Þjóðviljinn - 08.03.1960, Side 6
ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 8. marz 1960
ttntmuxTTmtr
• »n«H
Utgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurlnn. —
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.). Magnús Torfi Ólafsson, Sig-
urður Guðmundsson. — Fréttaritstjórar: ívar H. Jónsson, Jón
Biarnason. — Auglýsingastjóri: Guðgeir Magnusson. — Hitstjórn,
afgreiðsla. auglýsingar, prentsmiðja: Skólavöröustíg 19. — Simi
17-500 (5 linu**). — Áskriftarverð kr. 35 á mán. — Lausasöluv. kr. 2.
Prentsmiöja Þjóðviijans.
Hvað eru þeir að brugga?
t'róðlegt er að lesa leiðara Alþýðublaðsins á
1 sunnudag fyrir þá sem vilja gera sér hug-
mvnd um þá endurskoðun á stefnu Alþýðu-
flokksins sem nú stendur yfir. Þar er gefin þó
nokkur bending um hvernig núverandi „liðs-
auki“ Sjálfstæðisflokksins hugsar sér að verka-
lýðsmálastefna Alþýðuflokksins eigi að vera eft-
ir „endurskoðunina". Blaðið tekur blvgðunar-
iaust upp vígorðin og áróðurinn sem afturhald-
ið á íslandi hefur beitt í fjóra áratugi gegn
hverju verkfalii sem íslenzk alþýða hefur háð
til að bæta kjör sín og auka rétt sinn. Það hefúr
verið föst venja íhaldsins í verkföllum. alveg án
tillits til þess hverjir stjórnuðu hlutaðeigandi
verkalýðsfélagi, að öskra um „skemmdarstarf
kommúnista“, um „pólitísk verkföll“. Nú er það
líka orðin stefna Alþýðuflokksins að beita slík-
um áróðri gegn verkalýðshreyfingunni. Alþýðu-
blaðið sem stofnað var til að berjast fyrir verka-
lýðssamtökin gegn íhaldi og afturhaldi er gert að
fótaþurrku þess afturhaldsáróðurs sem dunið hef-
ur á verkamönnum og verkalýðsfélögum í ára-
tugi.
tzti
nc
H5;
:zzt
jjg
ai
i
I
thn
il
íii;
rtt!
rttl
HI:
12?:
r»H
'lf/
iUx
SiS
rr-rdV
y> »
j«?j
ífid
tín
3E
Si
nT'
XTT
TX
Pn er Alþýðuflokkurinn ekki að búa sig undir
^ næsta skrefið með þessu japli á margtuggn-
um íhaldsáróðri um verkalýðshreyfinguna, um
verkfallsvopnið? í umræðunum á Alþingi um
gengislækkunarfrumvarpið benti Eðvarð Sig-
urðsson á, að seint myndi koma að því, að áliti
núverandi ríkisstjórnar ótilneyddrar, að kaup-
hækkun megi eiga sér stað, og raunar að ekki
væri svo ýkja langt milli þess sem stjórnin
gerði, að setja lögbann við greiðslu dýrtíðar-
uppbótar á kaup, og hins að banna hækkun
grunnkaupsins. „Þó að það yrði gert, yrði sjálf-
sa'gt sagt eftir sem áður að samningsfrelsið væri
óskert“, sagði Eðvarð. „Ríkisstjórnin segði, mínir
elskanlegu, þið megið gera nýja samninga, en
þið megið bara ekki semja um hærra kaup. Og
ætli það fari ekki einnig að styttast í að reynt
verði að setja ný þrælalög um athafnafrelsi
verkalýðsfélaganna. Yið vitum það vel í verka-
lýðshreyfingunni hver er hugur vinnuveitenda-
samtakanna og Sjálfstæðisflokksins til breyt-
inga á vinnulöggjöíinni með það fvrir augum að
þrengja samningsrétt og samningsfrélsi og at-
haínafrelsi verkalýðsfélaganna“.
Cé það þetta sem ríkisstjórnin ætlar sér, er
^ skiljanlegt að Alþýðublaðinu þyki nauðsyn
að undirbúa jarðveginn með því að taka upp og
gera að sínum lygaáróður afturhaldsins sem
dunið hefur á verkalýðshreyfingunni í fjörutíu
ár, um „skemmdarstarfsemi kommúnista“, „póli-
tísk verkföll“ og aðra álíka morgunblaðsspeki.
En það yrði þá kannski líka lokaþáttur heljar-
stökks Alþýðuflokksins út úr verkalýðshreyfing-
unni, sem hann virðist nú staðráðinn í að taka.
Forysta Alþýðuflokksins hefur nú þegar gengið
svo langt í því að efla áhrif agenta Vinnuveit-
endasambandsins og Sjálfstæðisflokksins í verka-
lýðsfélögunum, að enginn hefur þurft að efast
um hvert stefnt væ-ri. En kosningarnar í verka-
lýðsfélögunum í vetur hafa líka sýnt svo ekki
verður um villzt að vaxandi skilr.ingur er þar
á þjónustu Alþýðuflokksins við erkióvini alþýðu-
samtakanna, að framferði Alþýðuflokksins hlýt-
ur að veikja hreyfinguna og gera hana ófærari
að gegna hli^tverki sínu sem brjóstvörn og sókn-
arsveit alþýðunnar.
X7Í
ua
m
muiirtrtrrtji
»^««»
: r rítT* I« ««»—.»< f- *•»
ÁYARP T5L ÍSLENZKRA KVENNA
Á þessum merku tíma-
mótum viljum við vekja
athygli alþjóðar á nauð-
syn þess að styðja allar
þær tjllögur sem fram
koma á alþjóðavettvangi
um bann V’ð kjarnavopn-
um og tilraunum með
þau, og skcra á ríkis-
stjórn íslands að' taka af-
stöðu meö þeim samtök-
um sem berjast fyrir af-
vopnun og vinna í þágu
friðar og bræðralags á a-1-
þjóðavettvangi.
Konur hljóta að mót-
mæla þeirri sóun á lífi og
andlegum og efnalegum
verðmætum sem óhjá-
kvæmilega á sér stað
meöan styrjaldir ei’u háð-
ar.
M.F.Í.K. lítur svo á, að
íslendingar eigi að ganga
í fararbroddi þeirra þjóða
sem vinna aö friði og af-
vopnun, en meöan her-
stöð er í landinu eiga
íslendingar sinn þátt i
kalda stríðinu.
íslenzkar konur vei’ða
að taka höndum saman
um að bægja frá þeirri
hættu sem íslenzku þjóö-
erni og menningu stafar
af dvöl erlends herliðs í
landinu og linna ekki
þeirri baráttu fvrr en
sjálfstæöi íslands og
írá Menningar- oc
aldar alþjóðasamst
iMiiiiiiimiiiiiiiiiiiuiiiiiiiumiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinmiiiiiiumiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiimur.uimiiiiiiiii
Þjóðkunnar konur svara fyn'r-
spurn um kvenréttindamál
Melkorka, tímarit kvenna, hefur lagt fyrir ýmsar þjóökunnar konur eftirfar-
andi þrjár spurningar:
1. Hvaða áhrif hefur kvenréttindabai’áttan haft á lífsstarf þitt?
2. Telur þú aö kvenréttindabaráttan sé til lykta leidd hér á landi? Ef ekki,
hvað telur þú þá að helzt skorti á að kvenfólk hafi fullt jafnrétti við karla,
og á hvern hátt heldur þú að því markmiði verði bezt náð?
3. Finnst þér ekki að íslenzk kvennasamtök geri of lítið af því að kynna
sér baráttu kvenna víösvegar um- heim og styöja mannréttindamál þeirra á al-
þjóðlegum vettvangi?
í Melkorku reyndist ekki rúm ffrir öll svörin, og hér birtast nokkur þeirra.
Konur þessar eru allar svo kunnar fyrir störf sín að verkalýðsmálum og stjórn-
málum að óþarft mun að kynna þær lesendum Þjóöviljans.
Viktoría Halldórsdóttir,
fyrsti formaður Menuingar og
friðarsamtaka íslenzkra
kvenna:
1. Kvennréttindabaráttan hef-
ur verið mér hvatning og
hjálp til að yfirstíga marga
örðugleika sem mætt hafa á
lífsleiðinni. Hún hefur einnig
veitt mér dirfsku til að deila
á það sem teljast má skaðlegt
landi og lýð, svo sem hernám-
ið, áfengisflóðið og ótalmargt
fleira, sem ég tel hlutverk
íslenzkra kvenna að samein--
ast gegn og vinna bug á.
Bríet Bjarnhéðinsdóttir rpddi
djarflega veginn í réttinda-
baráttu kvenna. Hún deildi
hiklaust á óréttinn, sem kon-
ur bjuggu við hér á landi,
hún hvatti konur til samein-
ingar í baráttu gegn alda-
gömlu óréttlæti og kúgun kon-
unnar. Hún eggjaði konur
lögeggjan að he'mta sinn
rétt í þjóðfé’aginu, fullkomið
jafnrétti við karla. Orð henn-
ar og athafnir, d:rfska henn-
ar og hreinskilni höfðu djúp-
tæk áhrif á íslenzkar konur
og hreif þær margar til
starfa, en við ramman v«*'
reip var að draga.
Þegar ég fór að starfa að
félagsmálum skildist mér
fljótt, að konur voru of háð-
ar framkvæmdarvaldi karla,
og sátu margar fastar ?. göml-
um fjötrum einræð'sva'ds
karlkynsins; voru þær ófúsar
t:l að mynda sér skoðanir á
málum sem frá aldaöðli höfðu
verið talin þeim óviðkomandi
og aðeins fyrir karlmenn. En
sem betur fer er nú margt
orðið breytt til hins betra á
þessu sviði, þó að langt sé í
land með það að konur geri
sér það ljóst að þær eru
meira en lielmingur kjósenda
og hljóta því að bera ábyrgð
á öllu þvi sem gerist í þjóð-
A'ikoría Halldórsdóttir
lífinu ekki síður en karlar.
2. Eg tel að mikið skorti á
að kvenréttindabaráttan sé til
lykta leidd hér á Islandi.
Mjög áberandi er það hve fá-
ar konur eru í ábyrgðarmikl-
um og hálaunuðum stöðum.
Konur hafa þó sömu réttindi
til skólamenntunar og karlar
hér á landi. Einnig skortir
talsvert á það að konur hafi
sömu laun fyrir sömu vinnu
og karlar í mörgum staxfs-
greinum, enda þó .að augljóst
sé að þær leysi störf sín al-
veg eins vel af hendi og þeir.
Meðan svo horfir er jafnrétt-
isbaráttan ekki til lykta le'dd,
og baráttan fyrir jafnrétti
kvenna v:ð karla verður að
vcra háð af ljmuimm sjálfum.
Það gegnir furðu hvað konur
eru yfir’.e'tt þöglar um mis-
rétti það sem þær eru beittar
’ kjaramálum. Konur verða
sjálfar að láta til sín heyra
á opinberum vettvangi miklu
meira en þær gera nú, og þær
verða að krefjast sjálfsagðs
réttar s’.ns á öllum svið-
um þjóðfélagsins: Fullkomins
jafnréttis við karla. Konur
eru yfirleitt of skeytingar-
Franfiiald á 10. síðu.
Guðrún Fiunsdótt'r, var í
mörg ár formaður félags
afgreiðslustúlkna í brauðsölu-
búðum:
1. Kvenrétt’ndabarátta hefur
fyrst og fremst vakið okkur
konur til umhugsunar um líf
ið og hvatt okkur til að
vinna fyrir réttindum okkar.
2. Ég tel kvenréttinda.barátt-
una ekki til lykta leidda hér
á land', langt frá því. Kjara-
baráttan er þess eðlis a.ð hún
er aldrei til lykta leidd, fólk-
ið er heldur ekki nógu vak-
andi fyrir því f.vrir hverju
verið er að berjast. Áhuga-
leysi og skilningsleysi kven-
fólks'ns sjálfs er erfiðasti
þröskuldurinn í vegi fullkom-
ins jafnréttis kvenna við
karla. Það er ekki gott að
vita hvemig á að fara að. því
að vekja almenning til um-
hugsunar um kjör sm. Það
nærtækasta finnst mér þó
vera að hafa nánara sam-
band við fó’-kið á vinnustöðv-
itnum og reyna þannig að
vekja kvenfóikið til umhugs-
unar um rétt sinn til launa-
jafnréttis.
3. Því er ég svo ókunnug að
ég á erfitt með að svara því.
Þó veit ég að íslenzkar kon-
ur hafa gert talsvert að því
að sækja alþjóðaþing, hvað
Guðrún Finnsdóttir