Þjóðviljinn - 23.09.1958, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 23. september 1958 — ÞJÓÐVILJINN — (7
Alger stéttárleg eining verkalýðsins getur
ætíð kindrað efnahagsráðstafanir afturhalds
F.n sú eining hans þarf einnig að geta knúð fram þjóðfélagslegar
skipulagsbreytingar, er geri það mcgulegt að standa undir
hækkuðum launum og bættum lífskjörum alþýðunna r
Verkalýðurinn er sterkasta
stétt íslands, ef hann stendur
sameinaður. í fyrsta lagi af
því hann framleiðir mestöll
verðmæti, sem þjóðarbúskap-
ur.nn byggist á. í öðru lagi af
því hann er fjölmennasta stétt
þjóðarinnar, raunverulega um
helmingur hennar. í Alþýðu-
sambandi íslands eru nú um
30,000 vinnandi manns. Með
fjölskyldum þess verkafó’ks er
þar samankominn meirihluti
þjóðar vorrar.
Ef þessi fjöldi kemur fram
sem einn vilji, eitt afl, fær
ekkert vald á íslandi bugað
hann, þessvegna er ekki hægt
að stjórna íslandi á móti því
valdi verkalýðsins, sem birtist
í samtökum hans, ef þau koma
fram sem einn aðili. Þessvegna
er ekki hægt að gera efnahags-
legar ráðstafanir gegn verka-
lýðnum, til þess að rýra lífs-
kjör hans, ef hann er sammála
um að láta ekki rýra þau. 1942
stóð verkalýðurinn einróma
gegn því að láta gerðardóms-
fjötrana eyðileggja samtaka-
mátt hans og hindra kjarabæt-
ur hans. Þess vegna var gerð-
ardómsfjöturinn rofinn. Slík
þarf eining verkalýðsins að
vera til sigursæilar sóknar.
En hver verður þá aflejðing-
in, ef verkalýðurinn stendur
einhuga gegn efnahagslegum
ráðstöfunum afturhaldsins, til
að rýra lífskjör hans, eða ein-
huga um að' knýja fram kjara-
bætur sér til handa? Stöðvast
þá ekki atvinnulífið, sem aftur-
haldið talar oftast um að standi
ekki undir lifskjörunum?
Nei. Á því er engin nauðsyn, ^
ef annaðhvort atvinnurekend-
ur sjálfir hafa vit á að skipu-
leggja -þjóðarbúskapinn skyn-
samlegar eða verkalýðurinn
bendir þeim á, hvernig skuli
gera það, ef þe:'r taka það ekki
upp hjá sjálfum sér.
Það verður ætíð að líta á
íslenzkan þjóðarbúskap sem
eina heild, þegar verið er að
taka ákvarðanir um hvort
verkalýðurinn getur fengið
betri kjör eða ekki.
Kröfur verkalýðsins um
betri Hfskjör og kraftur hans
til að knýja þau fram, er höf-
uðframfaraaflið í þjóðfélagi
voru. Þegar verklýðshreyfingin
er nógu samhent og sterkt, tií
að knýja fram kjarabætur,
neyðist atvinnurekendavaldið
og ríkisvaldið til þess að gera
ráðstafanir til að standa und-
ir þeim kjarabótum.
Og það er altaf hægt:
Atvinnurekendur geta séð um
að fá ný og afkastameiri tæki,
skipuleggja betur vinnuna,
gera framleiðsluatvinnuvegun-
um auðveldari afkomu á kostn-
að verzlunarauðvalds (t. d. olíu-
félaga o. sj frv., banka (t d.
vaxtaupphæðar etc. og annarra
slíkra aðila, sem oft reita til sín
ljónspartinum af gróðanum,
sem vinna verkalýðs'ns skapar
þjóðfélaginu í heild.
Ríkisvaldið getur skipulagt
ríkisbáknið miklu betur, spar-
að fé við að sameina ýmsar
einkasöiur, lagt niður óþarfa
banka og aðrar stofnanir, sem
vax.'ð hafa eins og villiskógur
í ríkisbákninu, hætt vinnunni
á herstöðinni á Keflavikprvelli,
dregið úr ýmsum verídegum
framkvæmdum, sem mega bíða*
þegar útflutningsatvinnuveg-
ina vantar vinnuafl, en magtti
aftur auka, ef hætta væri á
atvinnuleysi. En allt þetta
þýðir að það verður að ráð-
stafa fé þjóðarinnar með til-
liti til heildarhags, en ekki út
frá því sjónarmiði að reyna að
hafa áhrif fyr'r ákveðna póli-
tíska flokka með því að ausa
ríkisfé í einstök kjördæmi án
tillits til þjóðarhags.
En afturhaldsöfl í þjóðfélag-
inu reyna oft að korna sér hjá
því að láta undan kröfum
verkalýðsins á þennan hátt, er
skapa framfarir í þjóðfélaginu,
— og reyna þá að „snuða“ al-
menning og þjóðfélagið í heild
með því að auka í sífellu álög-
ur á þjóðinni, fella raunveru-
legt gengi krónunnar, verðmæl-
inn í þjóðarbúskapnum.
Þetta hefur gerzt í ríkum
mæli hér á íslandi, vegna þess
að voldugustu fésýslufyrirtæki
íhalds og Framsóknar hafa haft
allt að vinna, en engu að tapa
við sífellda gengislækkun!
Svikamilla afturhaldsins ei'
þessi:
Bankarnir eru ríkisbankar.
Ríkið og almenningur eiga
veltufé þeirra. Fésýslumenn
Framsóknar og íhalds tryggja
sér með flokksvaldi yfirráð
þessara banka. Síðan lána þeir
fyrirtækjum sinum fé ríkis-
bankanna og almennings. Fyr-
irtækin festa síðan féð í fast-
eignum og framleiðslutækjum.
Síðan er gengið látið falla,
stundum rólega, stundum ört.
Og borgi viðkomandi fyrirtæki
yfirleitt nokkuð af skuldunum,
ÞriSja grein Ein-
ars Olgeirssonar
þá i stórlækkuðum krónum. —
Þannig græða þau fésýslufyr-
irta^ki, sem eru í náðinni, —
en almennir sparifjáreigendur
tapa, og ríkisbankarnir reyna að
ná sínu tapi upp með háum
vöxtum, sem svo sí;'ga at-
vinnulífið. — í auðvaldslönd-
unum í kringum okkur myndi
þessi leið stöðugra gengislækk-
anna, til að afskrifa lán og arð-
ræna sparifjáreigendur ekki
vera fær, vegna þess að þar
eru flestir stórbankanna einka-
bankar auðmanna, er vilja fá
jafngóða peninga til baka og
þeir lána út. Vera má og að
viss voldug fésýslufyrirtæki
hér á landi hefðu ekki látið
pólitiska flokka sína vinna eins
að gengislækkun og þau hafa
gert, ef þau hefðu átt bank-
ana og verið að lána almenn-
ingi sitt eigið fé!.
Verkalýðurinn þarf að stöðva
þessa svikamyllu fésýslumann-
anna. Láta hætta því að auka
i sífellu álögurnar, hækka fjár-
lögin, fella gengið, — og knýja
fram skipulagsbreytingar í
þjóðarbúskapnum og ríkiskerf-
inu, sem geri þjóðfélaginu fært
að standa undir síbatnandi
lífskjörum. Verkalýðurjnn má
ekki láta afturha’dinu haldast
uppi að nota jafnt alþýðuna
sem ríkiskerfið sem féþúfu.
Og það gildir e.'nu máli í þessu
efni hve marga „hagfræðinga"
slík fésýslufyrirtæki kunna að
taka á leigu, til þess að sanna
að ekki sé hægt að bæta lífs-
kjörin. Jafnvel hagfræðingarn-
ir munu taka að kenna bæði
atv'nnurekendum og ríkisstjórn
hvar og hvernig sé hægt að
reka þjóðar- og ríkisbúskapinn
betur, er þeir reka sitt lærða
höfuð í þann óbrotgjarna múr,
sem einhuga og víðsýn verk-
lýðssamtök eru.
Alþýðusamband íslands, sam-
tök meirihluta þjóðarinnar,
þess vinnandi fólks, sem stend-
ur undir þjóðarbúi íslands,
hefur einróma krafizt þess á
25. þingi sínu: — að hætt sé
þeirri stefnu að minnka í sí-
fellu kaupmátt launa, — að
höfð séu full samráð við verk-
lýðshreyfinguna um lausn
efnahagsmála þjóðfélagsins, —
að tryggð sé -full atvinna allra
fslendinga við þjódhagsleg
nytjastörf, — að grundvöltur
sé lagður að batnandi lífskjör-
um hins v nnandi fólks, — að
keyptir séu hinir lög-
ákveðnu 15 togarar til lands-
ins, — að fjárfestingu þjóðar-
innar sé fyrst og fremst varið
til þess, sem þjóðhagslega séð
er nauðsynlegt, — að tekin sé
upp heildarstjórn á þjóðarbú-
skapnum.
Það er íími t'I kominn að
alger stéttarleg eining verka-
lýðsins sé sköpuð um þessi
málcfni, svo verklýðssamtök-
in getí sem ein, sterk heild
knúið allar þessar kröfur sínar
fram og það tafarlaust.
Hálfsctnnlelkur
Loftur Bjarnason útgerðar-
maður skrifaði í fyrradag
mikla lofgrein um Þórarinn 01-
geirsson í þrjú blöð, átaldi blöð
fyrir að gagnrýna þann ágæta
mann og sagði: „Þórarinn hef-
ur aldrei verjð framkvæmda-
stjóri við togaraútgerð Rinovia
félagsins. Það er því tilhæfu-
laus rógur að kenna Þórarni
um ágengni og árekstra togara
þessa félags við islenzku vaið-
skipin undanfarnar vikur.“
Þetta er því miður aðeins hálf-
sannleikur hjá Lofti Bjarna-
syni, Þórarinn er einn af fram-
kvæmdastjórum Rinovia-fé-
lagsins; að vísu ekkj „við tog-
araútgerð“ heldur við landan-
ir. Sú staðreynd er því óhögg-
uð að hann er einn af helztu
Framhald á 10. síðu.
Síðan forsætisráðherra Kína, Sjú En-Iæ, birti heima hemum yfirlýsingu sína um frelsim Formósu á fjöltlafundi í Peking
7. september er talið að yfir 212 milljónir Kínverja hafi lýst stuðningi við yfirlýsingima á fjöhlafundum um iand allt. —
Myndin hér fyrir ofan er frá fjöldafundinuni við hlið hins himneska íriðar í Peking.