Þjóðviljinn - 19.12.1958, Qupperneq 1
VILIINN
Föstudagur 19. desenvbcr 1958 — 23. árangur — 290. tbl.
Herskipin á brott ei Isiendingar
vilja sleppa hálíri landhelginni
Bretar reyna oð beita A-bandalaginu gegn Islendingum
Sviss býst til
bardaga
Sviss hefur undirbúið hefnd-
arráðstafanir, sem beitt verður
hiklaust ef ríkin sex eem standa
að sameiginlega markaðinum í
Vestur-Evrópu fara sínu frain
án tillits til annarra aðildar-
rikja Efnahagssamvinnustofn-
unar Evrópu. Holenstein, for-
seti Sviss, skýrði frá þessu
á þingi í gær. Hann kvað rik-
isstjórnina hafa vald til tolla-
hækkana sem með kynni að
þurfa til að vernda hagsmuni
Svisslendinga.
Á fundi ráðherranefndar A-bandalagsins í París í gær
bar brezki utanríkisráðherrann Selwyn Llod fram boð frá
stjóm sinni um vopnahlé í landhelgisstríði Breta gegn
íslendingum.
Lloyd lofaði að sögn brezka útvarpsins „að kalia brezk
hersldp brott af Islandsmiðum að því tilskitdu að íslenzku
varðskipin Iialdi sig innan við sex mílur frá ströntlinni.“
Lloyd kvað brezku stjórnina
leggja til að þetta fyrirkomu-
lag yrði haft til bráðabirgða,
þar sem ný haflagaráðstefna
yrði ekki haldin fyrr en 1960.
„Gert ráð fyrir“
Fréttaritari brezka útvarpsins
á fundi A-bandalagsráðsins sagði
í gær, að „gert væri ráð fyrir
að brezkir togarar fiskuðu ekki
nær íslandi en sex mílur“ ef
íslendingar féllust á uppástungu
brezku stjórnarinnar.
Sænska útvarpið sagði að
Lloyd hefði komizt svo að orði,
að væru íslendingar fáanlegir1
til að ganga til samninga við
Breta um landhelgina, væri
brezka stjórnin reiðubúin til að
gera þær ráðstafanir sem með
þyrfti til að forða árekstrum.
Islenzki fulltrúinn á ráðsfund-
inum, Hans G. Andersen, sagði
að hann hefði ekki umboð til
að taka neinar ákvarðanir, en
hann myndi skýra ríkisstjórn
sinni frá þeim sjónarmiðum sem
fram hefðu komið.
Spaak milligöngumaður
Landhelgisdeiluna bar á
góma í almennum umræðum í
lok ráðsfundarins. Smith, utan-
ríkisráðherra Kanada, hvatti
Breta og íslendinga til að koma
sér saman um bráðabirgðalausn,
ef með þyrfti með milligöngu
framkvæmdastjómar og ráðs A-
bandalagsins.
Óheppileg atvik gætu haft hin-
ar alvarlegustu afleiðingar fyr-
ir báða aðila og bandalagið allt.
Sænska útvarpið sagði að
Smith og fleiri ráðherrar hefðu
heitið á Spaak, framkvæmda-
stjóra A-bandalagsins, að reyna
að hjálpa íslendingum og Bret-
um að finna málamiðlunarlausn
á landhelgisdeilunni.
Sehvyn Lloyd
Bretar orðnir þreyttir
Tilraun brezku stjórnarinnar
til að beita A-bandalaginu á ný
til að fá íslendinga til undan-
Framhald á 5. síðu.
Alþýðubandalagið leggur til
að ríkissióður greiði niður
17 vísitölustig
í fyrradag sneri AlþýðubandalagiÖ sér til hinna
þingflokkanna þriggja og spurðist fyrir um, hvort
þeir vildu fallast á að greidd yrðu niöur úr ríkis-
sjóði 17 kaupgjaldsvísitölustig út þennan mánuö
og heimilt væri að framlengja þá ráðstöfun fram
í miöjan janúar á meðan verið er að ákveöa að-
geröir í efnahagsmálunum. Væri þetta gert til þess
að hindra það, að þessi vísitöluhækkun kæmist
inn í verðlagið og ylli frekari hækkunum, er tor-
velduöu lausn efnahagsvandamálanna.
í gærkvöld höfðu hinir þingflokkarnir ekki svar-
aö þessari málaleitan Alþýöubandalagsins.
Slik er þeirra ábyrgS og het]uskapur!
Vísa frá sér aS láta slg nokkru varia afvinnu-
leysi og milljónafjón í gjaldeyri þjóðarinnar
Fulltrúar ihalds, Alþýðuflokks og Framsóknar fella oð
skora á rikisst]órn oð semja v/’ð útvegsmenn
Ábyrgöartilfinning og dugur 12 fulltrúa þriggja
flokka í bæjarstjóm Reykjavíkur er slík, að þeir vísa frá
sér í dauðans ofboði aö láta sig nokkru varða þótt þús-
undir manna um land allt veröi atvinnulausir og þjóðin
verði fyrir milljóna-gjaldeyristjóni.
Alþýðubandalagið leggur til að
hindra stöðvnn ntgerðarinnar
f fyrradag snéri Alþýðubandalagið sér til allra
hinna þingflokkanna og spurðist fyrir um, hvort
þeir gætu fallizt á að samþykkja samskonar um-
boð til handa Lúðvík Jósepssyni sjávarútvegsmála-
ráöherra og hann hefur fengið undanfarin ár, til
þess aö semja, ásamt fulltrúum hinna flokkanna,
við útgerðarmenn um rekstrargrundvöll útgerð-
arinnar frá næstu áramótum, svo að ekki þurfi
að koma til stöðvunar hennar þá.
í gærkvöld hafði svar ekki borizt við þessari
fyrirspurn Alþýðubandalagsins frá hinum flokk-
unum.
s, „Þar sem t'yrirsjáanlegt virðist,
að fiskiskipaflotinn stöðvist frá
og með næstu áramótum, nema
þegar verði gerðar ráðstafanir
til að tryggja starfsgrundvöll
hans og ganga frá samningum
um kjör fiskimanna á næsta ári,
m. a. og fyrst og fremst með
samningum ríkisvaldsins við
samtök útvegsmanna og sjó-
manna, skorar bæjarstj. Reykja-
víkur á ríkisstjórnina að veita
sjávarútvegsmálaráðherra nú
þegar umboð til að hefja samn-
ingaviðræðuv og ganga frá samn-
ingum með venjulegum hætti.
Bæjarstjórnin minnir á, að at-
vinna og afkoma fjölda fólks,
bæði á sjó og í landi, byggist á
því að fiskveiðar landsmanna
gangi liindrunarlaust, auk þess
zsem þær eru grundvöllur gjald-
eyrisframleiðslu þjóffarinnar.
Bæjarstjómin telur því aff lausn
þessa máls þoli enga bið og að
þegar beri aff gera þær ráðstaf-
anir sem trvggja aff útgerð og
fiskvinnsla þurfi ekki aff stöffv-
ast, heldur geti lialdið áfram
með eðlilegum hætti.“
Framanskráða tillögu flutti
Guðmundur Vigfússon á fundi
bæjarstjórnar Reykjavíkur í gær.
í framsöguræðu minnti hann á
að útvegsmenn hefðu boðað
stöðvun fiskveiðiflotans um ára-
mót ef ekki yrði að venju sam-
ið um grundvöll útgerðarinnar
á næsta ári. Tilraunir til mynd-
unar ríkisstjórnar hafa staðið í
viku og engan árangur borið, og
má því vænta að ríkisstjórnin
sitji enn um hríð, að beiðni for-
seta Islands, meðan reynt verð-
ur að mynda þingræðisstjórn.
Verði ekkert að gert stöðvast
bátaflotinn um áramót. Það
snertir rauhar fleiri en Reyk-
víkinga, það snertir alla lands-
menn og ekki sízt verður það
alvarlegt mál fyrir þúsundir
Framhald á 3. síðu.
Forsetinn fól Emil Jónssyni
myndun nýrrar ríkisstjórnar
Forsetinn fól í gær Emil Jónssyni, formanni Alþýðu-
flokksins að reyna myndun ríkisstjórnar.
Svohljóðandi frétt um það
barst Þjóðviljanum í gærkvöldi:
Forseti íslands hefur í dag far-
ið þess á leit við forseta samein-
aðs Alþingis, Emil Jónsson, að
hann geri tilraun til myndunar
þingræðisstjórnar.
Emil Jónsson hefur beðið um
stuttan frest til þess að svara
þessum tilmælum.
4
dagar
eftir
Gerið skll
HAPPDRÆTTI ÞIÖÐVILIANS
Drœtti
EKKI
frestað