Þjóðviljinn - 22.10.1958, Blaðsíða 11

Miðvikudagur 22. október 1958 — ÞJÓÐVILJINN — (11

HEIMIIISÞÍTTUR
nírÍl n-rtr»rrt-»Tt^-rrt rHfff
mtifliir.
Dýramyndir á barnafötum
taka þær upp, og allir eiga
mislita efnisbuta i fórum sin-
um.
Dýrin þurfa ekki að vera í
sínum eðlilegu litum, hérinn
þarf ekki nauðsynlega að vera
brúnn og fíliinn grár.
Lítil böm liafa yndi af sterk-
um litum, en munið að ganga
úr skugga um að efnisbútarnir
sem þdð notið séu litekta.
Á bókahlífar er fallegt að
klippa dýramyndirnar úr flóka.
Það er alltaf skemmtilegt að:
skreyta bamaföt með dýra-
mynlum, t.d. smekki, treyjur,
svuntur eða annað þess hátt-
ar.
Líka getur verið gaman að
hafa dýramyndir á handa-
vinnutösku eða bókahlíf.
Meðfylgjandi teikningar eru
mjög einfaídar og auðvelt að
Birt aftur vegna mistaka. í
prentun mjmdanna í hluta úþp-
lagsins í gær.
PETER CURTIS:
17. dagur.
í næsta desember kom Woodhouse hrunið. Svo
nefndur marg milljónungur skaut sig gegnum höfuöið
í íbúö 1 París og þaö var rétt eins og þaö skot hefði
veriö hið fyrsta í leynilegu stríði, því að fólk fór aö
gefa upp öndina um allan heim á ýmsar. hátt. Pipar-
meyjar sem misst höfðu aleigu sína, stungu síðasta
skildingnum í gasmælinn og lögðust niður viö bakara-
ofninn. Ríkir menn sem alit í einu uróu öreigar,
opnuöu glugga á íbúðum sínum á þrítugustu hæð í
skýjakljúfum New York og fleygðu sér niður á götuna.
Herforingjar beindu byssum sínum að sjálfum sér og
bljúgir kirkjunnar þjónar reyndu aö punda í sig
aspiríni.
Joshua Meekin þurfti ekki að hafa fyrir því að grípa
til örþrifaráða; hann las stutta frétt í morgunblaðinu,
roönaði í andliti, tók andköf og hné niður örendur
framan við sinn eigin arin. Enn einu sinni stóð vesl-
ings Antonía allslaus uppi. Þessi sældartími hennar
hafði aðeins staðiö rösklega tvö ár. Hún átti reyndar
dálítiö af skartgripum og fatnaöi, en aö ööru leyti var
eins ástatt fyrir henni og áður var.
Eloise hafði ekkert misst af eignum sínum. Antonía var
sannarlega aumkunarverð, svartklædd og hæfilega snyrt.
Það þurfti ekki mikið að ýta undir Eloise tíl þess að hún
byði frænku sinni í annað sinn skjól undir sínu þaki. Og
í þetta skipti þáði Antonía það.
Fyrst í stað vorum við gagntekin tilhlökkun. Tilhugsun-
Hjartlcæri sonur okkar, bróðir og niágv.r.
IÖN ÁBNASON,
verður jaiðsunginn frá Dómkirkjunni fimmtudng-
inn 23. október kl. 2 e.h.
Btórn afbeðin, en þeim sem vildu minnast lxans er
Ykasatalega&t bent á líknai'stofnanir.
Stefaida og’ Árui Jóa&som,
Oylfi Árnasoa.,
6ád ós íaivJid -i>Kástáa *g StefíÍB AíMím.
..................... ■■ ■■■
Framhald af 10. síðu.
verulegu leyti aukinni þörf
atvinnuveganna og ríkissjóðs
með takmörkunum á fjórfest-
ingu og skynsamlegri heildar-
stjói'n á þeim málum öllum,
en á slíkri heildarstjóm, þar
sem unnið er eftir fyrirfram
gerðum áætlunum er nú ríkari
þörf en nokkru sinni fyrr.
Það er líka unnt að spara
tugmilljónir ! sjálfum ríkjs-
rekstrinum.
Ýmsar greiðslur uppbóta úr
Útflutningssjóði sæta almennri
gagnrýnj og lítil vafi er á að
þar mætti einnig draga s'aman
útgjöld á sumum sviðum, án
þess að atvinnulífið í heild
líði tjón af.
Þungbærar vaxtagreiðslur
mætti lækka stórleg'a jafnhiiða
gagngerðum ráðstöfunum til
verðstöðvunar. Vextir eru nú
einn þriðii hluti alis b.vggingar-
kostnaðar og' einn allra stærsti
útgjaldaliður framleiðsluat-
vinnuveganna. Háir vextir og
okur eru fylgifiskar verðbólgu.
Takist að stöðva hana skapast
jafnframt grundvöllur til
vaxtalækkunar, sem létt gæti
stórlega rekstur atvinnuveg-
anna.
Allt of mikið af afkastagetu
þjóðarinnar er bundið í verzl-
un og öðrum þjóðféiagslega ó-
arðbærum störfum. Því ber' að
breyta m.a. með því að ríkið
sjálft taki í sínar hendur mik-
ilvægar greinar verziunarinn-
ar svo sem olíusölu o.fi. og
tryggi þannig atvinnuvegun-
um sannvirði rekstrarvara og
hindri hóflausa fjárfestingu og
sóun vinnuafls.
Það eru slíkar leiðir, sem
verður að fara jafnframt á-
framhaldandi atvinnuuppbygg-
ingu ef vinna á bug á þeim
vanda, sem nú steðjar að þjóð-
inni efnaiega og unnt á að
reynast að stöðva dýrtiðar-
skrúfuna.
Verklýðshreyfngin hefur hér
úrslitahlutverki að gegna, Ef
hún mótar sina afstöðu í efna-
hagsmálunum einhuga og sterk,
er hún það afl, sem getur knú-
ið fr.am þær breytingar á
stjórnarstefnu sem óhjákvæmi-
legar eru ef lífskjörin eiga að
haldast eða batna frá því sem
nú er,
Það hefur frá öndverðu verið
stefna verkalýðshreyfingar-
innar að sporna vð aukinni
dýrtið og meta meira verðgildi
launa en krónutölu. í því sam-
bandi er rétt að minna á, að
a.m.k. síðan 1946 þegar raun-
veruleg lífskjör almennings
voru hvað hæst, sem þau hafa
orðið, hefur verkalýðshreyf-
.ingin aldrei gert kaupkröfur
nema sem beinar og rökréttar
gagnráðstafanir gegn verð-
. hækkunum. Þessi staðreynd er
nú viðurkennd af málsmetandi
hagfræðingum, lika þeim, sem
ekki verða „sakaðir" um að
teljast málsvarar alþýðusam-
takanna. Ósannindaþvæla í-
haldsmanna, sem lapin er í
hvert sinn, sem þeir stiga i
ræðustól og tala um efnahags-
mál, um að alþýðusamtökin
eigi sök á verðbólgunni er
dautt og ómerkt fleipur, mælt
geg'n betri vitund þess, sem
finnur að Ivann er sjálfur hinn
■seki. ■*■ n-> — (..
9a®a ■ ihaijtsiös,, þitt. ekki sé
r
lengra „rakin en frá árinu .1947
ei' samfelld saga um baráttu
þess fyrir, vaxandi dýrtíð og
árásum á lifskjör almennings.
1947 stóðu þeir fyrir þvi að
skerða lögsamda greiðslu á
vísitöluuppbótum um 28 stig
og binda vísitöluna jafnframt.
Samtímis voru skattar og toll-
ar stórhækkaðir og nýir
fundnir upp. Á einni nóttu
voru launakjör alþýðuheimil-
anna rýrð um 10 af hundraði.
1950 knúði íhaldið fram geng-
isfellinguna mikiu, sem hækk-
aði allan erlcndan gjaldeyri
um 73% og magnaði nýtt dýr-
tíðarfióð og kaupskerðingu og
í ársbyrjun 1956 skellti það
enn nýrri öldu yfir aðþrengda
landsmenn með hundruð mitlj-
óna álögum.
Hlutur íhaldsins í
stjórnarandstöðu
En svo ljót sem sú saga er
öll, þótt hér verði ekki nán-
ar rakin væri þó synd að segja
að hlutur' íhaldsins heíði batn-
að eftir að það hröklaðist úr
sjálfri landsstjórninni.
Þegar verðfestingarlögin
voru sett á ágúst 1956 æpti
íhaldið sín verstu ókvæðisorð
að ríkisstjórninni. Mennirnir
sem höfðu ákveðið að binda.
kaupgjaldið og fella gengið
þegar að loknum kosningum
urðu æfir þegar þeir fengu
ekki lengur fullt frelsi til að
spenna upp vöruverðið.
Þegar ríkisstjórnin kom á
ströngu verðlagseftirliti til
þess að vernda kaupmátt
launa ætlaði íhaldið að ærast.
Þegar heildsöluálagning var
lækkuð umturnaðist Morgun-
blaðið og allt þess lið. Þegar
verðbólgugróðamönnum var
gert, með stóreignaskattinum,
að endurgreiða nokkuð af feng'
sínum hlaut sú ráðstöfun full-
komna fordæmingu, þar var
komið við sjálft íhaidshjartað.
Þannig hefur öll viðleitni í-
haldsins síðan það komst í
stjómarandstöðu beinzt að því
að auka dýrtíðina og eyði-
leggja allar aðgerðir til að
stemma stigu við henni, en lé-
legustu. tegundir loddarabragða
verið notaðar til þess að villa
um fyrir almenningi.
Þegar áiagning var lækkuð
heimtuðu íhaldsmenn liærri á-
lagningu, en sögðust jafnframt
vera málsvarar lægra vöru-
verðs. Við afgreitjslu fjárlaga
heirnta þeir meiri framlög til
flestta framkvæmda en eru
jafnframt á móti al’ri tekjuöfl-
un til að standa straum af
þeim sömu framkvæmdum.
Þegar ráðstafanir eru gerðar
til að tryggja rekstur atvinnu-
veganna krefjast þeir ætíð
margfalt nieiri uppbóta en þörf
er á en eru jafnframt á móti
því að fjár sé aflað til að
standa undir þeim.
Þessi skrípaleikur á að dylja
hina raunverulegu stefnu í-
haldsins, stefnu kaupbindingar
gengislækkunar og verðbólgu.
íhaldið veit sem er, að það eru
skjólstæðingar þess, auðmenn
og braskarar sem hagnast á
dýrtíðarskrúfunni. Þess vegna
hefur það beitt sér a£ oddi og
eggju giegn aTlri viðleitai til að
stöðra tea»a íhohflð veit að
verkalýðshreyfingin er það eina
afl, sem líklegt er til þess að
geta knúið fram þær breyting-
ar á þjóðarbúskapnum, sem
tryggja stöðvun verðbólgu,
efnahagslegar framfarir og
bætt lífskjör. Þess vegna beinir
það nú stormsveitum sínum
að verkalýðshreyfingunni. Þess-
vegna hefur auðmaimastéttin
beitt peningavaldi sínu og
mannafla í kosningunum til Al-
þýðusambandsþingsins undan-
fama daga; í þeim tilgangi að
brjóta niður styrk samtakanna
innan frá. Sú ráðagerð má ekki
takast. Framundan bíða værka-
lýðshreyfing'arinnar örlagarík
verkefni, sem hún getur ekkí
leyst nerna henni takist að
skapa fulla einingu í eig'in
röðum. Á Aiþýðusambands-
þinginu, sem kemur saman að
tæpum mánuð'i liðnum verða
allir fulltrúar vinnandi íslend-
inga að muna að þeir eru for-
ustumenn siéttar en ekki
flokka, Þeir verða að móta þar
skýra og ótvíræða afstöðu al-
þýðusamtakanna í efnahags-
málunum og sanna stjómmála-
flokkunum, ríkisstjóm, Alþingi
og alh’i þjóðinni að frá þeirri
stefnu verði ekki vikið. At-
þýðusamtökin verða að slá
skjaldborg urn þá stórfelldu
efnahagslegu ávinninga, at-
vinnuuppbygginguna, fram-
leiðsluaukninguna, viturlega
meðferð markaðsmálanna, út-
rýmingu atvinnuleysis og út-
færslu fiskveiðilögsögunnar,
sem unnizt hafa í samstarfi við
ríkisstjórnina á s.l. 2 árum —
en þau verða jafnframt að
krefjast þess svo kröftuglega.
að ekki verði undan vikizt að
verðþenslan verði stöðvuð og
stöðugt verðlag tryggt í land-
inu.
Ekki að þeirri leið að laun
verkafólks verði skert með
kaupbindingu eða vísitöluskerð-
ingu, heldur með því að taka
upp stefnu sparnaðar í öllum
opinberum rekstri, með því að
miða fjárfestingu vjð efnahags-
þol þjóðarinnar og framkvæma
aðrar nauðsynlegar aðgerðir i
efnahagslífinu, jafnvel þótt þær
■ >\/n
hafi einhvem sársauka í för
með sér fyrir vissa aðila í
þjóðfélaginu. \
rúerkasta þjóðíélagsaílið
í lahdinu
Sú ríkisstjórn, sem nú er við
völd í landinu fékk þau fyrir
frumkvæði og fylgi alþýðunn-
ar, sem batt við hana miklar
vonir og' veitti henni traust
til mikilla afreka. Á fjölmörg-
um sviðum hefur þessi ríkis-
stjórn í'eynzt traustsins verð
og unnið ómetanlegt starf. Á
öðrum sviðum hefur skort á
að nægilegt tillit væri tekið til
verkalýðsstéttarinnar og hags-
muna hennar.
Þetta verður að breytast ef
vel á að fara. Verkalýðshreyf-
ingin getur verið sterkasta
þjóðfélagsaflið í þessu landi.
Nú eins og áður æskir hún
einskis fremur en að beita því
mikla afli í samstarfi við rikis-
valdið til þess að skapa vinn
andi stéttum landsins bætt Ufs-
kjör, en hún kaupir heldur ekki
friðinn því verði að fóma hags-
mtmurn umbýóðenda sinpa 1
einu eða ueinu.