Þjóðviljinn - 25.09.1958, Blaðsíða 1

Sögusaín alþjóðlegrar
verkaiýðshreyfimgar
Fimmtudagur 25. seþfcember 1958 —
á 6. síðu.
23. árgangur — 216. tbl.
Endur skoðun á her námssamn-
iitgnum verðl gerð í haust
íslendingum ber að standa utan hernaðarbandalaga
Akureyri. Frá fréttaritara Þjó&viljans.
Samtök rithöfunda og menntamanna, Friðlýst land,
efndu til almenns fundar um hernámið og landhelgina
í Alþýðuhúsinu hér á Akureyri í fyrrakvöld. Var fundur-
inn einn fjölmennasti almenni fundurinn, sem hér hefur
verið haldinn um langt skeið, og máli ræðumanna af-
burða vel tekið.
Ræðumenn á fundinum voru
þessir: Séra Rögnvaldur Finn-
bogason prestur í Bjarnarnesi,
Ragnar Arnalds stúdent, Stein-
unn Bjarman skrifstofustúlka,
Rósberg G. Snædal rithöfund-
ur og Jónas Árnason rithöfund-.
ur.
Fundarstjóri var Björn Hall-
dórsson, lögfræðingur.
1 fundarlok var eftirfarandi
ályktun samþykkt einróma:
„Almennur fundur, haldjnn
á Akureyri 23. september 1958,
á vegum samtakanna „Friðlýst
íand", krefst þess að stjórn-
málaflokkar þeir sem fara með
völd í Iandinu reki þf sér
slyðruorðið og standi við það
heit er þeir gáfu fyrir síð-
ustu kosningar að endur-
skoða herverndarsamning Is-
lands og Bandaríkjanna með
það takmark fyrir augum að
hinn erlendi her hverfi með
öllu af landinu.
Fundurinn beinir þeim tíl-
mælum til verkalýðsfélaga og
annarra félagasamtaka að
þau efli þá sókn í sjálfstæðis-
málum sem nú er hafin fyrir
frumkvæði samtakanna „Frið-
lýst land" með sem víðtæk-
ustum samþykktum og fundar-
ályktunum, þannig að stjórnar-
völdin láti sér skiljast til
Karame raynir
stjórnarmyndun
Fuad Chehab forseti Líbanons
fól í gær Rashid Karame að
mynda stjórn í stað stjómar
Sami el Shol, sem nú hefur lát-
ið af völdum. Karame er múh-
ameðstrúarmaður og er utan-
flokka en sagður róttækur. Hann
hefur áður gegnt ráðherraemb-
ætti. Hann gat sér orð í sumar
fyrir stjórn uppreisnarhersveit-
antia í Trípólí.
Framhald á 12. síðu.
Framkvæmd á þeirri kenningu blaðsins að
kjarabætur verkaíólks séu undirrót alls ills
Málgagn 6%-marma, Alþýðublaðið, birtir í gær leiðara um
sigur Dagsbrímar. Ekki er það þó efni leiðarans að samfagna
Dagsbrúnarmönnum, heldur hitt að afsaka og réttlæta af-
stöðu b'aðsins til kjaramála Dagsbrúnar i allt sumar — af
sömu ástæðu og blaðið telur sig nú tilneytt að birta heil-
cíðu hólgreinar um utanríkisráðherra dag eftir dag!
En-Alþýðublaðið þarf ekki að ímynda sér að nokkur verka-
maður hafi gleymt afstöðu þess. í allt sumar réðst það harka-
lega á Dagsbrún fyrir að semja ekki við atvinnurekendur
eins og önnur félög, sem fftngið höfðu 2—6% kauphækkun.
Aftur og aftur birti blaðið skrípamynd'r af Dagsbrúnarverka-
mönnum til þess að reyna að ög-a þeim til þess að ganga til
eamninga. En blaðið réðst aldroi á atvinnurekendur fyrir að
ganga ekki að kröfum Dagsbrúnar og það birti engar skrípa-
myndir af þeim. Afstaða b'aðsins var sú að Dagsbrúnarmenn
væru sökudólgarnir af því þeir neituðu að sætta sig við þann
skammt sem atvinnurekendum þóknaðist að rétta þeim.
Tilraunir Alþýðublaðsins til þess að takmarka sem mest
kjarabætur Dagsbrúnarmanna eru i samræmi við hinn nýja
boðskap bjargráðahöfundarins Gylfa Þ Gíslasonar, en hann
hefur komizt svo að orði: „Það eru því ekki nýju yfirfærslu-
gjöldin frá því í vor sem er undirrót verðhækkananna —
heldur kaupgjaldshækkanirnar." Nýjasta bjargráð Gylfa er
því það að það hefði átt að koma í veg fyrir allar kaupgjalds-
hækkanir, verkamehn hefðu engar bætur átt að fá fyrir þá
dýrtíð sem hann skipulagði í| vor. Það er ekki að undra þótt
aftitrhaldsöflin á Islandi fari hamförum í kosningunum tii
Alþýðusambaudsþings með slíkar hugsjónir að leiðarljósi.
hvers þjóðin ætlast af þeim í
þessum ef num. Og í þessu sam-
bandi vill fundurinn minna á
það að hér er ekki til setunn-
ar boðið, þar sem herverndar-
samningurinn felur í sér á-
kvæði um 18 mánaða uppsagn-
arfrest, og verða því stjórnar-
völdin að taka til við endur-
skoðun hans þegar á þessu
ha-usti, ef þau ætla að standa
við heit sitt og láta herinn
fara á yfirstandandi kjpír-
tímabilí.
Það er ennf remur álit fund-
arins að fslendingum beri að
standa utan við hernaðarbanda-
K>g og lýsa á ný yflr algern
hlutleysi sínu í hernaðarátök-
um, enda. ættu aðgerðir At-
lanzhafsbandalagsþjóðanna í
htndhelgismálinu — harðorð
mótmælt þeirra og vopnað of-
beldi — að hafa komið Isleml-
ingum í skilning um að í þeim
féí'agsskap eiga þeir ekki
heima".
Állir flokkar í Færeyjuni
felldu brezku tillöffuna
Viðræðum Kampmanns
fjármálaráðherra Danmerkur
og Færeyinga um fískveiði-
lögsögu eyjanna ev lokið.
Allir flokkar á lögþingi
Færeyinga felldu brezku miðl-
unartillöguna en Sambands-
flokkurinn, Fólkaflokkurjnn,
sósialdemókratar og Sjálf-
írak hætti harsam-
¥Ínnu viS Breta
Reuters-frétt frá Bagdad herm-
ir að ríkisstjórn íraks hafi á-
kveðið að segja upp samningn-
um um starf brezkra herforingja
til að þjalfa her fraks.
50 brezkir herforingjar, sem
starfa í írak samkvæmt þessum
samningi, munu hverfa þaðan
eftir mánuð.
Fréttin greinir ennfremur frá
því að ekkert samkomulag hafi
náðst milli stjórnarvalda í írak
og Bretlandi um framtíð 800
brezkra herflugmanna, sem dvelj-
ast í flugbækistöðinni í Habania
stjórnarflokkurinn eru ekki
mótfallnir þvi að Danir og
Englendingar haldi áfram
samningatilraunum um bráða-
birgðalausn.
Minni hluti þingsins, Þjóð-
veldisflokkurinn, krefst þess
að fiskveiðilögsagan verði
þegar færð út í 12 sjómilur
samkvæmt samþykkt Lög-
þingsins hinn 6. júní s.I. og
í samræmi við kröfur Fiskí-
mannafélags Færeyja, Lands-
sambands verkamanna og
annarra samflaka.
Húsgagnabólstr-
arar kjósa
Sveinafélag húsgagnabólstrara
kaus fulltrúa á Alþýðusambands-
þing í gærkvöldi, Aðalafulltrúi
var kjörinn Þorsteinn Þórðarson
með 12 atkv., Kristján Sigur-
jónsson fékk 5. atkv. Varafull-
trúi var kjörinn Leifur Jónsson
með 12 atkv., Bjarni Hákonar-
son fékk 5 atkv.
Halldór Kíljan Laxness neðir við Barböru Henkel, blaðamann við „Sztandar Mlodych", og
bólíaútgefandann Wlodzimierz Lewik. Myndin er tekin á veitingahúsi í Varsjá. — Sjá frétt
um dvöl skáldsins í Póllandi á 3. síðu. 1
e b • +
Á fundi bæjarstjórnar Hafn-
arfjai*ðar í fyrradag vakti
Geir Gunnarsson, bæjarfull-
trúi Alþýðubandalagsins, máls
ufan dagskrár á hergagna-
flutningum bandaríska her-
námsliðeins milli KeflavíUur-
flugvallar og Hvalfjarðar. —
Flutti haiui svofellda tillöírit,
sem var samþykkt samhljóða:
„Bæjarstjórnin felur bæjar-
stjóra að gauga úr skugga
um, hvort bandarískt herlið
á Keflavikurflugvelli hafi í
gær fhvtt hergögn, þ.á.m.
sprengiefni, um aðalgytux
bæja.rins. Reynist svo hafí»
verið felur bæjarstjórn bæj-
arstjóra að mótmæla þvi at-
ferli harðlega \ið hlutaðeig-
andi aðjla. Jafnframt sam-
þykkár bæjarstjóm að banna,
flutuin,^ á slíkum A'arningS
að 6h/J|rfu og áu leyfis". t