Þjóðviljinn - 06.03.1960, Page 7

Sunmidagur 6. marz 1960 — ÞJÓÐVILJINN — (7
Þannig: var byrjað
-— Hvernig fóruð þið þá éig'-
inlega að því að komast yfir
hljóðfæri?
— í fyrstu notaðist lúðra-
sveitin við hljóðfæri sem feng-
in voru að láni, og mörg gef-
ins frá öðrum hljómsveitum.
Þessi hljóðfæri voru vitanlega
ílr/;t komin til ára sinna, og því
ekki vænleg til mikils árangurs
-— en á öðru áttum við ekki
kost til að byrja með. Sumir
iélagsmennirnir áttu hljóðfæri
sjálfir sem þeir léku á.
Eti brátt kom að því að ó-
hjákvæmilegt var að fá betri
hljóðfæri, og hófumst við
handa um það fyrir alla þá
peninga og bjartsýni er við
höfðum yfir. að ráða, og er nú
svo komið að lúðrasveitin á
mun betri hljóðfæri en í upp-
hafi starfs sjns.
Fleiri félög þurfa að . . .
,— Þú sagðir áðan að meg-
intilgangurinn með stofnun
lúðrasveitarinnar hefði verið
að efla listiðkun hjá verkalýðn-
um og að leika fyrir verka-
r 1. maí á Lækjartorgi. Stjórn-
fremst á myndinni.
lýðsfélögin þegar þau þurfa á
að halda, og virðist þá aug-
ijóst að þeim beri að gera sitt
til að sveitin geti rækt það
hlutverk, — hvernig hefur ver-
Mynd þessi er tekin fyrir skömmu er Lúðrasveit verkalýðsins var á æfinju. — Ljósm. Sig. Guðm.
ið með framlög frá þeim?
— Fljótlega skrifuðum við
öllum verkalýðsfélögum í bæn-
um og mæltumst til að þau
styrktu bennan nýgræðing sem
væri að skióta róturh innan vé-
banda þeirra. Nokkur félög
brugðust þegar vel við, en und-
irtektir voru í fyrstu lélegar
hjá mörgum félögum. Næsta
skref okkar var að skrifa full-
trúaráði verkalýðsfélaganna
um málið. Fulltrúaráðið brást
vel við, skrifaði öllum félögun-
um og hvatti þau til að styrkja
lúðrasveitina, en árangur varð
ekki eins góður og við höfðum
vænzt. Fnn eru þó nokkur fé-
lög sem virðast eiga erfitt með
að skilja þýðingu menningar-
starfsemi eins og þessarar.
Þeim ætti að vera
það metnaðarmál
Svo farast formanni lúðra-
sveitarinnar orð í allri hans
vinsamlegu hógværð.' — Verka-
lýðsfélög þau er hlut eiga að
máli ættu að athuga betur af-
stöðu sína til málsins. Gjarnan
mættu þau minnast þess að
verkalýðsfélögin hafa stundum
enga lúðrasveit fengið vegna
þess að aðrir. aðilar höfðu
tryggb sér lúðrasveitirnar
(meðan Lúðrasveit verkalýðs-
ins var ekki til). Við nánari at-
hugun munu þau brátt sjá að
lúðrasveit er ekki grammó-
fónsplata eða segulband sem
þau geta tekið út úr skúffu á
hátíðum og tyllidögum, en lát-
ið afskiptalausa þess á milli.
Lúðrasveit þarf bæði húsnæði
og fé til bess að geta gegnt
ætlunarverki sinu. Við nánari
athugun munu því einnig þau
félög, er lítt hafa skeytt um
lúðrasveitina, skilja að tilvera
hennar er þeim nauðsynjamál
og þá setja stolt sitt í að
Lúðrasveit verkalýðsins verði
sem bezt undir það búin að
gégna hlutverki sínu.
Byggist á hinum ungu
— Það þarf að leggja meiri
rækt við undirstöðuna í tón-
listarmenntun, segir stjórn-
andi sveitarinnar, Jón Ásgeirs-
son. Við höfum fengið full-
orðna menn með nokkra þjálf-
un í sveitina, en af eðlilegum
ástæðum heltast alltaf ein-
hverjir úr lestinni. Tónlistar-
menntun æskufólks er almennt
mjög lítil, því öll músikmennt-
un hefur verið afrækt hér.
Þess veg'na höfum við tekið þá
stefnu að fá unglinga og börn
sem vilja leika á hljóðfæri og
geta það, og hjálpa þeim,
kenna þeim. Á þetta höfum við
lagt aðaláherzluna í vetur.
— En eru ekki til barna-
lúðrasveitir?
• — Jú, bað eru tvær drengja-
lúðrasveitir í bænum, en það
er rétt tilraun, því það! eru
valin úr aðeins fá börn, en
engin almenn tónlistarmennt-
un.
— Hvernig hefur ykkur geng-
ið þetta í wtur?
— Við höfum fengið tölu-
vert af strákum, allt frá 12—
13 ára aldri til tvítugs, svara
þeir Jón og Ólafur. Þessir pilt-
ar hafa lært í vetur og bind-
um við miklar vonir við þessa
ungu menn.
Aðaláherzluna höfum við lagt
á það í vetur að kenna þess-
um ungu mönnum og þjálfa
þá sérstaklega, og þess vegna
hafa samæfingar svéitatinnar
ekki orðið alveg eins margar
og áður. Við búumst við að
flestir þessara ungu manna
verði orðnir. það þjálfaðir i
vor að þeir geti leikið með
sveitinni þá og vonumst því
til að sveitin verði þá orðiri
betur liðuð en áður var.
Að endingu viljum við hvetja
öll verkalýðsfélög til þess að
styðja v. lúðrasveitina með ráð-
um og dáð eftirleiðis. Verka-
lýðsbarátta verður ekki háð
með árangri ef menningarstarf-
semin er afrækt. Menningu
hverrar borgar má og marka
á því hve mörgum og góðum
lúðrasveitum hún hefur ■ a að
skipa.
★
Þess er sannarlega að vænta
að verjtalýðsfélögin kunni, að
meta að verðleikum fórnfúst
áhugasfarf þessara ungu
manna. Lúðrasveit sem heíur
verkalýðssamtökin að bakhjarli
ætti að geta verið ein öllugasta
lúðrasveit á landinu. J. B.
.................................... .............................................. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiciiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiitiniii
S KÚL I GUÐJÓNSSON:
daj£ vort
JL
em
verða þær, að stjórnarvöldin, ar snýst um, þótt þeim er telja
sennilega látið hina vísinda-
legu hagfræði Jónasar Haralz
eins og vind um eyrun þjóta,
þótt meistarinn Jónas hefði
sjálfur komið til hans með
fræði sín.
færi fram úr öllu valdi og
óðaverðbólga tæki við. ,,At-
vinnurekendurnir“ gætu ekki
safnað sér nægilega digrum
sjóðum og það yrði enn að
fella gengi, hækka vexti og
koma á nýju efnahagskerfi.
skilað því daglega brauði, sem
ranglega hefur verið af því
reiknað og að þeir pólitísku
stórsyndarar, sem að þessum
útreikning'um hafa staðið og
sjá um íramkvæmd þeirra,
mættu iðrast sinna misgerða og
þau hin veraldlegu, yrðu að
grípa til róttækra efnahags-
leg'ra aðgerða til þess að koma
í veg fyrir að allt hrapaði fram
aí brúninni. Þau yrðu bein-
hnis að taka ráðin af forsjón-
inni og taka nokkurn hluta
þess daglega brauðs, er guð
hafði gefið fólkinu, af því aft-
ur.
En Kristur hafði engan Jón-
as Haralz sér til ráðuneytis,
við samningu hinnar drottin-
legu bænar og því stendur
bænin um hið daglega brauð
í miðju Faðirvorinu, eins og
þungamiðja og kjarni, enda
ekki ósennilegt að bænin um
hið daglega brauð hafi frá önd-
verðu verið mönnunum hug-
stæðári en aðrir hlutar Faðir-
vorsins. Og skipting hins dag-
lega brauðs hefur verið og
mun líklega verða enn um sinn
það sem hugur mannkindarinn-
sig mikið andlega sinnaða
þyki það nú hvorki háleitt né
fínt.
Og samkvæmt því sem sá
frómi maður, Marteinn Lúther,_
skilgreinir hugtakið daglegt
brauð, er hreint ekki svo lít-
ið sem í því felst. Meðal ann-
ars matur og drykkur, klæði
og skæði, hús og heimili, akur,
fénaður og öll gæði. Ja, hvorki
meira né minna en öll gæði!
Og vafalaust myndi upptalning
Lúthers hafa orðið miklu leng'ri,
ef hann hefði þekkt öll þau
gæði, sem upp hafa komið eft-
ir hans daga af hinu verald-
lega tagi. En Lúther má hins
vegar virða það til vorkunn-
ar, að hann hefur ekki, frem-
ur en Kristur, þekkt hin vís-
indalegu lögmál hagfræðinnar,
sem leyfa það ekki, að bænin
um daglegt brauð verði heyrð.
En Lúther var þrár, og hefði
Áður fyrr vantaði oft brauð,
eða þá að einn einstaklingur
sat yfir annars hlut, og þeir
hinir sterkari skömmtuðu þeim
verr settu og skáru við nögl.
Nú ér annar háttur á hafður.
Með hjálp hinnar vísindalegu
hagfræði og fullkominna reikni-
véla er hægt að reikna brauð-
ið frá fólkinu. Niðurstöður vís-
indanna og vélanna eru ein-
faldlega samþykktar á Alþingi
og kölluð lög. Og hver skyldi
svo sem vilja efast um, að vís-
indin og reiknivélarnar hafi
rétt fyrir sér? Ekki geta menn-
irnir, sem stjórna vélunum
gert að því, þótt útkoman yrði
svona. Nú þýðir ekki að biðja
guð um daglegt brauð. Hann
hefur verið settur í sjálfheldu.
Og ef guð vildi samt sem áður
af ríkdómi sinnar náðar gefa
fólkinu daglegt brauð? Þá yk-
ist kaupgetan, fjárfestingin
Til er fyrirbæri á landi hér,
sem nefnist hinn almenni
bænadagur þjóðkirkjunnar.
Sagt er, að biskup landsins
velji hverju sinni bænarefni
dagsins. I-Ivernig væri nú, jaín-
vel þótt það kunni að stríða
gegn lögmálum hinnar vísinda-
legu hagfræði, að helga kom-
andi bænadag hinu daglega
brauði? Þvi að í rauninni er
það svo, að spurningin um
daglegt brauð mun nú, eftir
hinar vísindalegu efnahagsað-
gerðir, standa almenningi
hjarta nær en allt annað.
Ekki einungis samkvæmt hinni
frjálslegu túlkun Lúthers, held-
ur einnig í orðsins þrengsta
skilningi. Og það dugir ekki,
að bera bænina fram svona
eins og út í bláinn og' beint af
augum. Það þarf neínilega að
óska eítir því alveg umbúða-
laust, að fólkinu verði aftur
bæta fyrir þær. Þetta yrði þá
jafnframt bæn um, að sú vonda
stjórn, sem nú ríkir yfir þessu
landi mætti sjá að sér, áður
en dagur reikningsskilanna
rennur upp, og bæta ráð sitt.
Ef að þessu ráði yrði horíið,
myndi bað verða öllum til góðs.
Kennilýðurinn, sem að bænár-
gerðinni stæði, myndi vaxa: áð
vizku og náð fyrir guði- og'
mönnum. Ríkisstjórnin og
reiknimeistarar hennar, myndu
ekki fá staðizt slíkt áhltuip
andlegrar orku og skila fólk-
inu aftur því dagiega brauði,’
sem þeir hafa ranglega af því
reikna.ð og fólkið myndi ver'ða
ánægt og hamingjusamt yíir
þvi að fá aftur sitt brauð og
öðlast þarmeð meira traust“á
kirkju sinni og kennilýð, en
það áður hafði. *
Skúli Guðjónssou.
í*
1
í