Þjóðviljinn - 10.10.1958, Page 3

•MBK-
Föstudagur 10. október 1958
ÞJÓÐVILJINN
(3
Dagsbrúnarfundurinn í gærkvöldi
Framhald af 1. síðu.
haldið gefa út undir nafninu
Verkamannablaðið og dreifa
meðal verkamanna, þar sem
segir að andstæðingar Dags-
brúnarstjórnarinnar séu beitt-
ir fullkominni rangsleitni í
kosningum og verði að skrifa
60 nöfn.
Hver er sannleikurinn ? Það
var einu sinni kosið þannig í
Dagsbrún. Það var fyrir 1942
áður en stjórn Sigurðar Guðna.
Hvað hefur unnizt Þegar við höfðum mál okk-
| ar ekki fram á þessum víg-
Það er f jarri mér, sagði Eð-1 stöðum snerum. við okkur að
varð, að halda lofræðu um rík- hinum vigstöðvunum og lögð-
isstjórnina, en skylt er að geta
þess sem gert er. Það sem
verkalýðssamtökin hafa áunnið
með áhrifum sínum á Alþingi
og í ríkisstjórn er:
Full atvinna og vaxandi at-
vinna. Fleiri og betri atvinnu-
tæki flutt inn í landið. At-
vinnutækin betur nýtt en áður
um til að
sagt upp.
samningum væn
Lærdómsrík saga
Eðvarð rakti síðan samninga-
málin allýtarlega, en saga B-
listamanna í þeim er mjög
lærdómsrik fyrir Dagsbrúnar-
menn. B-listamenn vildu fara
var og komið í veg fyrir stöðv-, í siag strax s.l. vor, — sem
sonar tók ,yiþ og afnam þetta
kosningaf jffiirkomulag, það giltij anir fiskiflotans, er voru ár-, hefði þýtt að Dagsbrún hefði
aðeins meðan aðstandendur nú-i leSar í tíð íhaldsstjórnanna. | þurft að standa í löngu verk-
verandi B-lista í Dagsbrún fóru
þar með völd. Síðan hafa menn
í Alþýðusambandskosningum
aðeins þurft að merkja við A-
eða B-lista — og báðir þannig
staðið jafnt að vígi. — Þetta
er aðeinö-'teitt ■ dæmi um sann-
leiksgildi '»i‘>,Verkamannablaðs-
ins.“
Eitt sjónarmið
Við þessar kosningar þurfum
við að hafa fyrst og fremst eitt
sjónarmið í huga, sagði Eðvarð.
Það er: liverjir eru hagsmunir
Dagsbrúnar og Dagsbrúnar-
manna ? Mælikvarðinn hlýtur
að vera: hvað hafa þeir menn
gert fyrir félagið sem eru á
listunum.
Barátta verkalýðssamtakanna
er tvíþætt. Fyrst opin barátta
fyrir kaupi og bætum kjörum
•— sem oft hefur orðið að heyja
harða verkfallsbaráttu fyrir.
Og í öðru lagi að koma fram
málum stéttarinnar með áhrif-
um á löggjáfarvaldið.
Undanfarin ár eru rík af
dæmum um hvorutveggja.
Eðvarð drap síðan á verk-
fallsbaráttuna 1955 og hvernig
þáverandi ríkisstjórn stóð fyrir
hefndarráðstöfunum til að taka
af verkamönnum allt er þeir
höfðu náð í verkfallinu. Við
síðustu alþingiskosningar beittu
verkalýðssaihtökin sér fyrir því
að ná áhrifum á ríkisstjórn og
Alþingi/ sem leiddi til þess að
núverandi ríkisstjórn var
mynduð. ' '
Orlof fiskimanna hefur verið! falli.
hækkað úr 2% í 6% svo í stað
þess að fá % af orlofi í áður
fá þeir nú sama orlof og annað
verkafólk.
Veruleg lækkun tekjuskatts á
lágum tekjum.
Betri skipan á lánum til hús-
bygginga en áður og aldrei
meira fé veitt til þeirra.
2 millj. kr. veittar til orlofs-
heimilis verkamanna,
Tímakaupsmönnum veittur
réttur til uppsagnarfrésts og
greiðslu í veikindum sem er
áragamalt baráttumál . verka-
lýðsins.
Landheigismálið værj ekki
Þegar Hlíf samdi um 6%
kauphækkun heimtuðu B-lista-
menn að Dagsbrún sætti sig
við að atvinnurekendur
skömmtuðu þeim 6%- B-lista-
mennirnir hófu þá harðan á-
róður gegn Dagsbrún og stjórn
hennar en á sama tíma sögðu
B-listamennirnir aldrei styggð-
aryrði um atvinnurekcndur!
Síðan lýsti Eðvarð hvernig
B-listamenn hefðu reynt að
sundra Dagsbrúnarmönnum
meðan harðast stóð í samn-
ingum, og er það lcunn saga.
Gerðu B-listamennirnir það
af umhyggju fyrir Dagsbrún
atvinnurekenda gegn Dagsbrún.
Var þessi gamli Alþýðuflokks-
maður sannarlega aumkunar-
verður sem þjónn íhaldsins og
atvinnurekenda í Dagsbrún.
Hvorki málflutningur Anu'.ais,
Jóhanns verkfallsbrjóts né
annarra atvinnurekendasendla
átti hinn minnsta. hljómgrunn
á fundinum. Dagsbrúnarmenn
vorkenna þessum mönnum —
og fyrirlíta þá.
Fyrir sigri A-listans töluðu
margir Dagsbrúnarmenn. Sér-
staklega flutti Árni Ágústsson
heita áminningu til Alþiýðu-
flokksmanna sem nú ganga er-
inda þeirrar yfirstéttar sem
alltaf hefur kúgað verkamenn,
fengi hún þvi viðkomið, þeirr-
ar yfirstéttar sem Alþýðuflokk-
urinn var stofnaður til að berj-
ast gegn.
Svarið sundrungar-
tnönnunum
I öllum ræðum stuðnings-
manna A-listans, iista Dags-
brúnarmanna, 'tatm fratn <* að
Dagsbrúnarmenn eru stað-
ráðnir í að lietjast þegar
handa fyrir stórsigri A-list-
komið á þann rekspöi sem það og kjörum Dagsbrúnarmanna?
er ef ekki hefði notið við á- Eða gerðu þeir það af þjón-
hrifa verkalýðssamtakanna.
Hver var afstaða, B-lista-
manna í þessum málum? Þeir
voru ýmist gegn þeim eða
þvældust fyrir eins og þeir
gátu.
Til þess skorti aíl
Hitt er rétt, að allt hefur
ekki tekizt sem skyldi, sagði
Eðvarð. Það tókst ekki að
halda verðstöðvunarstefnunní,
— til þess voru áhrif verka-
lýðssamtakanna ekki nógu
sterk, og þau ekki nógu sam-
stillt.
Þegar efnaliagsmálatillögurn-
ar komu fram á s.Í. vöri töld-
um við, sagði Eðvafð, að verka-
lýðssamtökin hefðu átt að neita
þeim og snúast gegn þeim.
Kjör fulltrúa á þing A.S.Í.
Verkamannafélag Vopnafjarð-
ar kaus fulltrúa sinn á Al-
þýðusambandsþing að viðhafðri
allsherjaratkvæðagreiðslu s. 1.
þriðjudag og miðvikudag. Úr-
slit atkvæðagreiðslunnar urðu
þau, að A-listi hlaut 69 at-
kvæði, B-listi 53, 3 seðlar voru
auðir, Aðalfulltrúi félagsins er
Antonfus Jónsson, varafulltrúi
Stefán Helgason.
Verkamannafélagið Árvakur
á Eskifirði kaus fulltrúa sinn
á fundi í fyrrakvöld. Kjörinn
Var Alfreð Guðnason, til vara
Ölver Guðnason.
Verkalýðsfélagið Afturelding
á Hellissandi kaus fuiltrúa sinn
á fundi í fyrrakvöld. Aðalfull-
trúi var kjörinn Aðalsteinn
Jónsson, varafulltrúi Guðmund-
Ur Gíslason.
Verkalýðsfélag Dalvíkur kaus
fulltrúa sinn á fundi í fyrra-
kvöld. Aðalfulltrúar voru
kjörnir Valdimar Sigtryggsson
og Sveinn' 'Jóháiinsson, vara-
fulltrúar Hermann Árnason og
Kristinn -Jónsson.
Verkakvennafélagið Fram-
tíðin á Eskifirði hefur kjörið
Ingibjörgu Kristjánsdóttur full-
trúa sinn á þing A.S.Í.
í Borgarnesi
Borgarnesi. Frá fréttaritara
*
Um sl. helgi var haldinn
fundur í Verkalýðsfélagi Borg-
arness, vegna fjölmargra á-
skorana félagsmanna til að
ræða kaupgjaldsmál og ,,taf-
arlausa“ hækkun á grunnkaupi
um 9,5% eða í sama kaup og
Dagsbrún hafði náð fram.
Samningar félagsins voru ný-
lega framlengdir og var stjórn
félagsin vantrúuð á að at-
vinnurekendur féúust á breyt-
inguna, Höfðu þeir (atvinnu-
rekendur) látið falla orð við
stjórnina um ,,að henni bæri
að lægja öldurnar í félaginu".
Það tókst hinsvegar ekki að
þessu sinni.
Funduru / kaus 6 manna
nefnd til að ræða við atvinnu-
rekendur, og féllust atvinnu-
Ýékendur á að greiða 9,5%
grunnkaupshækkun í Borgar-
nesi frá 1. okt. sl. að telja.
Framhald af 1. síðu.
Hreyfli voru tveir Framsókn-
ustu við atvinnurekendur ?
Svarið er augljóst.
engan hljómgrunn
Hér er ekki rúm til að drepa
á nema nokkur aðalatriði í
ræðu Eðvarðs. Að henni lok-
inni flutti Kristíínus Arndal
framsögu fyrir B-listann og
endurtók þar rök íhaldsins og
ans, að fylgja þeim 1 1 av
Dagsbrúnar, að ná beztu ÖUl . • •
samningum án verlrfalls, eft-
ir með næsta sigri á sunnu-
daginn kemur, stórsigri A-
iistans.
Síðastur á fundinum tal-
aði Sigurður Guðnason, hinn
aldni formaður Dagsbrúnar
um langt árabil, og hét á
Dagshrúnarmenn að svara
sundrungarmönnum ihalds-
ins með einingu og stór-
sigri á næstu lielgi.
Regn
Þá hefur Verkalýðsfélag
Nesjahrepps í Austur-Skafta-
fellssýslu kjörið Sigurberg
Árnason fulitrúa sinn, og
Verkakvennafélagið Báran á
Hofsósi Guðbjörgu Guðnadótt-
ur, til vara Björgu Guðmunds-
dóttur.
Verbalýðsfélag Hrútfirðinga
kaus fulltrúa sinn á félags-
fundi 6. þ.m. Áðalfulltrúi var
kjörinn Kjartan Ólafsson Hlað-
hamri og varafulltrúi Guð-
mundur Matthíasson.
1 fyrrakvöld var útrunninn
framboðsfrestur til fulltrúa
kjörs á Alþýðusambandsþing í
verkakvennafélaginu Öldunni á
Sauðárkróki. Aðeins einn listi
kom fram, listi stjómar og
trúnaðarráðg og var hann
sjálfkjörinn. Aðalfulltrúar eru
Hólmfríður Jónasdóttir ög
Guðrún Ágústsdóttir, varafull-
trúar Hulda Sigurbjörasdóttir
og Margrét Kristinsdóttir.
Verkakvennafélá’gið Orka á
Raufarhöfn hefúr 'kosið Aðal-
björgu Péturfedóttur aðalfull-
trúa sinn á Alþýðusambands-
þingi og Jóliönnu ísfjörð til
vara.
Þjóðverjar unnu
í gærkvöldi léku austur-
þýzku körfuknattleiksmennirn-
ir við Islandsmeistarana í
körfuknattleik, I.F.K. í Kefla-
vík, og unnu þá með 81 stigi
gegn 38 í sæmilegum leik. Nán-
ar verður sagt frá leiknum í
blaðinu síðar.
Aðalfundur
AffisrelC'áng®r
Aðalfundur verkalýðsfélags-
ins Aftureldingar á Hellissandi
var haldinn í fyrrakvöld.
Stjórn féíagsins var endur-
kjörin og skipa hana: Júlíus
Þórarinsson formaður, Jón
Guðmundsson, Eggert Eggerts-
son, Annel Helgason og Sig-
urður Sigurjónsson. — Á fund-
inum mætti Björgvin Sigurðs-
son, formaður Bjarma á
Stokkseyri, fyrir hönd Alþýðu-
sambands íslands.
Þoi kell máni seidi fyrir
tæplega milljón krónur
Tveir íslenzkir togarar hafa
selt í Vestur-Þ7zkalandi í
haust, báðir í Cuxhafen. Jón
Þorláksson seldi þar fyrir viku
fyrir 90.700 mörk og í gær-
morgun seldi Þorkell máni 228
lestir fyrir 192.000 mörk. Þetta
mun vera hæsta verð sem ís-
lenzkur togari hefur fengið
fyrir ísfiskfarm í Þýzkalandi
fram til þessa dags, og senni-
lega mesta ísfisksala þar yfir-
leitt.
192.000 mörk jafngilda um
900.000 krónum þegar miðað er
við skráð gengi og bætt við
55%. Þau jafngilda einnig um
17.000 sterlingspundum og má
geta þess að brezku togararnir
sem hér hafa verið að veiðum
innan landhelgi háfasselt fyrir
2—6.000 sterlingspund, nema
einn sem vitað er um sem ýékk
um 9.000 pund fyrir afla af
íslandsmiðum.
Þorkell máni mun hafa feng-
ið þennan afla sinn á veiðum
fyrir sunnan land.
Býður fram 25 Hræðslu-
bandalagsmenn
Og enginn skyldi heldur ætla
að ihaldið hafi tekið sinna-
skiptum, það hafi nú uppgötvað
„villu“ sína.
Framundan eru í Reykja-
vík þrjár mikilvægar kosu-
ingar í verkalýðsfélögum; í
Dagsbrún, Iðju og Trésmiða-
félagi Reykjavíkur, en þau
vclja samtals 55 fulkruia á
þing. í þessum félögum býður
íhaldið fram hvorki mcira né
minna en 25 hægri kraia. All-
ir eru þessir Hræðslubanda-
lagsmenn komnir á listana af
lireinni náð íhaldsins. Það er
íhaldið sem býður fram B-
listann í Dagsbrún, leggur
fram stórfé horurn lil stuðn-
ings og gefur Hræðslubanda-
lagsmönnum síðan lielming-
inn af sætunum. Ibaldið ræð-
ur í Iðjú — og gefur hægri-
krötum eftir sex sæti á lista
sínum. íhaldið ræður í Tré-
smiðafélaginu og gefur
HræðsUibamlalaginu sæti á
lis'a sínum! Samtals fer í-
lialdið þannig fram á að
Reykvíkingar k.jósi 25
Hræðslubandalagsmenn á Al-
þýðusambandsþing í þessmn
þremur félögum.
„Reykvískir verkamenn
geia stöðvað svikráðin''
Það er eflaust rétt hjá Morg-
unblaðinu að Reykvíkingum hrýs
hugur við ef Ilræðslubandalagið
fengi meirihluta á Alþýðusam-
bandsþingi eða menn Eysteins
Jónssonar fengiu þar úrslita-
aðstöðu. En tækifærið til að
koma í veg fyrir það er einmitt
að felia lista þá sem ílialdið
býður fram í þessum þremur fé-
lögum. Það er rétt sem Morgun-
blaðið segir í fyrirsögn í gær:
„Reykvískir verkamenn geta
stöðvað svikráðin" — og aðferð-
in er sú að veita svikalistum
íhaldsins sem eftirminnilegasta
ráðningu og koma í veg fyrir að
nokkur af frambjóðendum þess
fái sætj á Alþýðusambandsþingi.