Þjóðviljinn - 06.11.1958, Side 11

Fimmtudagiir 6. nóvember 1958 — ÞJÖÐVILJINN —
PETER CURTIS:
30. cLagur.
þér upp að hliðinu og þar átt þú að fara úr og ganga
upp að húsinu.“ Eg teiknaði staðsetningu hússins á
jörðina. „Gakktu upp að húsinu, það er allt og sumt.
Já, að einu undanteknu. Heldurðu að þú gætir meö
einhverju móti talið lækni trú um að þú værir hjart-
veik.
Antonía hnyklaði brýnnar.
„Það held ég bara. Eg tók einu sinni svefntöflur.
Þær svæfðu mann á stundinni og gáfu dásamlega
drauma, en daginn eftir hafði ég’ákafan hjartslátt ef
ég hreyfði mig minnstu vitund. Þær voru handa kven-
fólki sem getur legið hálfan daginn í rúminu, en ég
var að vinna um þetta leyti og gat ekki haldið áfram
að taka þær. En ég á þær ennþá. Eg býst við að læknir
héldi að ég væri á grafarbakkanum ef hann vissi ekkert
um töflurnar .... En, Dick. ég skil ekki . .. . “
„Bíddu hæg,“ sagði ég. „í Brodric er gamall læknir
sem heitir Adams. Eg hef séð hann á kránni. Skrýtinn
f-ugl um nírætt. Það ætti aö vera auðvelt að taka hann
meö trompi. Farðu til hans strax og þú kemur þangaö.
Segðu honum að.þú hafir áhyggjur af hjartanu."
,,En heyrðu mig, Dick. Eg get ekki gert þetta nema ég
viti hvers vegna ég á aö eera það.“
„Nú jæja. Þá er ég hræddur um að þú verðir að vera
um kyrrt í Flitch kránni og giftast Skákborði. Er hann
búinn að biðja þín?“
Svipur hennar var hörkulegur.
„Hann var að því kominn einu sinni en ég kom í veg
fyrir þaö og ég held að hann hafi móðgast. Nú er
hann kuldalegur viö mig og er hættur að koma í
heimsókn. Og ég hef fengið tilkynningu um að ekki
verði þörf fyrir mig nema til ágústloka. En það er ekki
þar með sagt, Dic.k, að ég sé reiðubúin að taka þátt
í einhverium skrípaleik með þér, sem ég veit hvorki
haus né snörð á, Fara til læknis út af hjartanu, ekki
nema það þó! Þú ætlar þó ekki að fara að kála mér?“
Hún leit á mig sínum yndislegu augum og ég las
úr þeim tortryggni og ótta.
„Þú veizt mæta vel að ég gæti aldrei skert svo mik-
ið sem hár á höfði þínu, vina mín.“
„Þá ætlai’ðu að drepa Eloise,“ sagði hún og hún bar
höndina upo aö munninum og skelfingin í augum henn-
ar var ósvikin.
„Eg sver að ég ætla ekki að snerta Eloise.“ Es: reyndi
að vera fljótur að hugsa. „Heldurðu að bað borgaði
sig? Þegar Eloise deyr fara peningarnir í sjóð handa
Díönu. Það er mér kunnugt um.“
„Hvað ætlarðu þá aö gera? Ó, Dick, þú gerir mig
hrædda. Eg er viss um aö þú ert að ráðgera eitt-
hvað skelfilegt og ætlar að láta mig hjálpa þér.“
„Vertu nú skynsöm,“ sagöi ég dálítið hranalega. „Eg
bað þig aö hætta í starfi, sem þú yrðir að hætta í
hvort sem væri, og taka þér leyfi í dálitlu sjávarþorpi
og koma svo einn daginn og hitta okkur í nýja hús-
inu. HvaÖ er svona skelfilegt við þetta?“
„En það er allt þáttur í áætlun. Þú sagðir þaö sjálf-
ur.“
„En þetta er áætlunin. Þú vildir óð og unovæg vita
hver hún væri og nú segirðu að hún sé skelfileg."
„Jæja, ef betta er áætlunin, þá ertu ekki með réttu
ráði. Þú talaðir um að við myndum lifa saman af lands-
ins gæðum. Og svo ætlaröu að bjóða mér til kvöldverð-
ar eða eitthvað þess háttar og segir að það sé áætl-
unin. Þetta er fi’áleitt. Þú ætlar að gera Eloise eitt-
hvert rnein."
„Eg sver þér að ég ætla ekki aö leggia fingur á El-
oise. Eg sver það við ástina sem ég ber til þín, og hún
er það eina sem mér er heilagt."
„Hvernig eignm við þá að búa saman?“
„Það kemur í ljós. Það er eins og' með sjónhverf-
ingar, þær eru aldrei útskýrðar fyrirfi’am. Jæja, ætiárðu
þá að korna á miðvikudaginn eða ekki?“
Hún leit aftur á mig og fallega andlitið hennar var
afmyndað af óvissu og kvíða. Við höfðum gengið góð-
an spöl frá veginum, og ég leit í kringum mig, nam
staðar, tók hana í fang-mér og fór að kvssa hana. í
fyrstu var hún köld og stirð, en fljótlega lifnaði hún
í faðmi mér og endurgalt kossa mína. Með herkjum
•tókst. mér að hafa mig brott frá henni.
„Jæ.ja, ætlarðu þá að koma? Það er ekkert áð óttast
og þú þarft engar áhyggjur að hafa. Eg sver þér það.
Og á eftir veröur allt dásamlegt. Treystu mér bara
fyrst' um sinn, vina mín.“
Eg sá af svip hennar að ég hafði sigráð.
„Eg’ kem,“ sagði hún. „Þetta er siálfsagt ekki verra
en ýmislegt annað sem ég hefi gert.“
Eg ók eins og óður maður heim í Reykháfshúsiö aftur.
Flutningurinn var auðveldur og við gátum látið fara
vel úm okkur fram á síöasta dag', vegna þess að viö
skildum talsvert eftir af húsgögnum, og eldabuskan ætl-
aði að verða eftir, svo aö við fengum jafnvel reglu-
legar máltíðir. Eloise og ég lögðum af stað að loknum
hádegisverði og ég ók hægt og við fengum okkur te
á leiðinni, svo að við komum ekki á leiðarenda fyrr
en um kvöldið.
Eg hef aldrei komið á eins kyrrlátan stað. Að undan-
teknum ölduniðnum við ströndina og fiarlægu kindar-
jarmi stöku sinnum, heyrðist ekki nokkurt hlióð. Kon-
urnar, ungfrú Footer og frú Roach höfðu tekiö vel
til og kveikt uop í öllum herbergjum.
Um leið og ég oonaði dvrnar sagði é°:: ..Eloise, eiiru
hef ég levnt big. Eg er ekki búinn að fá þiónustufólk.
En ég hef góða von og ég er búinn að finna tvær ágæt-
ar konur sem geta komið á hverjum degi bangað til v,ið
erum búin aö finna fólk. Mér fannst ekkert liggja á.
Eg sagði þér það ekki fyrr, svo að þú hefðir ekki
áhvagjur.“
Hóm tók bessu með meiri stillingu en ég hafði búizt
við. Við reikuðum um, virtum fyrir okkur ríki okkar
og komum meö tillögur til úrbóta. Síðan útbió ég snarl
handa okkur og við fórum í rúmrð. Eg svaf ekki sér-
lega vel.
Daginn eftir lagði ég að Eloise að vera í rúminu
fram að hádegi. Og þegar sjálfir flutningarnir voru
um garð gengnir var eins og orka hennar væri þorrin,
svo PÖ hún hélt sig í rúminu fram á dag, en þá fór
ég með hana í stutta göngu og náöi síðan í legustól
iðaldatízkan
Tízka og tildur er eng-an veg-| ugt um þann mikla ósið, er
inn nýtt fyi’irbrigði, og frá ó-
munatíð hafa menn reynt að
tolla í tízkunni, hvort sem hún
var hentug eða tildursleg. t
bók Björns Þorsteinssonar, ís-
lenzka skattlandið, er kafli með
nafninu Stéttaskipting og tízka,
þar sem vikið er nokkuð að
þessu efni. Til gamans skulu
teknar hér glefsur úr þeim
kafla:
,,í rituðum heimildum ís-
lenzkum frá miðöldum er getið
hundraða tegunda af álnavöru,
sem hér var notuð og' má þar
á meðal nefna persneska dúlca
eins og baldikinn eða baldurs-
skinn, bartard og bukaram. Þá
tíðkaðist hér einnig flauel,
baðmullarefni eins og fustan
og guðvefur, lin og iéreft, pell
og purpuri, alún og eilki og
alls konar annar dýrindisvefn-
aður. En þessi innfluttu dýr-
indisklæði hafa aldrei verið i
almenningseign, alþýða manna
hefur gengið I heimaunnum föt-
menn hafa hér meir 1 venju
tekið í þvísa landi en í engu
öðru fátæku, um skrúðklæðnað,
svo sem margir hafa raun af
með etórum skuldum og missa
þar fyrir þarflegra hluta
margra, en hinn fátæki þarfn-
ast sinna hjálpa, og liggur fvr-
ir slíkt margur til dauða úti
frosinn, og þv.í gerum vér öll-
um mönnum kunnugt, að hver
sá sem á til hundraða og eigi
minna, hvort sem hann er
kvongaður eða eigi, má bera
eina treýju með kaprúni (höf-
uðfat) af skrúði; en sá er á til
xi hundraða, má þar með bera
skrúðkyrt.il einn; sá er á til
!xxx hundraða má þar með
bera 'úlpu eða kápu tvídregna
utan gráskinn; en sá er á til
hundrað hundraða, hann má að
frjálsu bera þessi öll klæði;
utan lærðir menn beri klæði
sem þeir vilja, og handgengn-
ir menn, þeir sem sér eigu öll
skyldarvoþn. Þeim mönnum og,
um allt fram á þessa öld, þótt sem utan hafa farið er lofað
hún reyndi að tolla í tízkunni að bera þau klæði, er þeir
með snið og lit á fötum feín-
um....
„Til staðfeátingar því, að Is-
lendingar hafa snemma gerzt
stertimenni í klæðabui-ði er
kluusa í, Jo«abók um skrúð-
klæðnað og hljóðar á þennan
hátt;
„Það er öllum mönnum kunn-
flytja sjálfir út, meðan þau
vinnast, þó að þeir eigi mimia
fé eir fyrr segir, en eigi skulu
þeir kauþa til framar en fyrr
skilur. En ef nokkur ber sá
skrúðklæði, er minna fé á eða
öðruvísi en hér votar, sé klæði
upptæk konungs mnboðsmamii
nema konur beri“.
Æskulýssíða
Framhald af 4. síðu
grunni og vígður árið 1949. Við
það tækifæri hélt Sigfús Sigur-
hjartarson mjög fagra ræðu, er
hann nefndi „Landnemans
þrá“.
Nú er skíðaskálinn orðinti
sá samastaður, 'þar sem félag-
arnir geta skemmt sér við
hol’a útivist og fjörugar kvöld-
vökur.
Árið 1955 eignuðumst við fé-
lagsheimilið í Tjarnargötu 20
og þar með stórbættar aðstæð-
ur til félagsstarfseminnar, sem
gjarnan mætti nota enn betui
en gert er. í félagsheimilinu
eru góðar aðstæður til fundar-
starfsemi og þar geta áhuga-
hópar starfað. Þaugað er hægt
að koma á hverju kvöldi og
spila. teíla, lesa. rabba saman
eða hiusta á útvarp.
ÆF hefur tekið öflugan þátt
í heimsmótum æskunnar, sem
hingað til hafa verið haldin í
hinum stærri borgum Austur-
Evrópu, en það næsta verður
háð í Vínarborg að sumri.
Heimsmótin hafa veitt æsk-
unni kærkomii. tækifæri tit
að kynnast skoðunum, áhuga-
málum og menningú ungs fólks
hvaðanæva úr heiminum.
Æskulýðsfvlkingin á enn
næg verk að vinna. Það er
verkefni fyrir hana að, vinna
bug á hinni mik!u deyfð og
óstjórn, sem nú ríkir í mál-
efnum íslenzkrar æsku. Hún
mun vinna ötullega að lausn á
ýmsum vandamálum, eins og
vöntun á íbúðum við hæfi ungs
fólks, sem vill stofna heimili,
skorti á skemmtistöðum, bar
sem hægt er að skemmta sér
á heilbrigðan og ánægjulegan
hátt í staðinn fyrir sjoppur og
samkomustaði, þar seni gróða-
sjónarmið braskara ræður.
Það er hlutverk ÆF að
fylkja æskufólki til sjávar og
sveita undir merki sósía'ism-
ans, og verða þannig sá vaxt-
arbroddur Sósíalistaflokksins,
er rétti honum örfandi hönd
til að sanna honum að hann
sé á framtíðarvegi.
framhald af 6. síðu. '
Pistei-nak er þegn í, en hall-
mæ’ti í engu þeim andlegu
þ:““lahöldurum, sem haft hafa
síálfa hana að ambátt sinni,
þótt \?mdséð sé að Pastemak
hafi til jessa orðið harðar
úti en Rannveig.
Þær styrjaldir, sem Rann-
veig Þorsteinsdóttir boðar
þegar svo stendur í bæli
hennar, bæði stríðið gegn
fjárplógsstarfseminni og hern-
aðurinn gegn andlegu kúgun-
inni eru góð str.’ð, Hitt er
öllu lakara, að ’einhvernveginn
hlýtur að leika nokkur vafi
á því, að hershöfðingi, sem
heyr hina fyrrnefndu styrj-
öld helzt með innheimtu. eðn
fasteignasölustarfi fyrir lög-
.fræðingataxta og hina síðar-
töldu með atkvæðasöfnun i
þágu andstæðinga sinna. eða
með því að gera.st félagi i
öðrum floklci en hann styður,
verði ekki tiltakaniega sigur-
sasll. Hitt er annað mál a3
góður málstaður verður auð
vitað ekki vonlaus fyrir það,
þótt honum bjóðist vafasamur
fvrirliði.