Þjóðviljinn - 12.12.1958, Qupperneq 7
Föstudagur 12. desember 1958 — Í>JÓÐVILJINN — (7
F'yrri hluti greinar bessaiar
umi l»róunina í Þýzkalandi frá
]jyí PotsdaiiLsamningarnir voru
gerðir og allt til þessa dags,
birtist í biadinu í gaer. Höf-
undurinn er ungur stúdent, Þór
Vígfússon frá Selfossi, en hánn
liefur nú um þriggja ára skeið
stundað nám í hagfræði í Aust-
iir-Berlín. Þór ritaði grein í
Þjóðviljann í september um de
Gauile og liina nýju stjórnar-
skrá hans, en Þór dvaldi í Par-
ís luim þær mundir sem hers-
höfðtoginn kynnti frönsku þjóð-
inrii stjórnarskrá sína.
Engan þarf að furða þótt
ttpp komi svipaðar kröfur nú
í Vestur-Þýzkalandi og á dög-
lim Hitlers: Bann á allri virkri
stjómarandstöðu og sjálf-
stæðu starfi verkalýðsfélaga.
Iðulega liafa flokksmenn Ad-
enauers borið fram þá kröfu
að litið verði á starfsemi
Þór Vigíússon:
Frá Potsdam iil
kiarnorknhervæðingar
dreifa blaði verkalýðsfélagsins
á vinnustaðnum. Dómstóllinn
úrskurðaði að atvinnurekand-
inn hefði verið í fullum rétti.
Margir svipaðir dómar hafa
verið felldir af vinnumáladóm-
stólum liinna einstöku fylkja.
Ef árásin verður til lykta
leidd og neyðarástandslögin
verða framkvæmd, hver er þá
orðinn munurinn á Þýzkalandi
Hitlers og Vestur-Þýzkalandi
r
Síðari hluti
K. _
stjómarandstöðunnar sem
landráð, ef hún reynir að
hindra stefnu stjórnarinnar.
Stjórnarandstaðan verði að
vera „ábyrg“ í andstöðu sinni,
andspænis rauðu hættunni.
Hún verði að vinna með
.stjóminni við framkvæmdir
þær, sem nauðsynlegar séu til
að verjast þessari hættu, þ.e.
að styðja endurhervæðingu
stjómarinnar. Innanríkisráð-
herrann Schröder, fyrrverandi
stormsveitarforingi, hefur til-
’ kynnt, að hann undirbúi laga-
hálk, sem hann nefnir „neyð-
arástandslög", og leggja á
fyrir þingið. Samkvæmt þeim
á kanslarinn að fá vald til að
lýsa yfir neyðarástandi, ef
andstaðan gegn stjórnarstefn-
unhi verður „hættuleg". Það
þýðir, að hann getur með ein-
faldri ákv"rðun sinni gert
þingið óvirkt og tekið öll völd
• í sínar hendur, numið úr gildi
ýmis grundvallarréttindi borg-
aranna, svo sem fundafrelsi,
tjáningarfrelsi, frelsi til
vinnuvals, bréfhelgi, heimilis-
helgi.
Kröfurnar vim þetta innan
CDU, flokks Adenauers, fengu
byr undir báða vængi við at-
burðina í Frakklandi á þessu
ári. Einnig er búizt við vax-
andi andstöðu verkamanna
vegna aukins atvinnuleysis,
og það ýtir einnig undir.
Árásin á verkalýðsfélögin
er þegar byrjuð. Seinni hluta
árs 1956 og fyrri hluta 1957
háðu járniðnaðarmenn í
Schleswig-Holstein verkfall,
sem ;Iauk með sigri þeirra,
Nú hefur Vinnumáladómstóll
Sambandslýðveldisins (Vest-
ur-Þýzkalands) í Kassel fellt
þann úrskurð, að verkfallið
bafi verið ólöglegt, þar sem
„friðarskyldan gagnvart at-
vinnurekandanum“ hafi verið
hrotin. Verkalý'ðsfélögin voru
dæmd til að greiða atvinnu- •
rekendum þann gróða, sem
þeír misstu vegna verkfalls-
ins. Tvísýnt er því orðið um
verkfallsréttinn.
Sami dómstóll dæmdi í öðru
máli: Trúnaðamnaður verka-
lýðsfélags á vinnustað var
sviptur því embætti sínu af
atvinnurekandanum fyrir að
Adenauers? Þá er „foringja-
ríkið“ aftur komið til sögunn-
ar. Ef til þess kæmi, hafa
margir talað um Franz Jósef
Strauss varnarmálaráðherra
sem væntanlegan foringja. —
Hann er ungur og ófyrirleit-
inn og því tilvalinn í starfið.
Aidenauer er kominn á níræð-
isaldur og lifir varia miklu
lengur þótt ern sé, a.m.k. er
hann varla maðurinn til að
standa lengi í erfiðu foringja-
embætti.
Eg gat áðan nm þá tor-
tryggnu menn sem skildu ekki
hvað Nato ætlaði að gera við
vestur-þýzkan her, sem ekk-
ert gagn gerði í nútíma hern-
aði. Þessir menn fengu óvænta
liðsmenn í fyrra: forystu-
menn Nato. Þeir spurðu líka,
hvað þeir ættu að gera við
úreltan her. Það yrði að búa
vestur-þýzka herinn kjarn-
orkuvopnum! Og vestur-þýzki
herinn verður húinn kjarn-
orkuvopnum. Lög um það
voru barin í gegn um þingið
í vor eem leið. Ekki var held-
ur g'eymt að leyfa Þjóðverj-
um tilsvarandi framleiðslu. 30
áhrifamestu auðfélög Vestur-
Þýzkalands hafa þegar mynd-
að Atómsameiningu, sem mun
sjá um kjarnvopnaframleiðslu.
Byrjað er að reisa verksmiðj-
ur í því skyni. Nú etendur
ekkert í veginum fyrii þróun
þýzka herveldisins á nýjan
leik. Bráðlega mun vestur-
þýzki herinrí verða sá öflug-
asti á meginlandi Vestur-
Evrópu. Ekki þarf að ætla
•að Vestur-Þjóðverjar ætli sér
minni hlut en bandamönnum
‘sínum þar. Strauss stríðsráð-
herra hefur þegar gert kröf-
ur um nýskipan í Nato á þá
leið, að herir Danmerkur og
Noregs verði settir undir yfir-
stjórn þýzka hershöfðingjans
Speidels. Hvort verkamanna-
stjórnir Danmerkur og Nor-
egs láta etjórna hermönnum
sínum af þeim mönnum sem
skipulögðu innrás og hernám
landa þeirra í stríðinu, er ekki
vitað enn. Erfitt mun þeim
samt reynast að standa á
móti kröfum eins mikilvæg-
asta þátttakandans í barátt-
unni gegn boleévismanum.
Þáttur sósíaldemókrata
En hvernig stendur á
verkalýðsstétt Vestur-Þýzka-
lands að láta þessa þróun við-
gangast ? Þjóðverjar áttu
einu sinni öflugustu verka-
lýðshreyfingu og verkalýðs-
flokk í heimi, að margra á-
liti. En það er ákaflega langt
síðan. Síðan sósíaldemókrata-
flokkur Þýzkalands sveik ár-
ið 1914 hugsjónir sósíalismans
og loforð flestra ef ekki allra
meiriháttar verkalýðsflokka
heimsins, þar á meðal hans
sjálfs, um baráttuna gegn
stríðinu, og fór að st.vðja
það með ráðum og dáð, síðan
þetta gerðist hefur þýzk
verkalýðshreyfing ekki borið
sitt barr. Hún hefur verið
klofin í tvo flokka sem
skemmtú skrattanum með
rifrildi meðan afturha’dið
stjórnaði. Þeir fengu að ríf-
ast þangað til afturhaldinu
þóknaðist að banna þá báða.
Það er kunn saga og kannski
óþarfi að minnast á hana hér.
í Vestur-Þýzkalandi er í
dag aðeins einn verkalýðs-
flokkur. Hann varð þó ekki
einn vegna þess að báðir
flokkarnir hefðu komið sér
saman um að skemmta skratt-
anum ekki lengur, heldur
vegna þess að afturhaldinu
þóknaðist að banna annan
þeirra, kommúnistaflokkinn.
En sósíaldemókrataflokkurinn
fær enn að starfa. Hann starf-
aði þegar rætt var um aðild
Vestur-Þýzkalands að Nato.
Hann barðist gegn henni eins
og ljón, þar til búið var að
samþykkja hana. Enn starfaði
hann þegar rætt var um her-
skyldufrumvarpið. Þá reifst
hann þangað til búið var að
samþykkja það. Þegar rætt
var um kjarnvæðinguna í
vetur sem leið, þá barðist
hann á þingi með klóm og
kjafti, þar til hann var yfir-
bugaður í atkvæðagreiðslunni.
Það er nefnilega grundvallar-
regla þýzkra sósíaldemókrata
að vera „ábyrgur“ stjórnar-
andstöðuflokkur. Og ábyrgur
stjórnarandstöðuflokkur setur
sig elcki upp á móti því sem
meirihlutinn er búinn að sam-
bykkja. Þvi draga sósíaldemó-
kratar hroddinn úr þeim
fjöldahreyfingum, isem risið
hafa upp gegn endurhervæð-
ingunni meðal a^mennings, í
stað þess að styrkja þær eftir
mætti. Þannig fór með
„Hreyfinguna gegn atómdauð-
anum“. Nokkrar stjórnir sós-
íaldemókrata i fylkjum Vest-
ur-Þýzkalands höfðu ákveðið
að láta fara fram allsherjar-
atkvæðagreiðslu til að athuga
afstöðu almennings til kjarn-
væðingarinnar. Skoðanakann-
anir um það leyti sýndu, að
yfir 80% voru á móti henni.
Dómarar Adenauers lýstu
þessar tilvonandi kosningar ó-
lögmætar. Forystumenn sós-
íaldemókrata sögðu takk fyr-
ir og hættu við allt saman
og létu „Hreyfinguna gegn
atómdauðanum“ eiga sig. Að
vísu starfar hún áfram, en at-
hafnir hennar eru ósamstillt-
ar og tilviljunarkenndar.
Þegar búið var að berja
kjarnvæðinguna gegnum þing-
ið, ákvað þingflokkur sósíal-
d. talsmenn forystumanna við
stjórnarkjör til héraðsstjóm-
ar æskulýðssamtakanna fyrir
þeim, sem harðast deildu á
núverandi stefnu.
Ekki minnkar óánægjan
vegna stefnuleysis flokksins
gagnvart versnandi efnahags-
ástandi. En það er ekki svo
gott fyrir hann að bera fram
jákvæðar tillögur, þar sem að-
albaráttumál hans er nei-
kvætt: baráttan gegn komm-
únismanum.
Þetta stefnuleysi notfærir
CDU sér út í yztu æsar, enda
svo komið, að baráttumál sós-
íaMemókrata er að fram-
kvæma hervæðingarstefnu
Adenauers. Hvort þeirra verð-
ur þörf við það, ef neyðar-
ástandslög Schröders storm-
sveitarforingja koma til fram-
lcvæmda, skal ósagt látið. En
ekki þurfti Hitler á sósíal-
demókrötum að halda lengur
eftir valdatöku sína 1933.
Vesturþýzkur almfenningur liefur óspart látið í ljós andúð
sénfc, á fyrirætluniun stjórnarvaldanna þar og lierforirgja
Atlanzbandalagsins að koma upp kjarnorkuvopnum og flug-
skeytastöðvum í landinu. — Myndin er tekin í bænnm Furtli
í Ilajern þar sem verið er að saf'(a undirskriftmn undir
mótmæli gegn kjarnorkuvopmim.
demókrata að gera það eina
sem þeir gátu gert samkvæmt
grundvallarreglu sinni, hjálpa
Adenauer við að framkvæma
kjarnvæðinguna. Það er nú
aðalstarf ýmissa forystu-
manna flokksins, svo sem
Fritz Erlers, varnarmálasér-
fræðings. Nú lýsa þeir yfir,
að sósíaldemókrötum beri að
styðja vestur-þýzka herinn,
þar sem hann sé lögieg stofn-
un sambandslýðveldisins. 1
samræmi við það skora þeir
á unga flokksmenn sína að
ganga i herinn af frjálsum
vilja. Þetta er orðið eftir af
nöldrinu gegn herskyldunni.
Að sjálfscgðu vekur þessi
afstaða forystumannanna
megna óánægju óbreyttra
flokksmanna og starfsmanna.
Þetta hefur komið fram á
mörgum fundum flokksins úti
um land að undanförnu. Eink-
um eru æskulýðssamtökin
óánægð. í Diisseldorf féllu t.
Sameiningarmálið
Eg gat þess í upphafi grein-
arinnar, að flestir Þjóðverjar
vildu sameina landshlutana í
eitt ríki. En menn greinir á
um leiðirnar að markinu.
Frá upphafi hefur það verið
stefna Adenauers að Austur-
Þýzkaland verði innlimað í
Vestur-Þýzkalard. Sú stefna
hefur notið stuðnings Vestur-
veldanna. Þessi sameining
ætti annað hvort að fara fram
á þann hátt, að samið verði
um það milli hernámsveldanna
eða valdi verði beitt. Það
hefur verið ein r"ksemd hans
fyrir hervæðingunni, að við
Rússa sé ekki hægt að semja
nema vera hernaðarlega jafn-
sterkur eða því sem næst.
Ekki sé heririn síður nauðsyn-
legur ef til þess komi, að
,,fre!sa“ þurfi „bræðurna í
Framhald á 10. síðu.