Þjóðviljinn - 21.10.1958, Side 12

og sóknarhugur rfkfl á
fskulýðsfylkingarínnar
HiðoyiumN
Þriðjudag'ur 21. október 1958 — 23. árgangur — 237. tölublað.
Goðmundur Magnússon kjörinn forseti sam
bandsstjórnar. — Þingi lauk í fyrradag
17. þingi Æskulýðsfylkingarinnar lauk seint í fyrra-
kvöld hér í Reykjavík. Þingiö, sem hófst á föstudags-
kvöld, fór vel fram og ríkti þar mikill áhugi fyrir öllum
viöfangsefnum samtakanna.
Mildð og blómlegt líf í
leiklistinni í Rúmeníu
— segir bióðleikhússtjóri nýkominn úr
kynnisíerð um landið
Guðlaugur Rósinkranz þjóðleikhússtjóri er nýkominn
heim úr nokkurra vikna kynnisferð urn Rúmeníu.
Þjóðleikhússtjóra var boðið i hluta þessarar a'dar. Eru leik-
för þessa af stofnun þeirri i húsin, að söen þjóðleikhússtjóra,
Fyrir hádegi á sunnudag fóru
nefndarstörf fram, en eftir há-
degi hófust þingfundir á ný.
Miklar umræður urðu um fram-
tíðarverkefni Æskulýðsfylking-
arinnar og ríkti einlægur áhugi
um að efla félagsstarfið að
mun. Hrafn Sæmundsson hafði
framsögu um félagsmál og
lýsti á’yktun félagsmálanefnd-
ar og var ákveðið að endurnýja
félagsstarfið á margan hátt og
efla starf deildanna úti á landi.
umræða um stjórnmál og verka
lýðsmál og einnig um laga-
breytingar.
Að lókum fór fram kosning
sambandsstjórnar. Forseti sam-
bandsstjórnar var kjörinn Guð-
mundur Magnússon, Ingvaldur
Rögnvaldsson var kosinn vara-
forseti, Hjörtur Gunnarsson
ritari, Ingólfur Ólafsson gjald-
keri og Lúther Jónsson með-
stjórnandi. Þessir fimm félagar
skipa framkvæmdanefnd Æ.F.
Þinginu hárust kveðjur frá
Alþjóðasambandi lýðræðissinn-
aðrar æsku, frá dönskum ung-
kommúnistum, frá íslenzkum
Guðmundur Magnússon núver-
þndi forseti sambandsstjórnar
stúdentum, eem eru við nám
1 Austurevrópu og frá ungum
sósíalistum í Vestmannaeyjum.
Ályktana þingsins verður
getið síðar hér í blaðinu.
Rúmeníu, sem hefur- með hönd-
um kynningu á rúmenskri menn-
ingu erlendis. Dvaldist hann um
10 daga skeið í höfuðborginni
Búkarest, en fór síðan í ferða-
lag um landið, allt norður til
Karpatafjalla,
Blómlegt Ieiklistarlíf
í viðtali við fréttamenn í gær
sagði Guðlaugur Rósinkranz að
leikiiát stæði greijnilega með
miklum blóma í Rúmeníu og
leiklistaráhugi virtist mjög mik-
ill. í Búkarest einni eru t. d.
20 leikhús og fullsetin áhorfend-
um á hverri sýningu. Annars
stendur leiklist á gömlum merg
í Rúmeníu, aðalleiklistarskóhnn
þar er t. d. 150 ára gamall og
flest leikhúsanna reist á fyrri-
mjög fullkomin og vtl að þeim
búið. Sýnd eru jöfnum höndum
rúmensk leikrit og erlend, m. a.
eru verk Shakespeares jafnan á
verkefnaskrá leikhúsanna, einnig
oftlega leikrit Shaws, Ibsens,
Strindbergs, Tsékoffs, svo nokk-
ur nöfn séu nefnd.
Þjóðleikhússtjóri átti þess kost
að sjá allmargar óperu- og leik-
sýningar í Rúmeníu og lýkur
hann á þær miklu lofsorði, eink-
um fannst honum mikið tii um
leiksviðs. og leiktjaldabúnað all-
an. Meðal leiksýninganna sem
þjóðleikhússtjóri sá var sýning á
rúmenskri óperettu. Hefúr komið
til tals, að Þjóðleikhúsið tæki
óperettu þessa til sýningá og
fengi þá rúmenskan leikstjóra til
Framhald á 2. síðu.
Þingfulltrúar að störfum.
Eignesréttur ríkisins á Ábísrð-
arverksmið) unni ótvíræður
Fjörugar umræður urðu um
alþjóðasamstarfið og samþykkt
að lýsa yfir stuðningi við 7.
heimsmót æskunnar, sem fer
fram í Vínarborg næsta sumar.
Þá var á sunnudaginn síðari
Olympíuskák-
mótið
1 6. umferð á Olympíuskák-
mótinu i Miinchen tefldu ís-
lendingar við Pólverja og
skildu þeir jafnir með 2 vinn-
ingum gegn 2. Ingi vann Sliwa,
sem er kunnur alþjóðlegur
meistarí, Guðmundur og Frey-
steinn gerðu jafntefli, en Ar-
inbjörn tapaði sinni skák. I
þessari umferð urðu jafntefli
Ihjá öllum löndunum í B-flokki,
nema Ungverjaliand vann Belg-
íu með 4 vinningum gegn eng-
ium, 1 7. umf. tefldu Islending-
ar við Kólumbiumenn og urðu
úrslit þau, að Kólumbíumenn
unnu með 3'/2 vinningi gegn
ihálfum. Ingi tapaði fyrir Quell-
ar, Guðmundur fyrir Sanch-
ez, Freysteinn gerði jafntefli
við de Greiff og Jón tanaði
fyrir Mjartin. Önnur úrslit í
7. umferð urðu þau að Pólland
vann Israel með 2Vz gegn
1%, Kanada Frakkland 3y2—
%, Finnland Belgíu 2%—l'/e
Ungverjaland Holland 3>/2—
Vi og Ij|anmörk °& Svíþjóð
skildu jöfn 2—2.
Eftir 7. umferð var röðin
9 B-flokki þessi: Ungverjaland
21 y2 vinningur, Holland 17'y2,
Framhald á 5. síðu.
en fyrsti varamaður er Gunnar
Guttormsson og annar vara-
maður Árni Björnsson.
Áðrir í sambandsstjórn
kosnir: Bogi Guðmundsson,
Ragnar Arnalds, Eysteinn Þor-
valdsson, Guðmundur Ágústs-
son, Margrét Blöndal, Hrafn
Sæmundsson, Kristján Jónsson,
Huldar Smári Ásmundsson,
Steinar Lúðvíksson, og Þórólf-
ur Danielsson. Varamenn: Al-
bína Thordarson, Finnur Hjör-
leifsson og Angantýr Einars-
son.
Frumvarp Einars komið til 2. umræðn og nefndar
Frumvarp Einars Olgeirssonar um breytingu á lög-
voru unum um Áburð’ai’verksmiðjuna var til 1. umræð'u á
fundi neðri deildar Alþingis í gær, Flutti Einar fram-
söguræðu en að henni lokinni var málið sett í fjárhags-
nefnd.
Einar minnti á, að hann
hefði flutt samhljóða frumvarp
áður, en vænti þess að nú gætu
þingpnenn sameinazt um að
breyta lögunum.
Hann minnti á að allt frá
því að fyrst var farið að hugsa
KirÍífaJimg var sett á laugardaginn
Ilsíur þegar kosið í kirkjuráð og ræðir í
dag írumvörp um biskupa og kirkjugarða
Kirkjuþing hinnar íslenzku þjóðkirkju var sett hér
í Reykjavík s.l. laugardag. Þingið er háð í Bindindis-
höllinni viö Fríkirkjuveg.
þessarar hreytingar væri verk-
smiðjan orðin eign þessa hluta-
félags. Þegar Einar flutti
frumvarp á Alþingi um hreyt-
ingu á rekstrarfyrirkomulag-
inu, kom skýrt fram að ekki
einungis þingflokkur Sósíalista-
flokksins heldur einnig Alþýðu-
flokkurinn leit svo á, að alveg
ótvírætt væri að Áburðarverk-
smiðjan sé eign ríkisins.
Það frumvarp var þó ekki
afgreitt, og því er nauðsyn að
flytja málið inn á Alþingi á ný,
svo afstýrt verði framtíðardeil-
,,Verk-' um um eignarrétt fyrirtækisins.
Þingið hófst með því að
sunginn var sálmurinn „Faðir
andanna“ undir stjórn Páls
Isólfssonar tónskálds.
Þá flutti hr. Ásmundur
Guðmundsson biskup setningar.
ræðu, rakti aðdraganda |að
öll kjörbréf tekin gild.
Þá hófst kosning forseta og
skrifana. Biskup er sjálfkjörinn
forseti þingsins. 1. varaforseti
var kjörinn Gísli Sveinsson,
fyrrv. sendiherra og 2. vara-
forseti var kjörinn séra Frið-
stofnun kirkjuþings og
þingfulltrúa velkomna til
starfa.
| Þingið samþykkti að senda
forseta Islands kveðjur og árn-
| aðaróskir.
Kosin var kjörbréfanefnd.
Siðar sama dag hélt þingið á-
fram störfum og skilaði þá
* kjörbréfanefnd áliti og voru
bauð; rik A. Friðriksson, prófastur
á Húsavik. Skrifarar voru
kjörnir séra Þorgrímur Sig-
urðsson Staðarstað og Þórður
Tómasson Vallnatúni.
Þá var kosið í tvær fasta-
nefndir þingsins, kirkjumála-
nefnd og allsherjarnefnd. I
kirkjumálanefnd voru kosnir:
Framhald á 2. síðu
um áburðarverksmiðju á Is-
landi var talið sjálfsagt að hún
yrði ríkiseign. Nefndi Einar
ýmis dæmi, m.a. hefði þótt
sjálfsagt að Sogsvirkjunin
tryggði verksmiðjunni rafmagn
á lágu verði, svo lágu að óeðli-
legt yrði að teljast ef aðrir en
ríkið ætti í hlut.
I iögunum stendur:
smiðjan er sjálfseignarstofnun, I
er lýtur sérstakri stjórn. Verk-
smiðjuna má hvorki selja né
veðsetja nema heimild sé veitt
til þess af Alþingi." Hún ert
því stofnun sambærileg við
Landsbankann, sí'darverksmiðj-:
urnar og önnur s’ík stórfvrir-J Ógur’eg sprenging varð í oliu-
tæki, sem hafa að visu tak- fiutningaskipi, Stanvac Japan, á
markaða ábvrCTð á eigin rekstri, indlandshafi í gær. Öll yfirbygg-
Málinu var vísað til 2. umr.
o" fjárhagsnefndar.
Sprenging í olíu-
skipi drepur 20
en eru eign } jóðarinnar, eign
ríkisins.
Á síðústu stigum málsins í
þinginu var hins vegar bætt
í frumvarpið um áburðarverk-
smiðju ákvæðum, sem eru nú
í 13. grein laganna. Þar er
gefin heimild áð leita eftir 1
milljónum króna hlutafé af
einkafjármagni, og fáist það
skuli ríkissjóður leggja fram 6
milljónir í hlutafé og „skal
verksmiðjan þá rekin sem
hlutafélag“.
Nokkru seinna fór að gæta
þess misskilnings, að vegna
ingin miðskipa tættjst í sundur
og biðu 10 af 16 yfirmömrum
skipsins bana þegar í stað, þ. á.
m. skipstjórinn. Tíu aðrir
skipverjar lélu lifið, en marg-
ir hinna 50 særðust hættulega.
Þeir hafa verið fluttjr í önnur
skip.
' Skipið sem er 17.000 lestir var
á leið i'rá Marseille til Persaflóa
að sækja olíu og mun sprenging-
in hafa orðið þegar verið var
að hreinsa geyma þess.
Reynt verður að draga skipið
til hafnar, en leki er kominn að
þvi og dælurnar í ólagi.
Kaupíð miða í Happdrætti Þjóðviljans