Þjóðviljinn - 16.11.1958, Qupperneq 1

inni í biaðinu
Ótta/t um líf Atlanzhafs*
bandalassins, 6. síða.
Skákþáttur, 6. síða.
Bókmenntir, 7. síðá.
Krafa almenns fundqr sfúdenfa um aðgerð/r \ landhelgísmálínu:
Sækjum Breta til saka á vettvangi SÞ
fyrir ofbeldi og fuliveldisskerðingú
Endurskoðum af stöðu okkar ti! Atlanzliaf sbandalagsins náum
við ekki án tafar fullum rétti okkar hjá bandalaginu
í gær efndi Stúdentaráð Háskóla íslands til almenns
stúdentafundar um landhelgismáliö í tilefni af síðustu
ofbeldisaðgerðum Breta, er þeir hótuöu að sökkva varö-
skipinu Þór, er það reyndi að taka brezkan veiöiþjóf
innan 3 mílna landhelgi, sem þeir þó segjast viöurkenna.
Fundurinn var haldinn í hátíðasal Háskólans og var vel
sóttur. Ríkti mikil eining á fundinum um skýlausan
rétt íslendinga til útfærslu fiskveiðilögsögunnar í 12
mílur og nauðsyn þess aö gera yröi nú þegar raunhæf-
ar ráðstafanir á alþjóðavettvangi til þess aö hnekkja
yfirgangi Breta. og knýja fram fullan sigur íslendinga
í þessu þýöingarmikla máli. Samþykkti fundurinn ein-
róma ályktun þess efnis, að íslendingum beri aö kæra
Breta fyrir Sameinuöu þjóðunum og Atlanzhafsbanda-
laginu og endurskoöa afstöðu sína til þess síöarnefnda,
ef þeir nái ekki án tafar fullum rétti sínum hjá því.
Framsögu um málið hafði j vallarstefnu, sem fylgt hefur
Ólafur Egilsson, formaður verið í landhelgismálinu til
Stúdentaráðs. Lagði hann fram
fyrir fundinn til samþykktar á-
lyktunartillögu, sem ráðið hafði
samið,,og fylgdi hann henni úr
hlaði. Er tillagan svohljóðandi:
„Almennur fundur stúdenta
haldinn laugard. 15. nóvember
1958 fordæmir harðlega marg-
endurtekin ofbehlisverk bre/.kra
lierskipa í íslenzkri lögsffgu,
sem hámarki náfu með þeim
nýorðna atburði, er freigátan
„Russell“ hótaði að sökkva
varðsldpinu ,,!>ór“ meðan það
var að skyldustörf&m í íslenzkri
landhclgi.
Fundurinn telur að strax
þurfi að gera raunhæfar ráð-
stafanir til þess að forða frek-
ara yfirgangi af Breta hálfu og
að ekki nægi í því efni að láta
sitja við mótmælaorðsendingar
'einar.
Fundurinn telur því óhjá-
kvæmilegt, að ríkisstjórnin
geri nú þegar upp við sig á
hvaða vettvangi hún hyggst
reka réttar síns og láti eigi
dragast úr hömlu að vinna ein-
arðlega að fullum sigri í þessu
þýðingarmesta máli þjóðarinn-
ar.
Fundurinn telur að sækja
beri Breta til saka á vett-
vangi Sameinuðu |;jóðanna
fyrir liin inargendurteknu
ofbeldisverk þeirra og
skerðingu á fullveldi Iands-
ins — og kæra þá jafnframt
fyrir Atlanzhafsbandalaginu
af sömu ástæðum; nái Islend-
ingar ekki án tafar fulluin
rétti sínum hjá bandalaginu
telur fundurinn að þeir
hljóti að endurskoða afstöðu
sína til þeirra samtaka.
Fundurinn skorar á stúdenta
og þjóðina alla að standa ein-
liuga um fullveldi landsins og
hvika livergi frá þeirri grund-
þessa"
Að lokinni framsöguræðu
formanns voru frjálsar um-
ræður um málið og tó'ku nokkr-
ir til máls. Lögðu ræðumenn
einkum áherzlu á skýlausan
rétt okkar Islendinga til út-
færslu fiskveiðilögsögunnar í
12 mílur og nauðsyn þess, að
þjóðin stæði einhuga um mál-
ið og léti ekki ágreining um
leiðir tefja fyrir öruggri sókn
að settu marki: Fullum sigri
Islendiuga í málinu með við-
urkenningu allra þjóða á rétti
okkar.
Meðal ræðumanna á fundin-
um var Júlíus Havsteen, fyrr-
verandi sýslumaður, er ávarp-
aði hina ungu stúdenta og
hvatti þá til enn frekari sókn-
ar í landhelgismálinu, þeirra
væri framtíðin og þeir ættu að
berjast fyrir fullri viðurkenn-
ingu annarra þjóða á rétti ís-'
lendinga til þess að færa út
fiskveiðitakmörk sín eftir þörf-
um og nauðsyn þjóðarinnar.
Engar breytingartillögur komu
fram við tillögu Stúdentaráðs
og var hún samþykkt einróma.
Á meðan á fundinum stóð
barst skeytj frá Eiríki Kristó-
ferssyni, skipherra á Þór, svo-
hljóðandi: „Stúdentafundur Há.
skólans. Óska fundinum heilla.
Ræðið málið með stillingu en
þó með festu. Kveðja. Eiríkur
Kristófersson."
Skeytinu var fagnað með
lófataki og einróma samþykkt
að senda Eiriki svohljóðandi
NATO-sendiherrar styðja
Thors
Leggja allt kapp á að fá íslenzka stjórnmálamenn til
að fallast á ráðheirafiínd Atlanzliaísbamlalagsins
Viðræður stjórnmálaflokkanna innan rikisstjórnar og utan- ;
ríkismálanefndar vegna síðustu ofbeldisverka Breta ganga |
furðulega seint. Engir fundir voru haldnir í þessum stofnunr j
um í gær eða fyrradag. Hins vegar voru fundir í öllum þing- 1
flokkum í fyrradag og þar rætt um málið.
Vi^að er að scixdiherrar Atlanzhafsbandalagsríkjanna hér á
landi nota þennan i'rest af kappi til þess að reyna að lxafa
álirif á íslenzka stjórnmálamenn og fá þá til að ftillast; á ráð-
herrafund innan Atlanzliafsbandalagsins. Sérstaklega hefur
sendiherra Brelia, Mr. Gilchris't, lýst mjög eindregnum stuðn-
ingi við tillögur Ólafs Thors í viðræðunx við íslenzka stjórn-
málamenn.
Ríkisstjórnin hefur sem
kunnugt er sent Bretum mót-
mælaorðsendingu, en slík orð-
sending hrekkur að sjálfsögðu
ekki til. Þær eru nú þegar
orðnar það margar að þær eru
hættar að vekja athygli jafnt
innanlands sem erlendis. Nú
ber Islendingum að grípa til
aðgerða sem vekja athygli um
heim allan á ofbeldisverkum
brezka heimsveldisins og rétt-
indabaráttu okkar.
Einu rökréttu viðbrögðin
Alþýðubandalagið leggur til
að ríkisstjómin grípi án taf-
ar til þriggja ráðstafana:
1) Sendiherra íslands í
Lundúnum verði Jiegar
kvaddur heim.
2) Bretar verði án tafar
kærðir fyrir Sameinuðu
þjóðumim fyrir herfileg
brot á stofnskrá þeirra.
3) Ríkisstjóridn lýsi yfir
því, að þar sem Bretar, for-
usturíki Atlanzhafsbanda-
lagsins, I^afa stundað sjó-
hernað við Island í liálfan
þriðja mánuð með samþykki
þess, séu Islendingar lausir
allra mála ríð það banda’pg.
Þessar aðgerðir ailar eru
rökrétt viðbrögð við árásum
Breta og frómkomu Atlanzhafs-
bandalagsins. Þær myndu vekja
athygli á baráttu okkar um
allari heim. Og við vitum af
ræðum brezikra leiðtoga og
skrifum brezkra blaða að það
eru einmitt þessi vopn sem
Bretar óttast.
Bergmála áróður Breta
En jafnframt eru uppi aðrar
tillögur. Ólafur Tliors liefur
lagt til opinberlega að Islend-
•ngar gefist upp og fallist á
kröfu Breta um að landhelg-
ismálinu verði vísiað til ráð-
herrafundar Atlanzliafsbanda-
lagsins. Jafnframt birta íhalds-
blöðin, Morgunblaðið og Vísir,
siðlausan brezkan áróður dag
eftir dag. Brezku blöðin hafa
nú vikum saman klifað á því
að „íslenzkir kommúnistar" (-)
stefni að stórslysum og mann-
drápum við Island. Þessi viður-
styggilegi áróður brezku of-
beldismannanna er nú berg-
málaður dag eftir dag í íhalds-
blöðunum og ummælum Ólafs
Thprs. Brezku blöðin'hafa einn-
ig klifað á því að „ísienzkir
kommúnistar" hafi engan á-
Framhald á 12. síðu.
svarskeyti: „Skipherra Eiríkur
Kristófersson varðskipinu Þór.
Þökkum kveðju yðar og þjóð-
nýt störf. Árnum yður og‘
starfsbræðrum yðar allrar far-
sældar. Stúdentafundur um
landhelgismálið, haldinn I Há-
skóla íslands 15. nóvember
1958. Árni Finnsson fundar-
stjóri.“
Fundurinn fór hið prýðileg-
asta fram í alla staði og voru
umræðurnar mjög hógværar.
Líf í tuskunum
Það var aldeilis líf í tuskunum
í veizlu einni sem Kaldin var
í Rómaborg uin daginn. Fyrst
tók sænska Ieikkonan Anita
Ekberg (hér að ofan) u-pp á
því að færa sig úr sltóni og
sokkuni og liefja trylltan dans
svo að hún inissti fótannVv livað
eftir annað. Starfsystir hennar
tyrknesk lét sig þá ekki muna
inn að berliátta. Þetta vakti
mikla hneykslun í liinni ,,lieil-
ögu borg“. Fleiri myndir eru
á finuntu síðu.