Þjóðviljinn - 31.10.1958, Qupperneq 5

Föstudagur 31. oMóber 1958 — ÞJÓÐVILJINN
(5.
yn
Þegar kjarnaspr eixgjuw'i var var.pað á
irosima fyrir jjrettán árum
' Nýlega . hafa komið fram í dagsljósið upplýsingar,
sem skýra á nýjan hátt pann atburð, er kjamasprengj-
tinni var varpað á Hirosima árið 1945. Stjórn Banda-
ríkjanna haföi lofað Albert Einstein því, að fyrstu
kjamasprengjunni skyldi ekki beint að neinu skot-
mavki, heldur skyldi gtið tilraun með hana yfir auðu
svæði á Kyrrahafi.
Upplýsingar þessar eru í ný-
'útkominni bók eítir Fernand
Gig'on, sem nefnist ..Forskrift
,.Ef ég aðeins . hefði vitað hvert
þctta myndi leiða, hefði ég
he.’.dur orðið íásasmiður“.
Það vaf enska blaðið Observer.
sem birti þessar fréttir hinn
3. ágúst. Fregnir þessar eru hin-
ar trúverðugustu, þegar þær eru
bornar saman við þær upplýs-
ingar, sem fram kotiiu í Oppen-
heimermáíjnu. Þar var nafn
Einstefns ekki nefn.t á nafn, en
við yfirheyrslurnai’ ýfir Oppert-
heimer kom, afstaða hinna ein-
stöku vísindamanna til notkun-
ar kjarnasprengjunnar margoft í
ljós.
Sumir álitu að hervfirvöldin
yrðu að skera úr bví, hvorí r.ota
ætti sprengjuna, én aðrir voru
eindregið andvígir því. að hún
yrði nokkuð notuð. nenia þá að
fjandmennirnir notuðu slíka
sprengju að fyrra bragði. Þriðji
hópurinn var þeirrar skoðunar,
að gera yrði ti'raurtir með
sprengjuna á ób.vggðu svæði og
skyldi fjandmönnunum boðið að
hafa viðstadda fulltrúa, sem
fylgdust með eyðingarmætti
sprengjunnar. í hópi þessara síð-
asttöldu vísindamanna voru þeir
sem höfðu sönut viðhorf og AI-
bert Einstein.
Efíir 3—5 ár kuima allir
Eins or menn muna úr fréttum. hittust þeir (lé Cjiulie for-
sætisráðherra Frákldands og Konrad Adenauer kanzlári Yesfc-
ur-Þyzkalands fyrir skömnni í aðsetursstað de Gaulle í þorp-
að lesa og skrifa í Kma
! ara þjoða, seni longum litifa atfc 1 erjum, skyldu nu lialda
t ^ ... ; með sér vinatund. Aðaltilgaiigur Adenauers með þessnm fundi
Myíi kennsiukeríi mun leysa. nið mikla var a£ rcyna að fá Frakka til að gangast inn á hugmynd-
vandamál oq haía sögulega þýðingu
fyrir dauðánn — kjarnasprengj-
an og eftirköst hennar". I. bók-
inni er skýrt frá því, að þegar
kjarnasprengjunni vur varpað
á Hiroshima án aðvörunar, hafi
Einsteiri fundizt hann vera svik-
inn af Bandaríkjastjórn.
„Hann missti hugarró sína, og
við visst tækifæri, er hann leit
yfir lífsstarf sitt, sagði hann:
339 ára gömul fall-
byssa í Iiöíniíini
Sænski sjóherinn hefur náð
risastórri 1460 kílógramma
þungri fallbyssu upp af botni
hafnarinnar í Stokkhólmi. Fall-
byssa þessi sökk í djúpið fyrir
330 árum með flaggskipinu
,,Wasa“.
Wasa, sem var stærsta skip
Gústafs Adolfs Sviakóngs, sökk
hinn 10. ágúst árið 1628 með
fullum seglum og opnum fall-
byssuhliðum, hálfri stundu
eftir að það var sett á f!ot.
Tólf ára drengur
framdi morð
M'ðstjórn kínverska Kommúnistaflokksins og ríkis-
stjórn Kína hafa gefiö leiðbeiningar um nýtt kennslu-
fyriikomulag.
Yfirvöldin ætla að auka og
bæta skólakerfið að miklum
mun, og er takmarkið að allir
verði læsir og skrifandi eftir
þrjú til fimm ár.
USA
Tólf ára bandarískur dreng-
ur hefur játað ' á sig morð á
2ja ára gamalli negratelpu, en
drenguiúnn er hvítur.
Segir drengurinn að telpan
hafi danglað hendinni í auga
sitt af misgáningi og hafi hann
orðið reiður. Lögreglan upplýs-
ir að telpan hafi fyrst verið
elegin og síðan kyrkt. Lík henn-
ar fannst vafið inn í dagblaða-
pappír.
Skólaskylda barna og nám
fuilorðinna
Takmarkið er að fá full-
orðna fólkið til að læra að lesa
og skrifa og afla sér lika þekk-
ingar á faglegum sviðum, auk
þess sem skólasky’da fyrir
börn verður almennt innleidd.
Eitt höfuðatriðið í fræðslu-
kerfinu fyrir börn og fullorðna,
er þátttaka allra í framleiðslu-
störfum. Allur almenningur,
fyrst og fremst verkamenn,
eiga kost á að sækja þrjár
tegundir af skólum. Það eru í
fyrsta lagi skólar, sem algjör-
lega eru helgaðir bókuámi, í
öðru lagi skólar, þar sem
i kennsla fer fram vissan t.íma
og síðan taka nemendur þátt
! í framleiðslustörfum á vissum
| tímabilum. í þriðja lagi eru
I svo kvöldskólar, en gert er ráð
| fyrir að nemendur í þeim haldi
áfram sinni daglegu atvinnu.
Einnig verða skipul ’gð margs-
konar smærri námskeið og út-
varpskennsla verður hafin.
Veldur skjótri þróun
Á árunum síðan Kínverska
alþýðulýðveldið var stofnað,
hefur þegar verið unnið mikið
verk í þá átt, að kenna íbúum
landsins að lesa og' skrifa og
gera þeim kleift að auka
menntun sína enn meir. En
þegar alþýðulýðve’dið var
stofnað að byltingunni lokinni,
voru hundruð milljóna Kín-
ina um fríverzlun Evrópu, en de Gaulle hefur , ffifið injög
það mál fjTÍr Bretum og Vestur-Þjóðverjum. Eftir íundinn
var iátið |í veðri valm að allt hefði fallið í Ijúí'a löð með þeim
forkólfunum og þeir hefðu orðið ásáttir í viðræðunum. Þá
létu þeir taka laf sér myndina hér að ofan.
verja ólæsir og óskrifandi. Fólk-! ]\Tp hefur hinsvegar komið á daginn að Frakkar þvemeita
ið hefur haft mikinn áhuga á|ag þátt i friverzlun Evrópu og þessi hugmynd, kim
að læra og yfirvöldin hafa ! svo mjög hefur verið hainpað í Vestur-Evrópu, er mi úr
sig fram um að stuðla að al-
mennri fræðslu.
Nú hafa þegar orðið það
miklar framfarir í Kína, einn-
ig á efnahagssviðinu, að Kín-
verjar setja sér óhræddir það
mark að útrýma ó’æsinu meðal
600 milljóna manna.
Ef litið er á framfarimar
í Kínverska alþýðulýðveldinu
hingað til, er enginn efi á að
sognnni.
Minnsla barn sem íæðst hefiir í
heiminum \ar aðeins 630 srömm

Lækiium og hjúkrunarkonum í Belfast á Irlandi
tókst nýlega að vinna baráttuna fyrir lííi barns, sem
þeir rnunu ná þessu takmarki föiiyrt er að sé það minnsta, sem lifað hefur af fæðingu.
sínu. Það þýðir að kínverskir
Teresa Toner, sem fengið
hefur gælunafnið ,,Pennj’“, vó
aðeins 630 grömm þ-egai' hún
fæddist 314 mánuði fyrir tím-
verkamenn og bændur verða
miklu hæfari, langtum fleiri
sérfræðingar munu starfa og
framleiðslan stóraukast.
ann, hinn 11. sept. si. Hún
var strax flutt á fæðingorspít-
alann „The Roval Maternitv
Ward“ og þar hefur hún verið
síðan í sérstöku hylki, sem
notað er fyrir börn, sem fæð-
ast löngu fyrir timarm.
Þegar hún hafði légið þar
í tvær vikur, háfði hún létzt
'SÍ'tii um 60 grömm og 'æknmnir
voru orðnir vonlitlir nm að
geta bjargað henni. En þí
byrjaði hún smámsaman að ná
sér á strik aftur.
Nú vegur hún orðið rúm
800 gr"mm. Hún er 34 se'ati-
metrar á hæð og hringmál höf-
uðsifis 23 cm. Lækn.ar te’ja
að hún muni geta faiið af
sjúkrahúsinu um jóláleytið.
Ákveðið hefiir verið að takía upp latneskt let-
ur með 26 bókstöfum í liína. I>etta er þýðingar-
mikið atriði í kirnersku menningarlíii og niun flýta
mjög fjTÍr ]n; að kenna fólki ivð lesa og skrifa.
Á myndihni sést kenrþvri við barnaskóla í Pek-
ing kenna nemendum sínunv ivið nýja letur.
iii mi
John Foster Dulles, utanrík-
isráðherra Bandarikjanna, hef-
ur tekið sig til og látið ætt-
fræðinga slá því föstu, að hann
sé komin af Karli keisara mikla
í beinan karllegg.