Þjóðviljinn - 11.09.1958, Qupperneq 11

Fimmtudagur 11. septcmber 1958 — ÞJÖÐVILJINN — (911
50
Hans Scherfig
Fulltrm
mn sem
skylt. En þegar hann kemur til baka með stigann er
maöurinn horfinn. Hann er sokkinn.
Kannski heföi hann líka getað reynt aö bjarga honum
stigalaus. En það var að sjálfsögðu hættulegt. — Hver
er sjálfum sér næstur.
Herbert Johnson situr og gætir þess að messinglamp-
inn með útflúri og glerkúlu ósi ekki. Hann situr við
sporöskjulagaöa boröið. Hann hefur ýtt Ijósa dúknum
og skálinni með steineplunum til hliðar og hann leggur
kabal á borðplötunni. Hann er ekki niðursokkinn í
merkileg andleg viðfangsefni. Iíann hefur almenna al-
hliöa menntun, sem stúdentsprófiö er trygging fyrir.
Hann hefur lesið' forníslenzku og gallastríð' Cæsars og
Öhlenschlæger og flatarmálsfræöi cg mannkjmssögu.
Og seinna bættist viö lögfræði og ríkishagfræði og
státistik. En það var aldrei neinn tími aflögu fyrir
menningarleg áhugaefni.
Einhvers staðar í Herlufs Trollesgötu er frímerkja-
safn. Einu sinni var þaö aöaláhugamál hans. En nú
er það ekki lengur nærtækt. Nú getur hann aðeins
dútlaö viö litla öskju meö kaffiseölum og auglýsinga-
myndum.
Og hann leggur kabala. Og ef þeir ganga upp, er það
ágætt. Og þótt þeir gangi ekki upp er enginn skaði
skeður. Þaö er alltaf hægt aö reyna aftur.
XXXIX.
Einn daginn er loftið dálítið öðru vísi en áður. Enn
er kalt en golan er samt, orðin öðru vísi Fólk þefar
upp í vindinn og finnur vellíðan. Það er að koma vor.
Það finnst einhver daufur ilmur sem ekki fannst í
vetur. Eitthvað hefur gerzt í moldinni, svo að það er
annar ilmur av henni. Og það heyrast ný hljóð. Spör-
fuglarnir kvaka. Og úti á heiðunum heyrist til lævirkja.
Allt þetta vekur sætar og angurværar kenndir.
Herbert Johnson er búinn að finna fyrsta litla vetr-
arblómið í skurðinum við veginn. Og hánn er djúpt
snortinn og scingur því í hnappagatið á vetrarfrakk-
anum sínum. Hann fyllist gleði og þakklæti. Hann
gengur um raulandi og sveiflar stafnum sínum.
Og svo hnígur sólin til viðar. Og kynlegur kuldi
leggst yfir heiminn. Herbert Johnson er hættur að
raula og djúpur ömurleiki gagntekur hann.
Þetta er fyrsti vísir vorsins.
Jens Jensen er bölsýnn maður. Hann lítur áhyggju-
augum á náttúruna. Það er ekki gott þegar vorar svona
snemma. Það koma, áreiðanlpga vorhret. Og það er
slæmt. Þá eyðíleergst miki6’ í görðum ög á ökrum.
Það er næturfrost. En engin eru farin að grænka.
— Það er auðséð að sólin er farin að verma., segir
fólk. Það koma regnskúrir og haglskurir. En vorið
vinnur samt á. Vepjurnar garga í mýrinni. Á næturnar
heyrist til farfugla.
Það er óró í loftinu. Og Hageholm er eirðarlausari
en allir aðrir. Hann bjástrar viö ótal hluti. Hann málar
girðinguna hjá sér, neglir nagla og hefur hátt. Og hann
stingur upp garöinn sinn eins og óður maður. Hann
fær hálfgert' æði. Og Jóhanna feita verður líka að
vinna í garðinum og hann hrópar og kallar á hana.
Hann er er á undan með alla skapaða hluti. Þessi
óþolandi maður sáir baunum sínum mánuði fyrr en
annað fólk. Og þegar þær koma upp frjósa þær og verða
svartar. Og þá veröur að gera allt upp á ný. Hann er
eirðarlaus sál.
En vorið vinnur á. Og það kemur að bví að annað
fólk fer að stinga upp garðana og sá í þá. Og það eru
sprungnar út snjóklukkur og litlar bláar scillur og
vorblómin eru hætt að sjást.
Herbert Johnson fylgist með þróuninni í garði Jens
Jensens. Og hann fer að hugsa um gröf 1 Assistens
kirkjugarði. Þar er sjálfsagt verið að dútla núna. Og
sjálfsagt verða settir pottar með háum, raunalegum
páskaliljum niður í moldina. Einn pottur hvorum meg-
in við steininn.
Karen er líka farin að vinna í garðinum. Og þegnr
hún stendur þarna úti og bograr er hún bara löguleg
á að líta. Þegar hún snýr í mann baki, er ekki hægt að
sjá ömurlegt andlit hennar. Og Herbert Johnson sér
aö hún er vel og sterklega byggð og með ávala fót-
leggi. Hún er trúlega þétt og góð viðkomu. En hann
er enginn flagari. Og hann veit að Jens Jensen mun
gæta sóma dcttur sinnar.
Jens Jensen er alvarlegur maður. Hann fyrirlítur
alla. léttúð og óhemjuskap. Hann fyllist reiði þegar
hann horfir á dúfurnar í húsagarðinum. Sumir karl-
fuglarnir þenja sig út og verða æstir og ofsafengnir,
svo að ósköp er á aö líta. Og Jens Jensen fyllist vand-
lætingu og fleygir í þá steinum og klappar saman
höndunum. Það er skelfilegt að horfa á þetta. Karen
má alls ekki sjá þetta. Hún getur fyilzt alls konar
hugmyndum. Og þegar svona ameríkani býr í sama
húsi. Það er aldrei aö vita hverju svoleiðis gripur finn-
ur upp á. Hann hefur sjálfsagt reynt sitt af hverju hjá
indíánunum þarna fyrir handan. En hann ætti bara
eð voga sér að reyna eitthvað þvílíkt hér! Sá fengi
til tevatnsins!
Jens Jensen lítur skuggalegu augnaráði á leigjanda
sinn.
XL
Vorið hefur ekki dregið úr væringu manna á milli.
Þeir kæra hver annan fyrir lögi'eglunni og heimta
- skaðabætur og refsingar. Fyrst1 til eru lög, er sjálfsagt
að halda þau.
Þarna eru lausir hundar, sem lögum samkvæmt- eiga
að vera í bandi. Reyndar hefur ekkert slys orðið að
þessu sinni. En hvað hefði ekki getaö komið fyrir?
Þegar svona í’akki þýtur pt á veginn á eftir hjóli. —
Já, það_ er ekki, gott, segja lögregluþjónarnir í sím-
ann.
Og dílótti hundurinn skógarvai’ðarins hefur komið
í næturheimsókn til svarta hundsins brunngrafai’ans.
og hvei’nig skyldu þeir hvolpar verða? Þetta er tilefni
til í’éttarhalda og bótaki’afna. Og hver ætti að vita það
betur en skógaivörður að ekki er leyfilegt að láta hunda
flækjast um. — Við skulum í’annsaka máliö, —- segir
lögregíuþjónninn.
Og svo er fólk sem ekki getur setið á sér heldur
skýtur og hnallar þrátt fyrir eindregin ákvæöi veiði-
laganna. Og það er kært. — það er afleitt, — svarar
lögi’eglan.
Hageholm er vandlætingasamur maöur og duglegur að
kæra fólk. Og hann hefur sagt við lögregluna að enginn
vafi léki á því að það sé hjólhestasmiðurinn, gamli
óvinur hans, serii stundi ólöglegar veiöar í mýrinni.
En fyrir því eru engar sannanir, og lögreglan hefur
ekki bolmagn til þess að gera hjólhestasmiðnum neitt.
Og svo hefnir hjólhestasmiðurinn sín á hinn furöu-
legasta hátt. Meöan Hageholm fer til kirkjugarösins
með Jóhönnu, laumast hann inn í gai’öinn hans gerir
„Hvað hugsar
Gætið hreinlætis við uppþvottinn
Það er sjaldgæft að nokkur
hafi skemmtun af því að þvo
upp. Margar hafa gaman af að
strjúka og finnst það skemmti-
leg vinna. Aðrar hafa gaman
af að hreinsa og þirífa, gera
hreint og setja allt á annnan
endann — en uppþvottur?
En samt sem áður er upp-
þvottur mjög þýðingarmikill
þáttur í hússtörfunum. Fái hús-
móðirin aðstoð eiginmanna og
bama við uppþvottinn (og ekk-
ert er sjálfsagðara, eða hvað?)
verður hún fyrst og fremst að
kenna þeim að gæta grundva.ll-
arhreinlætis í sambandi við
uppþvottinn. Börnin verða að
læra það í upphafi, þannig að
það verði þeim eðlilegt og sjálf-
sagt.
Eftirfarandi uppþvottaráð
eru tekin að láni frá Dan-
mörku, en þau eiga einnig við
hér:
Skolið samstundis notað leir-
tau.
Notið hreint uppþvottafat,
og hreina bursta.
Notið heitt vatn (ca. 70 stig)
og hafið í því sápu, sóda eða
súlfó.
Notið heitt vatn meðan á
öllum uppþvottinum stendur.
Sulfó auðveldar uppþvottinn
en drepur ekki bakteriur.
Uppþvottagrind gerir starfið
auðveldara og hreinlegra.
Óhreinar þurrkur og kar-
klútar vinna gegn hreinlæti.
Leirtau sjúklinga með smit-
andi sjúkdóma þarf að hafa
sér, þvo sér og loks ber að
hella á það sjóðandi vatni eða
sjóða það.
Framhald af 7. síðu.
um,- þd veit ég að þau störf,
að vcrnda veiðiþjófa innan ís-
lenzkrar landhelgi eru honum
ógeðfeld, hann mundi heldur
kjósa að standá í stórræðum
við björgun, og allra helzt
mundi hann þá kjósa að hafa
„sína menn“
En eitt má þessum foringja
vera huggun í raun, sé hann
nú stadriur á íslandsmiðum, og
það er þetta. Hann þekkir
taflið við þá er tapað
„sina menn“, og veit því að
„Meistari Hvítur". Allir ís-
lendingar munu nú standa
saman sem einn maður í bar-
áttu við hinn brezka innrásar-
flota hennar hátignar, og þú
þekkir það af fyrri kynnum
þínum við okkur, meistari
Hvítur, að betra er að eiga Is-
lendinga að vinum en óvinum.
Þú kunnir líka vel að meta á-
ræði, dugnað og úthaid i starfi
við erfiðar aðsfæður, ásamt ró-
semi hugans á hverju sem
gekk. Þú varst fyrirmyndar
Breti, enda gæddur beztu eðlis-
kostum þeirra. En. einmitt
vegna alls þessa, þá vil ég
heita þér: því, sem garnall liðs-
maður Fleet Salvage, að stuðla
að því eftir minni getu, að
landsmenn mínir sýni nú þá
kosti í sem ríkustum mæli,
sem þú matst mest í fari
þeirra. Baráttan stendur nú á
milli lítillar þjóðar sem er að
verja lífstilveru sína, og inn-
rásafflota hennar hátignar
Bretadrottningar. Ég er Þó ekki
í rieinum vafá um að „þínir
menn“ sem þú kallaðir, þegar
þú talaðir um íslendinga, munu
vinna fullan sigur í þeim ó-
jafna leik sem nú stendur yf-
ir á íslandsmiðum.
Ég held að þú getir treyst
„þínum mönnum", þegar mik-
ið liggur við, eins og í gamla
-daga. Enda munum við ekki
. semja við ofbeldið heldur sigra
það, þó það kosti nokkurn tíma
og erfiði.
Bæjarpóstiirinn
Framhald af 9. síðu.
launmorðingja, sem með op-
in augu og fullri vissu að-
stoða við f jöldamorð. Öll
vinna þeirra við framleiðslu
vítis’.prengiu er eingöngit
unnin í ] ó.gu hins iila, og í
algerri andstöðu við gróandi
líf og batnandi mannkyn.
HVENÆR opna þjóðir heims-
ins svo augu, að þær sjái þá
svívirðu sem þessir stríðsóðu
vesalingar stunda, og taki
fram fyrir hendur þeirra, og
stöðvi óhæfuverk þeirra og
geymi þá á þeim stað, sem
þeim hæfir? Því miður líklega
of seint, því þjóðunum er boð-
uð trú um að þetta sé gert
þeim til heilla, svo þær verði
langlífar í landinu. — Þing-
eyskur bóndi.“
liggur leiðis