „manniiuim sem öðinia
íremur bci ábyigð á 12 mílna lanáheigi íslands"
Málgagn breska iitvarpsins, Listener, birti í síðustu
jviku eftirfarandi frásögn af lýsingu útvarpsfréttaritara
í Reykjavík á Lúðvík Jósepssyni sjávarútvegsmálaráð-
herra:
á fullveldi íslands
Sögunni um kafbátana skýt-
ur þó upp hvað eftir annað í
brezkum blöðum, einnig. þeim
sem meira mark er tekið á
en Daily Sketch, og er alls
staðar reynt að láta líta svo út
sem þeir hafi verið sendir hing-
að- til lands vegna deiiu Islend-
inga og Breta út af landhelg-
inni.
„Harding Scott, fréttaritari
B.B.C. í Reykjavík, ræddi í
þættinum „Today“ um sjávar-
útvegsmálaráðherra íslands, hr.
Helztu blöö Indónesíu birtu 3. september grein urn ; Lúðvík Jósepsson, „manmnn
landhelgismál íslendinga og láta öll í ljós eindreginn 1 sem vera öllum orum
stuðning viö málstaö íslands en fordæma íhíutun Breta fremur ben ab':Is^ a Vlkkrm
og Bandankjamanna sem skerömgu a fullveldi landsins. ! mílufll Hann sagði; )jAuðséð
Mótspyrna Breta og Banda-i er að hr. Jcsepsson er snjall
ríkjanna gegn þeirri ákvörð-! og hygginn stjórnmálamaður.
un sýndi það eitt að þær rík-J Hann situr á þingi fyrir fisk-
isstjórnir væru ófúsar að við-; veiðakjördæmi á hrjóstrugri
urkenna fullveldi annarra austurströndinni, og þar nýt-
Blaðið „Harian rakjat“ seg-
ir að í þessu máli sé aðal-
atriðið ekki fiskveiðar heldur
hitt að með framferði sínu hafi
Bretland og Bandaríkin raun-
verulega skert fullveldi ís-
lands.
Ákvörðun Islands var alger-
lega réttmæt, segir bláðið.
mun
Þaö kemur fram í brezkum blöðum sem reyndar var
vitað að brezku togararnir telja sig munu verða fyrir
verulegu fjárhagstjóni af því að veiða innan íslenzku
landhelginnar í skjóli herskipa.
ríkja og kæmu með því upp
hann vinsælda. Hann á
sjálfur togara, sem nú er að
veiðum á íslandsmiðum, og var
I Evening Standard er þess
getið til að tapið geti numið
900 sterlingspundum þá þrjá
daga sem hver togari á að vera
fyrir innan landhelgi.
Það er reiknað út á þann
ihátt að á góðum veiðidegi geti
aflazt fyrir 300 sterlingspund,
en gera megi ráð fyrir að ekki
fálst branda úr sjó þann tíma
sem togararnir eru innan 12
imílna takmarkanna.
Blaðið h'éfur eftir einum ó-
nafngreindum skipstjóra að
yfir þvi
um nýlendustefnu sína.
Blaðið „Merdeka“ deilir fást
á Breta að senda herskip til; áður skólakennari. Hann var
að ógna Islendingum. HveturJ gerður að varaformanni komm-
blaðið eindregið til þess að! únistaflokksins á Islar.di í
Bretar láti af þeirri „auglýs- i nóvember í' fyrra, og fyrir
ingu á styrk sínum“. skömmu var hann á ferð i
Au'Stur-Þýzkalandi, Tékkó-
slóvakíu og Moskva. Hann
! sneri heim frá. Rússlandi með
I lán sem samsvarar milljón
| sterlingspunda.
Hr. Jósepsson er að því helgisdeilunnar.
j leyti frábrugðinn mörgum öðr-
Bretar hafa gefið svæðumj um lslendingum að hann stund-
| þeim þar sem þeir hafa stund-1 ar elíli;1 laxveiðar, og ég hef
um þetta leyti að að landhelgisbrot sín hér viðj ékki getað komizt á snoðir um
Kaila
sælgæti
svæSin eftir
tekizt að leika á liann, en ég
verð að játa að erfitt er að í-
mynda sér að nokkru oinni
verði leikið á jafn skarpvitraa
stjórnmálamann og hann er.
Frá mínum bæjardyrum séð
hlýtur hann að sigra hvernig
sem fer. Ef málamiðlun verð-
ur gerð til að leysa deiluna,
getur hann lýst sig csammála
lienni og verður þá píslarvottur
málstaðar síns. Takist íslend-
ingum að halda tólf mílna lín-
unni til streitu án allra tilslak-
ana, verður hann hetjan sem
barðist fyrir henni og hafði
hana fram. Ég held að hana
geri sér vald sitt vel ljóst, en
ekki er hægt að hug'a sér v'ð-
kunnanlégri mann að hitta og
ræða við“.
Daily Worker, málgagn
Kommúnistaflokks Bret’ands,
birti á laugardaginn grein «m
Lúðvík Jósejísson, þar sem rak-
in eru helztu æviatriði hans og
gerð grein fyrir gangi lana-
raöK
F
a
þurfa að veiða utan 12 mílnai land sérstök nöfn — eftir sæl-
takmarkanna. Þar sé ágæta gætistegundum! Svæðið fyrir
veiði að fá.
austan kalla þeir „Spearmint“,
norður af Horni ..Toffee Apple“
og vestur af Dýrafirði „Butt-
erscotcli“.
Það er til dæmis um hve
miklu færri togarar hafa feng-
Brezku togararnir nota dul-j lzt til landhelgisbrotanna en
mál sem kunnugt er þegarj ráð var fyrir gert, að The
þeir talast við um íslenzkuj Times skýrði frá því 2. sept-
varðskipin. I brezka blaðinuj ember, þ.e. eftir að þau áttu
Lloyd’s List er m.a. skýrt fráj ag vera hafin, að 26 brezkir
hann hafi strax fyrsta daginn j því að þeir noti orðalagið „de- togarar frá Grimsby, Hull og
kvartað yfir því að „hér vævi j pression approaching" eða Fleetwood væru á „Spearmint-
ekki bn''ndu að fá“. Hins veg- j ..lægð á leiðinni“ þegar þeir Svæðinu“ og talið væri að svip-
ar segir blaðið að fáir brezkir j vilji segja. hver öðrum frá því aður fjöldi myndi vera á hvoru
togaraskipstjórar muni kvarta að varðskip nálgist. hinna svæðanna.
hvort hann stundar nokkra
tómstundaiðju; líklegá helgar
hann sig algerlega stjórnmál-
unum og kommúnistískum
hugamálum.
Sumir segja að hann sé
Moskvakommúnisti, aðrir að
hann láti hagsmuni Islands
sitja í fyrirrúmi. Meira að segja
hef ég hitt mann sem var svo
sannfærður um liið síðara, að
hann taldi að hr. Jósepsson
myndi láta af embætti til að
ar

Rúmenska blaðið Scinteia tin-
eretului birti grein um iand-
á- helgismál Islendinga 31. ágúst.
Segir blaðið að deila E-reta og
íslendinga sé enn eitt dæmið
um veikleik Atlanzhafsbanda-
lagsins, en það bandalag hafi
frá upphafi byggt á því að
stórfiskarnir gleyptu smælkið.
Með neitun sinni að viður-
kenna ráðstffun Is’endinga að
stækka lardhe’gina í 12 mihir
greiða fyrir lausn núverar.di j er Bretland að traðka á rétti
deilu. Min skoðun er, að segi j lítillar þjóðar, segir blaðið, og
séu Islendingar að vonum
lir. Jósepsson af sér muni
bggja til þess aðrar ástæður,
þær að hinum flokkunum hafi um Breta.
sárreiðir ögrunum og móðgun-