Þjóðviljinn - 25.09.1958, Page 5

Fimmtudagur 25. september 1958 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Áróður brezkra togaraeteenda
ÞaS er eftirtektarvert að enda þótt flest útbreiddustu
brezku blöðin, sem ven'ulega fylgja Íhaldsflokknurií að
málum, túlki málstað brezkra tcgaraeigenda í forystu-
greinum sínum cg öSrum ‘skrifum um landhelgismáiið,
kveður mjög við’ annan tón í lesendabréfum sem birtast
í brezkum blöðum.
Um allt Khia liafa að undanförnu verið haldnir fundir þar seni mótmælt hefur verið yflr-
gangí Bandaríkjanna við strendur iandsins. Myndin er t-ekin á einuin siikum fundi sem nem-
endur við námustofmmiua í Peking héldu.
Brezka fjármálaritið Investors‘ Review segir að eina
íyrirsjáanlega afleið'ing fiskveiðideilunnar og framferðis
Breta hér við land sé að „fiskur muni enn hækka í
verði þó að hann sé þegar orðinn of dýr fyrir flesta.“
verði að horfast í augu við þá
staðreynd að náist ekki sam-
komulag milli landanna —• sem
bæði eru aðilar að Atlanzhafs-
Blaðið segir að „togaraeigend-
ur verji miklu fé í auglýsingar
til að fá brezkan almenning á
sitt band, en varla sé hægt
að gera ráð fj’rir að ’peir geti
aflað sér mikillar samúðar eða
fengið fólk til að hlaupa til að
kaupa afla sem er af vafasöm-
um uppruna".
Það bætir við að fyrst að
ekki hafi tekizt að ná sam-
komulagi á Genfárráðstefnunni
hafi ekki verið hægt að kom-
ast hjá því að einstök riki
gerðu einhliða ráðstafanir til
stækkunar landhelginnar.
Svipaðar skoðanir koma frám
í öðrum brezkum blöðum. f
blaðinu Dorset Daily Bcho er
einnig sagt í forystugrein að
„deila Brétlands við ísland megi
ekki dragast á langinn von úr
viti“. Hingað til hafi árekstr-
arnir við ísland verið líkastir
bandalaginu — hljóti sambúð
þeirra að versna. Auk þess er
ekki hægt að vænta þess af
togaramönnum okkar að þeir
veiði miklu lengur við þær erf-
iðu aðstæður sem þeir hafa
unnið við að undanförnu".
Enn fastar er kveðið að orði
í írskum blöðum. í blaðinu Ev-
ening Herald sem gefið er út
í Dyflinni er komizt svo að orði
um skrif sumra brezkra blaða:
„Að baki háfleygum yfirlýs-
ingum um hneykslanlega fram- :
komu íslendinga og ósér-
plægnum fullyrðingum um ást
á réttlætinu standa hin vold-1
ugu, harðvítugu öfl einkahags- j
munanna. í þessu tiifelli er um :
að ræða yelskipulagða og auð-1
Svo má virðast sem það sé
ekki einungis blessun að gnótt
fiskjar sé við strendur eylands
manns. Það viðist draga að sér
gróðafíkn voldugri sjóvelda úr
nágrenninu. Við þekkjum dá-
IStið til hennar hér“ .
Skozk blöð hafa verið hlið-
hollari Islendingnm en ensk
frá upohafi deilunnar. Edin-
burgh Evening News sagði t.d.
nýlega að augljóst væri orð-
ið að enginn gæti hagnazt á
Framhald ó 11. siðu.
f kaþóls'ka vikublaðinu The
Tahlet birtist þannig langt
bré.f frá einum lesanda
þess, J. T. CampelJ, sem
búsettur er á eynni Cáhna
við Skotland. Hann seg-
ist vera hissa á því að blaðið
skuli hafa gleypt við áróðri
brezku stjórnarinnar og út-
gerðarmanna varðandi deiluna
við ísland.
Hann bendir á að vonlaust
sé fyrir fiskveiðiþjóðir að bíða
eftir því- að aiþjóðíegt sam
komulag verði um stærð - land-
lielginnar. Þegar órið 1895,
hafi brezka ' þingið samþvkkt
lög sem heimiluðu skozku
fiskimálastjórninni að fæfa
landhelgi við Skotland út í 13
mílur — þó með þvi skilvrði
að aðildarríki Norðursjávar-
sáttmálans féllust á það., Það
samþykki fékkst aldrei. Afleið-
ing þess var, segir hann, að
mjög hefur gengið á fiskstofn-
inn sökum ofveiði og eyjar þar
sem áður voru stundaðar mikl-
ar fiskveiðar eru nú að leggj-
ast í eyði. Síðan segir hann:
„ísiendingum, Færeyingum
og Norðmönnum er vel kunn-
ugt um áhrifin sem togveiðar
hafa haft á veiðar við strend-
ur Skotlands og vita að á-
gangur erlendra togara þýðir
hrun og eyðingu stórra byggð-
arlaga í löndum þeirra: Fyrir
íslendinga er hættan nærri al-
ger. Bretland, sem fallizt hef-
ur á ýmis frávik frá leifum
Jaissez faire — stefnu nítjándu
aldar, þriggja mílna landhelg-
inni (þ.á.m. með samningnum
frá 1942, sem skipti Pariaflóa
upp á milíi Trinidad og Venez-
uela), er eina landið sem neit-
að hefur ■ að viðurkénna f isk-
veiðitakinörk fsiands“.
Einn af lesendum b’p-ðsins
Lowestoft Journal, F. 0:enad-
I er Lewis, sem segist hafa
stundað veiðar á tógurum í
tuttugu ár, er iítið hrifinn af
i málflutningi' togarae'.genda.
; Hann segir að með .öiiu sé ó-
i sannað að fslendingar hafi
ekki haft lagarétt til að
stækka landhélgi sína. Brezkir
togaraeigendur hafi Jítið reynt
til að sýna fram' á að þeú hafi
réttinn sín megin, en hnfi ver-
ið því „hrokáfyllri og ógnandi“
í framkomu.
Lewis segir að reyns’a sín
af veiðum á fslandsmiðun hafi
kennt sér að togarar hljóti að
leita hafna, annað hvort und-
an veðrum, eða til að sctia á
land sjúka eða meidda menn.
Brezkir skipstjórar muni nú
i ekki áræða að leita hafnar
þótt líf liggi við, nema með
leyfi viterðarmanna, og kynni
bréfritarans af brezkum út-
gerðarmönnum eru slik að
hann telur litlar líkur á því
að slík leyfi verði veitt.
Hann minnist að lokum á
það að Rússar hafi einuig 12
mílna landhelgi og se^’st þá
fyrst munu trúa því að bvezka
stjórnin sé að veria grundvall-
arreglu en ek'ki að beita varn-
arlausa þjóð ofbeldi, þegar
brezkir togarar stími inn í
rússneska landhelgi — með
eigendurna um borð.
Framhald á 10. síðu.
Menningartengsl íslands og
Ráðstjórnarrilijanna
HLIÓMLEIKAR
SOVÉTLISTAMMNMNA
í Austurbæjarbíói laugardag
27. september kl. 19.00 og
sunnudag 28. september kl. 19.00.
f-1
* f
óknyttum skóláþiltá „en menn uga fulltrúa brezks fiskiðnaðar.
Skotar iiiótmæla ofbeldi —
tí landhelgi
Skozki Þjóöflokkurinn hefur mótmælt hernaöaraðgerö-
um Breta hér viö land og' um leiö krafizt þess aó skozk-
um fjöröum veröi lokað fyrir yeiöi og landhelgin viö
Skotland færö út.
Þetta kemur fram í bréfi sem
f ramkvæmdastjóri flokksins,
John B. Smart, hefur sent Mac-
millan, forsætisráðherra Breta.
Afrit af bréfinu hafa verið
send sendiráði íslands í Lond-
on og Skotlandsmálaróðherra
brezku stjórnarinnar.
f bréfinu er fordæmd „ó-
sæmileg og óvirðuleg valdbeit-
ing rlkisstjórnár Bretlands
gegn fslandi sem er að leitast
við að vernda náttúruauðæfi
sín.“.
Þess er krafizt í bréfinu að
skozkum fjörðum verði lokað
fyrir fiskveiðum „og að nú-
verandi þriggja mílna landhelgi
verði mjög stækkuð".
Eilefu söngvarar og
hl jóðfæraleikara r.
Síðasta tækifærið til að
hlusta á þessa óviðjafnan-
legu snillinga..
XV EFNISSKRÁ.
Mí R
Aðgöngumiðar í bókabúðum Máls og
menningar, Skólavörðustíg, Kron Banka-
stræti og Sigfúsar Eymundssonar,
Austurstræti. — Mírfélagar geta vitjað
miða í Þingholtsstræti 27, frá kl. 1 til 7.