Þjóðviljinn - 10.12.1958, Blaðsíða 4

4) ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudag'ur 10. desember 1958
Nú er röðin komin að Adolf Hitler
Á síðustu árum hefur gætt
tilhneiginga hjá vestur-þýzk-
um kvikmyndagerðarmönn-
um til að fegra hlut ýmissa
af hinum alræmdu stríðs-
glæpamönnum nazista, jafn-
vel bregða yfir þá einskon-
ar hetjuljóma. Og nú virðist
röðin komin að sjálfum
höfuðpaurnum, Adolf Hitler.
Kvikmyndafélagið ACRA í
Vestur-Berlín hefur sem
i sagt á prjónunum gerð kvik-
Adolf Hitler
Spát heimkehrer
myndar, sem á að nefna á
þýzku „Spát heimkehrer Ad-
olf Hitler“ — Adolf Hitler,
sá sem seint kom heim.
ic Kvikmynd um Ilitler og
kafbátsfoxingja
Hin væntanlega kvikmynd
hefur þegar verið skráð
í bækur vestur-þýzku kvik-
myndastofnunarinnar í Wies
baden og starfsmenn þar
segja, að söguþráðurinn eigi
að verða spennandi í bezta
lagi og ekki muni skorta
andsovczkan áróður. Myndin
á að gerast á þessu ári og
lýsa m.a., er Adolf Hitler
kemur til v-þýzku flótta-
mannabúðanna í Friedland
með járnbrautarlest, eem
flutt hefur þýzka fanga frá
Sovétríkjunum. í þessu sam-
bandi má geta þess, að öll-
um flutningum á þýzkum
stríðsföngum og stríðsglæpa-
mönnum frá Sovétríkjunum
var lokið fyrri hluta ársins
1956 — og fullsannað þyk-
ir. , að Hitler hafi framið
sjálfsmorð í neðanjarðar-
byrgi sínu í Berlín, skömmu
áður en sovézku herirnir
tóku borgina.
Sama kvikmyndafélag,
ACRA í V-Berlín, hefur ný-
lega sent frá sér myndina
„U-47 Kapitán Leutnant
Prien“. I henni er einn af
kafbátsforingjum þýzku naz-
istanna, Gúnther Prien, gerð-
ur að liinni mestu hetju, en
tónlistina við myndina hef-
ur Norbert Schultze samið,
h"fundur nazistasöngsins
fræga „Wir marschieren
gegen Engeland." f myndinni
er Prien, sem m.a. stjórn-
aði skipi sínu í flota þeim
sem tók þátt í árásinni á
Noreg, lýst sem glæstri fyr-
irmyr.d æskulýðsins. Þegar
kvikmyndin var frumsýnd
í Stuttgart í Vestur-Þýzka-
landi í haust, var m.a. kom-
izt svo að orði í auglýsing-
um blaða, að myndin fjall-
aði um „þýzkt mikilmenni“,
„fyrirmynd allrá sannra
Þjóðverja".
★ Kvikmyndastjórý
nazista
Einn af föstum starfs-
mönnum ACRA, félagsins
sem áður var getið, er Veit
Harlan, einn af þeim kvik-
myndagerðarmönnum sem
mest kvað að á stjórnarár-
um nazistanna í Þýzkalandi.
Er ekki ólíklegt að hann
eigi einhvern þátt í gerð
þeirra .mynda, sem minnzt
var á hér að framan.
Veit Harlan er tæplega
sextugur að áldrl og hefur
fengizt við kvikmyndagerð í
nær hálfan þriðja áratug. —
Kunnáttu hans í kvikmvr.da-
gerð og listrænum hæfileik-
um neitar enginn; hann er
af mörgum talinn í hópi
snjöllustu tæknivirtúósa
kvikmyndalistarinnar. Naz-
istax’nir notuðu líka hæfi-
leika hans og kunnáttu ó-
spart í áróðursþjónustu
sinni og er frægasta — eða
öllu heldur alræmdasta —
m.ynd Harlans „Gyðingurinn
Súss“, sem hann gerði ár-
ið 1940 eftir fyrirmælum
Göbbels sjálfs.
Að loknu stríðinu var
Veit Harlan ákærður fyrir
stríðsglæþi en sýknaður. —
Þrátt fyrir víðtæk mótmæli
var hann aftur ráðinn til
starfa við kvikmyndagerð
fyrir sjö til átta árum og
starfar nú, sem fyrr segir,
hjá ACRA-félaginu í Vest-
ur-Berlín. Kona hans er af
sænskum ættum, Kristina
Söderbaum að nafni; leikur
hún jafnan nú eins og áður
fyrr aðalhlutverkin í mynd-
um hans.
Ivvikmynd hefur nýlega verið gerð eftir einni af skáld-
sögum Bandaríkjamannsins Invin Shaw. Siagan lieitir
„Ung ljón“ og er ein af aðalpersónunxun í henni ung-
ur liðsforingi í lier þýzku nazistanna. Á myndinni hér
fyrir ofan sést Marlon Bxjando í hlutverki nazistafor-
ingjans.
Lausnarbeiðni Hermanns
byrgðinni yíir
EFTIR að forsætisráðh. lagði
leið sína á Alþýðusambands-
þing, þar sem tilmælum hans
var hafnað, lá það í loftinu að
bann bæðist lausnar einhvern
daginn; enda kom það fram.
Málgagn forsætisráðherra, Tím-
inn, hefur undanfarið deilt
mjög á fulltrúa alþýðusamtak-
anna fyrir að hafna tilmælum
ráðherrans; virðist blaðið telja,
að það hafi verið gert af fjand-
skap við ríkisstjórnina, skamm-
sýni og óbilgirni. Hver voru þá
tiimæli ráðherrans? Einfald-
lega þau, að verkauýðurinn af-
saiaði sér 17 vísitölustiga kaup-
— Reynt að koma á-
á verkalýðinn
uppbót, sem kom til fram-
kvæmda nú um síðustu mán-
aðamót, fram yfir áramótin, en
fengi svo uppbótina í janúar.
Átti þetta að tryggja ríkis-
stjórninni vinnufrið í bili, til
þess að athuga, livað hægt væri
að geia í efnaliagsmálunum. Og
þessu höfnuðu fulltrúar alþýðu-
samtakanna að sjálfsögðu. Það
var í fyrsta lagi mjög óákveðið
orðalag, þegar í tilmælum ráð-
herrans var talað um að at-
huga hvað hægt væri að geræ
Hefur ríkisstjórnjn ekki hajit
það til athugunar srðan hún
kom til valda? Var henni ekki,
a. m. k. af verkalýðsins hálfu,
tryggður vinnufriður strax í
upphafj stjórnarferils síns, til
þess að finna jákvæðar leiðir,
einkum í efnahagsmálunum?
Það var ekki verkalýðsins sök,
að verðbólguskrúfan fór af
stað aftur, togstreitan milii
verðlags og kaupgialds hófst að
nýju. Þau 17 vísitölustig, sem
hér um ræðir, eru kaupuppbót
verkalýðsins til að mæta verð-
hækkunum, sem þegar hafa
orðið. Hversvegna ekki að byrja
á því að koma í veg fyrir að
þær ættu sér stað? í tilmælum
forsætisráðherra fólst engin til-
laga, sem líkleg væri sem um-
ræðugrundvöllur;. fulltrúar á
Alþýðusambandsþingi voru að-
eins spurðir: Viljið þið afsala
verkalýðnum 17 vísitölustiga
kaupuppbót á desember, já eða
nei. Að mínu áliti var fyrir-
fram dauðadæmt að leggja
málið þannig fyrir, án þess að
geta um ieið bent á einhverjar
leiðir, sem stjórnin, eða for-
sætisráðherra, taldi koma til
greina að fara, því það segir
sig sjálft, að eftirgjöf á 17
vísitölustiga kaupuppbót til
handa verkalýðnum í einn
mánuð, var ein út af fyrir sig
gagnslaust úrræði. Þá held ég,
að óheppilegt hafi verið að
fara fram á ^slíka eftirgjöf
verkalýðsins á réttmætri kaup-
uppbót einmitt á sama tíma og
Alþingi var að samþykkja
launahækkun til opinberra
starfsmanna. Þótt sú hækkun
væri án efa í alla staði rétt-
mæt, þá hefði verið meira sam-
ræmi í tilmælum forsætisráð-
herra, ef hann hefði einnig far-
ið fram á að opinberir starfs-
menn gæfu eftir þá launahækk-
un fram yfir áramótin. Þegar
forsætisráðherra og málgagn
hans reyna nú að kenna undir-
tektunum, sem orðsending ráð-
• herrans fékk á Alþýðusam-
bandsþingi hvernig komið er,
þá verkar slíkt þannig á mann,
að maður hlýtur að spyrja:
Var Hermann ákveðinn í að
beiðast lausnar, áður en orð-
sending hans kom fyrir Alþýðu-
sambandsþing? Hann mátti vita,
hvernig tilmælum hans yrði
svarað þar;* — ætlaði hann að-
eins að nota það svSr sem á-
tyllu til að kenna verkalýðnum
um allt saman?
NÚ FER því fjarri, að vilja-
yfirlýsing Alþýðusambands-
þingsins hafi verið neikvæð
fyrir stjórn Hermanns. Þvert á
móti óskaði þingið beinlínis
eftir því, að rikisstjórnin leysti
vandamálin í samráði og sam-
vinnu við verkalýðssamtökin.
Tiliaga forsætisráðherra fól
ekkert slíkt í sér; hún var ein-
hliða krafa á hendur verka-
lýðnum, sem fulltrúar hans
áttu að játa eða liafna um-
svifalaust; vandræðalegt fálm
Framhaid á 11. síðu.
Bókaútgáfan FJÖLNIR