Þjóðviljinn - 02.03.1960, Page 6
f>'1 — ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 2. marz 1960 —
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn. —
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Magnús Torfi Ólafsson. Sig-
urður Guðmundsson. — Fréttaritstjórar: ívar H. Jónsson, Jón
B.iarnason. - Auglýsingastjóri: Guðgeir Magnússon. — Ritstjórn,
afgreiðsla auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19. — Siini
17-500 (5 línur). — Áskriftarverð kr. 35 á mán. — Lausasöluv. kr. 2.
Prentsmiðja Þjóðviljans.
TTtt
Ofstæki en ekki verzlun
r.a
txr.
Ovað kostar það þjóðarheildina að afurðasölu
íslendinga er beint af pólitísku ofstæki sem
ekkert á skylt við venjuleg viðskiptasjónarmið á
verðsveiflumarkað auðvaldsrikjanna í Evrópu og
vestan hafs? Sjálísagt yjcöi erfitt að svara þeirri
spurningu, því í svarinu felast verðmæti sem
ekki verða metin til fjár, eins og t.d. möguleikar
íslendinga á því að viðhalda nægri atvinnu í
landinu, halda atv.innuleysi frá íslenzkum al-
þýðuheimilum. Enda mun nú svo komið að ófáir
þeirra sem við útgerð íást og útflutning íslenzkra
sjávarafurða eru orðnir uggandi um framtíðina
ef ríkisstjórnin og Vilhjálmur Þór eiga að fá að
ráða því að íslenzkar útflutningsvörur séu seld-
ar lágu verði á verðhrunsmarkað Vesturlanda á
sarna tíma og auðvelt er að fá miklu hærra verð
og öruggari markaði fyrir vörurnar í löndum
:sem búa kreppulausum áætlunarbúskap.
tzv
H3;
■za.
iHi
B!i
Sij
gs!
rus
Kg
ii
W4H
-zr.
3»:
r.:i
m
i
32
i
cp
=“j
ur
■cx
rrr
l/likla athygli hefur'vakið fregn Þjóðviljans um
nýjasta tiltæki Vilhjálms Þórs í þessu máli,
sr hann heimtar í nafni ríkisstjórnarinnar að út-
flytjendur fiskimjölsins selji það tafarlaust á
verðhrunsmarkað í Vestur-Evrópu, til stórtjóns
fyrir íslendinga, en stjórnarvöldin neiti samtím-
is um leyfi til að selja þessa útflutningsvöru til
vöruskiptalandanna fyrir miklu hagstæðara verð.
Þjóðviljinn benti á þegar á sl. hausti hvílík
skammsýni það væri hjá íslenzkum stjórnarvöld-
um að fyrmskipa heldur útflytjendum að liggja
með síldarafurðirnar óseldar en fást til að selja
verulegt magn af þeim til vöruskiptalandanna.
Verðhrunið á fiskimjölinu var þá hafið í Vestur-
Evrópu og glöggt hvert stefndi þó það blasi enn
. skýrar við nú, og lýsisverðið fer einnig lækkandi.
En stjórnarvöld landsins hindra af pólitísku of-
stæki að íslendingar fái ágætt verð fyrir þessar
útflutningsvörur, með því að láta undan þrýst-
ingi erlendra vina á borð við sjóræningjastjórn
Bretlands, og lætur henda þessum- dýrmætu
framleiðsluvörum íslendinga á verðhrunsmark-
aðinn.
TVrazistadeild Sjálfstæðisflokksins fer ekki dult
■^’méð að einn tilgangur efnahagsráðstafana
ríkisstjórnarinnar sé að eyðileggja austurvið-
skiptin, ver7.1unarviðskipti sem verið hafa I$-
lendingum á undanförnum árum trygging fyrir
því að framleiðslan hafi getað gengið ótrufluð
og næg atvinna verið f landinu. Gylfi Þ. Gísla-
son var hinsvegar látinn gefa á Alþingi hátt-
stemmdar yfirlýsingar um að ætlunin sé að aust-
urviðskiptí haldist. Reynslan mun skera úr hver
framkvæmdin verður, en allt bendir til að ríkis-
stjórnin sé staðráðin í að ofurselja íslenzku þjóð-
ina viðskiptunum við verðsveiflumarkað Vestur-
landa, til stórkostlegs tjóns fyrir þjóðina. Að-
farir stjórnarvaldanna að fyrirskipa nú tafar-
lausa sölu fiskimjölsins á verðhrunsmarkað
Vestur-Evrópu, til stórtjóns fyrir framleiðendur
og þjóðina alla bendir til hver stefnan eigi að
vera. Þar stefnir ríkisstjórnin og Vilhjálmur Þór
í átt til efnahagslegs ósjálfstæðis íslands, til
framleiðslutruflana og atvinnuleysis, að boði
hinna „vestrænu“ vina, sem svo mjög hafa harm-
að, að ísland skyldi geta boðið stórveldinu Bret-
landi byrginn — vegna austurviðskjptanna. — s.
TtJt
ua
•%
Það mun einróma ál’t
þeirra, sem til þekkja að ráð-
stafanir rík:sins til hjálpar
drykkjumönnum séu mjög í
mplum, og að því valdi ekki
hvað sízt vissir ágaliar í gild-
andi löggjöf. Tilf:nnanlegast
er, að fé og orku er drepið
á dreif um of, með þeirri
afleið'ngu, að árangur verð-
ur miklu lakari en vera
þyrfti. Það, sem vantar, er
skylt að láta þess getið hér
að ákvæði frumvarpsins um
yfirlækni áfeng;svarna ríkis-
ins er að formi til fengið
frá fyrrv. landlækni Vilmundi
Jónssýni.
Mér þykir hlýða að fara
nokkrum orðum um þær
staðreyndir, sem hér koma
v:ð sögu, og skal þá fyrst
getið áfengisdeildar Heilsu-
verndarstöðvar Reykjavíkur.
munu hafa dvalizt þar frá
stofnun hælisins 1954.’
Bláa bandið í Reykjavík er
rekið af AA-samtökunum ineö
styrk úr Gæzluvistarsjóði, og
hefur þetta hjúkrunar- og
hressingarheimili nú starfað
í lið’.ega 4 ár. Rúm er þar
fyrir 30 vistmenn og að
staðaldri fullskipað. Höfðu á
s.l. hausti notið vistar á
þessu heimi'i frá byrjun .857
A L F R E Ð GfSLASON 1 æ li n i r :
Samrœmdar oðgerð/V HöfuSnauSsyn
að einbeita kröftum betur og
samræma aðgerðir.
Mér er kunnugt um, að Vil-
mundur Jónsson fyrrv. land-
læknir er meðal þeirra, eem
þetta er ljóst. Hann telur
ráðstafanir ríkisins til að-
hlynningar og lækningar
drykkjusjúku fólki vera í
molum og breytingar á gild-
andi lögurn nauðsynlegar til
úrbóta. Mér er einirg kunn-
ugt um, að það sérmenntaða
fólk, sem með höndum hefur
meðferð drykkjumanna, er
óánægt með þá skipulagslegu
galla, sem í þessum málum
eru, og telur starfsárangur
verða lakari fyrir þá.
Eg minnist þess, að fyrir
mörgum árum stakk dr.
Gunnlaugur Claessen upp á
því í tímariti sínu „Heilbrigt
líf“, að skipaður yrði sér-
stakur áfengislækn'r, sem
fengi það hlutverk að stjórna
baráttunni við drykkjuskap,
líkt og berklayfirlæknir væri
falin forstaða fyrir berkla-
vörnum landsins. Þessari hug-
mvnd tóku margir vel bæði
þá og síðar, þótt hún því mið-
ur ætti ekki hljómgrunn hjá
þeirri nefnd, sem fyrir rúm-
um áratug undirbjó löggjöf-
ina um meðferð drykkju-
sjúkra manna.
Sú reynsla, sem siðan er
fengin bendir til þess, að
betur hefði . að þessu
ráði verið horfið, einum
ábvrgum sérfrcðum manni
fah'n umsjón og ýfirstjórn
allrar þeirrar ríkisstarfsemi,
sem um ræðir. Eg tel mér
Við þá stofnun starfa tveir
læknar 5 klukkustundir í
viku samanlagt, einn sálfærð-
ingur jafnlangan tíma og
ein heilsuverndarhjúkrunar-
kona hálfan starfsdag. Deild-
in hefur starfað í sjö ár og
veitt viðtöku 1303 einstak-
lingum eða sem svarar 186
nýjum skjólstæðingum ár
hvert. Sl. ár leituðu 474
drykkjumenn sér meðferðar á
þessari hjálparstöð, og voru
heimsóknir þeirra þangað
samtals 8300 það árið. Starf-
semin er eingöngu bundin við
það, að menn geti sjálfir
mætt til meðferðar, og deild-
in hefur engan greiðan að-
gang að sjúkrahúsi eða hæl-
um né neina teljandi sapi-
vinnu við aðra aðila, sem að
drykkjumannahjálp vinna. -—-
Árlegur rekstrarkostnaður
þessarar deildar mun vera
nálægt 300 þús. krónur.
I Gunnarsholti hefur
drykkjumannahæli verið rek-
ið á vegum rikisins í nokkur
ár, og mun það eina stofnun-
in, sem reist hefur verið
samkvæmt ákvæðum laga um
meðferð ölvaðra manna og
drykkjusjúkra. Hefur geð-
veikrahælið á Kleppi umsjón
með gæzlu sjúklinga þar. Á
hælinu eru rúm fyrir um 30
vistmenn, og árið 1958 dvöld-
ust þar að meðaltali 18 menn
á dag, en samtals nutu vist-
ar þar 95 manns á því ári.
Árlegur rekstrarkostnaður
þessa hælis hygg ég að sé
lið’ega 1 milljón króna, en
nálægt 240 einstaklingar
einstaklingar, og voru 192
úr þeim hópi búsettir utan
Reykjavíkur, menn frá svo að
segja öllum sýslum og kaup-
stöðum landsins. Heildar-
rekstrarkostnaður Bláa bands-
ins nam á árinu 1959 um
li/2 millj. kr.
Eg vil geta þess ennfrem-
ur hér, að auk rekstrar
Bláa bandsins hafa AA-sam-
tökin með höndum mikla og
Alfreð Gíslason
mikilsverða félags’ega starf-
semi og að þau hafa nýlega
hafið rekstur hælis í Víðine.si,
þar sem nú dveljast 7 vist-
menn.
Þessir eru þá þrír helztu
aðilar að drykkjumannalækn-
ingum í landinu, heilsuvernd-
arstöðin, ríkið og AA-sam-
tök'n. Það sem tilfinnanlega
á skortir eru náin tengsl
samvinnu á milli þeirra.
Þótt ekkert annað væri gert
en að hnýta þau, væri mikið
Svar til „Lögreglumanns” vegna kosn-
ingarinnar í Lögreglumannafélaginu
Hr. ritstjóri.
I trausti þess, að þér sjá-
ið yður fært að birta eftir-
farandi grein í blaði yðar,
ser,di ég fyrirfram þakklæti
á fyrirgreiðslunni.
I 45. tbl. Þjóðviljans, mið-
vikudaginn 24. febrúar þ.á.
birtist grein með yfirskrift-
inni „Munaði tve;m atkvæð-
um í Lögreglufélaginu", og
undirskrifuð „Lögreglumað-
ur“.
Með tilliti tU þess, að ég
undirritaður hef komið nokk-
uð við sögu í umræddum
kosningum, tel ég mér skylt
að le:ðrétta misskilning og
óréttmætar ásakanir, er fram
koma við lestur greinarinnar.
Þar að auki lít ég svo á,
að grein „Lögreglumanns",
sem á að vera skrifuð fyrir
hönd þeirra manna, sem að
C-listanum stóðu, sé þann’g
úr garði gerð, að hún sé ekki
til ávinnings fyrir þá eða í
þeirra baráttuanda, sem að
listanum stóðu, þvi allar öfg-
ar eru ekki leiðin til samein-
ingar og samhugs fyrir bar-
áttu í félagsmálum.
Eg vænti þess að „Lög-
reglumaður“, sem hér. á hlut
að máli virði mér þetta til
betri vegar, þar sem ég þyk-
ist vita að liann vilji virða
allar leikreglur og hafa það
sem sannara reynist.
Talað er um það í grein-
inni, að yfirstjórn lögreglunn-
ar hafi tryllzt er C-listinn
var borinn fram. Þetta er
annað og meira en mér er
kunnugt um og er mér . jió