Þjóðviljinn - 09.12.1958, Blaðsíða 1

<
Inni í blaðinn
Ef „gumsið“ liefði ekki feng-
ist, viðtal við Alfreð Guðnasoa.
7. síða.
Gæfuleysi Alþýðuflokksins, j
leiðari, 6. síða.
Skák, 6. síða.
Eáðlierrar Alþyðnbandalagsins
kröfðust brottfarar herliðsins
Hvorki Framsókn né Alþýðuflokkuriiui svöruðu. -- Nokkru síðar sáust
merki þess að Framsókn vildi óð og uppvæg slíta stjórnarsamstarfinu
Ráðherrar Alþýðubandalagsins, Lúðvík Jóseps-
son og Hannibal Valdimarsson, sendu forsætisráð-
herra og öðrum samráðherrum sínum bréf 8. nóv-
ember sl. og kröfðust þess að efnt yrði loforð stjórn-
arsamningsins um brottför Bandaríkjahersins af ís-
landi.
Bréfi þessu hefur ekki verið svarað, en nokkru
eftir að það var sent, varð vart hinnar einkenni-
legu ókyrrðar Framsóknarráðherranna, er virtust
ráðnir í að slítá stjórnarsamstarfinu á tylliástæðum.
Bréf ráðherra Alþýðubanda-
lagsins var þannig:
„Reykjavík, 8. nóvember 1958.
Foi-sætisráðherra,
R.---------------
Við, ráðherrar Alþýðubanda-
lagsins, viljum vekja athygli á,
að er<n er eitt af aðalatriðunum í
stefnuskrá og' samningrsgrund-
velli ríkisstjórnarinnar ófram-
kvæmt með öllu. Eigum við Jiar
með við það fyrirlieit, að stjórn-
in skyldi framfylgja ályktun Al-
þingis er gerð var 28. marz 1956,
um að taka upp endurskoðun
samnlngsins við Bandaríkin frá
1951 með það fyrir augum, að
„lierinn liverfi úr landi“.
Við teljum, að slíkur dráttur
hafi orðið á að framfylgja þcssu
loforði að óviðunandi sé. Við
minnum á tilraunir okkar til
þess að fá mál þctta framkvæmt
og bréf þingflokks okkar til
stjórna/flokkauna frá 1. növem-
ber fyrir ári síðan.
Nú förum við þess á leit, að
málið verði tekið upp af ríkis-
stjórnimii svo sem samningar
standa til um. Teljum við, að
úr því verðj nú að fást skorið,
hvort samstarfsflokkar okkar i
ríkisstjórn hugsa sér að standa
við þetta atriði stjórnarsáttmál-
ans eða ekki.
Það er tillaga okkar, að ríkis-
stjórnin tilkynni Bandaríkja-
stjórn nú þegar, að óskað sé end-
urskoðunar á samningnum, svo
að tilskyldir frestir byrji nú
strax að Iíða.
(undirskriftir)
★
Úr því fékkst bráðlega skorið,
hvort Framsóknarflokkurinn og
Alþýðuflokkurinn ætluðu sér að
standa við þetta mikilvæga á-
kvæði stjórnarsamningsins.
Framsókn kaus heldur að rjúfa
þann samning; rífa í tætlur og
gera að' engu allt það samkomu-
lag sem Alþýðubandalagið, Fram-
sókn og Alþýðuflokkurinn gerðu
með sér 1956. Framsóknarflokk-
urinn gerði þetta vitandi vits,
og virðist hafa gert sér ljóst að
Forseti ræðir við
stjórnmálamenn
Forseti íslamls herra Ásgeir
Ásgeirsson hefur lialdið áfram
viðræðum við leiðto.ga stjórn-
málaflokkanna, Ekkj liafði for-
setinn falið iieinum þeirm sað
reyna stjórnarmyndun í gær-
kvöld að þvj er blaðinu var
kunnugt.
Dassbrúnaríund-
ur næsta fimmtud.
Verkaniannafélagið Dagsbnin
heldur félagsfund i Iðnó á
finimtudaginn kemur.
Á fundinum verður rætt um
viðhovfin eftir 26. þing Al-
þýðusanibands íslands.
í framsöguræðu sinni hvatti
Sverrir Júliusson til eindreg-
innar samstöðu um þessi mál.
Kvað liann oft hafa verið sá
háttur á hafður, að vísa end-
anlegri ákvörðun um hliðstæða
samninga til stjórnar og verð-
lagsráðs og jafnvel fulltrúa-
ráðs L.I.Ú., en vegna þeirrar
óvissu, sem nú rikti, teldi hann
það nauðsynlegt, að aðalfund-
urinn héldi þessu máli í hönd-
um sínum eins og nefndin legði
til.
Eins og frá var skýrt í blað-
inu sl. sunnudag, var aðalfundi
L.Í.Ú; frestað sl. laugardag til
mánudags. — Fundurinn hófst
svo að nýju kl. 3 í gærdag.
1 byrjun fundarins voru lesin
2 bréf frá sjávarútvegsmála-
ekki yrði lengur komizt hjá því
að gefa skýr svör. Og svör sam-
starfsflokka Alþýðubandalagsins
eru skýr.Þeir liafa aldrei gefið
kost á því að málið væri tekið
upp að nýju og nú þegar þeir
eru enn einu sinni krafðir sagna.
Mál þetta hefur verið alliengi
í undirbúningi hjá ríkisstjórn-
inni og samþykkti hún fyrir all-
löngu samning um smíði slíks
skips.
Pétur Sigurðsson hefur undan-
farið verið í Danmörku að ganga
frá samningi þessum um smíði
skipsins og var hann undirrit-
ráðherra varðandi hæk'kun lána
úr Fiskveiðasjóði vegna áhvíl-
andi lána erlendis vegna skipa-
kaupa, sem hækkuðu vegna yf-
irfærslugjaldsins í vor. Hitt
var um ákvörðun um greiðslu
bóta úr Hlutatryggingasjóði
vegna sumarsíldveiðanna.
og síðustu forvöð að efna loforð
stjórnarsanmingsins um brottför
liersins, kusu Framsóknar-
flokkuriim og Alþýðuflokkmánn
heldur að rjúfa stjórnarsamning-
inn en þnrfa að standa vð orð
sín.
aður á föstudaginn var.
Nýja varðskipið verður álíka
stórt eða aðeins stærra en Þór,
en í því eiga að vera aflmeiri
vélar og ganghraði þess því
meiri. Skipið verður smíðað hjá
Burmeister og Wain. Á smíði
skipsins að vera lokið um eða
eftir áramótin 1959—1960.
Þá reifaði Sverrir Júlíusson
álit afurðasölu- og verðlags-
nefnda og fer það hér á eftir:
1) Tekin var til umræðu
rekstraráætlún 60 rúmlesta vél-
báts á línuveiðum í Faxaflóa,
á vetrarvertíð 1959. Afli er
miðaður við 5 ára meðaltal í
Faxaflóaverstöðvum. Áætlun
er gerð af Verðlagsráði L.l.Ú.
og vísað til nefndarinnar til
umsagnar. Tap samkvæmt áætl_
uninni nemur kr. 127.486.62,
og er þá miðað við að kaup-
gjaldsvísitala sé 185 stig og
núverandi fiskverð til skipta.
Eysteinn vildi svifta verka-
menu 4800 krónum á ári
Ilvað er það sem Eysteinn Jónsson lieimtaði raun-
verulega af verkamönn,um með kröfu sinnl um að
h(aup þeirra yrði skorið niður um 8% áður en samii-
ingar liæfust uin lausn efnahagsmálanna ?
Eysteinn Jónsson heiintaði eins mánaðár ókeypis
þegnskylduvinnu á ári af hverjum einasta verkanianni.
Algengast mun að verkamenn og aðrir með svipuð
laun beri úr býtiun 5 þús. kr. á mánuði. Af fullkom-
inni frekju og alkunnu tillitsleysi sínu lieimtaði Ey-
steinn að verkam(aðurinii fórnaði skilyrðislaust og án
tafar 4800 krónum á ári af kaupi sínu. Það voru 15
stig sem Framsókn vildi skera bótalaust af vísitölunui
en slíkt þýðir um 8% kauplækkun.
Þetfa var fórnin sem Eysteinn krafði verkamenn um
— og tilgaiiguriitn var að tryggja sér óbreytta aðstöðu
til að ráðska með ríkissjóðinn og lialda áfram sömu
skipiilagslau.su og heimskulegu fjárfestinguimi án noklt-
urs tillits til þjófiarhagsmuna.
Framhald á 7. síðu.
Þrír flokkar ræða
Sjálfstæðisflokkurinn, Alþýðubandalagið og Alþýðu-
flokkurinn hafa orðið sammála um að skiptast á skoð-
unum um lausn kjördæmamálsins. Hófust viðræður full-
trúa þessara flokka í gær.
L.I.O. boðar stöðvun flskiflotans
nema samiS verSi um viSunandi rekstrar-
grundvöll að dómi stjórnar og verÖlagsráÖs
Á aðalfundi L.Í.Ú. í gærkvöldi var einróma samþykkt
eftirfarandi:
„Aðalfundur L.Í.Ú., haldinn 3. des. 1958 ályktar að fela
stjórn L.Í.Ú. að hefja nú þegar söfnun undirskrifta á
sama hátt og árið 1955 hjá útvegsmönnum um, að þeir
láti báta sína ekki hefja róðra um n.k. áramót, nema
áður hafi verið samið um viðunandi rekstursgrundvöll
að dómi stjórnar og verðlagsráðs L.Í.Ú.“
Samningar undirritaðir
um smíði nýs varðskips
Verður tilbúið um áramófin 1959—1960
Samningar hafa nú verið undirritaðir um smíði nýs
varðskips í Danmörku og verður það álíka eða nokkru
stærra en Þór.