Þjóðviljinn - 28.09.1958, Síða 1

Sunnudagur 28. september 1958 — 23. árgangur
218. tbl.
Blikksmiðir kjósa
fulltrua sinn
Félag blik'ksmiða hélt fund
í gær og kaus fulltrúa á Al-
þýðusambandsþing. Aðalfúlltrúi
var kjörinn Magnús Magnús-
son, varafulltrúi Ólafur Á. Jó-
ihannesson.
Þeir biðu aðeins skipunar að sigla
landhelgisbrjótnum til haínar
Bretar réðust að íslenzhu löggtezlumönnunum með hníium3 júrnhöll-
um ag heitum sjjó. hiðu samt iœgri hlmt«— en til hrers rar barizt? í
íslenzku varðskipsmennirnir sem tóku landhelgis-
brjótinn Paynter úti fyrir Vestfjörðum á fimmtudaginn
og voru að því komnir að sigla með hann til hafnar,
vissu ekki hvaðan á sig stóö veðrið þegar þeim bárust
þau fyrirmæli frá yfirstjórn landhelgisgæzlunnar að þeir
skyldu fara frá borði. Þá höfðu þeir staöið í stymping-
um við togaramenn, sem réðust gegn þeim með hnífa,
járnkalla og heitan sjó að vopni, og hiifðu borið þá ofur-
liði. Það er ekki að furða að einn skipverja á Maríu
Júlíu komst svo að orði við Þjóðviljann í gær að þeir
varðskipsmenn hefðu verið bæði „sárir og leiðir yfir
málalokum".
f gærmorgun kl. 7 kom María
Júlía til Akureyrar og' setti þar
á land Hrein Þorkelsson 2. vél-
stjóra á skipinu. Hreinn kom
hingað til bæjarins með eftirlits-
flugvélinni Rán og náði frétta-
maður blaðsins tali af honum á
heimili hans að Lokastíg 15,
seinnipart dags. Hreinn er nú
að hefja nám í Vélstjóraskólan-
um. Hann varð góðfúslega við
beiðni fréttamanns að segja les-
endum Þjóðviljans frá hinni
sögulegu viðureign við brezka
togarann Paynter.
Forsagan
Frásögn Hreins Þorkelssonar
er svohljóðandi:
„Þetta byrjaði með því að
skipherrann á Díönu hafði sam-
band við Maríu Júlíu og bað
leyfis um að fara með sjúkan
mann af togaranum Paynter til
hafnar. Skipherrann svaraði því
til að togaranum væri velkom-
ið að fara inn með manninn og
skyldi varðskipið fylgja honum
inn. Segir þá skipherrann á
Díönu að maðurinn þoli ekki
flutning aftur yfir í togarann.
Var þá Jeitað álits ráðuneytisins
og gaf það herskipinu leyfi að
sigla inn. Þetta gerðist á tíunda
tímanum á fimmtudagsmorgun.
Eftir þetta siglir herskipið til
nálægs togara og iætur hermenn
um borð í hann og siglir síðan
inn til Patreksfjárðar, en hafði
áður gefið togurunum skipun
um að fara út fyrir fiskveiðitak-
mörkin. Þeir hlýddu því misjafn-
lega fljótt og síðastur var tog-
arinn Paynter er kastaði vörp-
unni áður en hann sigldi út fyr-
ir mörkin.
Við fórum nú að togara sem
var þarna ekki langt undan.
Óðinsmenn íara
um borð
Óðinn aftur á móti siglir að
Paynter og kemur skipsmönnum
þar að óvörum og tekst að koma
mönnum um borð án mótspyrnu.
Skipherrann á Óðni hefur þá
samband við okkur, pn við vor-
Brezka herskipið á PsfreksfirSi
um 10 mílur undan, og biður
okkur að veita sér liðsauka.
Óðinsmenn höfðu komizt um
borð án þess að vera veitt mót-
spyrna, og skipaði skipstjórinn
á brezka togaranum mönnum
sínum því að hafast ekkert að.
Hann hefði ekki fyrirmæli um
annað en varna íslenzkum varð-
skipsmönnum uppgöngu.
Hlýddu ekki fyrir-
mælum
Hásetarnir lilýddu ekki þess-
lun fyrirmæluin lieldur hófu á-
rás á varðskipsmenii. Við það
lilaut einn skipverji á Óðni
nokkur meiðsli og' var hann
séinna flutlur inn til Patreks-
fjárðar.
í þvi vorum við komnir
og þar sem togárinn hafði látið
akkerið falla þá var hægur
vandi fyrir okkur að komast
um borð. Við tókum vélarrúmið
í okkar hendur og mættum þar
nokkurri mótspyrnu, þeir voru
með hnífa, spanna, járnkarla,
heitan sjó og fleira.
Biðu aðeins
skipunar
Urðxi nokkrar stympingar og
átök en við gátum hrakið þá úr
Herskipið Diana bíður rétt fyrir utan höfnina
er kastað upp í fjöru,
---------------
vélarrúminu og náðum því al-
gerlega á okkar vald og biðum
aðeins skipunar um að sigla af
stað. En þá vorum við allt í
einu kallaðir frá borði. Vissum
við eiginlega ekki livaðau á okk-
ur slóð veðrið og vakti þetta
mikla reiði.
Um leið og við vorum að ganga
upp úr vélarrúminu reyndi einn
Bretinn að ráðast á þann er aft-
ast fór með hníf að vopni, og
bjóst til að stinga hann. En ís-
lendingurinn Varð hans var í
tæka tíð og sparkaði aftur fyrir
sig og hitti kauða í andlitið og
er þar trúlega um sama mann
að ræða og Reuter sagði frá að
slasazt hefði í átökunum. "■
Allan þann tíma sem þetta
stóð yfjr voru varðskipsmenn í
stöðugu sambandi við Land-
helgisgæzluna.
Fréttamaður spurði nú um
Framhald á 11. síðu
í Patreksfirði meðan sjúka togaramanninum
— Ljósm.: Guðbj. Gunnarsson.
Landhelgi og „hervernd44
Samtökin -Jriðlýst land" halda almenna
fundi á Vestfjörðum
Samtökin „Friðlýst land“ halda 4 fundi á Vestfjörðum
nú um helgina. Umræöuefnið er, eins og á öðrum fund-
um samtakanna að undanfömu: Landhelgin og „her-
verndin“.
Tveir fundir verða í dag, á
Suðureyri kl. 2, og á Flateyri
kl. 5. Annað kvöld verður fundur
á Bolungarvík, og á þriðjudags-
kvöld verður fundur í Alþýðu-
húsinu á ísafirði
Ræðumenn á þessum fundum
verða: Séra Baldur Vilhelmsson,
Ragnar Arnalds, Jón Baldvin
Hannibalsson og Jónas Árnason.
Austfirðingar og Norðlending-
ar lýstu stuðningi sínum við þá
baráttu í sjálfstæðismálum,' sem
Tilræði við verkalýðssamtökin
nú er hafin að frumkvæði sam-
takanna „Friðlýst land“, með
mikilli fundarsókn og einarð-
legum ályktunum þar sem skor-
að var á stjórnarflokkana að
efna heit sitt um að láta herinn
fara, — og er ekki að efa' að
svo muni einnig verða um Vest-
firðinga.
Þakkir til braut-
ryðjandans
i
Alþýðublað’.ð birtir grein-
ar lessa daga sem virðast
skri l'aðar fyrir útlendinga
eða einhverja sem enga liug-
mynd lutfa iun það sem ger-
ist í íslenzku þjóðlífi. Þann-
ig' virðist blaðið lialda að
samsæri lvægri krata og
Sjálfstæðisílokksins um að
hrifsa vöidin í Alþýðusam-
handinu sé enn eitthvert
latuuingarmál og óhætt sé að
láta eins og engin slík sani-
vinna eigi sér stað!
Nev, þetta samsæri er upp-
víst, jietta tilræði hægri-
manna Alþýðuflokksins við
verkalýðssamtöikin er ölliim
augljóst. Engum inanni sem
þekkir til verkalýðshreyf-
ingarinnar kemur til lvugar
að Morgunblaðið haldi uppi
liosningu Alþýðuflokks-
manna á Alþýðusambands-
|\ng í því skyni að efla
lveildarsamtölc verkalýðsins.
Engiim verkainaður, sem
veit nolduið um baráttu
verkalýðsfélaganna á Is-
land'i, trúir því að Morgnn-
blaðið, málgagn svartasta
afturliaidsins í landinu, herj-
ist fyrir því að koma íhalds-
mönnum í stjórnir verka-
lýðsfélaga til að efla sam-
tök verkamanna!
1 g^er mælir Morgunblað-
ið t.d. inni'.ega með þvi að^
siglfirzkir verkamenn kjósi
\ Alþýðusambandsþing í-
haldsmenn og hægri krata,
til að „freistá að hnekkja
valdi kommúnista í félag-
inu“. llér fyrir sunnan vælir
Alþýðublaðið uin það dag
eftir dag að „einangra"
þurfi „kommúnista" í verka-
lýðsfélögunum. Þeir rilja
það sama ráðamenn Sjálf-
stæðisflokksins og ráðainenn
Alþýðufloltksins.
Sjálfstæðisflokkurinn veit
hvað hann \ifl. En væit Al-
þýðufiokkurinn h\-að haiui
er að gera?
Framkvæmdanefnd Sósíalista-
flokksins kom í gær saman við
leiði Þorstein Erlingssonar.
Lagði Einar Olgeirsson krans á
leiði Þorsteins Eriingssonar.
„Kveðja og þökk til brautryðj-
andans frá Sameiningarflokki;
alþýðu — Sósíalistaflokknunv."
Fulltniar bíl- '
stjóra á Akureyri 1
Sjálfkjörnir fulltrúar Bif-
reiðaetjórafélag Akureyrar á
ASÍ-þing urðu þessir: Höskuld-
ur Helgason og Jón R'ögnvalds-
son. Til vara: Garðar Svan-
laugsson og Baldur Svanjaugs-
son.